Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #22241

    wormen, zaagt tegen de ~
    (uitdr.)

    zie zaagt tegen de wormen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (06 Aug 2021 21:36)

    👍
    244

    #22242

    paling
    (de ~ (m.), ~en)

    iemand die sluw te werk gaat
    gluiperig (glibberig zoals een paling)

    vnw: (fig.) gladde vent, gewiekste kerel

    VMNW: Palinc
    Oudste attestatie: Brugge, West-Vlaanderen, 1278
    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Middelnederlands palinc, paeldinc, paelderinc en andere vormen. De oorsprong van dit uitsluitend nederl. woord is onzeker.
    -Iemand die glad en geslepen is, inzonderheid in de verbinding een fijne paling. In Zuid-Nederland (zie Cornelissen-Vervliet.).
    In Vlaanderen ook in ’t algemeen als schimpnaam voor iemand die zijn werk slecht doet, die zich misdraagt enz.

    Van Dale 2014 online: gewestelijk

    vgl paling, glattig gelijk een ~ in een emmer snot

    Jan is er weer in geslaagd om die benoeming te krijgen, ik wist dat hij een paling was en overal tussen en onder kroop.

    Hij is een gladde paling die weinig fouten maakt… hoewel het deze keer over echt veel geld gaat. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Sep 2024 11:37)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Sep 2024

    👍
    244

    #22243

    meugal
    (de ~, (m.), geen mv)

    iemand die alles graag eet, die alles lust

    Als kind moecht (mogen, meugen) ik alles en mijn grootmoeder had er deugd van dat haar eten werd gemogen. Ze zei dan een paar keer: gij zijt toch ne meugal, gij he. Daarna heb ik het eigenlijk niet echt meer gehoord.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 02:19)

    👍
    244

    #22244

    kasteel, het klein ~tje
    (vaste uitdrukking)

    zie Klein Kasteeltje

    Het Klein Kasteeltje ligt aan het kanaal tussen Brussel en de Schelde, vroeger was het een herenhuis omringd door een gracht.Het werd gebruikt als kazerne, gevangenis, opvangcentrum voor dienstplichtigen van het Belgisch leger en asielcentrum.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (06 Aug 2021 10:18)

    👍
    244

    #22245

    keppesleppe
    (zelfst. nw. de ~s man. of vr.)

    lieveling
    zie ook keppe
    zie varianten en synoniemen bij keppekindje

    Het is overduidelijk dat zijn kleindochter zijn keppesleppe is!

    POPERINGE – ‘Keppesleppe’ is het mooiste woord uit het Poperings dialect. Het betekent ‘vleikous’ en haalde het van ‘betikketakt’ (goesting hebben om iets te doen) en ‘rienkevieln’ (iemand versieren). (NB 040516)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door keppesleppe en laatst gewijzigd door Marcus (22 Jul 2021 23:51)

    👍
    244

    #22246

    verporren
    (ww. uitspraak verpörren)

    iets zwaars met veel inspanning verplaatsen

    Alleen kan ik die kast niet verporren, daar is drie man voor nodig.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (11 Aug 2021 01:04)

    👍
    244

    #22247

    haarjas
    (de ~ , ~en m znw)

    iemand met lang haar en eventueel een lange baard (werd alleen gezegd van mannen en is waarschijnlijk verouderd)

    uitspraak: /hoarjas/ of /horjas/

    Ons Marleen heeft ne nieuwe vrijer, zo nen haarjas met manen tot op zijne rug en nen baard gelijk nonkel pater …ik ben eens curieus wat onze va gaat zeggen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 09:44)

    👍
    244

    #22248

    polissen
    (poliste, gepolist, zw.ww.)

    gaan controleren of een café wel degelijk gesloten is op het voorgeschreven sluitingsuur

    Vroeger moest de gerre met de kermis gaan polissen omdat er een sluitingsuur gold in het dorp. Meestal betaalde men hem dan een pint en nog een en als hij dan voortging naar het volgende café volgde de hele zatte bende hem om mee te gaan helpen sluiten. Er waren veel cafés en het duurde wel eens tot de dageraad eer men gedaan had met polissen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (14 Jul 2021 22:54)

    👍
    244

    #22249

    koeievoet
    (zn. de ~ (m) ~en)

    breekijzer: IJzeren hefboom in L-vorm om iets los te kunnen breken of om iets zwaars op te kunnen heffen, het onderste gedeelte is uitgesmeed tot de vorm van een gespleten hoef om nagels mee te kunnen uittrekken.
    De Fransen zeggen: pied de biche.
    SN: koevoet

    Met hulp van de koeievoet kon ik het zware deksel opheffen.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door LeGrognard (26 Jul 2021 05:17)

    👍
    244

    #22250

    Landcomponent
    (zn. m.)

    is de huidige, officiële benaming voor de Belgische landmacht.
    De andere componenten van Defensie zijn:
    - de Marinecomponent: zeemacht
    - de Luchtcomponent: luchtmacht
    - de Medische Component

    De ontmijningsdienst Dovo maakt deel uit van de Landcomponent.
    zie dovo

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Marcus (04 Aug 2021 09:01)

    👍
    244

    #22251

    godsnaam, in ~
    (uitdr.)

    toch

    NL: ook godsamme

    Hoe is het in godsnaam mogelijk dat ge dat doet !!!!

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door kaliber47 en laatst gewijzigd door fansy (30 Jul 2021 12:05)

    👍
    244

    #22252

    Vlaanderenland
    (begrip)

    Vlaanderen, hetzij in een spottende, hetzij in een minzame betekenis

    vgl. Belgenland, Walenland

    Zonder liefde, warme liefde
    Waait de wind, de stomme wind
    Zonder liefde, warme liefde
    Weent de zee, de grijze zee
    Zonder liefde, warme liefde
    Lijdt het licht, het donker licht
    En schuurt het zand over mijn land
    Mijn platte land, mijn Vlaanderenland

    (‘Marieke’, Jacques Brel)

    demorgen.be: Deze bekrompen regio: mijn Vlaanderenland

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 01:19)

    👍
    244

    #22253

    stemkotje
    (zn.)

    stemhokje

    zie ook alg. kot, kotje; verzamellemma koterij

    vgl. bv. telefoonkot

    Klik op de afbeelding
    2007 federal elections Belgium 10
    Stemkotjes in een stembureau in Wilsele, Leuven (2007).

    Overal te lande worden in de klassen van de gemeentelijke scholen stemlokalen ingericht: een lange tafel voor de jury, laat ons zeggen, en dan zo’n stuk of vijf stemkotjes naast elkaar met de typische gordijnen ervoor.

    De Jean moest weer per se interessant doen en vroeg aan de voorzitter of hij zijn voeten af moest vegen voor hij het stemkotje binnenging. Gelukkig kon diene voorzitter er wel mee lachen en antwoordde ja en dat hij ook niet mocht vergeten het licht uit te doen als em terug buiten kwam.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (06 Aug 2021 16:52)

    👍
    244

    #22254

    vaar
    (bw., bn.)

    wijd, afstand
    ver, bekanst

    zie ook vaas, van ~,verre, vaar, van ~

    uitspraakvarianten in sommige Kempense regio’s: veir

    Naar waar gaan ze op vakantie? Ik weet ni just nimeer maar in ieder geval, vaar eweg.
    Hoe vaar is ’t nog?
    Hoe vaar is Kroatië?

    Het feestje is vaar gedaan, we zijn weg.
    Uwe cola is vaar op, nog wat bijgieten?
    Is dat nu vaar gedaan met elle, sebiet zit het er bovenhands op (bovenhands, er ~ op zitten).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (27 Jul 2021 06:55)

    👍
    244

    #22255

    nolverlinge
    (bw.)

    halfweg, in de helft van

    Mijn zoon op weg naar het Zuiden, smste me deze namiddag: "mama, we zin nolverlinge de bane (de route, de weg).

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door fansy (12 Jul 2021 00:19)

    👍
    244

    #22256

    volk, voor eigen ~ spelen
    (Vlaamse uitdrukking)

    voor eigen aanhang spelen, een thuiswedstrijd spelen
    zie ook: heenwedstrijd

    Ofschoon de club voor eigen volk speelde heeft ze toch verloren.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (22 Jul 2021 04:25)

    👍
    244

    #22257

    titel, ten persoonlijke ~
    (uitdr.)

    in eigen naam

    SN-NL: op persoonlijke titel

    vnw: ten persoonlijken titel: uit eigen naam

    Van Dale BE; niet al­ge­meen ten per­soon­lij­ken ti­tel
    op per­soon­lij­ke ti­tel

    google2014:
    ‘ten persoonlijke titel’ .BE (>58.000) ; .NL (>800)
    ‘op persoonlijke titel’ .BE (>8.000) ; .NL (>212.000)

    zie ook titel + reacties

    zie ook: naam, in eigen ~ schrijven

    varianten: titel, ten eigen ~ titel

    demorgen.be: De aanwezige politici (…) stelden alvast ten persoonlijke titel tegen het winnen van steenkoolgas of schaliegas te zijn.

    standaard.be: Hij benadrukte er ten persoonlijke titel aanwezig te zijn, als vriend van de beurs, waarvan hij het belang voor Wallonië en Vlaanderen onderstreepte.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 May 2025 17:23)

    👍
    244

    #22258

    twistgeval
    (zn. het ~ o ~en)

    twijfelgeval, twistpunt

    Verzekeringsmaatschappijen moeten de voorwaarden voor een terugbetaling van gestolen goederen na een inbraak duidelijker formuleren. Een veel voorkomend twistgeval is of ramen al dan niet op ‘kiep’ mogen staan. Bron: deredactie.be

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (11 Aug 2021 00:31)

    👍
    244

    #22259

    parcours, geen slecht ~ rijden
    (vlaamse uitdrukking)

    het nog niet zo slecht doen

    zie ook hobbelig parcours

    De eurocommissaris reed helemaal geen slecht parcours volgens de kenners, en hij heeft momenteel de belangrijke portefeuille van Handel. (Newsmonkey)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 03:38)

    👍
    244

    #22260

    voeten, uit zijn ~ slaan
    (Vlaamse uitdrukking)

    ook: ’uit zijn voeten slagen’, op onbezonnen wijze iets zeggen’
    zie ook: botten, uit zijn ~ slagen

    “Ik ben ook lid geweest van een studentenvereniging”, zei De Wever aan de zender ATV. "Ik hoop dat men mij niet meer gaat confronteren met wat ik destijds allemaal uit mijn voeten heb geslagen als student. (deredactie.be)

    Hoort die nu eens aan, wat slaagt die allemaal uit zijn voeten?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Nov 2021 07:57)

    👍
    244

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.