Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
notitieschriftje, ook notaboekske
meestal klein zakformaat (vroeger stijl zakagenda, tegenwoordig vaak atomaschriftjes)
vnw: aantekenboekje, notitieboekje
Van Dale 2017 online: BE
zie ook nota
De journalist gebruikte tijdens het interview een atomaschriftje als notaboekje.
zeer, pijn (Blankenbergs dialect)
“k’en zejer a me powet” = ’k heb pijn aan mijn been.
fors gebouwd, zwaarlijvig
Hij is maar een mager ventje, maar zij is een grote gestuikte.
- afglijden, afrijzen
- in 1 trek iets in serie weghalen
zie ook uitritsen
- Met 2 direct achtereen zijn ze van den rijsaf afgeritst.
- Rooi bezekes (aalbessen) kunt ge, met uw wijsvinger en duim, in 1 keer van de troskes afritsen.
De afgeritste bezekes eten we geire met witte suiker bij ons boke
verschillende, diverse
De linkse en de rechtse schoen hebben twee bezinderde vormen.
wordt gezegd van gierige mensen
Alleen de rook gaat door de kave bij dat koppel, ze zijn gierig tot en met.
Wordt gezegd tegen iemand die heel vuil is van het werken of van het spelen (kind).
verwijzing naar: Moor, Moren
ontleend aan Frans Maure (1270),
ontleend aan Latijn Maurus,
ontleend aan Grieks Mauros
Moor mohammedaan in Noord-Afrika, Spanje en Portugal
1. (oorspronkelijk) bewoner van Mauritanië
vrouw: Moorse, Morin
2. (historisch) moslim van Noord-Afrika en het Iberisch Schiereiland (Spanje en Portugal)
De term “Moor” betekent in het spaans Marokkaan. In 711 vielen de Moren Spanje binnen. In de decennia hierna wisten zij geheel Spanje en het zuiden van Portugal te veroveren. Vanaf ongeveer 800 begint de Reconquista, waarbij de Moren teruggedrongen werden. 1492 de val van het Moorse Rijk.
Zie ook het kinderliedje: Moriaantje zo zwart als roet:
Een Moorse ridder genaamd Moriaan. Hij was helemaal zwart, zijn hoofd, lichaam en handen waren geheel zwart. In het Roelantslied worden de Moren omschreven als horden “zwarter dan inkt, met geen vlekje wit op zich behalve hun tanden”.
Jongen, hoe ziet gij eruit, gaat u eens wassen want ge zijt precies Moorke Pek.
Hij ziet zo zwart als Moorke Pek.
1. compassie hebben met iemand
2. een affaire of een relatie hebben met iemand
zie ook te doen hebben met
1. Ons Woutje was zo ziek en overgeven dat hij deed. Ocharme, ik had er echt mee te doen.
2. Jeannine heeft ermee te doen, met de Robert. Ze wilt dat geheim houden maar de Maria heeft ze samen zien fietsen.
de ring van de vinger doen
Nederland: ring afdoen
Van Dale 2013 online: uitdoen is SN in de betekenis van kleding en schoeisel uittrekken
zie ook uitdoen
Ik heb de gewoonte om voor het afwassen mijn ring uit te doen.
Openbare Onderstand, nu ocmw, verschafte arme mensen voedsel, kledij, kolen en kwam ook tussen bij huur en begrafenis.
In een dorp was iedereen die van die steun leefde gekend
Wellicht klopt de beschrijving van gedekte tafel hier met ‘aan de dis zijn’, mogen aanzitten aan een gedekte tafel
Van Dale 2013 online: (gewestelijk) fonds voor bedeling
Ze leven van de dis en toch zijn ze gekleed lijk prinsessen.
Hij werd vandaag begraven, de dis moest alles betalen want hij bezat geen nagel om aan zijn gat te krabben (nagel, geen ~ voor aan zijn gat te krabben).
> andere betekenis van dis
weggaan, op stap gaan, op reis gaan
Ge moet altijd uwe pas en een beetje geld bij hebben als ge van huis gaat, zei mijn moeder altijd. Het leven was toen nog eenvoudig…
groter
vergrotende trap van groot
zie ook greut genoeg, greutst
ook in de Kempen
Die kleine van neffen ons had ietwat greutter kunnen zijn, den halfwas.
Hij is veule greutter as zij.
-
volgende week
Nosteweke zaterdag krijgen we bezoek.
van zodra, vanaf dat
Vanaf ik tijd heb zal ik dat wel maken.
Vanaf ik hier gedaan heb, kom ik u helpen.
1) iemand berispen
2) iemand slaag geven
1) De baas zal hem nu wel eens goed aanpakken na die grote klacht.
2) Ze hebben mekaar goed aangepakt zo te zien. Den ene een blauw oog en den andere een dikke lip.
klanten, geregelde kopers, afnemers
uitspraak: klandiese
SN: klandizie
< Frans: calandise, chalandise, van caland, chaland (klant)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Kalandieze en kalandizie zijn, het eerste al heel lang, in Nederland in onbruik; vergelijk voor ’t gebruik in Vlaamsch België.
- Zegsw. (in Vlaamsch België). Kalandieze en es geen erve: is ongewis. Vergelijk Nering (en heerengunst, of -hulde) is geen erf, bij harreb. (1858).
Die spekkenwinkel had veel clandise.
De clandise van dat bedrijf is het laatste jaar enorm in aantal gestegen.
databank die vanuit verschillende bronnen gegevens combineert en groepeert (meestal door overheid opgezet)
Van Dale 2013 online: in België (opm. enkel in functie van de sociale zekerheid)
demorgen.be : De databank zou nog een heel eind verdergaan dan de eerder bekendgemaakte “kruispuntbank rijbewijzen”.
wikipedia: De benaming Erkend Ondernemingsloket mag alleen worden gebruikt door de ondernemingsloketten die worden bedoeld in de wet van 16 januari 2003 tot oprichting van een Kruispuntbank van Ondernemingen.
trefpunt autisme Vlaanderen: Een kruispuntbank rond autisme in het bijzonder en handicap in het algemeen in Vlaanderen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
