Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #14901

    begrotingswaakhond
    (de ~, man. zelfst. nw., geen mv.)

    (journalistiek) de Hoge Raad van Financiën

    zie ook waakhond

    De Vlaamse regering hoeft dit jaar niet te zwaar te besparen. In een advies van de Hoge Raad van Financiën dat De Tijd kon inkijken, staat dat een tekort van 760 miljoen euro kan. De Hoge Raad voor Financiën is de begrotingswaakhond van de verschillende overheden in ons land.(De redactie.be 040415)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (23 Jul 2021 11:17)

    👍
    304

    #14902

    kernkabinet
    (znw. het ~ o, ~en)

    Nationaal:
    Kernkabinet = premier + vicepremiers (normaal 2) + eventueel nog een minister van de partij van de premier.

    Vlaanderen:
    kernkabinet = minister-president + viceminister-presidenten + eventueel nog een minister van de partij van de minister-president.

    In een kernkabinet worden de belangrijkste zaken besproken voordat ze in de voltallige ministerraad formeel worden besproken. In de Belgische Grondwet wordt enkel de ministerraad vermeld; het kernkabinet is dus een informele bijeenkomst waar enkel politieke akkoorden kunnen worden genomen maar geen formele beslissingen. (wikipedia)

    Topministers zijn de ministers uit het kernkabinet of een minister met een belangrijke portefeuille bvb: binnenlandse zaken, buitenlandse zaken, economie, defensie.

    vnw: vergadering van de eerste minister, de vice-eerste-ministers en (een) bepaalde minister(s) die op de hoogte is (zijn) van de problematiek die dan wordt besproken.

    zie ook bij: groep van tien

    zie ook kern, superkern

    Het kernkabinet is bijeengeroepen in de Wetstraat, alle topministers waren daarbij aanwezig.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Mar 2023 09:27)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Apr 2023

    👍
    229

    #14903

    idiotentaks
    (neologisme)

    (pejoratief) belasting voor iets dat men onzinnig vindt, of waarmee men juist iets doms wil belasten (zie voorbeeldzinnen)

    De “speciale” nummerplaten beleefden een hoge vlucht meteen al na de lancering, sommige hebben het over “een idiotentaks”. (deredactie.be )

    Vorige maand nog kraakten de hackers van Rex Mundi een databank van Belfius-dochter Elantis. Toen vroegen ze 150.000 euro “idiotentaks” (GVA)

    De taks om idioten te beledigen is al bijna in voegen. (Twitter)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Marcus (25 Jul 2021 09:00)

    👍
    209

    #14904

    hartvreter
    (de ~ , ~s man. zelfst. nw.)

    nurks, onvriendelijk iemand

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: hartenvreter
    HARTVRETER; in gewestelijken vorm HERTEFRETTER — Uit Hart, en Vreter.
    Gemelijk persoon; kniesoor; knorrepot (zie Schuermans (1865-1870) en De Bo (1873)).
    Maakt mij lam aan armen en beenen! Dan zult gij blij zijn, eh, hartvreters? Dan zult gij lachen, eh, monsters? Conscience (ed. 1867).

    Van Dale 2014 vermeldt “hartenvreter” als gewestelijk

    veel verschillende uitspraken zie ettefretter
    Zie ook eurk, nurk

    Vergeleken bij die magere hartvreter uit Genève, vanwaar de koekoeksklokken komen die je in de tombola van de middenstand kunt winnen, is Luther een lompe stier in de theologische santekraam. (Hubert Lampo, “De man die van nergens kwam”)

    Hij noemde mijn vader een hartvreter. Uitschieten tegen zijn vrouw was zijn voorrecht en daarmee basta. (Jef Geeraerts, “Gangreen”)

    Een hartvreter (nen ètfreitter) is een nors uitziend persoon die in alles zijn kas opvreet, die dus zeer nerveus is in alles en alleen het accent legt op het ongunstige… (Politicsinfo.be)
    zie kas, zijn ~ opvreten

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 03:39)

    👍
    270

    #14905

    vingers, duimen en ~ aflekken
    (uitdrukking)

    zie duimen en vingers aflekken

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (11 Aug 2021 06:25)

    👍
    198

    #14906

    schrikkelen
    (ww. schrikkelde, geschrikkeld)

    een beurt overslaan

    VD online: (verouderd) overslaan

    Nee, dank u, ik ga eens schrikkelen want ik moet nog rijden.

    Ik heb twee keer moeten schrikkelen voor de les Frans omdat ik de griep had.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (01 Aug 2021 22:51)

    👍
    309

    #14907

    wateroog
    (het ~, ~ogen)

    waterige ogen bij een verkoudheid, allergie of ziekte, waarbij het water in de ogen blijft en de ogen niet tranen

    meestal mv.

    Van Dale online: wateroog: tranend oog

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Gij hebt precies een valling want ge hebt waterogen.

    Oei, wat een waterogen, gij gaat ziek worden.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 06:25)

    👍
    208

    #14908

    waterogen
    (ww. meestal infinitief)

    tranen in de ogen krijgen, lichtjes wenen
    meestal door emotie

    De Paul heeft een klein hartje: als hij een triestige film ziet begint hij al te waterogen.

    “Pauw, jongen, schei uit; gy zoudt eenen steen doen wateroogen. Waer haelt gy toch de woorden?” H. Conscience, Geluk (1855).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 May 2025 06:42)

    👍
    234

    #14909

    toemme
    (bastaardvloek)

    zie doemme

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (11 Aug 2021 06:25)

    👍
    223

    #14910

    maalplak

    Zakdoek.

    Ongeveer zoals het Haspengouwse maalplag, maar dan met een k.

    Hebste geine maalplak?

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door troelie en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 04:08)

    👍
    283

    #14911

    klippelaar
    (de ~ (m.), ~s)

    een persoon die klippelt of met een knuppel noten uit een boom slaagt.

    Het is genoeg voor vandaag klippelaartje. Klippelt morgen nog maar wat verder. We moeten de noten nog uit de sloesters halen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 00:38)

    👍
    288

    #14912

    klippelen
    (ww., klippelde, geklippeld)

    met een knuppel slaan of gooien
    znw. het klippelen

    zie ook klippelaar

    In de herfst, als de noten rijp zijn, kunnen we ze uit de bomen klippelen.

    Weerspreuk: Wie veel noten kan klippelen, zal nog van de kou gaan trippelen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 21:25)

    👍
    257

    #14913

    klippel
    (de ~ (m.), ~s)

    knuppel, een stuk hout om mee te kloppen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: klippel: bijvorm van kluppel, klepel
    Oost-, West-en Zeeuws Vlaanderen, Noorderkempen en andere delen van Vlaams Brabant en wellicht nog elders.

    Met een klippel kunnen we de noten uit de boom klippelen.

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:04)

    👍
    281

    #14914

    ontsloesteren
    (ww. ontsloesterde, ontsloesterd)

    ontbolsteren van een noot

    zie sloesteren

    Oudere mensen kennen het woord sloester nog perfect en ze deden het vroeger zelf nog wel: een noot ontsloesteren. (Waaskrant.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (29 Jul 2021 23:55)

    👍
    253

    #14915

    sloesteren
    (ww. sloesterde, gesloesterd)

    de noten ontdoen van hun bolster

    zie ook sloester, ontsloesteren

    Van noten sloesteren, krijgt ge vuile handen.

    Een afleiding is ook ‘sloesteren’ in de zin van ‘noote sloesteren’ wat gewoon betekent ze ontdoen van hun bolster. (Waaskrant.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (11 Aug 2021 06:25)

    👍
    229

    #14916

    pellen
    (ww. pelde, gepeld)

    de plaaster van een muur afhalen tot op de blote muur

    VD online: gewestelijk: afbikken

    In de living gaan ze 1 van de dagen de plaaster van de muren pellen en daarna terug plekken.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (02 Aug 2021 22:32)

    👍
    226

    #14917

    sloester
    (de ~ (v.), ~s)

    notenbolster, de groene bast van een noot, pel van een (okker)noot.
    synoniem: slosse

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Sloestere, sloester, sloesteren, sloesteringhe: Bolster van een noot. Bast, dop, schil, vooral bolster van eene noot. In Zuid-Nederland
    < Middelnederlands sloestere. Het woord is wellicht één in oorsprong met Nederlands snuisterij. Kiliaan en Plantijn geven naast “sloester” ook een vorm “snoester”.
    - “Ghelijckmen die bitter sloesteren Met suyker confeyt”, Houwaert, Lusthof (1582)

    Juglans regia Echte Walnussfrucht 1
    Opengesprongen sloester van een walnoot

    BEVEREN. Het nieuwe groot complex aan het OCMW zal drie namen krijgen. De Notelaar blijft voor het rusthuis maar er komen voor andere afdelingen dan nog twee namen bij: Notelarenhof en Sloester. Er werd dan nog eens gezocht in het dialect welke woorden er bestonden rond ‘notelaar en even kwamen ook de ’klippel’ en ‘klippelaar’ in beeld, woorden die gezegd worden bij het uit de boom slaan van noten. Maar deze woorden werden wat te agressief gevonden. En zo kwam het OCMW-bestuur bij ‘sloester’ terecht gekomen en werd dan toch de knoop doorgehakt en het werd ‘De Sloester’, een Bevers-Melseels dialectwoord voor bolster. (Waaskrant.be)

    Ache die nooten u:t ulder sloesters düt, si doaër krijchde vu:l â:nde va zi.’ (Als ge die noten uit hun bolsters doet, zie daar krijgt ge vuil handen van, zie)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (16 Oct 2021 22:35)

    👍
    239

    #14918

    tsjiepen
    (ww., tsjiepte, getsjiept)

    zachtjes wenen

    E dat doar agauwe gedoan mee tsjiepen? Zij gij ’n trunte!
    (‘Stop maar gauw met wenen. Wat ben jij een zeurkous!’) (gavergids.be)

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (27 Jul 2021 04:38)

    👍
    222

    #14919

    koteren
    (ww., koterde, gekoterd)

    krabben, prutsen aan iets
    uitspraak: koter’n

    zie ook keuteren

    regio Waregem

    Wa zitte gij doar oltijd voort te koter’n aan die stove?
    (‘Wat zit jij daar toch te prutsen aan die kachel?’) (gavergids.be)

    > andere betekenis van koteren

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 20:42)

    👍
    247

    #14920

    ook ne goeiemorgen
    (uitdr.)

    Wordt gezegd wanneer iemand ’s morgens stuurs kijkt of een begroeting onbeantwoord laat

    kan eventueel ook ’s avonds: Ook ne goeienavond! Of algemeen: Ook ne goeiendag!

    Ook ne goeiemorgen! Vannacht niet gemogen van uw vrouw?

    Gij met uw ochtendhumeur altijd. Ook ne goeiemorgen!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 01:39)

    👍
    301

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.