Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
gevangene die aangewezen is om in de gevangenis kleine werkjes te verrichten en daarmee wat extra’s te verdienen
Langgestraften met goed gedrag kunnen in Vlaamse gevangenissen soms als fatik werken, ze verrichten diensten voor wat bij te verdienen.
“Fatik (=diender)
Gedetineerde met een ondersteunende functie (betaalde arbeid) voor het gevangenispersoneel. Mogelijke taken van fatiks: helpen bij etensbedeling, onderhoud van de gangen en gemeenschappelijke lokalen, binnendragen van leveringen, organisatie van sportactiviteiten, …” (Gevangenisjargon – klasbak.net)
FATIK
Tijdschrift voor Strafbeleid en Gevangeniswezen
Verschijnt vier keer per jaar
34ste jaargang
januari-februari-maart 2017, nr. 153
kap tegen de regen
De softshell jassen van engelbert strauss worden door onafhankelijke bureaus getest en gecertificeerd. Met of zonder regenkap? (reisroutes.be)
Een regenkap kan uiteraard ook niet ontbreken, net zoals een extra dikke variant wanneer het wel erg koud wordt. (aboutyou.be)
Als je een jas kiest met een regenkap let dan op dat je zicht niet beperkt wordt. (woon-werkfietsen.be)
Omdat het plots hard begon te regenen, moesten we gaan schuilen inde fruitkraam. Terwijl ik helemaal ingepakt zat in mijn kinderwagen,zag ik toch de kans om onder mijn regenkap ongemerkt enkeleaardbeien mee te grabbelen en op te eten. Aan de vlekken op mijnnieuwe jas zag mama wat ik uitgespookt had en heeft ze metschaamrode wangen maar een pakje (-2) aardbeien gekocht. (users.skynet.be)
vechten, afranselen
weinig vervoegd, vooral inf. en volt.deelw.
zie ook batteren
gwnt – 1950: (batterde af. heeft afgebatterd), (Zuidn.) afranselen (uit af en fr. battre). (ensie.nl/van-dale/afbatteren)
maar de 15e eeuw is met Les guerres de Liège interessanter
er werd serieus wat afgebatterd toen ;-) (twitter)
“Ooit heb ik een zware beul geïnternaliseerd, waar ik al serieus wat mee afgebatterd heb." (Hilde Van Mieghem – De Morgen)
vechten
zie ook afbatteren
“Tijdens dit weekend gaat er hevig gebatterd worden tussen cowboys en indianen.” (scoutskokaz.be)
> andere betekenis van batteren
hypercorrectie van tussen de soep en de patatten
zie ook Vlaamse hypercorrectie
“Pas op mijn ‘kookdag’ kwam de vraag van de gasten, tussen de soep en de aardappelen, of ik transvrouw ben”, lacht Kristina (newsmonkey.be)
‘We moeten beiden ons werk doen en we nemen onze opdracht te ernstig om dat even tussen de soep en de aardappelen te regelen.’ (standaard.be)
Een interview tussen de soep en de aardappelen. (activerecruitment.be)
“Maar als we beter kijken in het Vlaamse tekstballonnetje en ook lezen wat er voor de ‘patatten’ geschreven staat, moeten we constateren dat het hier om een uitdrukking gaat: ‘tussen de soep en de patatten’. De uitdrukking die gebruikt is in de Vlaamse uitgave is een uitdrukking die in België gebruikt wordt en tot de spreektaal behoort volgens Van Dale. Het betekent dat je snel iets tussen andere bezigheden door doet. De uitdrukking ‘tussen de soep en de aardappels’ staat niet in Van Dale.” (Suske en Wiske)
typisch Vlaamse uitdrukkingen worden door gebruikers waaronder de media soms gecorrigeerd naar een opgekuiste versie. Dit zijn voorbeelden van hypercorrectie die de taalschizofrenie van de Vlaming illustreren.
Hieronder een alfabetische lijst:
zie ook verzamellemma
tussen de soep en de aardappelen voor tussen de soep en de patatten
wind, een ~ in een fles voor scheet, een ~ in een fles
Wordt er verloren van Galatasaray, blijft Anderlecht normaliter een vogel voor de kat en ook bij een gelijkspelletje is paars-wit nog niet aan de nieuwe aardappelen toe. (voetbalkrant.com) (zie patatten, nog niet aan de nieuwe ~ zijn)
ophef over een zaak die weinig betekent
< gepolijste versie van scheet, een ~ in een fles; zie ook Vlaamse hypercorrectie
“Achteraf bekeken was de Visa-affaire een wind in een fles, die weliswaar veel slachtoffers heeft gemaakt? ’Ja. Die zaak is enorm overdreven.” (standaard.be 03 oktober 2009 )
generiek van een film
Met dit dankgebed van rabbi Meir krijgt Amos Gitaï de toeschouwers al tijdens de filmgeneriek op het puntje van hun stoel. (standaard.be)
Ook de Franse acteur Michel Piccoli zal op de filmgeneriek prijken. (demorgen.be)
Een filmgeneriek die alle medewerkers vermeldt – en er veel vergeet – bestaat uit honderden namen. (sabzian.be)
kenmerkend voor een bepaalde soort, veralgemeend
NL: generiek
opm: niet te verwarren met bv. filmgeneriek
generisch / generiek: Beide vormen zijn correct. In België is ‘generische geneesmiddelen’ het gebruikelijkst, in Nederland ‘generieke geneesmiddelen’ (vrttaal.net)
vergelijk ook diplomatisch versus diplomatiek
De voorgestelde architectuur is generisch toepasbaar en de referentie- implementatie eenvoudig in gebruik. (ehealth.fgov.be)
De ontwikkelde methodologie is generisch genoeg om ook voor andere natuurvezels te kunnen worden gebruikt, mits aan een aantal voorwaarden is voldaan. (kuleuven.be)
Ontwikkeling van een Generische, Schaalbare en Open Gedistribueerde Software Architectuur voor de Controle en het Management van … (biblio.ugent.be)
van de weg af rijden
vooral veel gebruikt in de koers
google2021:
‘in het decor beland’: .NL (7)
‘belandde in het decor’: .NL (0)
‘belandt in het decor’: .NL (1)
zie ook decor
In de afdaling wou ik op kop gaan rijden, maar ik had de bochten niet goed ingeschat en ben zo drie maal in het decor beland. (nieuwsblad.be)
Sommigen zijn verrast, geven een ferme ruk aan het stuur, belanden in het decor of knallen tegen onze geparkeerde auto. (standaard.be)
De bewuste commentaren dateren van eind oktober, toen na een achtervolging in Verviers twee politievoertuigen in het decor beland waren. (hbvl.be)
Iemand die altijd zo snel mogelijk de bochten neemt, belandt in het decor de dag dat er wat zand van een vrachtwagen gevallen is in die bocht. (gratisrijbewijsonline-forum.be)
op zoek gaan naar een studentenkot of een andere woonst
zie ook verzamellemma koterij
Kotspotting studentenkamers, Antwerpen, studentenhuizen antwerpen, kamers, kot, koten, woning, studentenhuis, studentenkot, huis, huizen, kotweb, appartementen, student – housing, rooms, antwerp (cylex-belgië.be)
Kotspotting is een bedrijf gevestigd in Antwerpen die koten, kamers, woningen en/of andere woonsten aanbiedt.
op zoek gaan naar krotten om kansarme mensen beter te kunnen inlichten over huisjesmelkers
naar analogie met kotspotting
zie ook verzamellemma koterij
Krotspotting in hartje Antwerpen – Huisjesmelkerij en verkrotting (dwars.be)
huisjesmelker
zie ook krot, krotspotting
naar analogie met kotbaas
zie ook verzamellemma koterij
Het kan toch niet dat de krotbaas vrijuit gaat terwijl de slachtoffers opgesloten worden in Merksplas of Steenokkerzeel, of erger nog, gerepatrieerd worden? (dwars.be)
het moderner maken
NL: modernisering
zie ook -atie versus -ering
Er wordt een bedrag van 39788€ voorzien voor de modernisatiewerken van de lift in het gebouw.
Momenteel zijn de materialen voor de modernisatie van de lift besteld en afhankelijk van de levering zal de planning voor de modernisatiewerken opgesteld worden.
mannelijke tegenhanger van de kotmadam; huisbaas; kotbaas
woordspeling met Engels ‘godfather’ (in de betekenis ‘mafiabaas’)
zie ook verzamellemma koterij
ook af en toe feestje met akkord van de kotvader Frank (allekoten.be)
een typisch geval
zie ook type~
Het typegeval is dat van een werknemer die altijd het gemiddelde loon verdiende, 40 jaar voltijds werkte en op 65 op pensioen gaat (standaard.be)
In deze publicatie wordt voor elke mogelijke regularisatieperiode een typegeval uitgewerkt en wordt de regularisatiebijdrage berekend. (plan.be)
Typegeval is een typegeval van een woord dat samengesteld wordt met type: zie type~.
een typische vraag, een modelvraag
zie ook type~
Het is zeker wel een typevraag of het eigen esthetische gevoel meer slaat op harde, rechte lijnen of meer op organische en soepele lijnen. (alleslijsten.be)
Maar ik zal niet toelaten dat men nu de indruk wekt dat, als een jongere niet de eerste typevraag beantwoord krijgt, dat betekent dat niemand … (vlaamsparlement.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.