Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
overdreven chic
In Nederland vooral geaffecteerd spreken
Van Dale: door overdreven gedrag, vooral spraak, benadrukkend dat men tot de bovenlaag wil behoren
Madammen met pelse frakken zijn bekakt.
centrale verwarming
Van Dale 2017:BE; spreektaal
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
Zie ook chauffagist
Ik ga de chauffage wat harder zetten want ik bevries van de kou.
bloemlezing De Standaard:
De chauffage gaat uit, net als het licht. Het gras rond de kazernes wordt niet meer regelmatig gemaaid.(standaard.be)
De wereldkampioen werd derde, achter zijn Tsjechische ploegmaat Petr Dlask, die zich in de perszaal aan de chauffage kwam warmen. (standaard.be)
In de propere zone van de melkkeuken schilfert onder de chauffage wat verf af en vertoont de voeg tussen muur en vloer enkele defecten.(standaard.be)
enz.
> andere betekenis van chauffage
fijne vleeswaren, bv. als broodbeleg
DS2015 standaardtaal
vnw:
•bereide fijne vleeswaren
•winkel of winkelafdeling waar voornamelijk fijne vleeswaren worden verkocht (zie andere betekenis van charcuterie)
< Frans charcuterie
zie ook: bijval; charcutier, fijne charcuterie
Breng wat charcuterie mee van den beenhouwer, we hebben alleen nog maar salami.
Onze fijne charcuterie wordt nog lekkerder met een bijpassende drank of lekkere toast. (studiosmaak.be)
dekvloer, ondervloer: de cementlaag waarop de vloerbedekking (tegels, laminaat, parket, …) uiteindelijk komt.
ook: chappe, zie voorbeelden
Van Dale 2016 online: BE
NL-SN: ondervloer, slijtlaag
ww. chappen: chape leggen
zn. chapper: persoon die de chape legt
uitspraak: sjap; West-Vlaanderen: sjappe
< Frans: la chape
“Ligt een betonneke in en dat gaat (dit jaar normaal nog :p) voorzien worden van ne chape met daar direct de tegels op.” (bouwinfo.be)
“Ik denk dat je in Vlaanderen aan 90% van de bevolking vraagt wat “ne chape” is dat die weten wat je daarmee bedoelt. Mvg, Paul (veit.be)
“Ne chape moet uitdrogen, punt andere lijn. Ge hebt ook producten die het proces kunnen versnellen of hulpmiddelen. (9lives.be)
Ze hebben vandaag onze nieuwe chape in de living gelegd.
Architect Eric Houben beantwoordt deze vraag als volgt: “De minimale dikte voor een chappe is 6 cm.” (livios.be)
broodkruim, paneermeel
< Frans la chapelure
Bereid het gehakt met een ei en chapelure.
Pak ne keer die chapelure als ge wilt.
(over de bakker) Ik heb eens ne sigarettestoempel gevonden in zijne chapeluur. Dieje chapeluur moet ik niet meer hebben.
Mijne chapeluur is op. (Antwerpen)
Volledig ei loskloppen. Wentel hierin het vogelnestje en wentel het daarna in de chapelure. (onskookboek.com)
Meng in een kom het gehakt, de eieren, peper, zout en veel chapelure, en kneed tot één massa (chefrein.be)
gerookte worst gevuld met varkenvlees en kruiden
< Frans cervelas < Ital. cervellato < Latijn cerebellum (hersenen) ofwel Latijn cervus (hert)- het ging dus oorspronkelijk over worst die uit hersenen of hertenvlees gemaakt werd
Van Dale 2018: cervela
< Frans cervelat
BE; informeel cervelaatworst
Koude cervela
Mag ik een gebakken cervela met mosterd?
“Ik heb eens vraagje ivm toxoplasmose, deze avond frietjes met ne koude cervela geten, had er toch zo goesting in hé!” (9maand.be/forum 20 nov. 2010)
zie ook centuur
Van Dale 2018
cein·tuur
/s?ntyr/ ?NL ?BE
zelfstandig naamwoord • de v • ceinturen of ceintuurs; ceintuurtje
1462 < Frans ceinture
1 om het middel gedragen band van stof, leer of metaal
Zonder ceintuur zakt mijn broek af.
“Het ceintuur is voorzien van een bloemenprint en is verkrijgbaar in de kleuren zilver en goud.” (beslist.be)
kleine vrachtauto, bestelwagen
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
< Frans: camionnette
zie ook wegcode
zie ook: huurcamionette, paardencamionette, verhuiscamionette
Die zetels en andere grote meubelen verhuizen we met een camionette.
bloemlezing De Standaard:
De cargofiets, de camionette van morgen – De Standaard
Maak van je camionette geen etalage – De Standaard
Inbrekers sloegen een ruit van een geparkeerde camionette in de Ciamberlanidreef in en stalen een gps-toestel en documenten. (standaard.be)
Onbekenden hebben maandagavond rond 18.45 uur aan de Turnhoutsebaan in Mol een camionette van het merk Nissan Interstar gestolen. (standaard.be)
Zaterdagnacht reden twee gemaskerde mannen met een witte camionette, merk Fiat Professional, de parking van de AD op en namen de … (standaard.be)
enz.
vrachtwagen
< Frans le camion; de etymologie van dit woord is niet bekend
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015 geen standaardtaal
zie ook: camionchauffeur; camionlading; camionette; camion-remorque; wegcode
Camions zouden tijdens de spits niet mogen rijden, het verkeer zou dan veel vlotter lopen.
bloemlezing De Standaard:
Daardoor sloeg de massa met kippeningewanden in de open laadbak van de camion over de wand en kwam tussen de laadbak en de trekker …(standaard.be)
De man legde zich te rusten in zijn camion en vertrok rond vier uur. (standaard.be)
Hoe Roger Borlez onder een camion sukkelde.(standaard.be)
De Tahoe steekt met ramen en bagagerek boven alle gewone auto’s uit en lijkt wel een kleine camion. (standaard.be)
Na afloop trok de wereldkampioen een halfuur lang naar de mobiele radiologie-camion om uit te maken of hij geen breuken had (standaard.be)
enz.
letterwoord voor Bekende Vlaming
zie ook BV-korting
De Story staat vol met BV’s.
> andere betekenis van bv
iemand die instaat voor de veiligheid in een café, club of disco, buitensmijter
meestal zijn dat getrainde veiligheidsagenten
in Nederland: uitsmijter, portier
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
vgl. buitenwippen
Den buitenwipper greep hem bij zijn kraag en zette hem op de straat.
spuitwater, bubbelwater
zie ook: spa bruis, sproedel, broebelwater, spuit;
verkort: bruis
taaladvies.net: Standaardtaal in het hele taalgebied zijn spuitwater, bruisend water en bruiswater. Deze aanduidingen worden vaker in België dan in Nederland gebruikt.
Mag ik een glas bruiswater met een rietje?
3 bruiswaters voor tafel 5!
spijbelen
zie verzamellijst bij haagschool houden
Ik ben de meester van Frans tegengekomen op café (café, op ~) toen ik aan ’t brossen was.
envelop, briefomslag, anvelop
vnw: envelop
-in/onder open/gesloten omslag: in een open/gesloten envelop
DS2015 standaardtaal
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
zie ook omslag, onder gesloten ~; omslag, onder open ~
Ik zal die brief in een omslag steken.
Onder gesloten omslag over te maken aan de adviserend geneesheer.
- diploma, getuigschrift, akte
- attest dat meestal uitgereikt wordt ten gevolge het slagen in een of meerdere theoretische en/of praktische proeven over een specifieke vaardigheid of deskundigheid al dan niet door een ‘officiële’ (erkende) organisatie.
Van Dale: diploma waarbij een rang met de daaraan verbonden rechten of een vergunning tot het uitoefenen van enige functie wordt verleend
In de Vlaamse betekenis is er aan een brevet niet altijd een bevoegdheid gekoppeld. Een Vlaams brevet is vaak meer vrijblijvend en wordt dus gemakkelijker gebruikt (google: 2x zoveel Belgische brevetten dan NL)
Voorbeelden brevetten (waaronder sommige SN): vliegbrevet, duikbrevet, vaarbrevet, redder(s)brevet, zeilbrevet, zwembrevet,…
De scouts kunnen bij wijze van spreken een brevet van ‘knopen leggen’ uitreiken. Er is geen enkel recht/vergunning of bevoegdheid aan gekoppeld.
Soms ook gebruikt om aan te geven dat men iets goed kan: “Zal ik de auto binnenzetten? Ik heb een brevet parkeren.”
Na al die cursussen, een theoretisch examen en praktische proeven in het zwembad heb ik eindelijk mijn reddersbrevet.
zuur gemaakte magere melk
NL: karnemelk
Van Dale 2018 online: BE, spreektaal
DS2015 geen standaardtaal
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3
zie ook botermelkpap
Havermout met botermelk.
Aardappelpuree met botermelk op Vlaamse wijze – mijnverstand.be
Kindje verdrinkt in emmer met botermelk in Turkije – De Standaard
De kinderen kunnen elke dag iets proeven uit vroegere tijden, zoals botermelk met pruimen en spekvet met bruine suiker. (standaard.be)
uitbrander
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
NL: schrobbering
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Figuurlijke zegsw. Iemands bol(le) wasschen, hem eenige oorvegen geven, of ook: de les lezen (Zuid-Nederland, Schuermans (1865-1870)).
Er staat hem een stevige bolwassing te wachten als hij dit verknoeit.
glas bier van het merk De Koninck
zie ook verzamellemma verwaterde merknamen
Voor ons een pintje en een bolleke!
“Bieren van De Koninck worden allemaal gedronken uit een typisch bolvormig glas: het bolleke. Daarom wordt een De Koninck ook kortweg een bolleke genoemd.” (wikipedia)
> zie andere betekenissen van bolleke
baby, zuigeling
vnw: koosnaam voor baby
Van Dale 2015 online: BE spreektaal
herkomst: de oorspronkelijke betekenis zou zijn “naverwant, geliefde, minnaar, minnares”
zie ook verzamellemma mensen
Dat boeleke ligt daar zo schattig te slapen.
“Proper smoeleke, gezond boeleke”: AZ Klina in Brasschaat wijst op goeie mondhygiëne in strijd tegen vroeggeboortes (vrt.be)
vnw: deuk
Van Dale 2010: Belgisch-Nederlands, (niet algemeen): deuk, kneuzing
Van Dale 2015 online: BE, spreektaal
woorden-boek.org: buts, buil, deuk, kneuzing
Er zit een grote bluts in mijn voordeur.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
