Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
de stof jeans
Volgens Van Dale is een betekenis van jeans ook de stof zelf. In die zin is jeansstof een pleonasme.
Hij had een débardeurke van jeansstof aan.
Die blauwe jeansstof gaat af. Made in China zeker?
longvliesontsteking, pleuritis, fleuris
ook in de provincie Antwerpen
Die heeft veel te lang in het koude bos rondgedoold, hij deed daar een waterfleures op.
Volgende maandag zetten we de grijze bak buiten. Dan komt de vuilkar die leegmaken.
vervanger
zie ook: rappesant
Van Dale: remplaçant, de (m.)
< Frans
In de buurtwinkel hebben ze eindelijk een ramplasant gevonden.
buitenspel (voetbal)
Het doelpunt werd afgekeurd want een speler van Brugge stond afseit.
zijn schaapjes op het droge hebben
De Paul had vroeger een grote beenhouwerij met drie volle gasten, dien is binnen voor de regen. (gast, volle ~)
bagagedrager achter op een fiets
Kom met me mee, op ’t staantje van mijn velo.
het geld is op, blut zijn, bankroet zijn
zie ook zaad, op droog ~ zitten
Hem moet je niet meer vragen om mee uit te gaan want hij zit leeg!
Wij vragen hem niet meer mee uit want hij zit toch altijd leeg.
maat van een pak frieten dat nog kleiner is dan een mini.
zie ook kleine, grote of medium, kleintje, familiepak
Voor de kinderen hebben ze een box waarin een kinderfriet zit, een klein vleesje, een drankje en een speeltje.
Ik vraag altijd een kinderfriet want ne mini krijg ik nooit niet op.
chocolade melk, chocomelk
Sebiet een zjat warme chocolatte pap bij mijn bokes.
ambtenaar + ambetanterik: pejoratieve of zelfs minachtende benoeming van een ambtenaar
Destijds in het nieuws gekomen toen politieker Quickie (Van Quickenborne, alias ambetantequick) deze term gebruikte met de nodige heisa tot gevolg. De term bestond echter al langer.
Ik moest maar efkes een pakketje bij de post afhalen, maar dat was buiten de ambetantenaar achter het loket gerekend die er een onoverkomelijk probleem van maakte dat de naam op mijn pas twee letters anders geschreven was dan die van de bestemmeling op het pakske.
maandag 22 januari 2007 – ‘Kortrijk telt niet te veel ambtenaren, maar wel een paar van wat ik noem ambetantenaren.’ Dat zegt Vincent Van Quickenborne (VLD) over de Kortrijkse ambtenaren.
misschien
de gangbare betekenis is af en toe, bij tijd en wijle, soms, … zie soemtets
In vraagzinnen kan de betekenis (via soms) ook als misschien opgevat worden. Zie voorbeeld: Hebt ge soms een eitje voor mij? Hier wordt soms gebruikt als misschien.
uitspraak Antw: somtets
zie ook dikwijls
’t Is Anita van hierneffest die komt vragen of we somtijds een eike op overschot hebben?
korenbloem, samengesteld, met blauwe kroonbladeren
In de korenvelden was het opvallend, hoe auwblauw erin kon woekeren.
gelegenheid waar in het groot maaltijden gekookt worden voor (arme) mensen, veelal voor weinig geld of zelfs gratis
NL/SN: gaarkeuken
Als dat zo door gaat met de crisis kunnen we wel naar de geefkeuken.
zich aankleden, zijn jas aantrekken
Sjtank op en doog dich aan!
Sta op en kleed je aan!
Veer doon ôs aan en dan gont ver.
We trekken onze jassen aan en dan gaan we.
straat met eenrichtingsverkeer
vgl. enkelrichtingstraat
DS2015 enkele richting: geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
zie ook verzamellemma wegcode
Daar moogt ge niet afdraaien, dat is enkel richting!
bloemlezing De Standaard
De winkelstraat is nu enkel richting geworden (standaard.be)
Enkele richting Noordstraat doet snelheid stijgen (standaard.be)
Het eerste deel van Paardenstraat tussen Egenhovenstraat en Dorpstraat zal enkele richting worden naar het centrum toe.(standaard.be)
Zodra de Sint-Annabrug enkele richting wordt, veranderen een aantal eenrichtingsstraten in de buurt eveneens van rijrichting.(standaard.be)
enz.
wie schade aanricht moet ze betalen
woorden-boek.nl: Z-Ned.
De kleine van de Paul heeft een ruit uitgesjot (uitsjotten), dat wordt natuurlijk ‘potje breek, potje betaal’. Hij kan hiervoor zijne familial inschakelen, maar daar zal een fameuze franchise aan verbonden zijn.
een maat van een pak frieten, groter dan een grote friet, een extra groot pak friet
zie ook mini, kinderfriet, kleine, grote of medium, kleintje
Voor mijn gezin van 4, bestel ik altijd een familiepak, dat is goedkoper en iedereen heeft zijn frieten.
schuld hebben, schuldig zijn (i.h.b. i.v.m. een verkeersongeluk)
< Frans: être en faute
vnw: in fout zijn: schuld hebben, fout zijn
http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/1042/: In België komt soms ook ‘in fout zijn’ voor. Deze wending wordt niet als standaardtaal beschouwd.
Van Dale 2012 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
ook: in de fout zijn, in `t fout zijn
zie fout
De Jean heeft een accident gedaan, gelukkig was er alleen blikschade en was em niet in fout.
Gisteren heeft de Jean weeral een accident gedaan en deze keer was em in ’t fout. Het gaat hem geld kosten.
Hij blies positief, was niet vergezeld van een begeleider en was in fout in verband met de toegelaten rijuren. (standaard.be)
De vrouw ligt in coma in het ziekenhuis, de discussie woedt intussen volop: wie was in fout? (standaard.be)
Ouders die hun kinderen van 14, 15 jaar alcohol laten drinken, zijn in fout. (standaard.be)
enz.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
