Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
eigenwaan, hoogmoed, pronkzucht
< Frans “gloriole”, ijdele glorie die op onbenulligheden gesteund is;< Latijn “gloriola”, verkleinwoord van “gloria”
“Daarom vind ik dat mensen die de arrogantie hebben om een oorlog te beginnen zich voor de rechtbank zouden moeten verantwoorden. Dat soort mensen heeft te veel gloriol in hun hoofd, zoals wij in Leuven zeggen: ze zijn zot van glorie.”
(glorie, zot van ~) (Rudi Vranckx in Humo 18.11.2008)
het trager doen, het tempo verlagen
“Maar het bedrijfsleven kan dat dus niet alleen”, onderstrepen de werkgevers. “Misschien moeten we temporiseren als samenleving, en weer meer de stilte en rust koesteren.” (hrsquare.be)
“Ontslagnemend minister-president Kris Peeters liet voor aanvang van de vergadering verstaan dat de Vlaamse formatiegesprekken niet bewust “getemporiseerd” worden in afwachting van meer duidelijkheid over de federale formatie." (demorgen.be 16.06.14)
tegengestelde van wat gezegd wordt: iemand niet graag zien komen, iemand niet hartelijk ontvangen, iemand op zijn plaats zetten
Nadat de Jean eerst het hele bestuur voor rotte vis uitgemaakt heeft, stelt hij zich nu kandidaat voor het voorzitterschap. Ze zullen hem graag zien komen!
autoforum.be: Ze zullen hem graag zien komen met zijn batterij die hij net in de auto vijf is gaan halen en waarbij hij tijdens het zelf vervangen mss wel met de foute pool tegen het chasis geknotst is en kortstondig een kortsluiting gemaakt heeft die gans den boel in de war stuurt. Zou hier wel nog eens een duur grapje kunnen worden :D
(verouderd) middenstander, neringdoener
In onbruik in NL, ‘nering’ en ‘nering doen’ worden er soms nog wel spottend gebruikt.
vnw: neringdoen(d)er (de, -s): winkelier, kleinhandelaar
Het was alsof hij het geroken had, maar er was nog geen halve minuut gepasseerd of ik kreeg op mijn GSM al een belletje van Karel Van Eetvelt, voorman van Unizo, de vroegere kleine christelijke neringdoenders. (Louis van Dievel)
iemand liever zien vertrekken dan zien komen
google2015 ‘hielen dan de tenen’: .BE (>700) ; .NL (40)
westhoek.be: Terwijl Frans Durant, diens ouders en Antoine Catteau liever de hielen dan de tenen zien van de vele bedevaarders die de kapel nog steeds bezoeken.
gaynews.be: Sympathisanten houden het op een “administratief probleem” terwijl nogal wat homoseksuelen liever de hielen dan de tenen van Jozef De Witte zien.
kattensite.be: Veel succes met de schoonmoeder, van de mijne zie ik ook liever de hielen dan de tenen
(studententaal) verzamelingen van examenvragen die doorgegeven worden
Frans meervoud blijft behouden
zie ook tuyau
“Tuyaux raadplegen. Welkom bij de dienst tuyaux raadplegen. Op volgende link kunt u alle master tuyaux terug vinden. Als u zelf examenvragen heeft kunt u die steeds indienen bij tuyaux indienen.” (http://www.boerekot.be/student)
“Wanneer worden de tuyaux geüpdatet voor de niet-Winak-leden? Ik begrijp dat Winak-leden voorrang krijgen, maar ik zou toch wel iets verwachten.Dit is trouwens namens heel mijn klas. Wel zeker bedankt voor alle vorige tuyaux!” (http://www.winak.be/forum)
vertrouwelijke mededeling, tip
VD: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook tuyaux
< fr.: tuyau: pijp, buis
- donné dans le tuyau de l’oreille: in het oor gefluisterd (van Veen & van der S?s, VD Etymologisch woordenboek)
Als politici een zaak bespreken is dat niet zoals in het nieuws, met beleid en serene gesprekken, maar gewoon door gevloek en omkoperij: alle pooiers en ander crapuul werken ongestraft door omdat ze regelmatig de juiste politici “nen tuyau” geven… (politics.be 010204)
een goed woordje doen om iemand aan een betrekking te helpen, aanbevelen
zie ook aandienen, zich ~
overgankelijk gebruikt, verschilt van VD: “(mbt. personen) de komst, de naam melden van –, synoniem: aanmelden”
uitspraak /aandenen/
/Onze Zjang werkt bie den baron en kan dich do aandenen./
Onze Jan werkt bij de baron en kan u daar aanbevelen
zie: de weg zeggen
.
de weg wijzen, zeggen waar iets zich bevindt
(in de provincies Limburg en Antwerpen)
zie de weg vragen
SN: de weg vertellen (zoals in: ‘Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen?’)
“Gij moet op kop lopen om ons de weg te zeggen.”
“Nu wandelt er iemand geblinddoekt van het beginpunt naar het eindpunt. Diegene die aan het eindpunt staat moet nu de weg zeggen zodat de geblinddoekte niet op een voorwerp stapt.” (http://www.spelensite.be/spel/mijnenveld)
jaarlijkse provinciale belasting voor de fiets:
wikipedia: In België was de heffing van de belasting een zaak van de provincies, die al vanaf het begin hun eigen plaatjes uitgaven. De eerste provincie die de belasting invoerde was de provincie West-Vlaanderen, in 1893. De andere provincies volgden spoedig. De belasting werd in de meeste provincies gestopt in 1986, in Oost- en West-Vlaanderen in 1987 en in Henegouwen in 1991.
zie ook veloblek
Fietsplaten in alle kleuren en alle vormen van alle jaren van alle provincies worden door collectioneurs ijverig bijgehouden.
taksplaat aan het voorwiel van de fiets te bevestigen, elk jaar in februari en steeds een andere kleur
moest afgehaald worden in het gemeentehuis
zie ook fietsplaat
Vader was vergeten het nieuw blek aan moeders fiets te doen en ze kreeg een proces verbaal van de Zwaantjes; ze was kwaad op vader toen ze thuiskwam.
het zagen, het zeuren
Ik heb hem zijn goesting maar gegeven om van zijn gezaag van af te zijn.
iemand die zich van trein vergist heeft, een halte miste of op een andere manier in de problemen gekomen is. Een “verdwaalde reiziger” krijgt dan een gratis ticket om op zijn bestemming te komen.
zie ook verzamellemma wegcode
“U legt de vinger op de wonde. In zo’n gevallen is nooit iemand op de hoogte. De ene verwijst naar de andere … In dit specifieke geval gewoon naar het loket gaan en U melden als ‘verdwaalde reiziger’, dan krijg je een bewijs om gratis naar Denderleeuw te sporen. “(http://www.treintrambus.be)
“We kregen een kaart van verdwaalde reiziger waardoor we de trein terug naar Gent konden nemen en over Brussel naar Antwerpen sporen.” (HNB 30052003)
met groot gemak, overtuigend
NL: op zijn sloffen
John Crombez wint de eerste fase van de strijd om het voorzitterschap met sprekend gemak. (deredactie.be)
(sport) doping (prestatieverhogend middel) nemen
zie ook: ozondokter
zie ook dopering
FITNESSERS DOPEREN ZICH MASSAAL:
2014 was een goed jaar voor de doping in de sport, behalve in de fitnesszalen. Daar was een op de drie positief. (VTM nieuws)
Arts die d.m.v. ozontherapie probeert een sporter te doperen.
Ozontherapie is een omstreden behandeling waarbij bloed van een sporter wordt afgetapt, verrijkt met ozon en vervolgens weer wordt ingespoten. (Bron: Sporza)
Het hele dopingonderzoek naar de ozondokter uit Rotselaar is mogelijk gemanipuleerd en dus onwettig. (“Dopingzaak ozondokter blijkt luchtbel” | Archief | De Morgen)
kleine meestal tijdelijke eetgelegenheid
eettent, eetkraam(pje)
vergelijk drankstand, drankkraam
Een eetstand op wielen zou ontploft zijn, waardoor er vuur ontstond en een grote zwarte rookpluim te zien was. (Bron: De Morgen)
De magische recepten van onze creaties en van de andere eetstandjes krijg je mee in een brochure. Niet te missen… komt dat proeven! (reclame)
ontspannen, relaxen
NL: ontstressen
< Frans déstresser
zie ook stresseren
Ontspanning, relaxatie, destresseren zijn de voornaamste motieven om deze Chi-Vitalizer te gebruiken. (reclame)
Maar ja, het is een opiniestuk, hé? Als de man wil kakken laat hem dan kakken. Gewoon even lekker destresseren. (reactie, De Morgen)
ritselen, afvallen van korrels
vnw: ritselen, ruisen
znwb:
1. Van koren, stro, papier enz., alsook van de wind en de bladeren: (zachtjes) ruisen, ritselen; – vand. ook van korrelige stoffen als zand, gruis: met een ritselend geluid (weg)glijden, ritselen.
2. (Iets) zachtjes (aan)raken; in het knikker- en kegelspel: (de knikker of bal) slepend over de grond laten gaan.
3. In de verb. reuzelen achter iem., iets, uit zijn op ook: ergens reuzelen, ergens rondhangen (omdat men op iets uit is).
gwnt: (Zuidn.) ritselen
zie ook roezelen
Het graan werd door de molen gejaagd en en het zaad reuzelde aan de achterkant naar beneden. (Beverse weetjes)
Stof valt ook goed mee, reuzelt allemaal naar beneden in het profiel, even stofzuigen en weg. (bouwinfo.be)
Het zand boven ons reuzelde tussen de houtbossen door onze nek. (kw.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.