Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #14481

    binnenkomen langs de grote poort
    (uitdr.)

    reeds in het begin heel goed presteren, met succes starten

    andere betekenis van binnenkomen langs de grote poort

    Zusammen is een knaller van bij de eerste seconde, dat heet binnenkomen langs de grote poort en je visitekaart afleveren in stijl! Luister maar naar de strakke heavy metal klanken en de fijne vocals! (snoozecontrol.be)

    Dat noemen ze nog eens binnenkomen langs de grote poort. Op zijn achtste koersdag als prof gaf Jens Keukeleire (21) gisteren het hele peloton een pak rammel.(nieuwsblad.be)

    DUIVENKRANT: Als eerstejaars melker mag je spreken van een binnenkomen langs de grote poort. Maar nu volgt waarschijnlijk het moeilijkste gedeelte: bevestigen! Wat zijn de plannen voor het volgende seizoen? (pitts.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 06:32)

    👍
    299

    #14482

    kwater
    (de ~, (m.), ~s)

    goedaardig gezwel aan de keel
    uitspraak in Antwerpen: gwater

    < vervorming van Frans ‘goître’, zie goiter

    Een schoonzuster van mijn grootmoeder had een kwater aan haar keel.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (12 Jul 2021 07:58)

    👍
    299

    #14483

    kosten, daar zijn ~ aan
    (uitdr.)

    Het gaat om onderhoudskosten. Kan normaal gebruikt worden voor bijvoorbeeld auto’s of huizen, maar ook – ironisch – voor mensen.

    Mijnen baarchoc is naar de knoppen, daar zijn kosten aan.

    Die An is een zwaar geval, daar zijn kosten aan!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door steven_VI en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jul 2021 23:19)

    👍
    299

    #14484

    broodje, zijn ~ is gebakken
    (spreekwoord)

    hij heeft zijn schaapjes op het droge, zijn situatie ziet er voorspoedig uit

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: in Zuid-Nederland

    DS2015 standaardtaal

    Wie een goede job heeft, een riante woonst en spaargeld, kan zeggen dat zijn broodje gebakken is.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Rodomontade en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Jul 2021 18:06)

    👍
    299

    #14485

    afpakken
    (ww. pakte af, afgepakt)

    afnemen, opnemen en verwijderen

    zie ook dat pakken ze ons niet meer af

    Pakt dat scheel eens van die doos zodat ik kan zien wat erin zit?

    Nu dat er zo goed als geen interest meer is, denk ik dat ik al mijn geld van mijn spaarboekje ga afpakken en het onder mijn matras steken.

    Hier se, een heel schotel koffiekoeken. Pak af en laat het u smaken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Jul 2021 02:14)

    👍
    299

    #14486

    plakken
    (ww. plakte, geplakt)

    staan, prijken

    “Mijn gezicht plakt dan ook niet op een affiche van 77 vierkante meter”.

    > zie andere betekenis van plakken

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 12:10)

    👍
    299

    #14487

    knoevelen
    (ww. ~de ~d)

    kreuken

    uitspraak: knoe_vele

    Miejaar (miljaar), mien nuuj humme is gans geknoeveld.
    Verdorie, mijn hemd is helemaal gekreukt (gekreukeld).

    Knoevel dien boks neet.
    Kreuk je broek niet.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 10:42)

    👍
    299

    #14488

    godsjeugdig
    (bn.)

    geheel (met nadruk), gans

    ook godgansige

    Dat heeft nu vandaag de godsjeugdigen dag geregend.

    Den heelen godsjeugdigen dag tot ’s avonds laat, (F. Verschoren, in Vla. Gids 1910: Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 15:47)

    👍
    299

    #14489

    flopbuis
    (de ~, ~ en, v. znw)

    Houten buisje, meestal van uitgeboord vlierenhout, waarmee vlierbolletjes weggeschoten worden. Men stopt hierbij een bolletje vooraan in de buis en een ander achteraan waarna een stemper doorheen de buis gestoten wordt. Met een beetje gelukt vliegt het voorste bolletje dan weg. In de plaats van vlierbolletjes kon men ook een elzeflop weggeschieten, maar dan was de stemper meestal van metaal. Een proppenschieter dus.

    Brussel: flokkebus
    Haspengouw: krakkebuis
    Antwerpse en Limburgse Kempen: klotsbuis
    Provincie Antwerpen: klakkebuis

    De Ronny had met zijn flopbuis een elzeflop tegen de kop van de meester geschoten en toen heeft hij een djoefeling gehad waar hij niet goed van was.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (07 Aug 2021 23:48)

    👍
    299

    #14490

    vaar of vrees
    (uitdrukking)

    zonder vaar of vrees’= moedig, onvervaard.

    Van Dale: in Belgie ( archaïsch): moedig, onvervaard.

    zie: ruuskabuus

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door de Bon (06 Jul 2021 08:11)

    👍
    299

    #14491

    kriepe
    (zn)

    iemand die kleinzerig is, vlug klaagt

    Ze voelde zich weer eens niet goed, ’t is maar ’n kriepe.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door tielts dialect (29 Jul 2021 06:25)

    👍
    299

    #14492

    sjanj
    (bijv. nw)

    schande

    Sjanj, wie ze zoeane miensj veur ‘t gerech gesjleip hubbe.
    Schande, hoe ze zo’n man voor het gerecht gesleept hebben.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (23 Jul 2021 09:06)

    👍
    299

    #14493

    hete toek
    (uitdr.)

    Geile vrouw

    vgl teen

    Wat een hete toek.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gilles & David en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 00:39)

    👍
    299

    #14494

    huisartsenwachtpost
    (de ~ (v.), ~en)

    De huisartsenwachtpost is er voor dringende medische problemen wanneer uw eigen huisarts afwezig is. Het is een samenwerkingsverband tussen huisartsen van verschillende gemeentes en ze werkt ook nauw samen met de spoeddiensten van de lokale ziekenhuizen, zodat deze, indien nodig, snel kunnen ingrijpen. Van elke raadpleging of huisbezoek krijgt uw huisarts een verslag.

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Als men in het weekend ziek wordt, dan kan men, naargelang de ernst van de ziekte, een bezoek brengen aan de huisartsenwachtpost of thuis een bezoek van de dokter van wacht ontvangen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door nthn (17 Jul 2021 01:59)

    👍
    299

    #14495

    gerieven
    (ww., geriefde, heeft geriefd/ gegeriefd)

    bedienen, helpen in een winkel

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Inzonderheid in Vlaamsch België in den zin van ”iemand de gevraagde winkelwaren toedienen” (Schuermans (1865-1870)).
    “In den winkel, terwijl men haar de koffie geriefde, zeide haar de vrouw enz.”, Conscience (ed. 1869).

    In die beenhouwerij gerieven zowel vader als zoon.

    Het wordt tijd voor een pauze want hij heeft heel de tijd achter de toog de mensen gegriefd.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door leander11 en laatst gewijzigd door de Bon (28 Jun 2021 08:18)

    👍
    299

    #14496

    tot in de draai
    (uitdr.)

    afscheidsgroet- tot ziens, tot binnenkort, tot we mekaar weer eens ontmoeten, draai, tot in den ~

    vergelijk: tot in het keren der jaren

    ‘Tot in de(n) draai hé’ riep ze terwijl ze al wuivend verder liep.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (20 Jul 2021 03:11)

    👍
    299

    #14497

    boerenjaar
    (zn. o., ~aren)

    jaar met uitzonderlijk goede resultaten

    Van Dale online: Belg.-Ned

    < boerenjaar, jaarkring van een landbouwer, met betrekking tot den meer of minder goeden oogst, vergelijk ‘appeljaar’.
    ”Hij zou misschien wel rijk geworden zijn, want hij heeft vele goede boerenjaren beleefd”, Conscience (ed. 1867) (Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    Oorsprong: goede resultaten in de landbouw en de veeteelt. Heden komt het in verschillende contexten voor; om te verwijzen naar de uitzonderlijke prestaties van sportlui, van politici, van zangers en acteurs en zelfs van bedrijven.

    Dirk De Wolf gisteren 21/9/2011 in De Laatste Show: “Philippe Gilbert had een echt boerenjaar, hij won zowat alles wat er te winnen was.”

    demorgen.be: Met 15 procent groei in 2014 en 7 procent in 2015 klokte Brussels Airport vorig jaar af op bijna 23,5 miljoen passagiers. 2016 leek zich eveneens aan te kondigen als een boerenjaar. Maar de enorme klap van de aanslagen op 22 maart heeft Zaventem terug naar af gestuurd.

    2018 was voor Niels Destadsbader een boerenjaar.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (29 Jul 2021 04:02)

    👍
    299

    #14498

    pee, iemand een ~ stoven
    (uitdr.)

    iemand iets lappen, hem beetnemen

    zie ook: peer, iemand een ~ stoven

    Ze hebben hem een serieuse pee gestoofd door hem die Facebook aandelen aan te smeren.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 02:08)

    👍
    299

    #14499

    opmerken, zich laten ~
    (uitdr.)

    opvallen, de aandacht trekken door een prestatie te leveren, een uitspraak te doen enz., in positieve of negatieve zin

    standaardtaal in België
    DS2015 standaardtaal

    Hij moet altijd iets uitvinden om zich te laten opmerken!
    “De eerste minister liet zich opmerken door zijn afwezigheid. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 09:14)

    👍
    299

    #14500

    zatsel
    (zn. o. -s)

    -wat dronkenschap tot gevolg heeft
    -het zich bedrinken, zuippartij, zatlapperij, zuipfeestje
    -hoeveelheid drank waarmee men zich bezat.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    “Waar hebt ge dat zatsel gekocht?” Rutten (1890).
    “Hij heeft den eersten prijs behaald: er is een zatsel aan vast.” Verz. Gezelle (voor 1899).

    ook in Noord-Brabant , vroeger waarschijnlijk in heel NL

    Die man stond vooral bekend om zijn voorliefde voor wijnen en andere zatsels.

    “Daar zulde ook geen zatsel mee oplopen” wordt gezegd wanneer alcohol in een opvallend kleine hoeveelheid wordt gepresenteerd (…)
    http://www.cubra.nl/tilburgsdialect)

    Een zatsel met een grote hoop is plezanter.

    “Voor een „zatsel” bier- — een door hem zelf uitgevonden maat die, den uitvinder toegemeten, ongelooflijk veel kannen blijkt te bevatten houdt hij een gezelschap een heele avond aangenaam bezig" (Etsen naar het leven, door A.C. Loffelt Google books)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door leander11 en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 12:41)

    👍
    299

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.