Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #15701

    kriek, het aan zijn ~ hebben
    (uitdr.)

    niet echt ziek zijn

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: In gemeenzame taal eene benaming voor het achterste, en bij uitbreiding voor het lichaam. .
    Ik heb pijn in mijn hooft, in mijn rug, in mijn krieck, R. Visscher, Brabbeling (ca 1600).
    In Zuid-Nederland alleen in eene zegswijze bekend (zie Cornelissen-Vervliet: “Waar is hij ziek ? Van achter aan zijn kriek.”).

    vgl. ziek aan uw kriek

    Twee koningen, twee koningen
    Den derde dien is ziek
    Wat heeft em, wat heeft em?
    Hij heeft het aan zijn kriek
    (Driekoningenlied door twee koningen gezongen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (27 Jul 2021 03:34)

    👍
    269

    #15702

    kemelvet
    (znw. het ~, o ~en)

    huidbeschermende zalf van het merk “Gerçuria”
    de benaming kemelvet heeft te maken met de de afbeelding van een kameel op het ronde blikje
    ook “kameelvet” en “kamelenvet”

    de merknaam Gerçuria < Frans gerçure = kleufje, barstje in de huid

    Klik op de afbeelding
    De Gerçuria blikje, foto 3
    Oud doosje kemelvet

    Onze trainee Dinska Bronska, welgevormde prinses uit de Moldavische steppen, probeerde onze heftig tegenspartelende gast van zijn kleren te ontdoen ten einde hem met een ruwe paardendeken droog te wrijven – zoals in haar land van herkomst de gewoonte is – en hem vervolgens in te smeren met kemelvet, de voorloper van de welbekende Vicks-zalf. (Van Dievel Consulting)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 17:34)

    👍
    294

    #15703

    amai mijn oren
    (uitdr.)

    1) uitroep van verbazing
    2) letterlijk: bij luide muziek, lawaai, …

    vgl. en zie synoniemen bij voeten, amai mijn ~

    1) co-presentator Herygers bij BK veldrijden: ‘Die Klaas van Tornout, wat die vandaag heeft laten zien. Amai mijn oren.’

    2) devoorzorg.be: Amai, mijn oren wijst de leerlingen op de impact van lawaai op hun oren.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 16:45)

    👍
    341

    #15704

    vel, te dicht op het ~
    (uitdrukking)

    iets wat (geestelijk) te dichtbij komt, geen ruimte meer hebben of verstikken in fig. zin

    NL: te dicht op de huid

    Het zit té dicht op mijn vel. Ik wéét wat haar ouders doormaken, ik voel wat zij voelen. (Ziediswiedadieris)

    Schrijver Herman Brusselmans heeft het in “Reyers laat” over zijn bewogen liefdesleven en over het feit dat vrouwen hem verlaten. “Ik zit te close op het vel”, legt Brusselmans uit.

    Telkens je die ene tegenkomt of ermee moet samen werken, krimpt je maag ineen, klopt je hart sneller, begin je te zweten. Iemand zit te dicht op je vel. Ken je dit? (mensenhuis.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 16:53)

    👍
    258

    #15705

    chignon
    (znw. de ~, m ~s)

    haarwrong, soort knot
    verouderd in NL, alleen nog gebruikt als kappersvakterm

    Federico Zandomeneghi - La modella

    Met haar chignon en gekleed in een elegante deux-pièces trok ze aandacht van de mannen.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 12:41)

    👍
    293

    #15706

    sjloetestied
    (znw. de ~ , m ~e)

    sluitingstijd

    Ich mot mich veur sjloetestied nog ein pekske toebak gelle.
    Ik moet voor sluitingstijd nog een pakje tabak kopen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Balonie (21 May 2025 18:04)

    👍
    210

    #15707

    scharten
    (zw.ww. schartte, geschart)

    verzamelen, krijgen

    uitspraak /skart?n/ of /skart?n/

    zie ook: scharen en andere definities van scharten

    Ik schart letterlijk ‘likes’ op mijn profielfoto.

    Mag ik een beetje van je eten scharten?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door GlenUG en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 14:18)

    👍
    258

    #15708

    mijmeren naar
    (zw. werkw. -de -d met voorzetsel)

    met heimwee terugdenken aan

    AN mijmeren over

    Als je vriend actief het gezelschap opzoekt van deze vrienden betekent dit dat hij mijmert naar zijn geweldige en losbandige tijd als single. (HLN100115)

    Douce Ambiance brengt sfeervolle, authentieke muziek en doet je mijmeren naar het Parijs van de jaren ’40 en ’50. (bakelandtvzw.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (24 Jul 2021 17:33)

    👍
    225

    #15709

    achter komen, er mogen er veel ~
    (uitdr.)

    zie er mogen er veel achter komen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (13 Jul 2021 17:05)

    👍
    289

    #15710

    zo mager als een graat
    (uitdr.)

    graatmager

    “Als een Nederlandse uitgever van een Vlaams auteur eist dat hij een uitdrukking als ‘hij is zo mager als een graat’ wijzigt in ‘hij is zo mager als een lat’, dan bewijst hij allereerst het Nederlandse kind een ondienst. De uitdrukking ‘zo mager als een graat’ klinkt wellicht enigszins ongewoon in Noordnederlandse oren, maar ze is en blijft uitstekend Nederlands en is bovendien volkomen duidelijk. Het is voor Nederlandse kinderen helemaal niet kwalijk als ze geregeld geconfronteerd worden met woorden en uitdrukkingen, die perfect Nederlands zijn, maar die niet onmiddellijk tot hun gewone taalgebruik behoren, integendeel.” (Van Remoortere 1978) (nieuweleescultuur.ugent.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (10 Aug 2021 23:39)

    👍
    228

    #15711

    magerigheid
    (zn. vr. geen meervoud)

    magerheid

    WNT bij magerheid: … daarnaast in Z.-N. magerigheid (CORN.-VERVL.).

    “Ik woog 130 kg en niemand weet hoe het voelt om dat gewicht mee te sleuren, en nu na 14 maanden zeggen de mensen, amai, ge bent lelijk van magerigheid, weeg nu nog 65 kg!” (forum gastric-bypass)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Aug 2021 10:41)

    👍
    212

    #15712

    mager beestje

    weinig, iets wat niet veel betekent, een pover resultaat, genne vette

    Typisch Vlaams: iets van weinig waarde (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    “Tweede flitsmarathon toch geen mager beestje: 9.455 chauffeurs reden te snel.” (hln.be 13.10.2014)

    “Spreidingsplan asielzoekers blijkt mager beestje.
    Het spreidingsplan voor vluchtelingen dat de Europese ministers van Binnenlandse Zaken zowat een jaar geleden hebben gesloten, blijkt vandaag grotendeels dode letter.” (vrt.be 13 sept. 2016)

    “Anderlecht haalde opgelucht adem en reageerde met een kopbal van Miazga (naast). Verder was de eerste helft een mager beestje.” (focus-wtv.be 12 april 2021)

    “Lege zitjes, doodse stilte… Nee, voetbal zonder fans is toch maar een mager beestje voor velen. Al maanden moeten trouwe fans toekijken vanuit de zetel door het coronavirus.” (voetbalflitsen.be 22 mei 2021)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (08 Sep 2021 16:33)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Mar 2023

    👍
    190

    #15713

    er mogen er veel achter komen
    (uitdr.)

    het is moeilijk te evenaren, er zijn er niet veel die dat ook kunnen, …

    vgl. punt, er een ~ aan kunnen zuigen

    facebook: Ariane Hooyberghs ik ben geen superfan, mijn dochter wel en wij vonden het super goed! Er mogen er veel achter komen qua stem!

    bloggen.be: Jullie komen stilletjes aan bij de antieke meubels, alhoewel danny ik moet zeggen: er mogen er veel achter komen wi en zelfs veel jongere om dit huzarenstukje na te doen,…

    depaddock.eu : “Have fun” en al de rest is bijzaak. Trouwens wij Belgen mogen trots zijn op ons taalgebruik , er mogen er veel achter komen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 04:09)

    👍
    282

    #15714

    dankuwelmerci
    (tussenwerpsel)

    Contaminatie van dank u wel en merci.
    Een overvloed van dankbaarheid willen betuigen (vaak van de arbeidersklasse tegenover de hogere).
    NL: dankuwelastublieft

    ook ironisch gebruikt

    - Ge moogt een jaar naar Liverpool, het is een grote opdracht in een gesticht.
    - Waar ligt dat eerwaarde? In Engeland, ge zult wel zien.
    - Jawel Eerwaarde. Dankuwelmerci, Eerwaarde.
    (Uit: terpentijn en Oorlog, Stefan Hertmans).

    Antwerpen dankuwel merci
    ‘t schoon verdiep betaalt al mijn facturen
    schoenen, sjakosjen, lingerie
    kon dit maar eeuwig blijven duren
    (Tekst: Fritz Van den Heuvel, uitvoerder Ronny Mosuse
    origineel: ’Si tu t’ appelles melancolie’ van Joe Dassin)

    Dankuwelmercie hè madam om alles op te eten en voor mij niets meer over te laten.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 17:41)

    👍
    319

    #15715

    crisiscel
    (znw. de ~, vr., ~en)

    centraal punt waar vanuit een crisis bestreden wordt
    in Nederland: crisiscentrum
    zie verder bij: cel

    De Franse president is onderweg naar het ministerie van Binnenlandse Zaken in Parijs waar sinds de aanslag een crisiscel is opgericht. (deredactie.be)

    De crisiscel van Nieuwpoort heeft in overleg met een bouwkundig ingenieur beslist om de drie bovenste verdiepingen van het gebouw onbewoonbaar te verklaren. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2021 19:03)

    👍
    326

    #15716

    scha en schande, met ~
    (uitdrukking)

    tot zijn/haar spijt vaststellen de verkeerde beslissing te hebben genomen

    in Nederland: met schande en schade

    ook in uitdrukkingen als:
    ~ leren, ~ achterkomen, ~ (ergens) achter komen, ~ ondervinden

    zie ook Vlaamse volgorden

    Zolang deze communicaties via de traditionele media verlopen maak ik me dan ook niet veel zorgen. De gemiddelde Belg heeft immers met scha en schande geleerd het objectiviteitsgehalte van advertenties versus redactionele inhoud naar waarde te schatten. (Bart Van der Leenen, sociale media bedreigen onze democratie)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door nthn (02 Aug 2021 13:51)

    👍
    237

    #15717

    geirnaut, zoveel goestingen as ne ~ poten
    (uitdrukking)

    nieuwsgezind en wispelturig persoon

    Eerst wou ze bij de turnclub, een week later bij de zwemclub, nu wil ze plots weer paardrijden, die heeft zoveel goestingen als ne geirnaut poten…

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door Marcus (17 Jul 2021 15:08)

    👍
    284

    #15718

    geirnaut
    (de-, (m),~en)

    garnaal

    uitspraak met zware e

    zie uitspraak in andere regio’s bij gernat

    Crangon crangon 2

    - Nen halve kilo geirnaut.
    - Gepeld of ongepeld?

    uitdrukking : Zo veel goestingen als ne geirnaut poten

    Iemand die zoveel goestingen als een garnaal poten heeft, wil constant wat anders, is eventueel nooit content ofwel gewoon zeer wispelturig of een combinatie van bovenstaande.

    Voorbeeld : Eerst wou ze bij de turnclub, een week later bij de zwemclub, nu wil ze plots weer paardrijden, die heeft zoveel goestingen als ne geirnaut poten…

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door moomer en laatst gewijzigd door moomer (29 Sep 2024 15:56)

    👍
    248

    #15719

    kasseistraat
    (de ~, ~en vr. zelfst. nw.)

    straat belegd met kasseien

    zie ook kasseiweg, kasseibaan; wegcode

    Dikkele - Brouwerijstraat

    Slechtste kasseistraten worden heraangelegd … met kasseien (NB 090115 TITEL)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Mar 2023 07:25)
    Dit woord was woord van de dag op 12 May 2021

    👍
    294

    #15720

    kangoeroewonen
    (het ~, mv.)

    met verschillende generaties in gescheiden wooneenheden onder één dak wonen;
    niet opgenomen in Van Dale

    zie ook kangoeroewoning

    “Grommen gelooft sterk in het concept van kangoeroewonen, woonerven en ‘buurtschap’.” DT 070114

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 19:31)

    👍
    250

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.