Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #14881

    uitbutsen
    (butste uit, heeft uitgebutst zw. ww.)

    uitdeuken

    zie ook butsen, buts, inbutsen

    - Weet er iemand wat tips om de lak van je auto af te schuren?
    -Zijn het grote oneffenheden, dan uitbutsen en gewone plamuur gebruiken. (http://forum.cleaned.be)

    Samen met mijn maatje André lekker aan het uitbutsen geweest en na een uurtje kloppen, meten, nog meer kloppen en nog meer meten hadden we het idee dat de motorkap weer mooi was zonder een dikke laag plamuur,er zat meer dan 2cm op ! (http://laro110.blogspot.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (07 Aug 2021 00:28)

    👍
    280

    #14882

    kaartjesgaren

    Twijndraad (een sterke draad) die op een zeshoekig kartonnetje gewonden was
    VD “Twijn”(stofnaam) gedubbeld, tweedraads garen, gedubbelde zijden draden
    etymologie: twijn “gedubbeld garen” (1285) oudengels tw?n; van dezelfde stam als tweern, verwant met twee, tussen.

    Moeder naaide de knopen van de broek met kaartjesgaren, zo bleven ze er stevig aan.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door Marcus (31 May 2021 06:41)

    👍
    206

    #14883

    pompwater, zo klaar als ~
    (uitdrukking)

    duidelijk, helder, onbetwistbaar

    SN:zo klaar als een klontje
    NL: zo helder als glas

    vnw

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    varianten: zo helder als pompwater, zo duidelijk als pompwater

    zie klaar

    Het staat in de wegcode: rechts heeft voorrang, zo klaar als pompwater.
    Wij stammen van de apen af, dat is zo klaar als pompwater.

    standaard.be: Artikel 9 van de deontologische code van het Vlaams parlement is zo helder als pompwater.

    bertanciaux.be: Het is zo duidelijk als pompwater. Toen deze ‘nieuwe’ Brouwer vorig jaar werd ontdekt en nadien voor 360.000 euro werd verkocht, was er geen zekerheid over de authenticiteit van het schilderij.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Apr 2023 06:15)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Jan 2025

    👍
    259

    #14884

    taske
    (het ~, de ~s onz. zelfst. nw. verkleinw.)

    ondertas

    ook: verkleinwoord van tas

    Ik weet niet hoe dat komt, maar ik heb altijd meer taskes gelijk jatten in de kast staan.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (19 Jun 2021 23:10)

    👍
    213

    #14885

    doorlichtingsverslag
    (het ~, de ~en onz. zelfst. nw.)

    verslag van een doorlichting door de onderwijsinspectie

    doorlichtingsverslag

    In januari 2013 kregen we doorlichting op onze school. Gedurende een week in januari werd de volledige werking van de school bekeken, met de nadruk op Nederlands, Wereldoriëntatie en muzische vorming. We ontvingen van de inspecteurs een heel lovend verslag, met daaruit volgend citaat…(http://www.eekhoorntjes.be/)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 19:07)

    👍
    295

    #14886

    doorlichting
    (de ~, ~ en vr. zelfs. nw. )

    (specifiek in Vlaanderen) onderwijsinspectie
    Onderzoek van een onderwijsinstelling door inspecteurs die nagaan of de instelling de onderwijsreglementering respecteert, in staat is de onderwijsdoelstellingen te verwezenlijken en zelfstandig tekorten kan wegwerken. Het inspectiebezoek wordt voorafgegaan door een vooronderzoek en gevolgd door een doorlichtingsverslag.

    algemeen: grondig onderzoek (AN)

    Negatieve doorlichting voor Anneessens-Funck (TITEL)
    Anneessens-Funck, de Nederlandstalige beroeps- en technische school van Brussel-Stad, krijgt opnieuw een negatief rapport. Volgens vakbond ACOD investeert Brussel-Stad al jaren te weinig in de school. (Brussel Deze Week 050214)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (24 Jul 2021 09:42)

    👍
    245

    #14887

    potjeir
    (de ~ (m.), geen mv.)

    potaarde
    pottebakkersklei

    zie ook potjeirkruiwagenkoers

    Het is lente en dus tijd om de planten te voorzien van nief potjeir.
    Potjeir gebruiken ze om bloempotten mee te bakken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (31 Jul 2021 17:44)

    👍
    230

    #14888

    lattenkliever

    een maker van latten die gebruikt worden in de bouw om het plafond gereed te maken voor de beplaastering

    De streek van Sint Joris-ten-distel (Beernem) was gekend voor zijn lattenklievers.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door Marcus (11 Aug 2021 06:26)

    👍
    242

    #14889

    potjeirkruiwagenkoers
    (de ~, vr. zelfs. nw. geen mv.)

    evenement “Potjèrkruiwagenkoers” is een koers met verbouwde kruiwagens, die jaarlijks op Hemelvaartsdag wordt afgelegd in Ramsel (een dorp in de Belgische provincie Antwerpen en een deelgemeente van Herselt)

    zie ook potjeir

    De Potjèrkruiwagenkoers is immers een race waarbij men met een verbouwde kruiwagen een parcours met een aantal hindernissen en proeven moet afleggen. ‘Potjèr’ is het Ramselse dialectwoord voor potaarde of steenbakkersklei en verwijst naar het verleden van de streek. Ramsel stond vroeger bekend om haar kleiputten. De klei werd met kruiwagens uit de putten gehaald om er vervolgens bakstenen van te maken. In navolging van deze arbeiders besloten de vrienden een kruiwagenrace in het leven te roepen. (http://www.lecavzw.be/)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 02:36)

    👍
    228

    #14890

    plus 18-jarige
    (begrip)

    iemand ouder dan 18 jaar

    analoog: plus 6-jarige, plus 12-jarige, plus 16-jarige… plus 50-jarige, …

    googel2015: nauwelijks in .NL (voor elke leeftijdscategorie)

    vgl.: min 18-jarige

    Mira, de eerste film die in Vlaanderen uitkwam waarin een blote vrouwenborst te zien was, was voor plus 18-jarigen.

    duinen-heide.be: Ook dit jaar hebben we op alle kampen minstens een min-12 jarigen en een plus-12 jarigen groep.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 06:26)

    👍
    231

    #14891

    min 18-jarige
    (begrip)

    iemand die minder dan 18 jaar oud is

    analoog: min 21-jarige, 16-jarige, min 14-jarige, min 12 jarige, min 6-jarige , …
    maar ook: min 50-jarige, …

    DS2015: standaardtaal

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands
    SN-NL: 18-minner
    googel2015: nauwelijks in .NL (voor elke leeftijdscategorie)

    vgl. plus 18-jarige

    hbvl.be: De voorzitter van COC Oost-Vlaanderen, Willem Dhollander, eist voor de min 50-jarigen een “analoge regeling” als voor de 50- tot 54-jarigen.

    standaard.be: Politici reageren op alcoholverbod voor min 18-jarigen

    herne.cdenv.be: Op maandag 6 april 2015 vanaf 10 u 30 organiseert Jong CD&V Herne voor de derde maal een paaseierenaap. (…):
    Voor alle kinderen in Herne tot 12 jaar:
    om 10 u 30 voor de min 6-jarigen
    om 11 u voor de plus 6-jarigen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 19:45)

    👍
    234

    #14892

    kluppel
    (de ~ (m.), ~s)

    knuppel

    Van Dale online: gewestelijk, knuppel

    zie ook klippel en andere definitie van kluppel

    Wilt ge graag okkernoten? Pakt de kluppel en slaagt er wat van den boom af.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (23 Jul 2021 11:17)

    👍
    206

    #14893

    zijnen das volkloppen
    (uitdrukking)

    veel eten

    zie ook kas, in zijn ~ slagen, botten, in zijn ~ slagen, volkloppen

    Die hebben daar hunnen das goed volgeklopt en toen zijn ze weggegaan zonder te betalen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (04 Aug 2021 04:09)

    👍
    202

    #14894

    Napoleonkop
    (de ~ , ~pen man. zelfst. nw.)

    soort kassei

    Zie je die rosse daar? Dat is een Napoleonkop. Een zeldzame kassei die meer waard is dan de typisch grijze, vierkante kinderkop.’ De gemeentewerker van Kluisbergen leunt over het nadarhek op de top van de Oude Kwaremont. (DS 04042015)

    “Als je over de Tiense kassei voelt, lijkt het alsof hij geglazuurd is. Hij wordt ook Napoleonkop genoemd. De reden hiervoor is dat hij op vele plaatsen rond het Zoniënwoud – en meer bepaald regio Waterloo – voorkomt (val van Napoleon bij de Slag van Waterloo).” (http://www.dekasseispecialist.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 06:25)

    👍
    226

    #14895

    Dolf, den ~
    (eigennaam)

    afkorting van de eigennaam Adolf, (meestal spottend) verwijst ze naar Adolf Hitler

    Moesten de Duitsers in 1930 een beter leven gehad hadden, dan had den Dolf nooit aan de macht gekomen en ook geen oorlog.(Reactie in Knack.be 04042015)

    Aktie in Salzburg tegen extreem rechts, daar gebruiken ze “den dolf” zijn initialen om te protesteren, uit domheid of uit onderliggende gedachte dat de dolf een socialist was en dus tegen rechts.(http://www.golfbrekers.be/)

    “Wacht mor tot de zomer, dan zulde nog wa’ zing
    den Engelsman goh komen al meh ze vliegmashing
    meh chocolat en meh wit broêd
    den Dolf moet dood, diê stoemme kloêt
    al meh’ ze peêrdenbroêd
    al meh’ ze peêrdenbroêd”
    Wannes Van De Velde “Lili Marleen” (http://www.antwerps.be/)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 01:46)

    👍
    251

    #14896

    Sus
    (eigennaam)

    zie Suske

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (01 Aug 2021 23:09)

    👍
    209

    #14897

    Copernicusplan
    (het ~, geen mv. onz. zelfst. nw.)

    zie Copernicushervorming

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (10 Aug 2021 10:55)

    👍
    307

    #14898

    Copernicushervorming
    (de ~, vr. zelfst. nw. geen mv)

    De Copernicushervorming was een initiatief van de Belgische federale regering Verhofstadt I in 1999 om de administratie te moderniseren. Ook “Copernicusplan”.

    zie ook Copernicaanse omwenteling

    België, waar topambtenaren een toploon krijgen (Titel) (…)
    Zeker sinds 2002 verdienen Belgische topambtenaren méér dan goed hun brood, als gevolg van de Copernicushervorming voor de federale administratie van toenmalig minister van Ambtenarenzaken Luc Van den Bossche (sp.a). (Vacature 21/02/13)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 15:23)

    👍
    304

    #14899

    federale overheidsdienst
    (vaste woordgroep)

    vroeger “ministerie”, sinds de Copernicushervorming van 2000, werden “ministeries” omgedoopt tot “federale overheidsdiensten” afgekort tot FOD) met uitzondering van het Ministerie van Defensie (www.belgium.be)

    Een overzicht van Federale Overheidsdiensten (FOD’s):
    FOD Kanselarij van de Eerste Minister
    FOD Personeel en Organisatie
    FOD Budget en Beheerscontrole
    Fedict (FOD Informatie- en Communicatietechnologie)
    FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
    FOD Binnenlandse Zaken
    FOD Financiën
    FOD Mobiliteit en Vervoer
    FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
    FOD Sociale Zekerheid
    FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu
    FOD Justitie
    FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie
    Ministerie van Defensie

    “De FOD Financiën steekt de prijs voor het HR-Team van het jaar op zak!” (http://financien.belgium.be/nl 030315)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door nthn (28 Jul 2021 20:46)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Jan 2020

    👍
    288

    #14900

    Hoge Raad van Financiën
    (vaste woordgroep)

    federale overheidsdienst die erop toekijkt of er een evenwicht bestaat tussen de rechten en de plichten die de wet de burgers of de bedrijven verleent of oplegt (http://financien.belgium.be/)

    zie ook begrotingswaakhond, federale overheidsdienst

    De Hoge Raad van Financiën vindt het geen probleem dat de regio’s in het rood gaan. (DS 270315)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (07 Aug 2021 11:09)

    👍
    281

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.