Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
vliegtuig
Van Dale 2016 online: BE, spreektaal
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 1
zie ook: vliegmachien; wegcode
Ons geburen zijn met de vlieger naar Rome.
Mijn vriendin en ik willen doorheen Portugal reizen, met de vlieger naar daar en daar dan een auto huren. (9lives.be)
uitsplitsen, verdelen, van uitgaven, onkostennota’s e.d., voor boekhoudkundige doeleinden
De totale kostprijs ventileren per begrotingsartikel.
Ventileren van de uitgaven over kostenposten en uitgavencategorieën, zoals voeding, kledij, ontspanning, verplaatsingen, schoolactiviteiten.
cavia
ook: ‘steens ratje’
uitspr. in Kempen: ‘stienserat’ of ‘stienesrat’
< mogelijkerwijze van ‘Oostinds ratje’ = ‘Oostends ratje’
ook gebruikt in het noorden van Oost-Vlaanderen; Meetjesland en Waasland
zie ook: zeerat
Jefke heeft een heel schoon stienserat gekregen.
afkeer verwekken, tegenstaan, de keel uithangen
vnw: tegenstaan, tegenzin wekken, de keel uithangen, vervelen
znwb: Van pers. en zaken: afkeer verwekken, tegenstaan, (iem.) de keel uithangen, een hekel hebben (aan -)
gwnt: (Zuidn.) af keer verwekken, tegenstaan
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
Da miezerig weer begint echt wel tege te steke ze, geef mij ma snel wa zon.
snottebel, neuskeutel
voor de betekenis “worm” zie pielewuiter, tetting
Van Dale pier: 1. aardworm
“Voor de hardnekkige “pieren” die toch in het neusgat blijven plakken: (na het spoelen en aspireren) gebruik maken van wattenstaafjes en de opgerolde punt van een compresje."
(forum.zappybaby.be/ 07/11/2008)
boodschappentas
zie ook: kabas
< Frans: cabas
Woordenboek der Nederlandsche Taal: kabas, voorheen ook KABASSE; daarnaast KABAAS, KARBAAS; ook wordt op vele plaatsen in Vlaamsch-België (o.a. te Gent) KABA gezegd (het woord moet dus tweemaal ontleend zijn)
Mnl. cabas en cabaes. In Noord-Nederland althans nu niet meer gebruikelijk.
ook in Oost-Vlaanderen
Ben met me kabba vol groenten van de markt gekomen.
> andere betekenis van kabba
goot, strook aan beide zijden van de weg, waar het regenwater naar de riool loopt.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In Zuid-Nederland. Open goot of riool langs de straat of in den stal.
“De greppen zuiveren. In eene greppe vallen”, De Bo (1892).
De buren vegen nooit de greppe.
je (onderwerp)
vnw: je, jij
Sommige Vlaamse voortrekkers introduceren zelfs de ‘ge’ in de schrijftaal, zoals vlaamswoordenboek.be. Al vindt een Vlaming dat even potsierlijk als een ‘je’ in zijn spreektaal. Maar hoelang nog? (schrijf.be)
Ge wist niet wat ge zag, alle kwetsbare doem van Europa opgeroepen door die kleine Grote beeldhouwer, woonachtig te Vollezele (Jeroen Olyslaegers in demorgen.be)
lijm, kol
< Frans: la colle: lijm
Deze enveloppe sluit niet goed, geef me de col eens.
> andere betekenis van col
giechelen, lachen
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): Giechelen
Van dezelfde basis als gijbelen, giebelen en gibbelen.
Gewestelijk in Vl.-België. schuerm. (1865-1870).
- Ze zagen er een verdachte toespeling in op de meisjes, omdat een paar jonge blaren aan ’t gibberen gingen, Claes, De Witte (1920).
- Op die achterste banken werd er altijd gewesterd (westeren) en gegibberd door eenige jonge mannen, Claes, Fanf. (1924).
zie ook gegibber, gibber, gibberzjat
Het kindje gibberde van plezier toen oom gekke bekken trok.
iemand in verleiding brengen
NL: de kat bij het spek zetten
Onze taal: algemeen Belgisch-Nederlands
Met rechtstreekse EU-belastingen wordt de kat bij de melk gezet, en zal er al helemaal geen maat meer staan op de uitgaven van de EU.
andere zorgen hebben, meer (en grotere) problemen aan zijn/haar hoofd hebben
< Frans: avoir d’autres chats à fouetter
vnw: andere katten (katjes) te geselen hebben: andere zaken aan zijn hoofd hebben
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
In Wallonië heeft de PS nu andere katten te geselen, want voor de zoveelste keer wordt de partij geconfronteerd met de onthulling van een schandaal.
De politie heeft wel ‘andere katten te geselen’ dan de zwerfvervuiling te beteugelen.
warboel, bende
een ruimte waar alles overhoop ligt
vnw: rotzooi, rommel
Ben je daar al es gaan shoppen, wat een vuile bazaar!
Fien haar kot, een vuil bazaarke, en dit voor een meisje, foei!
> andere betekenis van bazaar
vlakbij
zie ook boenk
De C&A meniër? Awel sè, ge rejt gewoën vut tot oan de kerk, en doa ist boenkbâ, ge kint er ni neeve zien.
(De C&A meneer? Wel, u rijdt gewoon verder tot aan de kerk en daar ligt het vlakbij, u kan het niet missen.)
zuur gemaakte magere melk
NL: karnemelk
Van Dale 2018 online: BE, spreektaal
DS2015 geen standaardtaal
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3
zie ook botermelkpap
Havermout met botermelk.
Aardappelpuree met botermelk op Vlaamse wijze – mijnverstand.be
Kindje verdrinkt in emmer met botermelk in Turkije – De Standaard
De kinderen kunnen elke dag iets proeven uit vroegere tijden, zoals botermelk met pruimen en spekvet met bruine suiker. (standaard.be)
een strakke kut
(bij uitbreiding) een jong meisje of een maagd
Amai volgens mij is da grietje een echt spannerke, daar wil ik wel eens over gaan.
Vrouwelijke cipiers hadden seks in de gevangenis van Brugge. Eerst met de hand en dan een spannerke? (forum.politics.be)
“Mijn poesje is lekker nat (precies een watervalleke…hihi en SUUUPERstrak (= een spannerke)! Heb je zin? Kom bij me langs!”
(Spannerke | Redlights)
- gras
- voeder, evt. voor konijnen, koeien,…
uitspraak: /v.e.er/ of /veuj.er/
Klik op de afbeelding
Veujer met bloemen
Ik ga het veujer in de wei afdoen.
elektriciteit
zie ook: elentriek
Het licht is uitgevallen: ze zijn in ’t straat aan den elantriek aan het werken.
Mamaaa! De meneer van den elantriek is hier!
afrossen, aftroeven, afranselen, aframmelen, afmotten
Onzen buurman peert z’n vrouw altijd af als hij met z’n zatte botte (botten, met zijn zatte ~) thuiskomt.
heel veel verdriet hebben
Voorbeelden:
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
-
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.