Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
Van Dale 2015 online: in België, politiek: aangelegenheid, zoals economie en infrastructuur, die tot de bevoegdheid van de gewesten behoort
vnw: (bnl.) plaatsgebonden materies, zaken als economie en infrastructuur, die behoren tot de bevoegdheid van de gewesten
zie ook materie, persoonsgebonden ~
senate.be: Het onderzoeken van de schade aan de volksgezondheid is een plaatsgebonden materie en behoort dus tot de bevoegdheid van de gewesten en de gemeenschappen. De emissies worden immers veroorzaakt door een of meer industriële puntbronnen.
dekamer.be: Persoonsgebonden aangelegenheden zijn alle materies die nauw verbonden zijn “met de menselijke persoonlijkheid, met zijn specifieke individualiteit en zijn leven en bewegen in zijn gemeenschap”
vnw: (bnl.)
Van Dale 2015 online: in België, politiek
zie ook: bevoegdheid, persoonsgebonden ~
lebbeke.be: De commissie persoonsgebonden materie buigt zich over de dossiers die voornamelijk te maken hebben met jeugd, cultuur en sport.
mo.be: Blijkt ontwikkelingssamenwerking toch een persoonsgebonden materie, dan neemt Vlaanderen die bevoegdheid op.
Inwoners van de – in dat geval gefuseerde – gemeenten van Brussel-Hoofdstad zullen voor grondgebonden bevoegdheden (vb. mobiliteit, economie, ruimtelijke ordening, …) Brusselse belastingen betalen, maar voor de persoonsgebonden materie (kinderbijslag, onderwijs, media, cultuur, …) moeten kiezen tussen het Vlaamse of het Waalse systeem. (vrt.be)
een stuk land beboeren, er vruchten op kweken, onderhouden
zie ook bewinnen
niet in Van Dale
Boer Jan begaat heel wat stukken land, een deel in eigendom en een deel in pacht
Retorische vraag wanneer iemand aardig doet of uitzonderlijke prestaties levert
zie ook pil(len) pakken
Als ik Jacques Vermeire soms bezig zie, denk ik bij mijn eigen welke pillen pakt die?
(militair) het officiële muziekkorps van het Belgisch leger, voluit “Koninklijke Muziekkapel van de Gidsen”; oorspronkelijk waren de Gidsen een onderdeel van de ruiterij
‘De Koninklijke Muziekkapel van de Gidsen legt zich toe op een klassiek repertoire, waaronder een uniek patrimonium aan militaire marsen.” (http://www.jobat.be)
Belgian First Aid and Support Team
B-FAST is een snelle interventiestructuur die verantwoordelijk is voor de organisatie van noodhulp bij rampen in het buitenland.
In principe beperkt een B-FAST-operatie zich tot onmiddellijke hulp en duurt 10 dagen.
Naargelang de aard van de ramp bestaat een B-FAST-team uit gespecialiseerde artsen en verpleegkundigen, militairen, leden van de brandweer en civiele bescherming, begeleiders van reddingshonden.
zie ook verzamellemma geneeskunde
“De interventieploeg B-FAST keert op zondag 23 november 2013 terug naar België. Onze reddingsploeg verzorgde na de doortocht van tyfoon Haiyan ongeveer 1.000 patiënten op een week. Een record.
De snelle interventieploeg Belgian First Aid & Support Team (B-FAST) was het eerste Europese team ter plaatse. De ploeg bestond uit veertien militairen die vertrokken met veertig ton materieel. Daarnaast namen ook 23 personeelsleden deel van de Federale Overheidsdienst (FOD) Buitenlandse Zaken en de Civiele Bescherming.
De ploeg kwam op 12 november aan en installeerde meteen een veldhospitaal. Ze begonnen puin te ruimen en hun medische stands op te bouwen, waardoor ze op vrijdag de 15de operationeel waren. De Belgen verzorgden vervolgens breuken en kleine verwondingen naar rato van ongeveer 200 patiënten per dag. Meer ernstige gevallen werden overgebracht naar een tijdelijk Australisch ziekenhuis." (www.mil.be)
letterlijk: de mayonaise wordt niet stijf
figuurlijk: de relatie in een groep is niet goed, de samenwerking lukt niet; (dikwijls gezegd over spanningen in een politieke coalitie)
Ook: " iemand zijn mayonaise pakt niet": het lukt niet, hij kan het niet, wat hij doet slaagt niet aan
Ook positief mogelijk: “de mayonaise pakt” en “de mayonaise lijkt te pakken”
Van Dale 2018 online: BE
vgl. mayonaise, de ~ begint te schiften
De mayonaise pakt niet (TITEL)
Deze week moet de verzwakte Vlaamse regering het parlement trotseren. De oppositie zal inhakken, maar het is vooral uitkijken naar opmerkingen uit de meerderheid. (HNB 040612)
Na uitgebreide verontschuldigingen van Lieten is voor Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V) het ‘incident gesloten’. Incident gesloten? Om nog eenmaal een oneliner van Stevaert te parafraseren: de mayonaise pakt niet. Zowel die van de Vlaamse regering als die van de SP.A is helemaal geschift. (Knack 220211)
De Hagenees traint zogezegd vanuit de buik, maar zijn mayonaise pakt niet. (HBVL)
In positieve zin:
De analisten bij Extra Time zien positieve signalen bij Waasland-Beveren. “De mayonaise lijkt nu wel te pakken”, stelt Filip Joos. Een uitspraak die Jan Mulder niet kent. “De mayonaise lijkt gebakken?” (Sporza.be)
Als trainer mag je langs de lijn nog zo hard staan roepen, als er geen chemie is met de spelers, houdt het op. De mayonaise moet pakken. (demorgen.be)
medicatie of andere substanties in de vorm van pillen innemen
Van Dale: pillen slikken
zie ook inpakken, pakken
MARADONA: PELE MOET DE JUISTE PILLEN PAKKEN (Titel)
(…)“Dat Pelé maar terugkeert naar het museum en zeker de juiste pil inneemt”, klinkt het hard op de Argentijnse radiozender Radio La Red. “Als je de witte met de rode verwart, bega je stommiteiten.” (www.voetbalbelgie.be 100212)
verdeeltoestel voor chicletten,
zie ook tuttefrutkast, tutterfrutbol, chickenbak
.jpg)
- De communautaire akkoorden rollen van de onderhandelingstafel als kauwgomballen uit een kapotte chiclettenbak. (28092011 – Webstek Johan Slembrouck)
Ik weet het ook niet!
nonsensicaal antwoord op de vraag “Wat gaan we doen?”
- Wat gaan we doen?
- Leer eten en schijten schoen!
tuttefrutkast bestaande uit een metalen voet en een glazen bol
Zo ook de grote glazen bol op een zwarte metalen voet, de ‘tutterfrutbol’. Wie had ooit gedacht dat deze dingen eens ‘antiek’ zouden worden. (Reineringen – 4/2 (2013))
kauwgombol
zie ook tuttefrutkast, tuttefrut
Van alles een rekening vragen en voorleggen. Voor de tuttefrutbol zelf een briefje schrijven, “ik heb gedraaid in een kaske te Antwerpen, 1 tuttefrutbol van 5fr”.(be.burgerrechten.narkive.com)
informatie inwinnen
Ge moet er eens achter horen of ge niet kunt oprijden met de Jos.
Kastje gevuld met tuttefrutbollen waarin men geld steekt en als men er aan draait, komt er een tuttefrut uit. Ze stonden praktisch aan elke winkel of in een café op de toog.
Kauwgomballenmachine, chickenbak, chiclettenbak, tutterfrutbol
.jpg)
ook tutterfrutbak
Tuttefrutkasten zijn uit het straatbeeld verdwenen precies. Ik kom er geen meer tegen.
uittreksel Vlaamse taaltelefoon: “Vrij recent duiken er in de berichtgeving samenstellingen op met steekvlam- als linkerdeel, zoals steekvlampolitiek, steekvlamwet en steekvlambeleid. Ze worden gebruikt wanneer de wetgever na onvoldoende analyse en reflectie reageert op een incident dat de publieke opinie flink heeft beroerd: op een moment dat het stof nog neerdwarrelt, ligt er al een wetsvoorstel op tafel. Steekvlamwetgeving vertoont niet zelden juridische hiaten, waardoor er achteraf reparatiewetgeving nodig is.” 16 februari 2009"
zie ook steekvlampolitiek, steekvlambeleid
demorgen.be: N-VA en Open Vld hebben deze week zelf bewezen dat het verwijt ‘steekvlamtaks’ zeer snel is gemaakt.
deredactie.be: Hij wees onder meer op een forse verhoging van de schuldenlast, “wollig of zeer ambtelijk geformuleerde doelstellingen die transparantie in de weg staan”, “ondoordachte steekvlambeslissingen op vlak van mobiliteit”.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
