Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
vorige, voorgaande (vooral ivm tijd: week, maand, jaar, …)
soms ook persede
van Eng. to precede, voorafgaan? of Fr. précéder?
of uitspraakvariant van passeerde?
Ik heb de Jean pressede week nog gezien en toen was alles toch nog OK.
hierna (in tijd)
Van Dale 1995: bijw.voornaamw. van plaats: hierachter = achter deze plaats
Het is nu nog reclame, maar hierachter is’t ne goeie film.
pejoratieve benaming voor een jonge vrouw. Meestal wordt gesuggereerd dat ze te jong is om op de hoogte te zijn van een bepaalde materie.
Die snotvink aan het onthaal heeft ons niet kunnen helpen.
mijn excuses, mijn verontschuldigingen, verschoning
zie ook excuseer
Excuseert u mij, madam, ik zou u eens iets willen vragen.
Excuseert u mij, ik had geen mik gevraagd maar een galette gesneden.
1.speen van een koe
2.sullig persoon: zie hiervoor ook do en koe
zie ook dem
Het gebeurt wel eens dat een koe vijf deimen heeft in plaats van vier, maar uit dat kleinste demke komt dan geen melk.
Ziet die daar nu eens zitten niksen, dat is nen echten deim.
maaltijd (souper of diner) ten voordele van een vereniging, meestal is de opbrengst bestemd voor een goed doel.
Ga je mee naar de etinge van de KAV?
sokken, korte kousen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: bij staas
STASE, STAZE
In Vlaanderen. Halve of korte kous.
Staas … korte kous, halvekous, Schuermans (1865-1870).
Staze en Stase, of Staas. … Een halve kous
“De stazen staan recht om het been zonder opgebonden te zijn.” De Bo, Westvlaamsch Idioticon (1873)
Het was maar een armoezaaier, zijn stasen zaten vol gaten.
in het Nederlands: de eerste twee jaren
Fr. les deux premières années
vgl. laatst, de drie ~e maanden
De twee eerste jaren greep het festival plaats in een tent.
Bemerk het verschil in betekenis tussen “de eerste twee jaren” en “de twee eerste jaren” van het secundair onderwijs.
Hij is een slecht mens, hij deugt in ’t geheel niet
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands spreektaal
Mijn dochter heeft een nieuwe vriend. Hoe kan ik het haar op een schoon manier zeggen dat hij geen haar op zijne kop heeft dat deugt.
schertsend gezegd als men een vrouw met weelderige boezem ziet voorbijkomen
Strategisch zaten we daar goed aan de straatkant, want iedereen die passeerde, moest langs onze ‘controlepost’ komen. Daar werden veel uitspraken gedaan zoals “die haar kiekens steken door de draad”, “de konijnen lopen los in de kooi”, “veel volk in de statie” en nog meer straffe uitspraken.
vliegen met een paramotor, hangend aan een matrasvalscherm en aangedreven door een uit de kluiten gewassen ventilator
NL: snorvliegen
De paramotor: een parachute met een motor, ’t is toch duidelijk. Snorvliegen? Dat kunt ge alleen met een moustache zoals die van professor Gobelijn.
met veel kabaal iets aankondigen zodat het resultaat niets is
Wordt toegeschreven aan wijlen Steve Stevaert: “Ik wil niet de jager zijn die met de fanfare op kop het bos intrekt, want dan vang je niets.”
Sindsdien in alerlei contexten in het taalgebruik binnengesmokkeld
ook verkort: met de fanfare op kop = met veel kabaal iets aankondigen
newsmonkey.be: CD&V trekt met de fanfare op kop het bos in: iedereen weet open en bloot wat hun standpunt is.
knack.be: ‘Johan Van Overtveldt moet niet met de fanfare op kop het bos in trekken: Belfius in de etalage zetten is dom’, dixit Meyrem Almaci van Groen.
standaard.be: ‘Op pedofielenjacht met de fanfare op kop’
wouterbeke.be: Ik ga nu niet onbekiaans doen of met de fanfare op kop daarover voorstellen lanceren.
hbvl.be: Ondertussen blijven de socialistische vakbondsleiders met de fanfare op kop de straat op trekken, ook al leidt dit niet tot resultaten
opruimen van een begraafplaats, (graven) van menselijke resten ontdoen
Bestek en raming voor het ontknekelen van de gemeentelijke begraafplaatsen.
Om de nieuwe grafkelders te kunnen aanleggen moest een gedeelte van het kerkhof worden ontknekeld.
ver wat er tijdens en na het ‘ontknekelen’ gebeurt, bestaat weinig transparantie en heerst er taboe. Worden de menselijke resten naar een knekelput verplaatst, gecremeerd, of nog op een andere manier behandeld? (demorgen.be)
verdienen om
Volgens sommigen heeft Kadhaffi het verdiend van op die manier aan zijn eind te komen.
Gilbert verdient het van de beste Flandrien van 2011 verkozen te worden.
Als ik zien hoe onze Jeroen voor de toets geleerd heeft: hij verdient van gebuisd te zijn.
flauw vrouwmens
In mijn straat wonen er een aantal trutangels.
dat is iets totaal anders
De vorige opdracht was gemakkelijk maar deze is andere kak.
De dag van de Dynastie, 15 november
synoniemen: feest van de dynastie, koningsdag
NL: prinsjesdag
vergelijk: feest van de Vlaamse Gemeenschap
“Dag van de Dynastie” is de verouderde terminologie. Het is “Feest van de Koning”.
Oorsprong:
Enkel tijdens het regentschap van Prins Karel heette 15 november “Dag van de Dynastie”. De feestdag dateert van 1866, onder Leopold II begonnen. De datum van 15 november verwijst naar de feestdag van de Heilige Leopold de Goede. Na koning Leopold volgde koning Albert I en het Feest van de Koning verplaatste zich overeenkomstig naar 26 november, naamdag van de Heilige Albert van Haigerloch. In 1933 werd Leopold III koning, en de datum verschoof opnieuw naar 15 november. Koning Boudewijn besliste in 1951 om deze datum te behouden. Ook Koning Albert II bleef bij dezelfde datum. (De weblog van Luc Van Braekel)
Omdat de dag van het feest van de koning geen officiële feestdag is, hebben enkel de werknemers die in staatsinstellingen werken een verlofdag.
rugzak, knapzak, klein model kopzak
vnw: plunjezak, oorspronkelijk van soldaten
ANW 2018: (vooral) in België
Morgen ga jij op schoolreis, ik maak je kitzak klaar.
Kitzak voorzien van draagriem en zes ringen. Vervaardigd uit 100% ribstop. Afmeting: 35 × 35 × 90cm. (lasaulec.be)
Ik had een kitzak over één schouder in plaats van een rugzak, geen echte stapschoenen. Geen gps, geen telefoon, geen pelgrimspaspoort. (hln.be)
Mijn kamer in de kazerne in Laken heb ik maar één keer gezien, toen ik mijn kitzak daar in de kast ging zetten (mmzkiosk.be)
uitdrukking op het gezicht zoals bv. na om het eender welk voorval of verrassing e.d.m., gezichtsuitdrukking
vgl. wroete
Kiekt ekè noa ze froete.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
