Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
wortelstronk, boomstronk
zie varianten bij aarsgat
Den boëm es naa afgezaagd, fleus da jeisgat oëtgraave.
De boom is nu afgezaagd, straks de wortelstronk uitgraven.
een goede slag binnengehalen, een goede zaak doen, een koopje doen, een voordeel binnenhalen
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Het verkrijgen, bepaaldelijk van voordeel. In dezen zin veroud.: voordeelige koop, voordeeltje.
Gij hèt ‘ne’ goeien trek gedaan aan die kleerkas
In de kringwinkel kunt ge soms wel ne goeien trek doen. Ik heb er 2 nief lampadaires en een nieuwe 3-zit gekocht, voor weinig. De prijskaartjes van de Habitatwinkel hingen er nog aan. Het verschil in prijs was enorm.
zie harley trapson, allitrapson, met de ~
Den harley traptemzelf mag nog eens van stal (stal, van ~ mogen), het is goei weer en ik ga een toerke doen.
in stukken kappen of hakken, kapot kappen
Middelnederlandsch Woordenboek en Woordenboek der Nederlandsche Taal: Aan of in kleine stukjes hakken. Hackelen. Kiliaan (1588)
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Zij hakkelt de takken uit haren hof om de stoof te kunnen aanmaken.
.
vuil zijn
zie zo zwart zien als molleke aan zijn gat
Als de kinderen in den hof gespeeld hebben zien ze zwart en moeten ze in bad.
opstapelen, optassen
Ge moest hooi eerst op hopen zetten om het later gemakkelijk te kunnen opladen.
Er toch in slagen spijts alle tegenkantingen. Toch middelen vinden om zijn doel te bereiken.
zie gene moejeng
< Frans: moyen: middel
Ondanks het sluiten van alle ramen en deuren heeft er toch een mug moyen gevonden om in mijn slaapkamer te komen.
volgens een vast tijdschema
Ik ben wel op pensioen maar probeer toch op uur en tijd op te staan en te gaan slapen.
een pak slaag geven, een pandoering geven
zie ook insmeren, inperen, afmotten, infikkelen
Dat zal hij nooit meer riskeren, ik heb hem eens een goei peutering gegeven.
Gij se vuil blad! Zwijgt nu eens met te roddelen!
studentenvereniging die radicale Vlaams-nationalistische en conservatieve katholieke stellingen verdedigt;
vooral bekend onder de afkorting KVHV
zie ook hoogstudent
niet te verwarren met studentenclub
“Het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Antwerpen haalt in een persbericht zwaar uit naar de Antwerpse bisschop Johan Bonny. Die pleitte de voorbije weken verschillende keren voor meer respect voor homoseksualiteit.” (DS 301214)
zorgen, zware overpeinzingen
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
SN: hoofdbrekens
“Eigenaar Hedwigepolder bezorgt politici kopbrekens (Titel)
Alle regelingen zijn getroffen zodat het Nederlandse parlement de voor Vlaanderen belangrijke Waterverdragen goed kan keuren. Alle regelingen? Nee: één grondeigenaar blijft moedig weerstand bieden en maakt Vlaamse en Nederlandse politici het leven zuur.” (05/11/07 vilt.be)
Mysterieuze heldere vlek op Titan bezorgt onderzoekers kopbrekens (31/05/05 GVA)
(verouderd in Nederland)
die, welke
ook dewelk (in principe voor verwijzingen naar mannelijke naamw.)
Taaltelefoon.be: “Het woord dewelke* is niet correct. (…) Ook als betrekkelijk voornaamwoord is dewelke geen standaardtaal.”
VRT Taal:“dewelke *: Verouderd.”
→ Merk op: de Taalunie vermeldt ‘dewelke’ zelfs nievers op taaladvies.net, de Taaltelefoon en VRT Taal vinden het m.a.w. noodzakelijk om zelf taalpolitie te spelen en ter plaatse de regels te verzinnen.
Ondervrager: Uw nationaliteit, dewelke is dat?
Staf: Ik heb de Belgische nationaliteit.
Verouderde woorden dewelke in Van Dale staan worden vaak nog volop gebruikt in Vlaanderen.
fossiel.net: De foto dewelk jij laat zien als “echte” mosasauruskaak valt niets of nauwelijks wat op te maken.
facebook.com: Op den 7e dag in the jungle ontmoette wij een Grote tijger, met dewelk wij ons charmant amuseerde.
snel en snedig antwoorden
tot tegenactie overgaan
In NL weinig gebruikt (rechtszaken en deftige debatten)
Ik zou u gaarne riposteren,
Tot gij u takken slijpt.
U messen en uw peren,
Geen mens die mij begrijpt…
Uit: Heden Soup, Wim Helsen
Ze hebben de politie gechargeerd, waardoor we genoodzaakt waren om te riposteren met het waterkanon en traangas", besluit De Coninck. (deredactie.be)
Wij zullen dat niet ontkennen, dat mag gerust gezegd worden.
NL: ‘We gaan daar niet flauw over doen’
Google-treffers:
- Be: 12.800 resultaten
- Nl: 77 resultaten
“We moeten daar niet flauw over doen, we proberen een bont gezelschap bij elkaar te krijgen dat voor leuke tv zal zorgen”, erkent VIER-woordvoerder Maarten Moeys. (Bron: “Waarom ‘Komen Eten’ niet zonder clichés kan”, De Morgen, 25 november 2014)
“We moeten daar niet flauw over doen, ons land staat voor gigantische uitdagingen.” (Bron: “Beke: ‘Deze keer heb ik niet met de deuren geslagen’”, De Standaard, 8 oktober 2014)
ellendeling, prutser
> bekendste Brussels scheldwoord
uitspraak /skiejeven arsjiték/
Oorspronkelijk was het een scheldwoord voor Joseph Poelaert, architect van het justitiepaleis te Brussel, gehaat door de Marolliens die omwille van de bouwwerken hun huizen moesten verlaten. ( zie S. de Vriendt “Taal in stad en land. Brussel”)"Niet te verwonderen dat een scheldnaam als “schieve, rotte, vuile architect” in de Marollen ontstond. (Wikipedia sub “Marollen”) Volgens anderen was het een volksetymologische vervorming van “chief architect”, term die gebruikt werd door Engels personeel op de bouwwerf. Tegenwoordig synoniem voor “incompetent iemand”.
“F?unctionaliteit was duidelijk niet de hoofdbekommernis van skieven architèk Joseph Poelaert, en naarmate de tijd vordert, doet zich dat almaar sterker voelen. Het gebouw is niet aangepast aan de hedendaagse noden, waardoor verschillende gerechtelijke instanties er al zijn weggetrokken en de overblijvers worden geconfronteerd met ernstige beveiligings- en comfortproblemen.” (Brusselnieuws.be)
“U zet uw kinderen tenslotte ook niet op een vliegtuig waarvan de piloot niet kan vliegen en laat uw huis niet bouwen door een scheve architect.” (http://www.ond.vlaanderen.be/nieuws/2008/0305)
Zo zijn er tientallen voorbeelden van constructies die in oorsprong valabel en eeuwigdurend leken maar neergezet blijken door een scheve architect. (Mark Coenen op demorgen.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
