Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
1) iemand die voortdurend in zijn zetel zit en niks doet
zie ook: zetelhanger
2) iemand die zich teveel hecht aan een bepaalde positie (vb ook in de politiek)
1) Na het avondeten kruipt hij in zijn zetel en komt er niet meer uit. Hij commandeert zijn vrouw, die naast hem zit om bier en chips te halen. Zo’ne zetelklever wil ik niet in mijn huis hebben.
2) De Wever en Di Rupo zijn beiden zetelklevers. Ze hechten zich te veel aan hun eigen positie, want die 2 geven g1 meter toe.
van zijn eigen, uit zichzelf
zie ook eigen, van zijn ~
Farm gedaan van uwe vent en dat heeft em helemaal vanzeneigens gedaan, ge hebt em da nu niet moeten zeggen, of wa?
aderontsteking, flebitis
ook flebit
van het Frans phlébite
Tante had een flebiet in haar been en moest spataderkousen dragen.
niets te zeggen hebben, geen mening mogen inbrengen
Ongeveer dezelfde uitdrukking: niks te bassen hebben. Dat kan alleen maar negatief gebruikt worden.
uitspraak vooizen: voewzen, voezen, voeizen
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
(Bedr.) In de verb. (n)iets te vooizen hebben, (n)iets te zeggen, in te brengen hebben. Ook: er iets op vooizen, er iets over zeggen. Gewest. in Vl.-België.
vergelijk meevooizen
Awel, in dees geval hebde gij nu es niks te vooizen se vent!
een idiomatische uitdrukking om iemand te karakteriseren a.h.v. een zelfst.nw. afgeleid van een bn. De meest gebruikte zijn:
enkel confirmatief:
Gij zijt ook ne/een plezante (gij). (pej.)
Gij zijt ook ne/een goeie gij. (pej.)
Gij zijt ook ne/een propere gij. (pej.)
zowel confirmatie als negatie:
Gij zijt ook (ge)ne/(g)een gemakkelijke gij.
Gij zijt ook (ge)ne/(g)een moeilijke gij.
Enkel negatie:
gij zijt ook gene/geen gewone gij hè.
andere maar minder VL zn.: nette, toffe, fijne, …
Gij zijt ook ne propere gij. Zeggen dat ge me komt helpen en als het zover is niet omkijken.
Koffie, decafiné, met volle melk en rietsuiker en een koekske? Gij zijt ook gene gemakkelijke he?
meer beginnen lijken op iets Belgisch of zich gedragen als een Belg;
ook verbelgen
“Om extra steun te bieden aan de Belgische friet zal Lutosa deze zomer ook finaal haar naam verbelgischen in Belviva, met de BEL van België, …” (wouldbechef.be 13 jul. 2019)
“vele, vele keren bezocht. Zeer goede, wat “verbelgischte” euro-Italiaanse keuken maar véél, véél te gezouten." (tripadvisor.be maart 2017)
“Een extreme West-Vlaming is natuurlijk Mohammed Mourhit, vierde in het referendum, een nog niet helemaal verbelgischte Marokkaan, die …” (demorgen.be jan. 1998)
lichaamskracht
De Stan had macht gelijk een paard.
Ik heb geen macht nimeer in mijn handen.
het naar binnen en naar buiten gaan
Van Dale 2015 online kent binnengaan als SN, maar buitengaan als Belgisch-Nederlands
binnen- en buitengaan kent Van Dale 2015 online niet
vgl. binnen~ en buitenlopen; binnen~ en buitenwippen
zie ook buiten~ , buitengaan
apotheek.be: Hij beheert ook de kwaliteit van de producten die hij aflevert en controleert alle goederenstromen die de apotheek binnen- en buitengaan.
vivantie.be: Dankzij uw gepersonaliseerde sleutel kan u dag en nacht het gebouw en uw flat binnen- en buitengaan.
hrworld.be: Controle van werknemers bij het binnen- en buitengaan
Als ge zo voort doet gaat ge uw affaire nog rinueren.
fig.: er niet omheen kunnen, er niet rond kunnen, het niet kunnen vermijden, het niet kunnen negeren,…
vgl. ook: naast, er niet ~ kunnen kijken
Ge kunt er niet neffe dat ondanks alle kritiek hij het toch maar weer gedaan heeft.
Dat hij ook goede dingen gedaan heeft, daar kunt ge niet naast.
nieuwe naam voor thesis
in Nederland: masterscriptie
Ze heeft nu twee herexamens en zal haar masterproef pas volgend jaar maken.
over een hele afstand, ook wel “van heinde en verre”
Dat ligt hier vanesteneinden vol met je rommel, ruim eens op!
Ze kwamen vanesteneinden om dat te zien.
de totale inzet, het geld dat de deelnemers hebben ingezet voor een spel of een loterij
Van Dale 2017 online: BE
We zijn met 5 die meedoen aan de lotto en elke week leggen wij een speelpot bijeen.
10 euro per persoon. Dat is wat deze spelers in de speelpot legden voor hun deelname aan de Extra Lotto trekking van 29 februari. (nationale-loterij.be )
ontmoediging, ontmoedigingsbeleid
Het is beter aan ontrading en behandeling te doen, zodat de politie zich met de jacht op harddrugs kan bezighouden.
niet krijgen waar men recht op heeft, niet geteld worden
Trek zo’n misnoegde kop niet! Denkt ge weer dat ge van overtel zijt?
effektief zijn, vooruithelpen
Van Dale 2016 online: BE
SN-NL: zoden aan de dijken brengen of zetten
zie ook aarde, geen ~ aan de dijk zetten
deredactie.be: Of het gesprek tussen de leiders van Rusland en Oekraïne veel aarde aan de dijk zal zetten, is nog niet duidelijk.
kuleuven.be: Eigenlijk brengt straf voor de zonde geen aarde aan de dijk. De straf van de zonde is de zonde zelf.
bundel lange twijgen, fijne takken, samengebonden met touw of een twijg.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: pensaard
Van frans pansard, eene afl. van frans panse.
1. Dikbuik, iemand met eene dikke pens. Vernederlandsching van het franse woord, onder invloed van pens. Verouderd.
2. Gewestelijk (in het Land van Waas) in den zin van: takkebos (Joos (1900-1904)). Waarschijnlijk hetzelfde woord als het voorgaande en eene schertsende toepassing daarvan.
Ik heb de bomen gesnoeid en enkele pensaerts gemaakt.
zeer brede bips
uitspraak: boerepeird
zie ook boerenpeerd: trekpaard
uitdrukking:
Ze heeft een gat gelijk een boerepeird
(Ze heeft een zeer brede bips)
languit
Ze lag langsuit op hare rug in de groentenhof te genieten van de zon, met haar voorpootjes ingetrokken.
openen
Ik keek vreemd op toen ik dit woord hoorde, als brabander in limburg. Welke limburger helpt mij hiermee? Zie reactie.
Was de deur nog op slot? Dan ben ik zeker vergeten ze open te sluiten.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
