Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
niet echt ziek zijn
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In gemeenzame taal eene benaming voor het achterste, en bij uitbreiding voor het lichaam. .
Ik heb pijn in mijn hooft, in mijn rug, in mijn krieck, R. Visscher, Brabbeling (ca 1600).
In Zuid-Nederland alleen in eene zegswijze bekend (zie Cornelissen-Vervliet: “Waar is hij ziek ? Van achter aan zijn kriek.”).
vgl. ziek aan uw kriek
Twee koningen, twee koningen
Den derde dien is ziek
Wat heeft em, wat heeft em?
Hij heeft het aan zijn kriek
(Driekoningenlied door twee koningen gezongen)
huidbeschermende zalf van het merk “Gerçuria”
de benaming kemelvet heeft te maken met de de afbeelding van een kameel op het ronde blikje
ook “kameelvet” en “kamelenvet”
de merknaam Gerçuria < Frans gerçure = kleufje, barstje in de huid
Klik op de afbeelding
Oud doosje kemelvet
Onze trainee Dinska Bronska, welgevormde prinses uit de Moldavische steppen, probeerde onze heftig tegenspartelende gast van zijn kleren te ontdoen ten einde hem met een ruwe paardendeken droog te wrijven – zoals in haar land van herkomst de gewoonte is – en hem vervolgens in te smeren met kemelvet, de voorloper van de welbekende Vicks-zalf. (Van Dievel Consulting)
1) uitroep van verbazing
2) letterlijk: bij luide muziek, lawaai, …
vgl. en zie synoniemen bij voeten, amai mijn ~
1) co-presentator Herygers bij BK veldrijden: ‘Die Klaas van Tornout, wat die vandaag heeft laten zien. Amai mijn oren.’
2) devoorzorg.be: Amai, mijn oren wijst de leerlingen op de impact van lawaai op hun oren.
iets wat (geestelijk) te dichtbij komt, geen ruimte meer hebben of verstikken in fig. zin
NL: te dicht op de huid
Het zit té dicht op mijn vel. Ik wéét wat haar ouders doormaken, ik voel wat zij voelen. (Ziediswiedadieris)
Schrijver Herman Brusselmans heeft het in “Reyers laat” over zijn bewogen liefdesleven en over het feit dat vrouwen hem verlaten. “Ik zit te close op het vel”, legt Brusselmans uit.
Telkens je die ene tegenkomt of ermee moet samen werken, krimpt je maag ineen, klopt je hart sneller, begin je te zweten. Iemand zit te dicht op je vel. Ken je dit? (mensenhuis.be)
haarwrong, soort knot
verouderd in NL, alleen nog gebruikt als kappersvakterm
Met haar chignon en gekleed in een elegante deux-pièces trok ze aandacht van de mannen.
sluitingstijd
Ich mot mich veur sjloetestied nog ein pekske toebak gelle.
Ik moet voor sluitingstijd nog een pakje tabak kopen.
verzamelen, krijgen
uitspraak /skart?n/ of /skart?n/
zie ook: scharen en andere definities van scharten
Ik schart letterlijk ‘likes’ op mijn profielfoto.
Mag ik een beetje van je eten scharten?
met heimwee terugdenken aan
AN mijmeren over
Als je vriend actief het gezelschap opzoekt van deze vrienden betekent dit dat hij mijmert naar zijn geweldige en losbandige tijd als single. (HLN100115)
Douce Ambiance brengt sfeervolle, authentieke muziek en doet je mijmeren naar het Parijs van de jaren ’40 en ’50. (bakelandtvzw.be)
graatmager
“Als een Nederlandse uitgever van een Vlaams auteur eist dat hij een uitdrukking als ‘hij is zo mager als een graat’ wijzigt in ‘hij is zo mager als een lat’, dan bewijst hij allereerst het Nederlandse kind een ondienst. De uitdrukking ‘zo mager als een graat’ klinkt wellicht enigszins ongewoon in Noordnederlandse oren, maar ze is en blijft uitstekend Nederlands en is bovendien volkomen duidelijk. Het is voor Nederlandse kinderen helemaal niet kwalijk als ze geregeld geconfronteerd worden met woorden en uitdrukkingen, die perfect Nederlands zijn, maar die niet onmiddellijk tot hun gewone taalgebruik behoren, integendeel.” (Van Remoortere 1978) (nieuweleescultuur.ugent.be)
magerheid
WNT bij magerheid: … daarnaast in Z.-N. magerigheid (CORN.-VERVL.).
“Ik woog 130 kg en niemand weet hoe het voelt om dat gewicht mee te sleuren, en nu na 14 maanden zeggen de mensen, amai, ge bent lelijk van magerigheid, weeg nu nog 65 kg!” (forum gastric-bypass)
weinig, iets wat niet veel betekent, een pover resultaat, genne vette
Typisch Vlaams: iets van weinig waarde (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
“Tweede flitsmarathon toch geen mager beestje: 9.455 chauffeurs reden te snel.” (hln.be 13.10.2014)
“Spreidingsplan asielzoekers blijkt mager beestje.
Het spreidingsplan voor vluchtelingen dat de Europese ministers van Binnenlandse Zaken zowat een jaar geleden hebben gesloten, blijkt vandaag grotendeels dode letter.” (vrt.be 13 sept. 2016)
“Anderlecht haalde opgelucht adem en reageerde met een kopbal van Miazga (naast). Verder was de eerste helft een mager beestje.” (focus-wtv.be 12 april 2021)
“Lege zitjes, doodse stilte… Nee, voetbal zonder fans is toch maar een mager beestje voor velen. Al maanden moeten trouwe fans toekijken vanuit de zetel door het coronavirus.” (voetbalflitsen.be 22 mei 2021)
het is moeilijk te evenaren, er zijn er niet veel die dat ook kunnen, …
vgl. punt, er een ~ aan kunnen zuigen
facebook: Ariane Hooyberghs ik ben geen superfan, mijn dochter wel en wij vonden het super goed! Er mogen er veel achter komen qua stem!
bloggen.be: Jullie komen stilletjes aan bij de antieke meubels, alhoewel danny ik moet zeggen: er mogen er veel achter komen wi en zelfs veel jongere om dit huzarenstukje na te doen,…
depaddock.eu : “Have fun” en al de rest is bijzaak. Trouwens wij Belgen mogen trots zijn op ons taalgebruik , er mogen er veel achter komen.
Contaminatie van dank u wel en merci.
Een overvloed van dankbaarheid willen betuigen (vaak van de arbeidersklasse tegenover de hogere).
NL: dankuwelastublieft
ook ironisch gebruikt
- Ge moogt een jaar naar Liverpool, het is een grote opdracht in een gesticht.
- Waar ligt dat eerwaarde? In Engeland, ge zult wel zien.
- Jawel Eerwaarde. Dankuwelmerci, Eerwaarde.
(Uit: terpentijn en Oorlog, Stefan Hertmans).
Antwerpen dankuwel merci
‘t schoon verdiep betaalt al mijn facturen
schoenen, sjakosjen, lingerie
kon dit maar eeuwig blijven duren
(Tekst: Fritz Van den Heuvel, uitvoerder Ronny Mosuse
origineel: ’Si tu t’ appelles melancolie’ van Joe Dassin)
Dankuwelmercie hè madam om alles op te eten en voor mij niets meer over te laten.
centraal punt waar vanuit een crisis bestreden wordt
in Nederland: crisiscentrum
zie verder bij: cel
De Franse president is onderweg naar het ministerie van Binnenlandse Zaken in Parijs waar sinds de aanslag een crisiscel is opgericht. (deredactie.be)
De crisiscel van Nieuwpoort heeft in overleg met een bouwkundig ingenieur beslist om de drie bovenste verdiepingen van het gebouw onbewoonbaar te verklaren. (vrt.be)
tot zijn/haar spijt vaststellen de verkeerde beslissing te hebben genomen
in Nederland: met schande en schade
ook in uitdrukkingen als:
~ leren, ~ achterkomen, ~ (ergens) achter komen, ~ ondervinden
zie ook Vlaamse volgorden
Zolang deze communicaties via de traditionele media verlopen maak ik me dan ook niet veel zorgen. De gemiddelde Belg heeft immers met scha en schande geleerd het objectiviteitsgehalte van advertenties versus redactionele inhoud naar waarde te schatten. (Bart Van der Leenen, sociale media bedreigen onze democratie)
nieuwsgezind en wispelturig persoon
Eerst wou ze bij de turnclub, een week later bij de zwemclub, nu wil ze plots weer paardrijden, die heeft zoveel goestingen als ne geirnaut poten…
garnaal
uitspraak met zware e
zie uitspraak in andere regio’s bij gernat
- Nen halve kilo geirnaut.
- Gepeld of ongepeld?
Iemand die zoveel goestingen als een garnaal poten heeft, wil constant wat anders, is eventueel nooit content ofwel gewoon zeer wispelturig of een combinatie van bovenstaande.
Voorbeeld : Eerst wou ze bij de turnclub, een week later bij de zwemclub, nu wil ze plots weer paardrijden, die heeft zoveel goestingen als ne geirnaut poten…
straat belegd met kasseien
zie ook kasseiweg, kasseibaan; wegcode
Slechtste kasseistraten worden heraangelegd … met kasseien (NB 090115 TITEL)
met verschillende generaties in gescheiden wooneenheden onder één dak wonen;
niet opgenomen in Van Dale
zie ook kangoeroewoning
“Grommen gelooft sterk in het concept van kangoeroewonen, woonerven en ‘buurtschap’.” DT 070114
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.