Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #16521

    sjokolat, stuk ~
    (vaste woordgroep)

    zie stuk sjokolat

    .

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 16:15)

    πŸ‘
    228

    #16522

    stuk sjokolat
    (vaste woordgroep)

    een stuk sjokolat in plaats van een “reep”

    Meskes, betrouwt de slijpers niet,
    want als ’t slijpen is gedaan,
    dan moeten ze naar de natie gaan,
    en aan de natie, daar kunnen ze niet werreke,
    da zijn die sterreke, dat zijn die sterreke,
    onder ne zak, vallen ze plat,
    en ge kunt ze lokken,
    met een stuk sjokolat
    onder ne zak, vallen ze dood,
    en ge kunt ze lokken met een stuksken brood.”
    (oud slijperslied dat gezongen werd tot in de jaren vijftig van de twintigste eeuw)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 17:59)

    πŸ‘
    282

    #16523

    kennen
    (ww., kende, gekend zw.ww.)

    herkennen

    Och ’t is Sjang! Ich had oech nie gekant!
    (Och ’t is Jan. Ik had u niet herkend!)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (02 Aug 2021 17:36)

    πŸ‘
    265

    #16524

    sterk, zo ~ als een klein paardeke
    (vaste woordgroep)

    zie zo sterk als een klein paardeke

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (11 Aug 2021 05:32)

    πŸ‘
    207

    #16525

    paardeke, zo sterk als een klein ~
    (vaste woordgroep)

    zie zo sterk als een klein paardeke

    .

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 13:34)

    πŸ‘
    206

    #16526

    zo sterk als een klein paardeke
    (vaste woordgroep)

    iemand met zeer grote lichamelijke kracht

    Ge zoudt het hem niet aangeven, maar dat ventje is zo sterk als een klein paardeke.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (07 Aug 2021 00:51)

    πŸ‘
    246

    #16527

    steen
    (bw)

    om meer kracht aan de rede te geven
    zie ook kei
    vgl steendood

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: In Zuid-Nederland wordt steen ook als bijwoord gebezigd ”om meer kracht aan de rede te geven” (Cornelissen-Vervliet (1899))

    Hij blijft daar steen zitten. Ge zoudt er steen van in de’ grond zinken. Ik gaan der steen naartoe. (Cornelissen-Vervliet)

    > andere betekenis van steen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (07 Aug 2021 14:14)

    πŸ‘
    264

    #16528

    straat, zo oud als het ~
    (uitdr.)

    heel oud
    ook dingen die al oud zijn maar als nief worden aangeboden, terwijl ze dat niet zijn

    vnw: zo oud als de straat: zeer oud

    Van Dale 2014 online: zo oud als de straat: Belgisch-Nederlands

    ook: zo oud als de straat

    Die menskes van hierneffe zijn zo oud als ’t straat.

    Die kwakkel van de Jakke en Nadine, waar komt gij nog mee af. Dien is al zo oud als ’t straat, manneke.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Apr 2025 08:04)

    πŸ‘
    253

    #16529

    de grote steenweg
    (begrip)

    zie steenweg, de grote ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (27 Jul 2021 02:15)

    πŸ‘
    229

    #16530

    steenweg, de grote ~
    (begrip)

    de hoofdbaan, ook de grote weg, ook als straatnaam

    zie ook heirbaan

    Verkoop bouwgrond op de grote steenweg.

    Pas op als ge de grote steenweg oversteekt. De auto’s komen langs 2 kanten aangevlamd.

    Het kasteel is gelegen aan de Grote Steenweg.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 16:45)

    πŸ‘
    251

    #16531

    excuseert u mij
    (uitdr.)

    mijn excuses, mijn verontschuldigingen, verschoning

    zie ook excuseer

    Excuseert u mij, madam, ik zou u eens iets willen vragen.

    Excuseert u mij, ik had geen mik gevraagd maar een galette gesneden.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 03:17)

    πŸ‘
    303

    #16532

    geerne
    (bnw.)

    graag, liever, liefst

    uitspraak met zware e

    zie ook: gere, geern, geire, doodgaarne, doodgeren, gaarne

    Hij hoort geerne de vogeltjes schuffelen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 01:58)

    πŸ‘
    291

    #16533

    smosachtig
    (bw.)

    - morsig, smosserig, gesmos, het smossen
    - iemand die veel smost

    De straat lag er maar smosachtig bij met al dat slijk en die regen.

    Elke marktdag ligt de met er efkes smosachtig bij.

    Wat een smosachtig type is me dat. Die kent precies genne (ginne, giene, genne) vuilbak.

    Ge moet niet smosachtig met geld omgaan. Ge zult ze nog hard nodig hebben.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (23 Jul 2021 08:46)

    πŸ‘
    273

    #16534

    gesmos
    (het ~ (o.), geen mv.)

    gemors, het smossen

    zie ook smosserig, smosachtig

    Is dat gesmos nu nog niet opgekuist (opkuisen).

    Wat een gesmos op die tafel!

    Met klei en water werken, dat is 1 en al gesmos.

    Dat gesmos met dat geld heeft u wel in een put schulden gestoken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (02 Aug 2021 11:52)

    πŸ‘
    307

    #16535

    smosserig
    (bnw)

    - morsig, smosachtig, gesmos, het smossen
    - iemand die veel smost

    Een smosserig jobke is een pot, vaas e.d., maken uit klei en water, al of niet op de draaischijf.

    Ge zijt zo smosserig vandaag, ge kuist niets direct op (opkuisen). Dat zijn we van u niet gewoon.

    Dat is wel smosserig he, zoveel geld uitgeven aan prullen die ge binnen een maand toch gaat wegdoen omdat gij ze dan niet meer schoon vindt. Ik ken u.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (09 Aug 2021 12:20)

    πŸ‘
    219

    #16536

    pitten
    (ww. pitte, gepit)

    1) ingraven
    2) ontpitten: zie pitten, kersen ~
    3) Mest in putjes naast de tabaksplanten doen
    4) Een ronde hoop van aarde maken en middenin er een stok voor de hopplanten steken. Bij Westvlaamsche hopboeren.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Middelnederlands pitten: gewestelijke bijvorm van putten.
    Van tabak: mesten, vetten, door de mest in kuiltjes naast de planten te doen. In Vlaanderen.

    Van Dale 2014 online: gewestelijk putten, inkuilen

    1) Eerst een rij putjes graven, water erin gieten, de plantjes er inzetten, met jeir pitten en de scheuten vastzetten.

    2) Dit jaar heb ik veel kriekengelei kunnen maken maar de vruchten pitten was een langdurig en smosserig jobke.

    3) Het pitten van tabak noemt men pitvetten. (West-Vlaanderen: Wervik, Harelbeke)

    4) Dat hommelhof zal wel een pond te pitte (voor elken pit) geven, De Bo (1873) (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
    Het pitten van de hopplanten gebeurt voor het aanranken.

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jul 2021 11:49)

    πŸ‘
    189

    #16537

    pit
    (de ~ (m.), ~ten)

    1) put, kuil: algemeen
    2) de put waar de (hobby)garagist, de auto’s over rijdt om aan de onderkant ervan te kunnen werken

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: pit, pitte, put; pit als een ontronding uit put.
    In Vlaanderen: kuil, diepte, gat
    “Een pit in eenen steen”, De Bo (1873).

    Van Dale 2018 online: pit, met betekenis put, niet vermeld
    wel het ww. pitten: putten, inkuilen: gewestelijk

    1) Tijdens het wandelen zijn we veel pitten in de zandweg tegengekomen die vol water stonden van de laatste regenval de afgelopen dagen.

    2) Ben naar de autokeuring geweest en 1 van die controleurs heeft mijn wagen over de pit gereden om de onderkant ervan te kunnen keuren.

    > zie andere betekenis van pit

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jul 2021 12:22)

    πŸ‘
    272

    #16538

    doodsbrief
    (de ~ (m.), ~ en)

    formeel gedrukt bericht waarin het overlijden van iemand wordt meegedeeld; doodsbrieven worden in Vlaanderen traditioneel via de post of huis-aan-huis bezorgd; ze worden traditioneel gekenmerkt door een brede zwarte rand alhoewel daar de laatste decennia toch verandering in komt.

    Van Dale online: BE
    DS2015 standaardtaal
    vnw: rouwbrief, rouwkaart, overlijdensbericht

    NL: rouwkaart

    Klik op de afbeelding
    18390210 19140715 ROOSES Max doodsbrief
    Doodsbrief uit 1914

    Gisteren kreeg ik een doodsbrief in de bus van mijn oude buur; hij was net negentig geworden en ik zag hem voor mijn ogen nog altijd als de man die me in de jaren zestig had leren zwemmen in de beek.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door sunshine (01 Jul 2025 16:28)

    πŸ‘
    306

    #16539

    krajon
    (de ~, ~s man. zelfstandig naamw.)

    plat schrijnwerkerspotlood, meestal rood gekleurd
    op zijn Vlaams uitsgesproken F. “crayon” wat potlood betekent

    Onze vava had altijd zijne krajon achter zijn oor zitten en als hij aan ’t kaarten was gebruikte hij hem om de punten neer te schrijven op een stukske papier. De achterkant van een doodsbrief was ideaal om de score bij te houden.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 09:30)

    πŸ‘
    265

    #16540

    merelaar
    (de~ (m.),~s)

    de merel

    Het waren niet alleen de merelaars, die Gezelle geerne hoorde schuffelen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door fansy (01 Aug 2021 16:57)

    πŸ‘
    253

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.