Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #21281

    er over zijn

    zie over, er ~ zijn

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 22:12)

    👍
    252

    #21282

    vlammen, iets ineen ~
    (uitdrukking)

    iets in elkaar flansen

    vgl. ook iets in elkaar boksen

    zie ook ineen~

    Ik heb niks klaar staan, maar ik zal wel rap iets ineen vlammen zo dat ge niet met een lege maag naar huis moet.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (08 Jul 2021 02:49)

    👍
    252

    #21283

    departement
    (zn. o.; ~en)

    afdeling aan de unsiversiteit of hogeschool

    Van Dale 2015 online: in België
    standaardtaal in België

    khleuven.be: Departement Economisch Hoger Onderwijs is een business school met professionele bacheloropleidingen en vervolgopleidingen in bedrijfsmanagement en office management.

    kuleuven.be: Stuvo LUCA Gent werkt voor alle studenten van het departement Beeldende Kunst en Architectuur.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (27 Sep 2021 17:37)

    👍
    252

    #21284

    donderdags, ’t ~

    donderdags

    uitspraak: tonderdags

    möndag, destag, woensdag, iêl den avend in ‘t café
    der zuip ek iêl wa poeng oep, d’entreneuze zuipe mee
    ‘t donderdags nor d’óere, frijdags de roulette en ‘s zaterdags dan lig ek bij m’n aanoudsters in bed
    (Katastroof – ’s Zondags in de kerk)

    ‘s Maandags zijn we ziek Dinsdags zijn we moe ’s Woensdags is ’t halfweg en ’t donderdags zijn w’aast zot En ’s vrijdags ist de loaste (Ivan Heylen – De Werkmens)

    ALS eenig Poortet, ’Poortresi’e ofte Inwoone’nde van de voornomde Stede ‘tegen _eenen ,vretnden Pet-soon gedagvaert wort in"t’donderdags Bere’cht (Costumen ende keuren der stadt ende port van Oostende)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (28 Jul 2021 18:02)

    👍
    252

    #21285

    ziedes se
    (tussenwerpsel)

    drukt tevredenheid en trots uit “kijk eens hier!”
    zie ook voila, se 2B

    gehoord in Antwerpen en Brabant, zeer veel uitspraakvarianten

    Ziedes sé! ’t is al klaar! Dat had ge niet gedacht he!

    “ziedes se wan pracht boeleke” (netlog.com ondertekst bij de foto van een pas geboren kind) (kijk eens wat een prachtige baby)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (07 Aug 2021 09:01)

    👍
    252

    #21286

    indicatorleerling
    (zn. m. -en)

    Een indicatorleerling is een leerling waarop minstens één van de volgende criteria (indicatoren) van toepassing is:

    - het gezin heeft een schooltoelage ontvangen in het vorige schooljaar, of het gezin heeft een beperkt inkomen;
    - de moeder heeft geen diploma secundair onderwijs of getuigschrift van het zesde middelbaar.

    Anders dan vroeger is de thuistaal van een kind nu geen indicator meer (behalve in Brussel). Ook twee andere indicatoren (‘het gezin behoort tot de trekkende bevolking’ & ‘het kind verblijft buiten het gezinsverband’) zijn recent geschrapt. (schoolzicht.be)

    De school legt op voorhand vast hoeveel plaatsen ze reserveert voor indicatorleerlingen en hoeveel voor niet-indicatorleerlingen. Op die manier wordt er naar een sociale mix gestreefd. (sintmichiel.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (26 Jul 2021 01:07)

    👍
    252

    #21287

    Gods water over Gods dijk laten lopen
    (uitdrukking)

    laten gebeuren wat gebeurt, of zou kunnen gebeuren, zonder zich zorgen te maken

    ook: Gods water over Gods akker laten lopen

    Daar ligt de Paul allemaal niet van wakker, hij laat Gods water over Gods dijk lopen.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jul 2021 07:56)

    👍
    252

    #21288

    platte jong
    (uitdr.)

    1) pasgeboren babies (plat taalgebruik)
    2) pasgeboren dieren (jong als afkorting van jongen)
    3) snotneuzen
    4) flauwe, slappe personen, schijters

    zie ook pamperjonk, plat jonk, platte mannen, platte, joenk, plat ~

    zie ook verzamellemma mensen

    1) Op de kraamafdeling liggen platte jong.

    2) Ons kat heeft 4 platte jong gekregen.

    3) Die platte jong hebben bellekentrek komen doen, en plezier dat ze hadden toen ik opendeed.

    4) Seg platte jong, dat gelle niet mee gaan wandelen met dees weer, dat versta ik niet se.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 11:29)

    👍
    252

    #21289

    kransje, een select ~
    (uitdrukking)

    een uitverkoren gezelschap
    NL: een select kringetje

    zie ook kranske

    Marcel Kittel was de laatste renner die met zijn twee ritoverwinningen in de Giro het lijstje kon vervoegen. Nu treedt ook Vincenzo Nibali toe tot het selecte kransje actieve renners die dit verwezenlijkten. (sporza)

    Koolhaas, Nouvel en Larsen behoren tot het selecte kransje van toparchitecten. (deredactie.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 03:16)

    👍
    252

    #21290

    hemmeke
    (het ~, ~s)

    hemdje

    zie synoniemen bij onderlijfke

    Maasland: humme.

    Zo’n goei weer is het nog niet dat ge al in uw hemmeke kunt lopen of dat ge het moet uitlaten.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 02:05)

    👍
    252

    #21291

    ideaal geplaatst zijn
    (idioom)

    1) de juiste persoon zijn, aangewezen zijn
    2) op de goede plek zijn
    3) goed gelegen (gesitueerd) zijn

    SN/NL: goed geïnstalleerd zijn (De zonnepanelen zijn ideaal geplaatst)

    zie ook geplaatst, goed ~ zijn

    Hij kan deze klus toch zelf klaren gezien hij als minister ideaal geplaatst is met zijn bevoegdheden van sport en ruimtelijke ordening?" (politics.be)

    “Ik zat nochtans tot 700-800 meter ideaal geplaatst in het wiel van Theo Bos.” (Nieuwsblad)

    Het water is uit een geografisch oogpunt, ideaal geplaatst als tussenstop voor trekvogels. (verdoyer.fr)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (09 Aug 2021 08:51)

    👍
    252

    #21292

    biljettenautomaat
    (zn. m.; ~en)

    automaat voor biljetten, kaartjes of geld

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands

    nieuwsblad.be: NMBS komt met nieuwe biljettenautomaten

    g-v.be: Op de meeste G&V tankstations kan u ook met bankbiljetten betalen. Dit kan ofwel via de shop bij het station en/of door de biljettenautomaat op het pompeiland zelf.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Jul 2021 00:52)

    👍
    252

    #21293

    kostelijke grap
    (uitdr.)

    een dure grap, tot hoge kosten aanleiding zijn

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. kostelijk

    zie ook kostelijke affaire

    deredactie.be: Winkelkarretjes verdwijnen massaal bij IKEA Anderlecht. IKEA noemt het een “kostelijke grap” en zoekt naar een oplossing.

    hln.be: Een kostelijke grap voor Verstraeten, want sinds het definitieve einde van de Zillion in 2003 werd de disco in een ruïne herschapen.

    abvvsenioren.be: Senioren zullen bijgevolg tickets kopen rechtstreeks bij de chauffeur of in de Lijnshop en dat wordt een kostelijke grap.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 15:41)

    👍
    252

    #21294

    de brede vijftien
    (vaste woordgroep)

    op royale wijze, verwijzend naar leeftrant, uitgaven etc.

    regio Boom

    “Boa de Sven eh, serewurig is ‘t de brieje vaeftien. Alle daoge fiejest: vettigen BBQ me oesters, kreft, aller’ant sgaolbiejeste, zwaet-verbranden bufstek, vyreke, chips, navleks gruntes,…
    (Bij de Sven is het tegenwoordig de brede vijftien. Alle dagen feest: vettige BBQ met oesters, kreeft, allerlei schaaldieren, zwartverbrande biefstuk, varken, chips, nauwelijks groenten,…)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door geblokkeerde_account en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 20:26)

    👍
    252

    #21295

    Amerikaanse Stock
    (begrip)

    keten van winkels waar men oorspronkelijk Amerikaans legermateriaal verkocht, maar naderhand een variatie aan artikelen gaande van ijzerwaren tot kleding

    Ook overdrachtelijk op elke gelijkaardige zaak die van alles en nog wat aan een goedkope prijs verkoopt.

    ook Stock Américain

    Flemish American stock inside

    Een Amerikaans stockhuis, ook wel stock Américain, Amerikaanse stock (België) of legerdump (Nederland) genaamd, is een winkel waar men oorspronkelijk Amerikaans legermateriaal verkocht, maar waarvan het assortiment gaandeweg uitgroeide tot allerhande ijzerwaren, (elektrisch) gereedschap, kleding en keukengerei (Wikipedia)

    Zo’n vijske, waar kunt ge dat nog krijgen? In een of andere stock américain misschien?

    standaard.be: Emiel Lathouwers opende de eerste AS Adventure-winkel in 1995 in Schoten. De letters AS staan voor Amerikaanse Stock, de voorganger van de outdoorketen. Op zijn zeventiende ging hij aan de slag in het familiebedrijf, dat opgericht was door zijn vader en aanvankelijk overtollig Amerikaans legermateriaal verkocht. Het bedrijf groeide uit tot een keten van Amerikaanse Stockhuizen die Lathouwers met zijn vader en broer uitbaatte.

    amerikaansestockuikhoven.be: Welkom op de website van Amerikaanse Stock Uikhoven te Maasmechelen. In onze winkel vindt u een ruim assortiment producten, huishoudartikels, kledij, materialen en machines van diverse merken tegen de beste prijs. De plek bij uitstek voor de doe-het-zelver en de professional.

    amerikaansestockpaal.be: Bij Amerikaanse Stock Paal – Handy Home zijn we trots op ons groot assortiment aan doe-het-zelf materialen.

    stock-vermeersch.com: BRUGGE. Stock Américain Vermeersch Blankenbergsesteenweg 402 (Industrieterrein : De Blauwe Toren) 8000 Brugge BELGIE

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (16 Sep 2021 22:49)

    👍
    252

    #21296

    autozoektocht
    (zn. m./vr.; ~en)

    wedstrijd waar per auto een route afgelegd wordt en er onderweg vragen beantwoord moeten worden

    Van Dale 2015 online: BE
    Van Dale verklaart het met sterrit en rally, maar dat is niet correct m.i.
    Typisch Vlaams: 7 leeuwen
    Typisch Vlaams verklaart het met ‘puzzelrit’ (helemaal van de pot gerukt)

    vgl. wandelzoektocht; fietszoektocht, fotozoektocht

    ook in combinatie: foto- en autozoektocht, enz.

    westhoek.be: Al voor het 30ste jaar op rij wordt tijdens de zomermaanden de autozoektocht ‘Door de Westhoek’ georganiseerd in Elverdinge (Ieper). (…)Er zijn omloopvragen en een vijftal fotovragen. Op je routeblad wordt telkens aangeduid waar je een vraag moet oplossen. Er is geen enkele documentatie of naslagwerk nodig. Alleen het gebruik van het Prismawoordenboekje (Nederlands verklarend) is soms nodig.

    opwijk.be: Traditiegetrouw, en dit jaar al voor de 53ste maal organiseert de plaatselijke afdeling van vtbKultuur in Opwijk een autozoektocht op 2de sinksendag

    Daarom organiseren we zondag 28 juni 2015 een Wandel / Fiets / Auto Fotozoektocht voor het hele gezin om de bouw van Chiro Crescendo te steunen (facebook)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 08:14)

    👍
    252

    #21297

    bijzen
    (ww.)

    schommelen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: In Zuid-Nederland heeft bijzen verder de beteekenis van slingeren, ook in een schommel zitten;

    (Tegen kinderen) Ga wa buiten spelen, wa bijzen of zo.

    > andere betekenis van bijzen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door renel en laatst gewijzigd door de Bon (20 Jul 2021 21:06)

    👍
    252

    #21298

    verboeft
    (bijv. nw.)

    algemeen: overeten

    oorsprong: wordt eigenlijk gezegd van paarden die “verboeft staan”, bevangen zijn

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: verboft: verboeft, verbuft, verl. deelw. van verboffen. Gewestelijk in Zuid-Nederland, zoowel in Brabant als Vlaanderen. 17de eeuwsch.
    1. Van paarden: ongesteld door te gulzig drinken wanneer ze verhit zijn, waardoor ze kou vatten en waardoor verstijving optreedt. (…)
    2. Overmatig volgepropt met eten. Meestal in praed. of praed-attrib. gebruik.

    zie ook overboeft, verbuft, verdiest

    “Nog is merci aan tante Eliane voor het eten, iedereen was verboeft.” (samblogt.blogspot.com 22.04.13)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (02 Sep 2021 16:52)

    👍
    252

    #21299

    broekzak
    (de ~ , ~ en man. zelfst. nw.)

    soort driehoekige koffiekoek gevuld met fruitspijs

    En brengt een kriekenvlaai mee en een stuk of zes broekzakken met appelspijs.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (18 Jul 2021 18:15)

    👍
    252

    #21300

    bliezen
    (~, bliesde, gebliesd zwak ww.)

    tuinbonen ontdoen van hun bliezen
    zie blies

    Bliest is rap wat bonen swenst da ’k de patatten schel.(zie schellen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (11 Aug 2021 04:28)

    👍
    252

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.