Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
een knoeier, klospier
zie ook klossen, iets ineen~
De Leo had de muur met gyproc bezet met reststukjes tot 1 groot patchwork. Alleen een klosser doet dat.
Belgische frank
Van Dale 2005:
bal
de (m.) (meestal mv.); -len; balletje
(1926-1950) < Frans balle (rond voorwerp)
1. (verouderd) gulden
1a (Belgisch-Nederlands, verouderd) frank
zie ook bal, geen rotte ~ hebben
Hela, voorzichtig daarmee he. Dat heeft destijds wel 10.000 ballen gekost zenne.
Duur? Ik heb daar gene rotten bal voor betaald.
ordentelijk opbergen, tasten, stapelen
Van Dale 1995: tot een hoop maken, syn. opeenstapelen
Van Dale online geeft enkel tassen als mv. van tas
In VL betekenis is het veel ruimer. het specifieke opeenstapelen wordt optassen, opeentassen.
ook: wegtassen (ordentelijk wegzetten)
zie ook hertassen, overdweers tassen
Tast dat kuisgerief eens tegoei weg in de bergplaats. Den aftrekker aan den haak en de opneemvod over den emmer (iemer).
Het zijn echt ruime keukenkasten in ons nieuw huis. We gaan er alles goed in kunnen wegtassen.
Die bakstenen moet ge zo niet op nen hoop laten liggen. We zullen ze achter het kot vanachter in den hof opeentassen voor ’t geval als we ze later nog eens vandoen hebben.
verspillen
Van m’n vorig werk vind ik dat ik daar 3 jaar van m’n tijd verscheten heb.
Op het Conservatorium had hij “twee jaar verscheten”, in de liefde had hij graag meteen iemand tegengekomen met wie het voor de rest van zijn leven was en een supermarkt die verpakkingen voor singles aanbiedt, vindt hij beangstigend. (vrt.be)
iemand die ruiten plaatst
Staat ongemarkeerd in Van Dale 1995, maar het viel me op dat er weinig googlementen in NL zijn.
In Nederland wordt over een ‘glaszetter’ gesproken.
Die thermopane van de schuifdeur is fit, daarom slaagt dat aan tussenin. We zullen de glazenmaker moeten laten komen.
> andere betekenis van glazenmaker
Iemand die niet in staat is iets uit zichzelf correct uit te voeren
Wa ne klunten is dadde, trekt oal ip niet dat ie doet
zie ook: plezante, flauwe ~, plezantste, de ~ thuis zijn
Hedde nau weeral zout in mijne koffie gedaan? Plezanterik…
DeMorgen.be: ‘De Rechtvaardige Rechters’ zijn andermaal gestolen. Een onbekende plezanterik heeft in de nacht van dinsdag op woensdag de afbeelding van het paneel uit het doek met de afbeelding van Het Lam Gods aan de Gentse Sint-Baafskathedraal gesneden.
spuiten, sproeien
Sjpriets de gaard es mèt de sjloek.
Sproei de tuin eens met de slang.
tuin
etymologie, Van Dale: (951-1000 ‘tuin’) kruising van Middelnederlands gaerde (tuin) en gaert (ingesloten ruimte), ~ Engels yard, ~ Latijn hortus (tuin), Russisch gorod (stad) en gord
Veer hubbe moos van os eige in de gaard.
We hebben zelf groenten in de tuin.
het grienen bij een kind, meestal als ze muug zijn
huilerig zonder tranen
jengelen
zie ook grinsen
Ons Woutje is aan ’t enteren, hij is muug. Ik zal em maar in zijn beddeke leggen dat em wa kan slapen, dan is da straks gedaan.
Onze Alex entert al een hele dag. Zijn tandjes zijn aan ’t doorkomen.
nieuwsgierig zijn, alles willen weten.
variant: de pieren uit de neus vragen
ook in Antwerpen
Antw. Kempen: de pieten uit iemand zijne neus vissen
zie ook: stront, de ~ uit zijn gat vragen
Hij haalde mij de pieren uit m’n neus om toch maar te weten te komen wat ik uitgevreten had.
Unizo, De Punt, Stad Gent, Syntra West en Horeca Vlaanderen legden ons het vuur aan de schenen en vroegen de pieren uit de neus. (tintelijnblog.com)
schrik hebben, bang zijn
zie ook poepers, met de ~ zitten, poepers
Daar zaten we ferm met de piepers toen de auto begon te slippen!
meer;vaker
wordt gebruikt om “meerdere keren” aan te duiden.
dikwijlder is meer dan soms, maar minder dan dikwijls, tenzij dikwijls vooraf gaat in een vergelijkende zin.
Kempen: dikwijlser
pappa gaat dikwijlder met de fiets eropuit dan mamma.
mamma gaat dikwijls met de fiets naar de winkel, pappa maakt dikwijlder toerkes met de fiets.
geen meer
(dubbele ontkenning)
uitspraak Antwerpen: – gin nie mier (voor meervoudige zaken of een vrouwelijk of onzijdig woord) – ginne nie meer (voor een mannelijk woord)
uitspraak Kempen: génnemieje
Hij kocht vandaag een kistje sigaren want hij had er geen niet meer.
De moderne velomaker plakt geen banden niet meer met rustinnekes.
verkoper en hersteller van velo’s
vnw: fietsenmaker
De moderne velomaker plakt geen banden niet meer met rustinnekes. Ne fitten binnenband wordt tegenwoordig gewoon vervangen door ne nieuwe, dat is goedkoper dan de werkuren.
omdat
uitspraak Antw: deurda
Gebruik:
1. als oorzaak
2. als reden
1. Voorwat is den bakker gesloten vandaag?
Doordat het maandag is, tiens. Dat is toch al jaar en dag hunne sluitingsdag.
Dat komt doordat ge dat onderstenboven vasthoudt, slimmeke. Zo loopt al dat water deruit.
2. Doordat de Jean meer anciënniteit heeft is het em die als eerste in aanmerking komt voor die post.
vakman die de bekisting maakt voor betonwerk in de bouw.
NL: betontimmerman
Mijn schoonbroer heeft jarenlang als bekister gewerkt in de bouw en renovatie van huizen.
(administratie) onderinspecteur bij het ministerie die de werken van de overheid controleert
Vandaag komt de controleur der werken langs om te zien of de veiligheid op de werken in orde is.
“Als controleur der werken houd je dagelijks toezicht op de externe werken op het grondgebied van de gemeente Kruibeke. Je voert controles uit, voor, tijdens en na de werken van externe partijen en je waakt over de werken die worden uitgevoerd door de nutsmaatschappijen.” (https://www.kruibeke.be)
werkterrein, bouwterrein, bouwwerf, werf, wegenwerken, werkzaamheden, het werk
“Het gebruik van het meervoud werken voor werk van kleinere omvang, bijvoorbeeld aan de weg, is standaardtaal in België.
In Nederland wordt het meervoud werken alleen gebruikt als het om grote infrastructuurwerken gaat.” (Taaladvies.net)
DS2015 standaardtaal
Van Dale: werken
leenvertaling van Frans travaux
1. BE werk-, bouwterrein; vb. verboden op het werk te komen
2. BE; in ’t meervoud werk in uitvoering
= (bouw)werkzaamheden
vgl. ringwerken
De controleur der werken controleert het werk in uitvoering op de werken.
Er zijn werken aan het kruispunt van de Stationsstraat, het is er omlegging.
“De schilderwerken verlopen moeizaam, waardoor de opruimingswerken nog niet aan de orde zijn. (Taaladvies.net)
werkzaamheden, meestal in de bouw, op een werf of op de wegen
vgl werk, verboden de ~en te betreden, wegenwerken, wegeniswerken, wegenis, bouwwerf
Wegens werk in uitvoering, volg de omleiding.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.