Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
Iets doen waar over nagedacht is en dat uit vrije wil gedaan is.
In Nederland: ‘willens en wetens’ (echter beide varianten zijn goedgekeurd)
Van Dale 2014 online: (Nederlands) willens en wetens, (Belgisch-Nederlands) wetens en willens
zie ook Vlaamse volgorden
Leest gij dan geen gazetten, Lowie?’ had Leroy mijn onwetendheid doorzien, ‘die mens valt na 25 mei zonder werk, en bovendien wetens en willens.’ (Louis van Dievel, deredactie.be)
iets of niets in de plaats geven
vgl retour, (n)iets in ~ krijgen
Wat geeft gij in retour als ik uw haar kleur, morgen?
Hebt gij niets in retour gegeven aan die kleine? Schaamt ge u niet!
Synoniem van ‘voetpad’ in Vlaams dialect uit 7850 Edingen
Speel niet op mijne kasjie of ik geef je een rammeling.
eten klaarmaken
< andere definitie van gereedmaken
Morgen ga ik een konijntje gereed doen gelijk oma het zo lekker gereedmaakte.
een overdreven bang persoon
< benauwd
zie ook benoold
Ga daarmee naar het leger, met zo’n benoolderik, bij het eerste schot schiet hij in zijn broek (doet hij het in zijn broek)
een oortje was het kleinste betaalmiddel in Nederland en België dat in voege was tot begin 19e eeuw
in één gulden gingen 80 koperen oortjes
een oortje ’t voer ( voer is de lading) is synoniem voor gratis
Hoeveel is ‘t ? vroeg ik de buurman die me een krop sla uit zijn tuin bracht. ’Een oortje ’t voer’ lachte hij.
koffieprut, koffiedik, bezinksel van vers gezette koffie
zie ook dras, koffiedras
Mijn memoe gebruikte vroeger (< 1980) koffiegruis als meststof en om slakken, die verlust zijn op jonge bladscheuten, te bestrijden.
Heden: Je kan de koffiegruis dus rustig op de composthoop gooien, maar ook direct in de tuin verwerken. (bovenop strooien als slakkenbestrijding of inwerken als bodemverbetering) (www.eetbare-tuin.info)
Iemand die altijd slecht gezind is
Die mottigaard komt nog met zichzelf niet overeen, hoe zou hij dan met een vrouw overeen komen?
insoppen, indeppen
zie ook doppen, opdoppen, uitdoppen, opsoppen
SN: indopen
Meder heeft de schaafwonde ingedopt met ontsmettingsmiddel.
Haar tutteke werd eerst in wat water ingedopt, dan in haar mondje.
Het is het beste dat ge die plek eerst indopt met vloeibaar wasmiddel, efkes laten intrekken en dan in het wasmachien steken.
samen overeenkomen, onderling overeenkomen, meedoen met iemand
zie ook heulen, samen ~
vgl: heulen met de wolf die in het bos leeft
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Ondereen heulen (Z.-Ndl.), het met elkander eens zijn; ”onder een hoedje spelen”. In de zegsw.: Ze heulen ondereen als de hond en de boeren.
Met zijn drieën heulen ze ondereen gelijk den boer met zijnen hond.
Ze hebben dat samen ondereen geheuld zonder ons mening te vragen en nu willen ze hebben dat wij doen wat zij zeggen? Daar zal veel volk komen hennen zien (volk, daar gaat veel ~ naar komen kijken).
belasting op een gerealiseerde meerwaarde (verschil tussen verkoopprijs en aankoopprijs) van immobiliën, aandelen, …
Niet in Van Dale 2014
google2014: .BE (>58.000) ; .NL (>1.000: meestal BE bron)
knack.be: Waarom Marc Coucke geen meerwaardebelasting hoeft te betalen.
notaris.be: ‘Meerwaardebelasting – aanvullende erfenisrechten’
Herverkopen van bebouwde onroerende goederen met een meerwaarde vallen onder het specifieke belastingregime van de diverse inkomsten.
een schooljaar voor de tweede keer overdoen, dus eigenlijk voor de tweede keer bissen
Van Dale 2018: trissen
< Frans trisser (drie keer doen)
BE; studententaal (een studiejaar) voor de tweede keer overdoen
zie ook trisser
Hij heeft al een jaar gebist en het volgende getrist, als hij zo verder doet moet hij zijn thesis schrijven als hij op pensioen is.
zie ga(at) daarmee naar de(n) oorlog
-
Altijd in zinnen zoals “Roept er niet op!” en “Ge moet er niet op roepen!”
Betekenis: spreek er niet over want dan gebeurt het misschien, ge weet nooit wat er gaat gebeuren
- Tot op heden zijn we goed aan de kou ontsnapt.
- Roept er niet op! Het is nog niet echt winter.
als kledij, uitrusting, uniform in samenstellingen zoals scoutskleren, turnkleren, zwemkleren, werkkleren, … is SN maar wordt volgens google beduidend meer in VL dan in NL gebruikt.
scoutsherent.be: Heb je nog oude scoutskleren thuis, kan je deze binnenbrengen. Iets nodig, stuur een mail naar [email protected]?
Materieel helemaal klaar. Alles hebben wat op dat moment voor die situatie nodig is. Er nu echt wel tegenaan kunnen.
Mooi opgekleed! Nu nog een hoed en je bent helemaal gesnaard.
De lusters in hun huis was het laatste wat mankeerde, nu zijn ze gesnaard.
van iets geen afstand willen doen
Zijn vrouw is al tien jaar dood en hij zit nog altijd op die haar kleren te houden.
zie op een been kunt ge niet staan
.
de voor vijf jaar door de koning benoemde voorzitter van het directiecomité, de regentenraad, de algemene raad en de algemene vergadering van aandeelhouders bij de Nationale Bank van België (VD)
“De federale ministerraad heeft vicegouverneur van de Nationale Bank Luc Coene benoemd tot gouverneur. De bijna 64-jarige Gentenaar gaat de komende vijf jaar de Nationale Bank leiden. Hij volgt Guy Quaden op, die op 1 april de fakkel doorgeeft.” (HLN 250211)
zie we moeten daar niet flauw over doen
-
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.