Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
baanwielrenner; pisterenner, pistecoureur
De pistiers reden tijdens de zesdaagse veel spannende wedstrijden.
paardenbloem
Taraxacum officinale
< pisbloem genoemd vanwege de diuretische eigenschap van de plant
Woordenboek der Nederlandsche Taal: pisbloem
Daarnaast in Zuid-Nederland en Zeeland pissebloem, pisseblom.
vnw: pisbloem, pissebloem
Brugge: zeeksala (kan als een echte ‘salade’ gegeten worden, vandaar ‘sala’)
Kempen: suikerij of pisbloem
Leiestreek: zeker, piesselie
West-Vlaanderen: pisseblomme, beddepisser, beddenzeeker
Heel de wei staat vol met pisbloemen.
Voor de heraanleg had ik wel wat last van onkruid in het gras. Vooral pissebloemen, en andere bloemen die ook geel werden (bouwinfo.be)
De bladeren zijn goed tegen blaasontsteking vandaar de volkseren naam ‘pissebloem’. (natuurnieuws.be)
Paardenbloemen – ook wel ‘pisbloemen’ of ‘pissebloemen’ genoemd – zijn erg geliefd bij insecten, zoals bijen. (libelle.be)
pinten pakken, bier drinken, boemelen
vnw: pintjes pakken, (veel) bier drinken, zuipen
Van Dale 2016 online: BE, spreektaal
DS2015: geen standaardtaal
zie ook: bier, met de lip in het ~ hangen,
boemel, op den ~ gaan
De studenten zijn weer niet aan het studeren, gaan pintelieren is natuurlijk veel plezanter.
U kent het vast, het knagende hongergevoel dat zich tijdens een nacht pintelieren plots manifesteert ter hoogte van het derde knoopsgat.(standaard.be)
Op 18 augustus 1682 ging François Van Beneden in Merchtem pintelieren. Nadien vertrok hij met zijn koets richting Stoofstraat, waar hij door een onbekende … (standaard.be)
batterij
vnw: in België ook: batterij
zie: piele
< Frans: la pile
Klik op de afbeelding
Verschillende pillen
vgl. ook pillamp
Ik heb nieuwe pillen nodig, want die van mijn fotoapparaat zijn plat.
> andere betekenis van pil
spuit, injectie
vnw: injectie, prik, spuitje
< Frans piqure
zie ook verzamellemma geneeskunde
De dokter heeft een pikuur in mijn arm gegeven.
pen die men in de grond steekt om een tent aan te spannen,
haring
< Frans: piquet: gepunt paaltje, verkleiningsvorm van pic
De term is afkomstig uit de landmeetkunde.
Antwerpen: in piket liggen (piket, in ~ liggen) = ruzie hebben
Vlaamse uitspraak: scherpe i en e, klemtoon op de tweede lettergreep
Verschillende piketten
Als de tent recht staat kunnen we de piketten in de grond kloppen.
> andere betekenis van piket
schoppen in het kaartspel
< Frans: ‘pique’
West-Vlaanderen: pieken
vnw: pijken(s) (mv.): schoppen in het kaartspel
-pijkenzot: schoppenboer
Wie heeft de pijkenaas dan in zijn hand?
mannelijk lid, ook charel, jos
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt):
Het mannelijk lid, roede. In verschillende streken bekend, b.v. in Antwerpen (Cornelissen-Vervliet: piet), Vlaanderen (De Bo (1873): pijt; Teirlinck: pietje)
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
vnw: penis, mannelijk lid
Mijn piet krimpt helemaal van het koude zwembadwater.
> zie andere betekenissen van piet
worst bestaande uit varkensvlees waaraan gekookt bloed, kruiden en meel of broodkruim is toegevoegd
vnw: worst, vooral bloedworst
witte ~ of zwarte pensen
zie ook: beuling, bloeling, zwarte pens, zwarte trippen, Luikse pens, witte pens
We eten pensen met gestoofde worteltjes.
Gebakken zwarte pensen met appelspijs is typisch Vlaams gerecht dat in de culinaire wereld wordt opgewaardeerd tot een gerechtje van schijfjes zwarte pens op schijfjes peperkoek en gebakken appelpartjes.
zakje om pennen in te steken, bijvoorbeeld om mee te nemen naar school
vnw: pennenzak (de, -ken), pennenzakje (het, -s): etui voor pennen, potloden enz.
Van Dale 2017 online: BE
in Nederland wordt dit ongeacht zijn vorm een etui genoemd
.jpg)
Vergeet uw pennenzak niet in uw boekentas te steken!
Pennenzakkenrock (PZR) is een Vlaams eendaags muziekfestival, gericht op de schooljeugd (acht tot veertien jaar). (Wikipedia)
Vanhaezebrouck: “Alles in mijn pennenzak kleurde paars-wit” (demorgen.be)
1) algemeen voor man, kerel
2) oudere kerel, peetje
vnw:
•papa, opa
•oud mannetje
-een oude pee, een oud peeke: een oude man
Woordenboek der Nederlandsche Taal: pee: In Zuid-Nederland.
< Frans père < Latijn pater
1. Eigenlijk: vader.
2. Algemeeen: een man, een kerel, dikwijls ook in ongunstigen zin gebruikt. In deze betekenis soms opgevat als eene afkorting van Peter of Petrus.
“Een rare pee” De Bo (1873).
3. Inzonderheid: een oud man, meestal met het bijdenkbeeld van afgeleefdheid: een versleten mensch. Gewoonlijk in den verkl. peetje (oudtijds petjen, pitjen) en peeken. Ook in tegenstelling met metje, meeken.
zie ook verzamellemma mensen
1) Maar allee, de Jean dat is toch nen toffe pee! (vgl. toffe peï)
2) Dien ouwe pee heeft veel grappige verhalen over zijn jeugd.
> andere betekenis van pee
banketbakkerij
Typisch Vlaams: banketbakker: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 2
znwb: Banketbakkerij
<Fr. pâtisserie
vgl. patissier
Ik heb suikerbakkerij gestudeerd en begin binnenkort een eigen patisserie.
Patisserie in Brugge pakt uit met bijzondere driekoningentaart: geen boon maar juweel van 2.500 euro in taart. (vrt.be)
Het nieuws dat de meer dan honderd jaar oude patisserie Bloch in de Gentse Veldstraat eind maart definitief de deuren sluit, slaat in als de … (demorgen.be)
gebakje
Klik op de afbeelding
Verschillende pateekes
wnt: 3. In Zuid-Nederland, in navolging van het Frans Gebakje, taartje, pasteitje.
vnw: gebakje
Van Dale 2017: pateeke
1. BE; spreektaal gebakje, taartje
We hadden lekkere pateekes voor bij de koffie.
> andere betekenis van pateeke
deurtelefoon
vnw: deurtelefoon, huistelefoon
ook: parlefoon (zie voorbeelden)
vgl. parlofonie
niet te verwarren met perlefin
Omdat de parlofoon kapot is, moeten we altijd veel trappen doen, als er iemand langs komt.
De stem in de parlefoon beveelt me naar de eerste verdieping te gaan. Zo’n parlefoon: altijd raar vind ik dat, dat mensen jou kunnen zien maar niet vice versa. Brrr (wetenschapscommunicator.be)
in paniek geraken, panische schrik krijgen
vnw: pani(e)keren:
•in paniek raken of zijn, paniekerig doen
is standaardtaal in België
SN: in paniek raken (vrt Taalnet)
Van Dale 2016 online: BE
in Nederland: panieken
→ Fr. paniquer < la panique < Pan (de bosgod Pan joeg mensen en nimfen door zijn verschijningen angst aan)
zie ook panikeur; niet panikeren
Ze begon helemaal te panikeren, toen ze merkte dat ze de trein had gemist.
Maar toen ze twaalf meter gedaald was, zag ze duidelijk het hachelijke van haar situatie in en panikeerde. (vrt.be)
Evenepoel verliest gele trui in bergrit, maar panikeert niet. (demorgen.be)
Enkel Kums is dan nog niet einde contract.De resultaten zijn slecht, maar ik hoop het bestuur niet paniekeert. (voetbalprimeur.be)
gele narcis, paaslelie
Van Dale 2005: paasbloem
volksnaam voor verschillende planten die rond Pasen bloeien, bv. het madeliefje, de gele narcis en de sleutelbloemen
niet te verwarren met de pisbloem
De voortuin staat in maart vol met paasbloemen.
“Mooie Anne Geddes narcis (Paasbloem) …” (2dehands.be)
De narcis bloeit meestal rond de paasperiode en daarom wordt ze de paasbloem genoemd.
NL: spiegelei (< Frans: œuf (au) miroir)
vnw: (fig.) spiegelei
uitspraakvarianten:
Antwerpen: peirdoog
Hageland: petsoeëg
Kempen: peirdsoeg, peirdenoeg, pjeirenoeg, pjeidsoeg, pjèsoeweg
Leiestreek: paardeoge
Waasland: peersoog
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
.jpg)
Hebt ge liefst een omelet, een roerei of een paardenoog?
In het Leuvense noemt men een croque met een paardenoog een croque cheval.
te laat komen (’s morgens), zich verslapen
vnw: zich verslapen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015: standaardtaal
Ik heb me overslapen en daarom de trein gemist.
(Antwerpen) De Jeroen was te laat op ’t school, hij heeft zijn eigen overslapen.
overnemen door (op) te kopen
SN/NL: ‘overnemen’ of ‘kopen’
zie ook overkoper
Ik heb die dozen van hem overgekocht, want hij kon er bij nader inziens niks mee aanvangen.
> andere betekenis van overkopen
(pejoratief) bejaardentehuis
zie: oudmannekeshuis, peekeshuis, peijkesaas
Oma woont nu in een oumannekeshuis.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
