Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
aandacht of belangstelling (beginnen) krijgen voor
Later hebben we veel polemieken over dat onderwerp gehad. Ik ken ze goed, want ik heb ze meegemaakt in een periode toen ik aandachtig werd voor onze maatschappij. (Philippe Moureaux in De Morgen)
een biezondere meevaller, iets heel goeds
NL: een geschenk uit de hemel
‘Het is een hemelsgeschenk,’ mompelde hij. ‘We zijn beiden uit ons zelf getreden. Een redelijke verklaring heeft geen belang meer…’ (Hubert Lampo – Dochters van Lemurie)
De rellen in Borgerhout waren een hemelsgeschenk voor de NVA, zo vlak voor de verkiezingen. (The Arrivalists)
Lid zijn van een modelbouwclub waar een deel zotte gepassioneerden bezig zijn, is dat nu een hemelsgeschenk of een vloek? (De Paddo)
zich bedienende van slogans
NL: oneliners gebruiken
< Frans: sloganesque
‘Zijn bewoordingen zijn zodanig sloganesk dat het voorlopig weinig zin heeft om te reageren’, klinkt het. (De Standaard)
Moderne politici uiten zich, om gebrek aan inhoud te verhullen en maximaal te scoren, vaak sloganesk.
Brusselse ambiance, ~ geestdrift
Ketje of ket is een Brussels woord voor kind of jongen, meer specifiek een straatjongen. Bij uitbreiding is “Brussels ketje” een bijnaam voor een echte Brusselaar, iemand die geboren en getogen is in Brussel.
Gevonden op http://nl.wikipedia.org/wiki/Ketje
Het was toen “le Bruxelles du FDF” maar gelukkig bleef een zekere Brusselse ketjesspirit overleven zowel in het Frans, als in ’t Vloms. Christian Laporte
gebruikt in het begin van een zin om verontwaardiging, verbazing,… te benadrukken
zie ook maar allee
vgl. enfin, m`~, allee
NL: nou, afijn
Van Dale kent wel deze SN betekenissen van enfin:
1. in het kort, synoniem: kortom
2. gebruikt om te kennen te geven dat men zich bij een omstandigheid neerlegt of dat men niet verder op iets ingaat of wil ingaan: enfin, het is nu eenmaal gebeurd
Enfin zeg, wat is dat hier allemaal.
twitter: @fanseel mo enfin zeg! 20 mannen die achter een bal lopen, dat is een beschavingsziekte #youshouldknow.
facebook: Enfin zeg, vindt nu werkelijk iemand dit normaal?
> andere betekenis van enfin
uiteindelijk
blogspot.com: Mmm, geen slecht idee misschien et finalement is het óók leuk om niet te weten wat er zal gebeuren als ik terug in Brussel ben
brusselnieuws.be: Enfin, finalement heeft Ecolo de PS zover gekregen om politieke cumuls in Brussel te beperken.
zie op het einde
-
(verouderd)
van het goede ras of van hetzelfde ras zijn
zie ook aartsoen, aartjoen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: artsoen
In het Westvlaams ook a(a)rtjoen (Schuermans 1865-1870; De Bo 1873). Het heeft daar ook pregnante bet.: van ’t artsoen of artjoen wordt gebezigd in den zin van: van het goede — of van hetzelfde ras (De Bo 1873).
Kiliaan: aerdsoen
“Die tarwe is van een goed artsoen. Een slecht artsoen van boonen.” De Bo (1873)
“Dat is en vies artsoen van volk, van meschen.”
“Hij is van ’t artsoen (hij is van ’t ras, hij is van ’t bloed, hij heeft denzelfden aard als zijne ouders).” De Bo
(verouderd) soort, aard
Woordenboek der Nederlandsche Taal: aartsoen:
1) Aard, slag, soort. Nog in het westvlaamsch (De Bo 1873).
Door v ledicheyt alle dinck te quist gaet Ghy sijt een slecke van luyen aertsoene, Antw. Sp. 252 (1562)
2) Als collectivum: de menschen van een bepaalde soort. Vervolgens ook: iemand van een ongunstige soort. Niet meer in gebruik.
“Die tarwe is van een goed artsoen” De Bo (1873)
Een gecombineerde klas in het lager onderwijs.
In kleine scholen, of afzonderlijke vestigingsplaatsen van grote scholen kent men soms een graadsklas, als er te weinig leerlingen zijn van een bepaalde leeftijd om een leerjaar in stand te houden. Hier zitten dan leerlingen van twee leerjaren samen in één klas, met één meester of juf. (Wikipedia)
spellingvariant: graadklas
VD2015 online: graadklas: in België
Mijn zoontje zit ook in een graadsklas en hij is pas 4. Hij zou normaal in het 2e kleuter zitten. En hij zit samen met jongens en meisjes uit ‘t 3e kleuter. Ik vind dat alleen maar positief. Hij kan heel wat opsteken van de oudere kinderen. (klasse voor ouders)
(verouderd)
aard, slag, soort
ook: aartsoen, artsoen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: artsoen
In het Westvlaams ook a(a)rtjoen (Schuermans 1865-1870; De Bo 1873). Het heeft daar ook pregnante betekenis: van ’t artsoen of artjoen wordt gebezigd in den zin van: van het goede — of van hetzelfde ras.
L. Schuermans in het Algemeen Vlaamsch Idioticon (1865-1870) bij artjoen, aartjoen, artsoen:
In Westvl. gebruikelijk voor ras, slach, soort, bv. hij is van ’t artjoen, van het goede ras. Gij hebt daar een goed artjoen van salâ.
vergelding tegenover echte en vermeende collaborateurs i.h.b. na WO I en II
vnw: repressie: (bnl.) bestraffing van collaborateurs na een oorlog, vooral na de Tweede Wereldoorlog
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
demorgen.be: Na de oorlog heeft een legitieme repressie een gedeelte van de collaborateurs vervolgd. De geschiedenis leert ons dat die repressie niet altijd met de nodige sereniteit werd gevoerd.
wikipedia: De term repressie wordt in de Belgische geschiedenis gebruikt om te verwijzen naar de vervolging en bestraffing van echte en vermeende collaborateurs na de Eerste Wereldoorlog en de Tweede Wereldoorlog. Zij is het voorwerp van een politieke controverse die tot op heden voortduurt.
bundel
Dat jongentje stond daar met een huttel tingels in zijn handen, maar goddank had hij handschoenen aan.
Iemand die de kanten ervan afloopt met de bedoeling een ander poetsen te bakken en daar zelf plezier aan beleeft!
‘t Is nogal een schelm, paljas, vlegel, maar niet in de zin van vleugels uitslaan. Dat is naar mijn idee niet de betekenis van het woord ’vlegel’. Wel onberekenbare, onbetrouwbare en onstabiele persoonlijkheid.
Paljas : Clown, komiek, joker ?, enz. … !
de bal die een boogje maakt over de tegenspeler, o.a. over de kipper
> voetbalterm
VD online: stiften: (sport, mbt. een voetbal) met de punt van de schoen raken zodat de bal met een boogje over de tegenspeler, m.n. de doelman, heen gaat
Google: BE: 1380, NL: 238
Fauré sneed de adem van Zulte Waregem, dat op zoek was naar de gelijkmaker, af met een heerlijk stiftertje. (Sporza)
Herhaalt Benteke vanavond dit sublieme stiftertje? (Sporza.be)
hoeveel
samengesteld woord: wie + veel
> duits: wie viel: hoeveel
Wievöäl krit geer van mich?
Hoeveel krijgt U van mij?
De wievöälste is ‘t huu?
De hoeveelste is het vandaag?
duidelijk spreken, klappen
Klapt e keer rechte zei oma tegen de kleine.
De dronkaard kon niet meer rechte klappen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.