Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #26301

    omkadering
    (de ~ (v.), ~en)

    vnw: personeelsformatie

    afgeleide van het ww. omkaderen

    Standaardtaal in België
    Van Dale 2017 online: BE

    Het omkaderingspersoneel en het administratief personeel wordt berekend per scholengemeenschap.

    zie taaladvies.net

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 May 2024 09:32)

    👍
    316

    #26302

    omkadering
    (de ~ (v.), ~en)

    staf-studentenratio: in de context van het (hoger) onderwijs.

    standaardtaal in België
    Van Dale 2017 online: BE

    Voor het Nederlandstalig basisonderwijs in Brussel moet worden voorzien in de nodige omkadering met het oog op het toenemende aantal leerlingen en hun specifieke culturele en sociaal-economische situatie.

    zie taaladvies.net

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (13 Jul 2021 02:06)

    👍
    270

    #26303

    caudalie
    (zn. ? -s)

    bij de wijnliefhebbers: tijd gedurende dewelke de wijnproever de aromas van de wijn nog proeft na de degustatie
    1 caudalie = 1 seconde

    < Frans caudalie (vr.) < Lat. cauda = staart

    Een kwaliteitswijn bereikt 8 tot 10 caudalies en een uitzonderlijke wijn 15 tot 20 caudalies.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door huilen (05 Jun 2025 17:05)

    👍
    353

    #26304

    tandist
    (de ~ (m/v), ~en)

    tandarts

    Equivalent van tantist, vervlaamste versie van het Franse “dentiste”.

    Ziej’ nu eiglijk al no ’n tandist gewist voe controlle? (W-VL)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door rdhoore108 (08 Aug 2021 06:07)

    👍
    300

    #26305

    boekelees
    (de ~ (m.), geen mv.)

    Leesboek….boekelees

    “Boekelees” wordt vaak door kinderen gebruikt als ze op de leeftijd komen waarop ze overschakelen van kijk-boekjes naar lees-boekjes.

    Mama waar is mijne boekelees?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gargamelius en laatst gewijzigd door fansy (13 Jul 2021 02:05)

    👍
    298

    #26306

    kader
    (het ~ , (o.), geen mv)

    - de staf van een bedrijf, organisatie,…
    - de directie

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen, staflid

    Gratis Van Dale online 2024: (België) de gezamenlijke ambtenaren van een overheidsinstelling

    vgl. personeelskader

    Het kader van ons bedrijf heeft vanmiddag een maandelijkse vergadering bijgewoond.

    > andere betekenis van kader

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 Oct 2024 07:28)

    👍
    313

    #26307

    muzikaal erfgoed
    (het ~, (o.), ~en)

    is de muziekgeschiedenis van Vlaanderen en handelt over de verschillende muziekperiodes in Vlaanderen.

    in 2011 verscheen het boek en de cd VOLKSLIEKES van Axl Peleman. Het muzikaal erfgoed omvat oude Antwerpse volksliedjes om vrolijk van te worden en luidkeels mee te zingen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (26 Jul 2021 15:31)

    👍
    303

    #26308

    rookmobiel
    (de ~ (m.), ~en)

    De rookmobiel is een bus die door heel Vlaanderen toert om het belang van het plaatsen van rookmelders te promoten.
    Het initiatief gaat uit van de brandweer.

    Op rookmelderdag kunt ge de rookmobiel bezoeken en er ook rookmelders kopen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (26 Jul 2021 07:46)

    👍
    262

    #26309

    PWA
    (het ~, (o.), ~'s)

    Afkorting van Plaatselijk WerkgelegenheidsAgentschap is in Vlaanderen een gemeentelijke dienst voor tewerkstelling van laaggeschoolden. De gemeente werkt hier nauw samen met de VDAB. De PWA werkt met het systeem van dienstencheques.

    personen die in dit verband werken: PWA’er, PWA’ster

    In de speelpleinwerking en ook bij festivals, werken mensen die door de PWA zijn aangesteld.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (01 Aug 2021 11:58)

    👍
    308

    #26310

    PIT
    (de ~ (v./m.), ~en)

    Professioneel In Thuiszorgondersteuning

    De PIT levert huishoudhulpen die instaan voor de huishoudelijke diensten zoals onderhoud van de woning, wassen, strijken, koken en klein verstelwerk met dienstencheques.

    PIT is een aparte divisie van familiehulp.

    > zie andere betekenis van pit

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (26 Jul 2021 07:46)

    👍
    326

    #26311

    familiehulp
    (de ~ (v.), ~en)

    Familiehulp is de grootste dienst voor thuiszorg in Vlaanderen en het Brussels Gewest. Ze biedt een uitgebreid gamma van thuiszorgdiensten aan zoals gezinszorg, bejaardenzorg, kraamzorg, opvang van ziek kind, zorg voor psychisch zieke cliënten, poetshulp, huishoudhulp, karweihulp en vervoer.

    Van Dale 2015 online: BE: syn. gezinshulp

    Sinds 2003 werkt familiehulp met het systeem van dienstencheques onder de naam voor het leveren van huishoudelijke diensten.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:44)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Sep 2020

    👍
    357

    #26312

    klusdienst
    (de ~ (m.), ~en)

    Een dienst, een afdeling van de kringwinkel, die ervoor zorgt dat allerlei klussen en karweien worden opgeknapt bij de mensen in de gemeente. Vb bij de oude van dagen.
    Het is op aanvraag en niet verniet.

    In de winter als het sneeuwt, zijt ge verplicht om het voetpad sneeuwvrij te houden. Als dat te zwaar is, dan kunt ge de hulp vragen bij de klusdienst van de kringwinkel.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 18:38)

    👍
    299

    #26313

    jenever
    (de ~ (m.), ~s)

    Jenever, in België gemaakt, is een sterke drank op basis van neutrale alcohol en heet kortwerg jenever in Vlaanderen, peket in Wallonië

    NL: jonge jenever of oude jenever
    BE: ook belegen jenever of gelagerde jenever.

    Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Jenever

    Antwerps: zjenever, vroeger ook zjenevel

    Destijds ook ‘genevel’ gespeld.

    Thuis heb ik een fles Belgische jenever staan. 41 jaar ondertussen; een erfenis van mijn grootouders zaliger.

    “‘s Avonds als ze dan gebroken t’huis kwam, kreeg ze van haren zoon Pieteke nog een hap en knap, en stool hij haar dikwijls de zuurgewonnen centen af, om er genevel van te drinken.” Felix Timmermans, Het keerseken in de lanteern (ca 1928)

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 20:12)

    👍
    369

    #26314

    geneesmiddel, wit ~
    (het ~, (o.), ~len)

    Het is een nagemaakt geneesmiddel dat dezelfde werkzame stof of stoffen bevat als het oorspronkelijk, origineel geneesmiddel. Het is goedkoper dan de officiële merken, maar even doeltreffend.

    zie ook: generisch geneesmiddel; verzamellemma geneeskunde

    De winterperiode kan zwaar wegen op de gezondheid. Vraag de huisarts om witte geneesmiddelen voor te schrijven.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door nthn (06 Aug 2021 16:54)

    👍
    356

    #26315

    affeturen, zich ~
    (uitdr.)

    wagen, riskeren
    zich avonturen

    ook in de Kempen als niet wederkerig werkwoord: vb. Hij heeft het geaffetuurd om de Lesse af te varen.

    Ik ga ’t mij ni affeturen, das veel te gevaarlijk.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fre85 en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 00:45)

    👍
    369

    #26316

    tolkantoor
    (het ~, -toren)

    douanekantoor

    vnw: douanekantoor

    Het vroegere tolkantoor is een uniek neoclassistisch gebouw daterend uit 1910.
    Het oude Tolkantoor van Zelzate.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Jun 2025 15:57)

    👍
    249

    #26317

    opruststelling
    (de ~ (v.), ~en)

    pensionering; oppensioenstelling

    vnw

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5

    gratis Van Dale online: (België) pensionering

    Fr. mise à la retraite

    Dit voordeel zal hun verleend worden voor zover zij, bij hun opruststelling, in het bezit zijn van een regelmatige en niet vervallen arbeidsvergunning.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jul 2024 06:54)

    👍
    379

    #26318

    lichamen, gestelde ~
    (uitdr.)

    z. gestelde lichamen, stellen

    vb. aldaar

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door petrik (11 Aug 2021 13:50)

    👍
    291

    #26319

    stellen
    (ww., stelde, gesteld)

    in een bep. po­si­tie bren­gen; doen zijn, ma­ken
    zie ook gesteld zijn

    vnw: zich in iets stellen: zich in iets schikken, berusten in iets

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet al­ge­meen

    vgl. regel, zich in ~ stellen; orde, zich in ~ stellen

    in enkele vaste uitdrukkingen:
    - een einde stellen aan zijn leven (een einde maken aan, Fr. mettre fin à) (een eind aan het leven stellen)

    - hoe stelt uw grootvader het allewijl? (hoe maakt hij het?)
    zie stellen, het goed ~

    - zich in iets stellen (zich erbij neerleggen)

    - de gestelde lichamen (de gestelde machten, Fr. les corps constitués)

    - op rust stellen (pensioneren, Fr. mettre à la retraite), oprustgesteld (buiten dienst), opruststelling (pensionering) pensioen, iemand op ~ stellen; rust, op ~ stellen

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Apr 2025 07:13)

    👍
    307

    #26320

    just tegoei
    (uitdr.)

    net goed, juist goed
    zijn/haar verdiende loon krijgen

    Antwerpse Kempen:
    - just voor tegoei
    - uitspraak: zjus-tegoe en zjus-tegeuj (zoals in het franse ‘oeil’)

    Hij heeft straf gekregen. Da’s just tegoei! Moest hij mij maar niet aan mijn haren trekken!

    Benzine in één klap 10 eurocent duurder:… just tegoei, da ze maar es ewa slimmer omspringen met de uitputtelijke bronnen brandstof… (http://www.noxa.net/ forum)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door fansy (24 Jul 2021 19:09)

    👍
    323

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.