Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #19281

    wetens en willens
    (uitdrukking)

    Iets doen waar over nagedacht is en dat uit vrije wil gedaan is.
    In Nederland: ‘willens en wetens’ (echter beide varianten zijn goedgekeurd)

    Van Dale 2014 online: (Nederlands) willens en wetens, (Belgisch-Nederlands) wetens en willens

    zie ook Vlaamse volgorden

    Leest gij dan geen gazetten, Lowie?’ had Leroy mijn onwetendheid doorzien, ‘die mens valt na 25 mei zonder werk, en bovendien wetens en willens.’ (Louis van Dievel, deredactie.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door nthn (06 Aug 2021 04:05)

    👍
    267

    #19282

    retour, (n)iets in ~ geven
    (uitdr.)

    iets of niets in de plaats geven

    vgl retour, (n)iets in ~ krijgen

    Wat geeft gij in retour als ik uw haar kleur, morgen?

    Hebt gij niets in retour gegeven aan die kleine? Schaamt ge u niet!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 00:24)

    👍
    267

    #19283

    kasjie
    (de ~, (m.), ~s)

    Synoniem van ‘voetpad’ in Vlaams dialect uit 7850 Edingen

    Speel niet op mijne kasjie of ik geef je een rammeling.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door debodt en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 00:25)

    👍
    267

    #19284

    gereedmaken
    (ww., maakte gereed, gereedgemaakt)

    eten klaarmaken

    < andere definitie van gereedmaken

    Morgen ga ik een konijntje gereed doen gelijk oma het zo lekker gereedmaakte.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 19:58)

    👍
    267

    #19285

    benoolderik
    (de~, (m.), ~ken)

    een overdreven bang persoon

    < benauwd

    zie ook benoold

    Ga daarmee naar het leger, met zo’n benoolderik, bij het eerste schot schiet hij in zijn broek (doet hij het in zijn broek)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 15:27)

    👍
    267

    #19286

    een oortje 't voer

    een oortje was het kleinste betaalmiddel in Nederland en België dat in voege was tot begin 19e eeuw
    in één gulden gingen 80 koperen oortjes

    een oortje ’t voer ( voer is de lading) is synoniem voor gratis

    Hoeveel is ‘t ? vroeg ik de buurman die me een krop sla uit zijn tuin bracht. ’Een oortje ’t voer’ lachte hij.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Kastanjeoog (11 Aug 2021 11:29)

    👍
    267

    #19287

    koffiegruis
    (de~, (m.), geen mv.)

    koffieprut, koffiedik, bezinksel van vers gezette koffie
    zie ook dras, koffiedras

    Mijn memoe gebruikte vroeger (< 1980) koffiegruis als meststof en om slakken, die verlust zijn op jonge bladscheuten, te bestrijden.

    Heden: Je kan de koffiegruis dus rustig op de composthoop gooien, maar ook direct in de tuin verwerken. (bovenop strooien als slakkenbestrijding of inwerken als bodemverbetering) (www.eetbare-tuin.info)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (30 Jul 2021 12:17)

    👍
    267

    #19288

    mottigaard
    (de ~ (m.), ~s)

    Iemand die altijd slecht gezind is

    Die mottigaard komt nog met zichzelf niet overeen, hoe zou hij dan met een vrouw overeen komen?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 13:55)

    👍
    267

    #19289

    indoppen
    (ww., dopte in, ingedopt)

    insoppen, indeppen
    zie ook doppen, opdoppen, uitdoppen, opsoppen

    SN: indopen

    Meder heeft de schaafwonde ingedopt met ontsmettingsmiddel.

    Haar tutteke werd eerst in wat water ingedopt, dan in haar mondje.

    Het is het beste dat ge die plek eerst indopt met vloeibaar wasmiddel, efkes laten intrekken en dan in het wasmachien steken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (22 Jul 2021 07:15)

    👍
    267

    #19290

    heulen, ondereen ~
    (uitdr.)

    samen overeenkomen, onderling overeenkomen, meedoen met iemand

    zie ook heulen, samen ~
    vgl: heulen met de wolf die in het bos leeft

    Van Dale 2014 online: gewestelijk

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Ondereen heulen (Z.-Ndl.), het met elkander eens zijn; ”onder een hoedje spelen”. In de zegsw.: Ze heulen ondereen als de hond en de boeren.

    Met zijn drieën heulen ze ondereen gelijk den boer met zijnen hond.

    Ze hebben dat samen ondereen geheuld zonder ons mening te vragen en nu willen ze hebben dat wij doen wat zij zeggen? Daar zal veel volk komen hennen zien (volk, daar gaat veel ~ naar komen kijken).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (05 Aug 2021 18:52)

    👍
    267

    #19291

    meerwaardebelasting
    (begrip)

    belasting op een gerealiseerde meerwaarde (verschil tussen verkoopprijs en aankoopprijs) van immobiliën, aandelen, …

    Niet in Van Dale 2014
    google2014: .BE (>58.000) ; .NL (>1.000: meestal BE bron)

    knack.be: Waarom Marc Coucke geen meerwaardebelasting hoeft te betalen.

    notaris.be: ‘Meerwaardebelasting – aanvullende erfenisrechten’
    Herverkopen van bebouwde onroerende goederen met een meerwaarde vallen onder het specifieke belastingregime van de diverse inkomsten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 01:50)

    👍
    267

    #19292

    trissen
    (triste, getrist zw.ww.)

    een schooljaar voor de tweede keer overdoen, dus eigenlijk voor de tweede keer bissen

    Van Dale 2018: tris­sen
    < Frans tris­ser (drie keer doen)
    BE; stu­den­ten­taal (een stu­die­jaar) voor de twee­de keer over­doen

    zie ook trisser

    Hij heeft al een jaar gebist en het volgende getrist, als hij zo verder doet moet hij zijn thesis schrijven als hij op pensioen is.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 09:48)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Jul 2022

    👍
    267

    #19293

    oorlog, ga(at) daarmee naar de(n) ~
    (uitdr.)

    zie ga(at) daarmee naar de(n) oorlog

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (02 Aug 2021 12:51)

    👍
    267

    #19294

    erop roepen
    (vaste woordgroep)

    Altijd in zinnen zoals “Roept er niet op!” en “Ge moet er niet op roepen!”
    Betekenis: spreek er niet over want dan gebeurt het misschien, ge weet nooit wat er gaat gebeuren

    - Tot op heden zijn we goed aan de kou ontsnapt.
    - Roept er niet op! Het is nog niet echt winter.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (07 Aug 2021 20:33)

    👍
    267

    #19295

    kleren
    (zn.)

    als kledij, uitrusting, uniform in samenstellingen zoals scoutskleren, turnkleren, zwemkleren, werkkleren, … is SN maar wordt volgens google beduidend meer in VL dan in NL gebruikt.

    scoutsherent.be: Heb je nog oude scoutskleren thuis, kan je deze binnenbrengen. Iets nodig, stuur een mail naar [email protected]?

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 00:09)

    👍
    267

    #19296

    gesnaard zijn
    (uitdr.)

    Materieel helemaal klaar. Alles hebben wat op dat moment voor die situatie nodig is. Er nu echt wel tegenaan kunnen.

    Mooi opgekleed! Nu nog een hoed en je bent helemaal gesnaard.

    De lusters in hun huis was het laatste wat mankeerde, nu zijn ze gesnaard.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dsa en laatst gewijzigd door fansy (02 Aug 2021 19:16)

    👍
    267

    #19297

    op iets zitten houden
    (uitdrukking)

    van iets geen afstand willen doen

    Zijn vrouw is al tien jaar dood en hij zit nog altijd op die haar kleren te houden.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (10 Aug 2021 22:10)

    👍
    267

    #19298

    staan, op een been kunt ge niet ~
    (uitdrukking)

    zie op een been kunt ge niet staan

    .

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 19:54)

    👍
    267

    #19299

    gouverneur
    (de ~, ~ s man. zelfst.nw.)

    de voor vijf jaar door de koning benoemde voorzitter van het directiecomité, de regentenraad, de algemene raad en de algemene vergadering van aandeelhouders bij de Nationale Bank van België (VD)

    “De federale ministerraad heeft vicegouverneur van de Nationale Bank Luc Coene benoemd tot gouverneur. De bijna 64-jarige Gentenaar gaat de komende vijf jaar de Nationale Bank leiden. Hij volgt Guy Quaden op, die op 1 april de fakkel doorgeeft.” (HLN 250211)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (11 Aug 2021 14:21)

    👍
    267

    #19300

    flauw, we moeten daar niet ~ over doen
    (uitdr.)

    zie we moeten daar niet flauw over doen

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 00:39)

    👍
    267

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.