Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #20401

    iets krijgen
    (vaste woordgroep)

    een attak, geraaktheid krijgen, dikwijls ook iet krijgen

    > eufemisme
    wordt meestal in de VTT gebruikt: “Hij heeft iets gekregen.”

    ‘Edouard heeft iets gekregen.’ Swegens slaat haar hand voor haar mond.
    ‘Een attakske waarschijnlijk,’ zegt Tante.
    ‘Ja,’ zucht Swegens.
    Erwin Mortier, https://books.google.be/books?isbn=9023448472)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 16:43)

    👍
    259

    #20402

    frietzakken, de ~
    (vaste woordgroep)

    spottende benaming voor het gerechtsgebouw in Antwerpen dat gekenmerkt wordt door puntige dakversieringen die doen denken aan omgekeerde frietzakken

    Klik op de afbeelding
    Nieuw Justitiepaleis Antwerpen

    “Traditioneel wordt België/Vlaanderen beschouwd als een oerlelijk land. Ergens klopt dat, maar dat heeft meer te maken met inrichting en publieke ruimte dan met privé-architectuur. (…) Of ga het Antwerpse gerechtsgebouw, beter bekend als ‘de frietzakken’ eens bekijken. Pure waanzin.” (Doorbraak 06.12.15)

    “Naar het gebouw wordt wel eens verwezen als het vlinderpaleis, maar de volksmond noemt het de frietzakken.”
    (https://books.google.be/books?isbn=9401416982
    Harry Demey,2014 )

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:34)

    👍
    259

    #20403

    crème
    (zn. m.)

    het allerbeste

    Van Dale 2015 online: BE

    rataplanvzw.be: Uitgepuurde composities zich maar langzaam bloot geven vertolkt door de crème van de Belgische kamerjazz

    We behoorden tot de crème van de knusse middenstand, zo leek het althans. (Wanhoop – Vladimir Nabokov)

    Ze heeft ne crème van ne vent.

    > andere betekenis van crème

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (07 Aug 2021 21:35)

    👍
    259

    #20404

    piket, in ~ liggen
    (uitdr.)

    ruzie maken

    Kempen: acht, in ~ liggen
    West-Vlaanderen: stokke, in ~ liggen
    Oost-Vlaanderen: spurre, in ~ liggen

    De geburen liggen weer in piket.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 20:00)

    👍
    259

    #20405

    bij met een pers. vnw.
    (uitdr.)

    bij + pers. vnw.

    volgens iemand, naar iemands mening, naar iemands smaak, voor iemand persoonlijk, in iemands ogen,…

    bij mij
    bij u
    bij hem, haar
    bij ons
    bij jullie
    bij hen

    Soep moet bij mij gloeiend heet zijn en bij hem de koffie.

    Rozen moeten bij u rood zijn en zeer goed rieken, bij mij roze.

    Jullie waren in een steakhouse gaan eten en klopt het dat bij jullie het eten er niet deugde?

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (23 Jul 2021 00:57)

    👍
    259

    #20406

    binnenleveren
    (ww. leverde binnen, binnengeleverd)

    terugbrengen, terug inleveren, binnenbrengen

    Van Dale 2016 online: BE

    Ik moet de boeken nog binnenleveren in de bib anders krijg ik een boete.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jul 2021 23:33)

    👍
    259

    #20407

    hinkelperk, in het ~ spelen
    (uitdr.)

    het hinkelspel spelen

    zie ook: perkhinkel spelen, hinkeltje spelen, kalinkeren

    Regio Herentals

    Gaat ge mee in het hinkelperk spelen?

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door nthn (04 Aug 2021 16:54)

    👍
    259

    #20408

    elitesoldaat
    (z.nw. de ~ m, ~en)

    keursoldaat. keurtroepen

    Daarnaast zal ons land onze twee fregatten ook vervangen evenals zes mijnenjagers aankopen. Er wordt ook geïnvesteerd in meer elitesoldaten, in cyberwarfare en in drones. (deredactie.be)

    Elitesoldaten bevrijden 70 gijzelaars net voor massa-executie door IS. (HLN.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (28 Jul 2021 20:55)

    👍
    259

    #20409

    coureur, een goeie ~ rijdt door weer en wind
    (uitdr.)

    betrekkingen hebben tijdens de maandstonden

    Ne goeie korrèir rijdt dee weer en wind he man. (Lebbeke)

    3 venten onder mekaar waren aan ‘t stoefen over hun liefdesleven en hoe dikwijls ze het deden met hun vrouw.
    ’Tja’ zei de 3de, ‘ne goeie koereur rijdt al wel eens door weer en wind he.’

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (26 Jul 2021 11:54)

    👍
    259

    #20410

    brokkenparcours
    (zn. o.; ~en)

    een weg die afgelegd is met vallen opstaan, met veel brokken te maken (ook fig.)

    VD2016 online: BE

    knack.be: Wagen belandt na brokkenparcours in gracht

    hln.be: Van het BK 2003 tot Abu Dhabi 2015: het brokkenparcours van Boonen

    4nieuws.be: Hoe Oosterweel uitgroeide tot het Brokkenparcours van de Antwerpse Mobiliteit

    Ondanks zijn brokkenparcours, worden de fouten die Meeuws heeft gemaakt, hem blijkbaar vergeven. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Aug 2021 21:43)

    👍
    259

    #20411

    loer
    (de ~, m., geen mv.)

    Slappe drank zoals vb. plat bier of schuimwijn, melk, koffie of thee

    zie ook: loe, pisseloe, kloekepis, loeter

    In Lier zegt men kloekepis, pisseloer of afgekort loer tegen slappe drank.

    Gij hebt koffe gezet? Is het crisis misschien dat we zo’ne loer moeten drinken?

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (04 Aug 2021 07:55)

    👍
    259

    #20412

    groene nummerplaat
    (de ~, (v.), ~platen)

    - handelaarkenteken voor auto
    - ook z-plaat genoemd omdat de nummerplaat altijd met een Z begint

    Belgian vehicle registration plate for car dealers

    Weet er iemand wie buiten garagisten nog met een groene nummerplaat mag rondrijden?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door geblokkeerde_account en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 08:22)

    👍
    259

    #20413

    boechel~
    (znw. de~, m., ~s)

    in samenstellingen, met betekenis knoei- (implicerend dat het navolgende znw gene vette is)

    zie ook boechelarij, boechelen, boechelaar

    regio Boom

    boechelploege (Anderlecht bv) za mu verbieje wure (n boechelboeke ôk)!
    (Boechelploegen (Anderlecht bv) zouden moeten verboden worden (en boechelboeken ook)!)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door geblokkeerde_account en laatst gewijzigd door fansy (14 Jul 2021 14:22)

    👍
    259

    #20414

    enskaard
    (de ~, (m.), ~en)

    iemand die veel klaagt en zaagt
    zie ook enselen

    uitspraak: /enskaort/

    De Bo, West-Vlaams idioticon (1873): einscherik, EINSCHAARD, m. Iemand die gewoonlijk einsch is. Een eingscherik is nooit welgezind. Ik wil met dien eingschaard geen gemeens hebben.
    < einsch, eingsch, engsch: adj. Zeer nijdig, gemelijk en grijnig, die door zijne bitsige woorden of zijn zuur gezicht wangunst, spijt, tegenzin of misnoegdheid toont.
    (vergelijk Engels anger)

    In Sint-Denijs (Denijs-Zwevegem) wordt er gesproken over nen enskaort: iemand die veel klaagt en zaagt

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (23 Jul 2021 13:54)

    👍
    259

    #20415

    kloten, kloot
    (in uitdrukkingen)

    Letterlijk teelballen, maar wordt gebruikt om uitspraken kracht bij te zetten, dikwijls voorafgegaan door “geen” of een voorzetsel.

    Zeer courant in Vlaanderen maar ook in Nederland gebruikt in veel uitdrukkingen en zegswijzen:
    - er geen kloten van weten of kennen: er niks van kennen
    - geen kloten doen: niks doen
    - tegen (of onder) zijn kloten krijgen: een uitbrander krijgen
    - geen kloten uithalen: zonder resultaat blijven
    - met zijn kloten tegen de grond gaan: hard neervallen
    - op zijn kloten krijgen: een pandoering krijgen

    zie ook:
    kloten gerard
    witvis, kloten van ~
    kloten, dat trekt op geen ~
    kloten, de ~ op zijn
    kloten, den bok zijn ~
    kloten, er stenen ~ van krijgen
    kloten, er zijn ~ aan vegen
    geen kloten waard
    kloten, het hoog in zijn ~ hebben
    kloten, iets of iemand van mijn ~
    kloten, van kust mijn ~
    kloten, van zijn ~ maken
    hond, voor de ~ zijn kloten
    hond, van den ~ zijn kloten
    kloten, zijn ~ schuren

    ook met het enkelvoud kloot zijn er een reeks uitdrukkingen:
    kloot, iemand een ~ afdraaien
    kloot, iemand een ~ afpitsen
    kloot, iemand een ~ aftrekken
    hoot en kloot, met ~
    kloot, ne goeie ~

    vergelijk botten (in uitdrukkingen)

    Niks is goed, spelers zijn slecht, trainer kent er geen kloten van, bestuur wil dat hun club expres verliest,…(www.forum.de-steenbakkers.be 18 aug. 2014)

    “Zijn vrouw stuurt mailtjes aan de lopende band, dat het goed komt, dan onze tuin heel mooi te maken is… hij doet geen kloten. (chroniclesofafreedomfighter.wordpress.com 080615)

    “Allemaal heel nobel en moedig maar het haalt geen kloten uit dus geef het toch gewoon op” (fuckedupshitandstuff.blogspot.com 020111)

    “Volgens onze bronnen smakte Christophe Peeters niet met zijn kloten tegen de grond, maar verslikte hij zich wel danig in zijn Italian Coffee. (archief.ademloos.be geen datum)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 17:17)

    👍
    259

    #20416

    verdoen, zijn eigen ~
    (ww., verdeed, verdaan)

    zelfmoord plegen

    zie verdoen, zich ~

    Na alle tegenslag heeft em zijn eigen verdaan.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door renel en laatst gewijzigd door Marcus (11 Aug 2021 01:08)

    👍
    259

    #20417

    bloementuil
    (zn. m.; ~en)

    bouquet bloemen, ruiker bloemen

    zie ook bloemekee, boekee, toupee

    niet in Van Dale 2016 online
    google2016: .BE (>3.600); .NL (>1.900)

    Schnittblumenstrauss

    catawiki.be: Aanbieding van een prachtige “Bloementuil” in Look-a-like Tinnen pot, versierd met “Kunstbloemen” zoals “Zwarte Rozen” & “Wit-Grijze Lelies”

    veronicaszelfgemaaktekaarten.be: Valentijnskaart met geborduurde ring van harten en bloementuil

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 01:11)

    👍
    259

    #20418

    Wetstraatwatcher
    (z.nw. de ~ (m) ~s)

    Iemand die als journalist, commentator of analist het politieke reilen en zeilen in de Wetstraat bijhoudt. Zijn of haar rol is: scherp te observeren en commentaar te leveren zonder de eigen politieke voorkeur al te veel te laten uitschijnen.
    zie ook: Wetstraatjournalist

    Zijn kracht om zeer ad rem commentaar te geven op het politieke klimaat, maakt van Carl Devos een zeer frequent gegeerde politicoloog in alle media. Al vele jaren is hij één van de belangrijkste Wetstraatwatchers: “Ik leef al meer dan tien jaar in dat niemandsland tussen pers, politiek en de academische wereld”, schetst Devos. “Of ik het gevoel heb dat ik meer invloed heb dan de Wetstraatjournalisten? Soms wel, ja. Maar mijn rol is verwaarloosbaar.” Bron: De wissel van de macht, kroniek van een Wetstraatwatcher. Marc Van de Looverbosch

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Dec 2023 15:40)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Dec 2023

    👍
    259

    #20419

    zot, ’t oud ~
    (uitdrukking)

    het gedrag van een oude mens die zich plots jeugdig gaat gedragen, vooral op het vlak van de liefde; meestal spottend bedoeld

    Van Dale 2018: zot
    BE; spreek­taal
    uitdrukking het oud zot
    dar­tel­heid, lief­de op ho­ge leef­tijd

    ’t Oud zot bestaat echt: huwelijken bij 60-plussers meer dan verdubbeld in 15 jaar (HN 12016)

    Zie ’t oud zot bezig zijn daar op de bank in het park: 72 en 52 jaar en zo verliefd als pubers van 16…

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 22:54)

    👍
    259

    #20420

    oppinten
    (ww. pinte op, opgepint)

    opmaken, versieren

    - in de Meimaand worden de veldkapelletjes opgepint met bloemen en kaarsen

    - ook een oude kapel (een oudere vrouw) pint zich graag nog eens op

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 22:17)

    👍
    259

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.