Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
over en uit, gedaan, stoppen, …
vgl. boeken toedoen of dichtdoen
Boeken toe! Ik gaan naar huis.
kartgrid.be: Maar dat zal de toekomst wel uitwijzen hé, ze doen alleszins toch al moeite om een alternatief te vinden, ze hadden evengoed kunnen zeggen, als het zo moet gaan, boeken toe en gedaan ermee.
nieuwsblad.be: Wanneer in de tweede helft bij het ontzetten van de bal een Kontich verdediger zijn eigen doelman klopte, dacht iederen boeken toe en gedaan.
Vroeger was het in katholieke families in de Kempen de gewoonte om op allerzielen (2 november) een uur te lezen, wat neerkwam op een uurtje paternosteren. Tijdens dat uur werden voortdurend de kerkklokken geluid.
Als we een uur aan ’t lezen waren schoten we altijd in de lach en dan keek onze vava ons altijd heel kwaad aan. Maar nadatum zegde hij er niks van, want hij vond het ook vervelend.
gaan zitten
En ik zeg: kom binnen, zet u, wat drinkte gij? en gij ga’ gewoôn direct veur de roôie wijn
Hij had zich als naar gewoonte naast de stoof gezet en deed zijn ogen toe.
zacht
W-Vl.: zochte
vgl. Engels ‘soft’
Oooh, dat is ne zochten handdoek.
Zij slaapt op een zochte matras.
CBJ is een overheidsinstelling in Vlaanderen die zorgt voor het beschermingsrecht van de jeugd door:
- vrijwillige hulp te bieden aan ouders en kinderen in problematische opvoedingssituaties, in tegenstelling tot de jeugdrechtbank, waar de hulpverlening gedwongen is
- het uitwerken van programma’s van algemene preventie.
NL: Bureau Jeugdzorg
Het comité voor bijzondere jeugdzorg vindt het belangrijk dat de rechten van het kind worden gerespecteerd.
volledig, in al zijn aspecten, …
ook: op de hele lijn (zie voorbeelden)
vnw: op/over de hele lijn gelijk hebben: over de hele linie
taaladvies.net: Over de hele lijn is standaardtaal in het hele taalgebied. De combinatie wordt vooral gebruikt in België. Over de hele linie is standaardtaal in Nederland.
ook: over de ganse lijn, over gans de lijn
Hij werd over heel de lijn vrijgesproken.
Hij heeft over heel de lijn gefaald.
Juli was over de ganse lijn een tegenvaller voor de kust.
… van de Republikeinse Partij heeft onlangs een resolutie aangenomen waarin verklaard wordt dat u op de hele lijn een mislukking bent. (humo.be)
bezit, hebben en houden, spul, buit
Woordenboek der Nederlandsche Taal: buit > buut
In Zuid-Nederland overdrachtelijk genomen voor: aanmerkelijke hoeveelheid
Hij heeft daar een goeden buut gevonden, bij zijnen oom zaliger, rutten (1890).
Hij heeft een goeden buut noten thuisgebracht, rutten (1890).
Ik zal mijnen buut is bijeen scharen en dan zennek de pist in.
In de solden kan ik altijd nen serieuzen buut aankopen.
> andere betekenis van buut
dat is niet gelijk het moet, zo is het niet, zo werkt de wereld niet
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Schunnige opmerkingen op het VW, dat is den aard niet.
meter
regio: Tienen, Antwerpen
zie ook verzamellemma mensen
Ons marraine is toch zo’n goeike, ze heeft weer speelgoed voor de klein mannen bij.
De schoolgaande jeugd sprak eertijds nog niet van examens, maar wel van ‘omterbest’. Men had niet op het oog om het percent te zeggen, maar wie was de ‘beste’ van de klas.
zie ook om ter
Ik ben stief gepijnd, want ‘t is van den achternoene ’omterbest’.
naar binnen toe
Het huis is niet duidelijk te zien vanop de straat, het staat een beetje innewaarts tussen de bomen.
rubberen blaas
zie ook: boejot, boejote, stoopke, blaas
ook Prov. Antw.
Leiestreek: warmwaterpulle
In de winter neem ik een warmwaterblaas mee in bed en daar warm ik mijn voeten aan.
Warmwaterblaas dubbel geribd is volledig uitverkocht. (keukenlust.be)
Ik geef ook nog een ouderwetse warmwaterblaas in de bench, ingepakt in heel wat handdoeken en dekens? (hondenvrienden.be)
pony, klein paard, een Shetland pony
zie ook: pjedje
De meeste Shetlanders in het Belgische stamboek hebben echter een schofthoogte van minder dan 85 cm. Deze Shetlanders zijn dan ook één van de kleinste ponyrassen ter wereld.
Hoe klein en schattig dat peujke…
Zijn schofthoogte is amper 80 cm.
wankel, kramikkel
vgl. krakken
zie ook krammakkelijk, krammikkelig, krak, een ouw ~
Het paard trok de krakkemakkige kar over het bospad.
Dat bouwwerk staat maar krakkemakkig ineen.
inpakpapier, kraftpapier
uitspraak in de Antwerpse Kempen: /graaw papier/ of /graa papier/, ook /graad papier/
Enveloppen in grauw papier op een vel grauw papier
Losse ijzerwaren zoals nagels en vijzen werden vroeger altijd in een grauw papierke verpakt. Zie vijs
klein toestel
vbn: nietjesmachien, automatisch schroevendraaiertje, rekenmachientje,…
Maasland: mesjienke
- Waar is dat machientje gebleven?
- Welk machientje?
- Awel, dat rekenmachientje…
zie ook meetsjoepen
(1/12/10): Acteur Tom Van Dijck over de film ‘Frits en Freddy’: Het gaat over twee predikanten die bij de mensen aanbellen en ondertussen uitzien of ze iets kunnen tsjoepen.
aan- en uitschakelen i.h.b. van radio en tv
verouderd?
VD kent switchen in de betekenis van wisselen (bv. van studierichting switchen)
In de betekenis van VD kunnen we op radio en tv ook van post switchen.
Switcht de tv eens aan, het nieuws gaat beginnen.
Ik switch de radio uit zenne, ik word nog zot van dat getingeltangel.
Als Thuis gedaan is zal ik nog rap naar de VTM switchen dan kunnen we het einde van Familie nog zien.
stinkende kattenurine
Reinig de spritsplek waar de kat gespritst heeft niet alleen met een schoonmaakmiddel, maar ook met alcohol om de geur van de sprits te neutraliseren. Behandel de spritsplak daarom na het schoonmaken met een geur die katten vies vinden, zoals pepermuntolie, citroenolie of azijn. Op deze manier heeft u de grootste kans dat het spritsen stopt.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
