Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #26641

    zever, dikke ~
    (uitdr.)

    veel onzin

    zie zever, zever in pakskes, flauwe zever

    Ik vermoed altijd in de zin: dat is dikke zever

    andere regio’s?

    Dat de bankencrisis ons geen geld gaat kosten is dikke zever.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 12:49)

    👍
    302

    #26642

    hemelwerke

    in de streek van Tielt is hemelwerke de naam voor de leeuwerik

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: bij zandloper
    soort van leeuwerik die al kwinkelende in lucht opvliegt maar in eene schuinsche richting, en niet rechtop gelijk de hemelwerke. poëem WNT

    Kijk ne keer hoe dat de hemelwerke recht omhoge schiet.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 03:22)

    👍
    337

    #26643

    retenue
    (zn. m./v. ~s)

    zie strafstudie

    Van Dale 19995: in Belg., verouderd

    Als ik onze Jeroen vertel dat wij vroeger nog ne retenu op zaterdag konden krijgen, haalt em zijn schouders eens op en antwoordt em laconiek: ‘En dan?’

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 08:41)

    👍
    309

    #26644

    verrechtvaardigen
    (ww.)

    rechtvaardigen, verantwoorden

    Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen

    zn. verrechtvaardiging

    Ze moest elke uitgave tot de laatste centiem verrechtvaardigen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 00:34)

    👍
    325

    #26645

    ontsnappen
    (ww. ontsnapte, ontsnapt)

    ontgaan

    vnw:
    -ik ontsnap niet aan de indruk dat: ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat
    -dat woord is me ontsnapt: ontglipt, ontvallen

    in deze betekenis standaardtaal in België
    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    Dat onstnapt mij nu efkes maar ik zal er seffens wel terug op komen.

    Sorry, maar uw naam is mij ontsnapt. Wilt ge hem nog eens zeggen alstublieft?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Jun 2024 07:17)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Jul 2024

    👍
    243

    #26646

    geplaatst, goed ~ zijn
    (uitdr.)

    geschikt zijn

    standaardtaal in België
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    < Frans: être bien placé

    ook best geplaatst zijn en ideaal geplaatst zijn
    vb. best geplaatst zijn om iets te weten

    vgl. slecht geplaatst zijn

    Jacques Rogge is als dokter het best geplaatst om de dopingproblematiek in het Internationaal Olympisch Comité aan te kaarten.

    Met al zijn ervaring is de Jean goed geplaatst om voorzitter te worden.

    Men kan zich echter de vraag stellen of online bedrijven zoals zoekmachines (maar ook sociale netwerksites bijvoorbeeld) wel goed geplaatst zijn om zulke moeilijke afwegingen te maken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (23 Jul 2021 05:47)

    👍
    367

    #26647

    manke usurpator
    (de ~)

    een omschrijving van verkavelingsvlaams;

    naam van een blog die verkavelingsvlaams beschouwt
    http://demankeusurpator.wordpress.com/

    naam van een prijs (in 2010) voor de meest verdienstelijke bestrijder van het verkavelingsvlaams. De ironische prijs werd niet uitgereikt.

    titel van het boek ‘De Manke Usurpator: Over Verkavelingsvlaams’, door Absilis K., Jaspers J., Van Hoof S. (Academia Press 2012)

    “Er is trouwens iets nieuws, iets vuils de taal in de Zuidelijke Nederlanden aan het aantasten, aan het doodknijpen. Het is een manke usurpator in kale kleren, maar hij heeft de verwaandheid en de lompheid van de parvenu. Hij heet verkavelings-Vlaams.” Geert Van Istendael 1989

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 21:12)

    👍
    365

    #26648

    bewasemen
    (ww. bewasemde, bewasemd)

    bedampen, aandampen, aanslagen

    zie ook bedompt

    taaladvies.net: Standaardtaal in België zijn aangedampte ruiten en bewasemde ruiten.

    Die ventilatie in de badkamer is onvoldoende. Na een douche is heel die spiegel bewasemd.

    Uwen bril ziet vuil, ge moet em eens bewasemen en met uw zakdoek proper vegen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Aug 2021 01:56)

    👍
    374

    #26649

    overhoop
    (zn. m.)

    veelheid, menigte

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Waarschijnlijk het bijwoord Overhoop in de bet. 2) als znw. gebruikt (met verplaatsing van den klemtoon onder den invloed van overvloed). Menigte, overvloed. In Zuid-Nederland.

    Daar was ’neu overhoop van volk, Cornelissen-Vervliet.
    Hedde negal veul pataten gewonnen? ’t Is geenen overhoop, Ald.
    — Toch ick beny het niet Want over-hoop van Schult dat baert genoegh verdriet, Ogier (1680).

    Er was veel volk, maar om te zeggen dat het nen overhoop was nu ook weer niet.

    Er ligt nen overhoop aan appelen onder de boom.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 16:02)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Apr 2023

    👍
    294

    #26650

    aanslagen
    (ww., sloeg aan, aangeslagen)

    bedampen, bedompen, bewasemen, beslaan (i.h.b. van ruiten, spiegels, …)

    SN/NL: aanslaan
    taaladvies.net: Het is niet duidelijk of we aangeslagen en bedampte ruiten tot de standaardtaal in België kunnen rekenen.

    zie ook bedompt, aandampen

    zie andere definitie van aanslagen

    Hij zag gene steek niet meer, de ruiten van zijnen auto waren helemaal aangeslagen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Sep 2021 06:35)

    👍
    371

    #26651

    jaren, de ~
    (uitdr.)

    in de constructies: midden de jaren negentig, eind de jaren tachtig, begin de jaren vijftig

    in SN: midden jaren negentig, enz.
    taaladvies.net: Begin de jaren zeventig komt ook voor in België, maar behoort er niet tot de standaardtaal.

    zie ook begin, midden, eind de jaren ~

    Eind de jaren zeventig heeft Steve Jobs zijn eerste computer in elkaar gezet.

    Dat moet ergens begin de jaren zestig – 62 of 63 – geweest zijn, maar zo goed weet ik het ook niet meer…

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 21:08)

    👍
    317

    #26652

    wegens
    (vz.)

    omdat het te … is

    taaladvies.net: In België wordt wegens frequent gecombineerd met een bijvoeglijk naamwoord. Deze nieuwe constructie kan erg handig zijn om iets bondig te formuleren: wegens te duur is kernachtiger dan een door een voegwoord ingeleide bijzin als omdat het te duur is.

    Ze gaat verhuizen uit dat appartement wegens te klein geworden met 3 kinderen.

    - Het examen trok op niets wegens te moeilijk!
    - Wegens te weinig geleerd zult ge bedoelen zeker?

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 13:52)

    👍
    292

    #26653

    poulain
    (zn. m. -s)

    veelbelovend iemand die wordt voorgedragen, aangespoord, geholpen, eventueel opgeleid door een ervaren persoon, in de politiek, sportwereld, showbusiness, enz.

    Leerling in betrekking tot zijn trainer

    vnw:
    •sportleerling
    •beschermeling, lieveling

    De poulain van de ex-premier werd door de kiezer genadeloos wandelen gestuurd (wandelen sturen).

    Bru, die naar eigen zeggen ziet dat zijn poulain heel veel dingen heeft opgepikt om in zijn eigen restaurant te gebruiken, had nog een speciale verrassing in petto voor de jongeman. (het nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Dec 2024 19:46)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Jan 2025

    👍
    280

    #26654

    indruk, een ~ geven
    (uitdr.)

    een indruk maken

    bron: vrttaal mail (mag wel: Hij geeft de indruk dat hij gespannen is.)

    Ik heb de Jean gisteren gezien en hij gaf maar een vermoeide indruk vond ik.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 00:42)

    👍
    301

    #26655

    indruk, een ~ laten
    (uitdr.)

    een indruk achterlaten

    bron: vrttaal mail

    Die tweede kandidaat heeft volgens mij de beste indruk gelaten.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 Jul 2021 02:39)

    👍
    317

    #26656

    zorgen
    (zn. meervoud)

    zorg, medische hulp

    < Frans soins (médicaux): (medische) verzorging

    vrttaal mail meldt: Zorgen behoort volgens Taaladvies.net tot de standaardtaal in België. In het algemeen Nederlands is het enkelvoud zorg gebruikelijk.

    DS2015 standaardtaal

    Van Dale online: zorg > mv. zorgen: Belgisch-Nederlands, in ’t meervoud
    synoniem: verpleging

    zie ook intensieve zorgen; verzamellemma geneeskunde

    De dokter kwam ter plekke en heeft de eerste zorgen toegediend vooraleer het slachtoffer naar het ziekenhuis overgebracht werd.

    “Waar eindigen palliatieve zorgen en begint euthanasie? (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    Na de openbuikoperatie is hij naar Intensieve Zorgen gebracht.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (23 Jul 2021 10:05)

    👍
    235

    #26657

    applausmeester
    (zn. m., ~s)

    iemand die bij een studio tv-opname buiten beeld het publiek instructies geeft wanneer in de handen te klappen, te lachen, …

    Niet in VD95, nauwelijks googlementen in NL

    Sven De Leyer en Jo met de Banjo zijn de meest bekende applausmeesters in Vlaanderen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Jul 2021 07:50)

    👍
    334

    #26658

    aah
    (uitroep)

    uitroep van bevestiging met enige verbazing: ha!, ooo!

    Uitgesproken zoals een langgerekte Franse, bijna nausale, ‘an’, zoals in het Franse danser: ??

    Een uitgesproken voorbeeld is de (door de applausmeester Jo Met De Banjo georchestreerde) ‘aah’ bij het TV-programma Blokken wanneer de jury Ben Crabbe weer eens terechtwijst.

    Aaah, dat wist ik niet zenne!

    Aah, zit dat zo?

    Aah, had ik dat geweten.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (31 Jul 2021 16:46)

    👍
    344

    #26659

    ontlenen
    (ww. ontleende, ontleend)

    te leen krijgen, lenen (van)

    vnw:
    •van iemand lenen
    •uitlenen

    Taaladvies zegt dat ge geld niet kunt ontlenen maar dat ontlenen van boeken, video’s, … wel standaardtaal in België is.

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen als het over boeken e.d. gaat, niet algemeen als het over geld gaat
    DS2015 standaardtaal (boeken)

    zie ook ontlener

    Volgens de Taalunie: ‘Ontlenen is wel standaardtaal in België als het gaat om boeken, video’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna weer teruggebracht worden.’
    Is het volgende ook waar? Ontlenen is wel standaardtaal in Nederland als het gaat om boeken, video’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna NIET teruggebracht worden.

    Als de bank failliet gaat, moeten we het geld dat we ontleend hebben dan nog terugbetalen? (Zijt maar zeker!)

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Jun 2024 09:38)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Apr 2020

    👍
    347

    #26660

    stadium
    (zn. o., ~s)

    stadion

    bv. voetbalstadium

    Tot mijn eigen verbazing zijn er nog heel veel googlementen met ‘voetbalstadium’ alhoewel ik het woord niet veel meer hoor. Vandaar zet ik het maar op gans VL. Tegenwoordig wordt er over niks anders dan de arena gesproken. Rarara, vanwaar zou dat nu weer komen?

    ’t Schijnt dat er in Antwerpen een nieuw voetbalstadium op Petroleum Zuid komt.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (05 Aug 2021 18:57)

    👍
    305

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.