Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
Zeer veel, geweldig. – Verouderd
Verschilt van “deerlijk” in het Algemeen Nederlands dat een negatief woord is.
uitspraak met zware e
“Ik heb veel grond,” zei Boer Jansen tegen Boer Teunis, “en gij hebt veel grond. Als nu uw dochter trouwt met mijnen oudsten, dan is dat deirlijk veel grond.”
> andere betekenis van deirlijk
groot en zwaar persoon, baby, dier
De nieuwe buur is nogal een burten, ik verschoot toen ik hem de eerste keer zag maar hij is zeer vriendelijk.
De kleine van mijn zus is een burten, hij woog 5 kilo bij de geboorte.
Bij de poelier vroeg ik om een haas, hij toonde me een burten van een dier maar die zouden we met ons vier niet meester kunnen.
de pasgeboren baby van de buren is nogal een ‘burten’, zijn wieg is haast te klein (Toegevoegd door Kastanjeoog – 06 Aug 2023 19:48)
aangeschoten, dronken zijn
Hij was weer krikke ( of ook wel krieke) toen hij thuiskwam, zijn vrouw kon er niet om lachen.
Er tegen opzien
uitgeproken als ‘antzien’
Veel grootouders antzien de grote vakantie omdat ze zoveel op de kleinkinderen moeten passen; de meesten durven het niet vlakaf zeggen.
ram
uitspraak /koas/ met een lange klank; wordt niet veel meer gezegd
uitspraakvariant in de Zuiderkempen /kés/
Onze gebuur had vroeger een kaas die hij nooit schoor en in zomer stonk dat beest als de pest.
> zie andere betekenissen van kaas
zie smeiren, eruit ~
-
afgestudeerde van het regentaat
zie regentes
leerkracht in het lager middelbaar onderwijs
vnw: (bnl.) leraar die lesgeeft aan de lagere klassen van de middelbare school, tweedegraadsleraar (nl.)
vgl. subregent
Mijn broer is regent Nederlands en geschiedenis. Hij geeft les in de plaatselijke middelbare school.
Jo Lernout, een 39-jarige regent wiskunde, verdient de kost als verkoper voor het computerbedrijf Wang. (standaard.be)
Deze leerkracht was, om het in termen van toen te zeggen, regent Latijn-Nederlands. Het was een uiterst intelligente man (nieuwsblad.be)
veel, een groot deel
In alle voorbeelden zou ‘een heel deel’ ook vervangen kunnen worden door ‘een heel pak’
Een heel deel politiekers zijn inderdaad zakkenvullers, maar er zitten er ook goei tussen.
Er zijn al een heel deel soorten planten die beginnen te botten met dat warme winterweer.
Ze speelden zo slecht dat er met den time al een heel deel mensen naar huis gingen.
In zijn nieuwe job gaat hij een heel deel meer verdienen.
Heel die achtergevel gaat eruit en dan gaan ze een heel deel bijbouwen.
iemand die weinig eet (meestal gezegd van kinderen)
zie kiemstaart, pitsen
Ons Jefke wilt niet eten, ’t is nen echte pitser, hij laat de helft op zijn telloor liggen.
> andere betekenis van pitser
Iemand die met zijn voeten sleept.
Zeg slifsavatte! Heft je voeten ip, je schoen verslieten te rap.
zie Algemeen Kempens
-
seutemie: een simpele niet al te snuggere vrouw, verlegen, gemakkelijk bij de neus te nemen
zie achtervoegsel mie
Gij zijt een seutemie.
Ik ben met de velo want onzen auto is kapot.
Den onzen werd eergisteren in frut vaneen gereden (frut, in ~ vaneen).
(spottend) wordt gezegd als men het heeft over opscheppers en snobs
dikwijls gebruikt als tussenwerpsel
Hebt ge dat nieuw huis van Jefke van den brouwer al gezien? Alles heeft hij: garage voor drie auto’s, zwembad, een broebelbad, een eigen cinema…allez, wie-boven-mij!
pas overleden
Jammer, onze buurman, pas 46 jaar, ligt over eirde.
Wordt gezegd wanneer er een (financiële, economische, ecologische e.d.) ramp op komst is, maar men toch doet alsof er niets aan de hand is.
De uitdrukking vindt haar ontstaan in de ramp met de Titanic in 1912. Toen speelde het orkest tijdens het zinken van het schip gewoon door.
vgl uitdrukking uit de Kempen: En toch schijnt de zon…
Bericht op Noxa-forum: “We consumeren nu al met zijn allen veel meer dan de aardbol kan produceren. Vol is vol! I don’t care! En het orkest speelde voort…..”
Reactie op Facebookpagina van Anderlecht: “Wa een klucht! zijn da herman zijn grote vissen???? Het gaat al jaren bergaf met onze club, maar toch blijven de fans vlot hun abbo betalen……En het orkest speelde voort.”
Historisch waren de Oude Belgen de Keltische (Gallische) en Germaanse stammen die onze contreien bewoonden (o.a. in de tijd van de Romeinen).
Maar het begrip wordt ook overdrachtelijk gebruikt, ook zeker het enkelvoud, voor iemand die nog authentiek is.
equivalent in NL: Bataven
nieuwsblad.be: Tot voor twee jaar werd John Jacques de conservator van de IJzermonding genoemd, maar vrijdag noemden de milieu-inspecteurs van Aminal hem een Oude Belg .
vilt.be: Volgens Vandevelde, die zichzelf ‘een oude Belg’ noemt die zijn eigen beesten kweekt en enkel eet wat hij eigenhandig heeft geslacht, is het pervers dat er vandaag mensen zijn die biefstuk eten zoals ze ook appels van een boom eten.
bol.com: “Dat is nog een echte Oude Belg!” zeggen de Kempenaars. En dan hebben ze het over iemand die dicht bij de natuur leeft en die lak heeft aan tierelantijnen.
mtbteamlangdorp.be: Witte en rode wijn, in ben nog een echte oude Belg dus fritten met bonen in tomatensaus veel sausen en een cervela.
stukken aarde begroeid met gras
plaggen, graskluiten
De boer heeft de gesfakken op de tractor geladen en ze op een lager gelegen deel van zijn erf gestort.
oogstmaand
zie ook oest, halfoest, oestappel
Augustus is de oestmaand.
- poel, moerassig gebied, water en/of gracht in een veengebied
- gedroogde veengrond, turf
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Hul:
Inzonderheid de kleine met hoog, stug gras begroeide bulten op weilanden en met stug gras begroeide veengrond
Als men van Herenthout naar Berlaar rijdt, rijdt men over de Hullebrug. De hulle is het water waarover de brug gebouwd is en loopt door een veenrijk gebied. Naast de hulle staat al eeuwen de hulleboerderij, waar men vroeger zakken met hulle kon kopen om ’s winters het huis te verwarmen.
> andere betekenis van hulle
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
