Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #5241

    palmier
    (znw. de ~ (m.), ~s)

    SN/NL: palmboom; kamerpalm

    sommige soorten, zoals de dadelaar en de kokosnotelaar, zijn gekend om hun vruchten, maar de term ‘palmier’ wordt in de eerste plaats gebruikt voor de soorten die (eenvoudiger) in de living te groeien zijn

    vnw: palm, palmboom

    uitspraak: palmjee (< Frans: palmier)

    2020-06-22 - Kenzia - Giulia Maffeis

    “Onze lieve Mazze heeft deze morgen onze palmier in de living onder handen genomen

    resultaat: geen enkel blad meer aan de mooie plant" (bloggen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Sep 2024 11:41)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Sep 2024

    👍
    23

    #5242

    s’il vous plait

    zie silvoeplekke

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 01:22)

    👍
    22

    #5243

    boemel
    (zn. m.; ~s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: het boemelen, d.w.z. uitgaan en daarbij veel alcohol drinken, vooral door de kroegen af te lopen; aan de zwier gaan; de bloemtjes flink buitenzetten
    In Nederland alleen in de verbinding aan de boemel zijn, gaan.

    zie ook boemel, op den ~ gaan

    Na de boemel zijn we allemaal thuis geraakt. Nu gaan we “fris” en “monter” gaan werken aan onze wagen en ons klaar maken voor morgen. (facebook)

    Om de lever niet al te veel te belasten, is het een goed idee om voor, tijdens en na de boemel niet te veel en vooral licht te eten. (De Standaard, 1995)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Jul 2021 21:55)

    👍
    30

    #5244

    stekker
    (znw. de ~ (m.), ~s)

    SN/NL: stopcontact

    vgl. prise, dat ook tegen zowel de stekker als het stopcontact wordt gezegd

    zie andere definitie van stekker

    Mijne gsm wou nimeer opladen, en tan zag ik wa da ’t probleem was: de stekker zat nie goe in de stekker.

    Haal daarom altijd en gedurende de ganse onweersperiode je modem, decoders en wifi-toestellen uit de stekker. (proximus.be)

    Coronapatiënt sterft nadat familie beademingstoestel uit de stekker trekt om airconditioning in te steken. (metro.be)

    De brandweer vond tussen het puin een elektrisch deken, dat nog in de stekker stak. (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door fansy (14 Jul 2021 18:31)

    👍
    24

    #5245

    MOBIB-kaart
    (znw. de ~ (v.), ~en)

    plastieken kaart waarop o.m. de abonnementen en andere vervoersbewijzen voor verschillende Belgische vervoersmaatschappijen kunnen opgeladen worden; verving in 2018 (een aantal van) de verschillende kaarten bij de verschillende maatschappijen

    wordt in Vlaanderen gebruikt deur/veur De Lijn en den NMBS, en in Brussel en Wallonië (ook) MIVB en TEC

    gelijkaardige kaart in Nederland: ov-chipkaart

    zie ook verzamellemma wegcode

    De MoBIB-kaart is een unieke drager voor vervoerbewijzen van de vier maatschappijen voor openbaar vervoer in België. Ze vergemakkelijkt zo aanzienlijk uw mobiliteit in heel België. (mobib.be)

    De MOBIB-kaart is geen vervoerbewijs, het is een drager voor vervoerbewijzen. Vergelijk de kaart met een bankkaart waarop je vervoerbewijzen kan opladen. (delijn.be)

    De MoBIB-kaart is een handige chipkaart waarop je abonnementen of een Youth Holidays (Go Unlimited) van NMBS kan laden, maar ook biljetten en abonnementen van MIVB of TEC en abonnementen van De Lijn. Zij vergemakkelijkt jouw mobiliteit in heel België. (belgiantrain.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (27 Jun 2021 18:54)

    👍
    21

    #5246

    bubbel
    (zn. m. ; ~s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België, informeel: bobbel of bult op een oppervlak, bv. op de huid, op een materiaal enz.

    Tanja Dexters: “Bubbels op mijn poep komen van bubbels in mijn glas” (clint.be)

    Mijn paardje heeft een aantal bubbels op zijn rug..
    Het doet niet pijn als ik er op duw ofzo (VL bijdrage uit Tienen op forum bokt.nl)

    Der zit nu een grote bubbel op m’n lip. (VL bijdrage uit Lichtervelde op forum zwangerschapspagina.nl)

    In de slaapkamer van ons zoontje hebben we in de bovenhoek “kalkuitslag” en komen er sinds kort ook “bubbels” (op de muur en op het plafond). (bouwinfo.be)

    > andere betekenis van bubbel

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (15 Jun 2021 08:12)

    👍
    31

    #5247

    handjes, waar zijn die ~

    zie waar zijn die handjes

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (27 Jul 2021 02:46)

    👍
    18

    #5248

    waar zijn die handjes
    (uitdr.)

    Origineel bekende uitroep van Regy Pinxten tijdens zijn optredens maar ondertussen gerecycleerd in het Vlaams taalgebruik

    Yves Segers – Waar zijn die handjes – ultratop.be

    Regi’s handelsmerk: ‘Waar zijn die handjes?’ (mnm.be)

    Waar zijn die handjes? Zo gebruik je lichaamstaal tijdens videomeetings. (hln.be)

    Autosport / CRASHVIDEO: Waar zijn die handjes? Een overwinning hoort gevierd te worden, het liefst zo uitbundig mogelijk. (autowereld.be)

    Een klassiek Brits seksschandaal: ‘Waar zijn die handjes?’(doorbraak.be)

    Waar zijn die handjes? Een high five of kus na de aankomst? Liever niet. (demorgen.be)

    Waar zijn die handjes? Zeldzame akkerplant duikt op in Hoeleden. (natuurpunt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Jul 2021 17:59)

    👍
    21

    #5249

    armoeizaaier

    zie armoezaaier

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Jun 2021 08:51)

    👍
    40

    #5250

    bohemer
    (zn. m.; ~s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: zigeuner. Soms ook denigrerend gebruikt als scheldnaam.

    ook: zwerver, dakloze, haveloze, armoeizaaier, getaande (door buiten te leven)
    figuurlijk: vrijgevochten, ongebonden

    SN-betekenis van Bohemer is een inwoner van Bohemië/Bohemen

    uitspraak: boémer, boejemer, bojemer, …

    vergelijk: krawaat

    Een bohemer, die geen eigen huis wou. En altijd maar werken, presteren, tot aan zijn dood. (okra)

    Leven als een Bohemer, bewust en vogelvrij. (webnode.be)

    Ik liep er bij als een bohemer en hij accepteerde dat. (demorgen.be)

    Bijna 3 weken wind en zeelucht zorgt dat je er als een bohemer gaat uitzien (uitspraak van mijn moeder vroeger). (blogspot)

    “Ik leefde als een bohemer, met veel vrijheid en vreugde, met muziek en dans die het leven aangenamer maken.” (blogspot)

    ‘Moete gij na altij ligge pikke, gij se boejemer!!’ (vlaamswoordenboek.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (07 Aug 2021 21:12)

    👍
    42

    #5251

    edm

    zie e.d.m.

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Jul 2021 16:03)

    👍
    37

    #5252

    brigadier
    (zn. m.; ~s)

    betekenisverschil tussen BE en NL volgens Algemeen Nederlands Woordenboek:

    (vooral) in België: iemand die voor zijn beroep bij rijkswacht werkt en zich daarbij qua functie tussen een agent en een hoofdbrigadier bevindt; ook: rang bij de voormalige rijkswacht
    Is een voormalige rang en functie, aangezien de rijkswacht sinds 2001 vervangen is door de lokale en de federale politie in België.

    (vooral) in Nederland: iemand die voor zijn beroep bij de politie werkt en zich daarbij qua functie in Nederland tussen hoofdagent en inspecteur of adjudant bevindt; ook: Nederlandse politierang tussen hoofdagent en inspecteur; ook: vergelijkbare rang bij een geheime dienst (een inlichtingendienst of veiligheidsdienst)

    De graden van wachtmeester en brigadier behoren officieel tot het verleden. (mil.be)

    Hij was brigadier bij de gemotoriseerde verkeerspolitie.(doorbraak.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jan 2025 13:25)

    👍
    31

    #5253

    vokaalreductie

    zie Breda, Spa: vokaalreductie

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (16 Jun 2021 12:01)

    👍
    22

    #5254

    drie koningen
    (begrip)

    politiek neologisme: de partijvoorzitters Georges-Louis Bouchez, Joachim Coens en Egbert Lachaert die trachten een regering te vormen

    origine: “De drie koningen, sneerde Hendrik Vuye op Twitter naar Georges-Louis Bouchez, Joachim Coens en Egbert Lachaert.” (gva.be)

    vergelijk Teletubbies
    zie ook lijst Belgische bijnamen

    ‘Drie koningen’ praten aan zee met Rousseau | De Tijd

    ‘Drie koningen’ strijken plooien glad en gaan verder met regeringsvorming (gva.be)

    De voorzitters van MR, Open Vld en CD&V, die zich overigens iets te makkelijk dat volstrekt kinderachtige epitheton ‘Drie koningen’ laten welgevallen, hadden hun plannetje aardig voor elkaar. (demorgen.be)

    Drie koningen zetten in op Arizona-coalitie (Arizonacoalitie): “Geen veto’s tegenover elkaar. We hopen dat men wil springen om met ons aan tafel te gaan” (hln.be)

    Sp.a eist geschenken van de ‘drie koningen’ | De Morgen

    Het zit er bovenarms op tussen Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR), twee van de ‘drie koningen’ die proberen een regering te vormen. (standaard.be)

    Wilmès koos ervoor om het huidige trio, minachtend de ‘drie koningen’ genoemd, op pad te sturen, op zoek naar ‘een nieuwe hoed’. (vrt.be)

    Gerda: Allez, de drie koningen gaan een regering maken. Ik ben benieuwd welke geschenken ze voor ons bij hebben.
    Jean: Vergeet het. Niet meer of ze komen binnenkort deur aan deur van de gewone mens zingen om geld op te halen voor de coronacrisis te betalen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 09:39)

    👍
    31

    #5255

    verdeler
    (zn. m.; ~s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: houder voor bijvoorbeeld zeep, toiletpapier of handdoeken, waar op hygiënische wijze een beetje uitgehaald kan worden: dispenser, bijvoorbeeld voor zeep, toiletpapier of handdoeken

    zie ook andere betekenissen van verdeler

    Ons corona-rek: wc-papier, dettol (reiniger, spuitbus en doekjes, automatische zeepverdeler), rijst, bloem, pasta, cornflakes, donker brood (apart verpakt/2 sneetjes)…. (facebook.com/dagbladhandelverdijck)

    Inbouw WC-papierverdeler met doseersysteem; de bovenste rol komt b? het verw? deren van de onderste automatisch naar beneden. (loggere.com)

    Nog een handvol medewerkers was maandag in de late namiddag aanwezig toen vanuit de herentoiletten in jeugdcentrum de Bogaard op de Diestseweg in Geel een dichte rook opsteeg. Die kwam zowel uit een van de wc-hokjes als uit de handdoekenverdeler naast de wastafel. (gva.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Jun 2021 01:26)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Dec 2022

    👍
    24

    #5256

    zipblokske
    (znw. het ~, ~s)

    aansteekblokje voor de stoof, de barbecue, de open heerd, enz.

    < merknaam Zip

    uitspraak in West-Vlaanderen: zipbloksje, zipblokstje
    hypercorrecte uitspraak/schrijfwijze: zipblokje

    zie ook verzamellemma verwaterde merknamen

    pakt maar gewoon nen aansteker of 2 en wa zipblokskes mee, het is allemaal al lastig genoeg (9lives.be)

    Als je eens een klein vlammetje hebt kan je daar een groter stuk berkenbast mee aansteken. Berkenbast is zowat een natuurlijk zip blokje. (golb.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (13 Aug 2021 17:37)

    👍
    34

    #5257

    haardrogerwind
    (znw. de ~ (m.), geen mv.)

    harde, hete wind

    zie ook het weer

    De warmte komt van overal, van boven de zon, van onder de weerkaatsing van de zon op de weg, van opzij de haardrogerwind. (djoser.be)

    Die hitte valt dus werkelijk op je lijf: 52 graden en dan zo’n haardrogerwind in je gezicht. (9lives.be)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (27 Jul 2021 05:32)

    👍
    29

    #5258

    fietsvergoeding
    (zn. v.; ~en)

    “België: een bedrag dat werknemers krijgen om met de fiets naar het werk te gaan (woon-werkverkeer). " (de financiële begrippenlijst – dfbonline.nl)

    Verplaatst u zich van uw woonplaats naar het werk geheel of gedeeltelijk met de fiets? Dan kunt u misschien van uw werkgever een fietsvergoeding krijgen. (vlaanderen.be)

    Het bedrag van de fietsvergoeding tot 0,24 euro per kilometer mag de werkgever inbrengen als 100% aftrekbare bedrijfskost, waardoor de bedrijfswinst en de daarop toegepaste vennootschapsbelasting daalt. (fietsersbond.be)

    Wanneer je medewerker 20 kilometer heen-en-terug fietst aan een fietsvergoeding van 0,24 euro, dan heeft hij 960 euro op jaarbasis. (acerta.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (13 Jun 2021 20:29)

    👍
    33

    #5259

    kletskop, op een ~ staat geen haar
    (uitdr.)

    uitsmijter om iets triviaal te benadrukken, een waarheid als een koe

    zie kletskop

    “Jaja, ’t zal wel en op ne kletskop staat geen haar. Whoehaaa!” (vrij naar Boma in De Kampioenen)

    Tijdens de middag kreeg ik een sms van hem wat zegt ‘op ne kletskop staat geen haar’, wat ben ik daar mee?? Wat heb ik daarmee te maken? (bloggen.be)

    En zowaar… op ne kletskop staat geen haar. :) (Instagram)

    FREYA: (luid) Op een kletskop staat geen haar!
    MARTIJN: (ondersteunt de respons) En als je thuis denkt dat de deelnemer op veilig speelt, kan je bellen om …
    (toneelstukken.files.wordpress.com)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (22 Jun 2021 03:17)

    👍
    23

    #5260

    oud-koloniaal
    (zn. m.; ~kolonialen)

    Belg die als koloniaal in de Congo geleefd heeft

    google2020: In .NL niet als znw. enkel als bijvoegelijke bepaling, bv. het oud-koloniaal meubel

    De Congolees door de ogen van de oud-koloniaal : een studie naar beeldvorming en herinneringsdiscours bij oud-kolonialen in België. (ugent.be)

    Jef Geeraerts is niet enkel de ‘grote’ Vlaamse schrijver. Hij is eveneens de misselijkmakende oud-koloniaal (demorgen.be)

    Dé kenner van de Belgische koloniale geschiedenis en haar uitwassen is ongetwijfeld de Limburger Jules Marchal (° 1924), oud-koloniaal en oud-diplomaat. (uitpers.be)

    Naar aanleiding van de opening van het AfricaMuseum getuigen oud-kolonialen: “De mooiste jaren van mijn leven.” (bruzz.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Jun 2021 14:23)

    👍
    21

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.