Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #13781

    tutten
    (tutte, getut)

    Op een fopspeen (tut, tutter) zuigen.

    Zie ook: tut, tutter

    “Een tutje zorgt ervoor dat een kind doorgaans zonder morren en brullen slapen gaat, maar hoe leer je een kind het tutten af?”
    Website Het Laatste Nieuws, 17-08-2015

    9maand.be: Om 6.30u eens gaan kijken (dacht dat ze niet meer ademde ofzo) en madam had haar tutje zelf genomen blijkbaar want ze lag te tutten.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marc Peeters en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 14:01)

    👍
    245

    #13782

    pulleke
    (znw. 't o, ~s)

    truitje (dim. van pull)

    Ik heb het met Vanish wit gewassen maar het enige resultaat is dat het pulleke nog witter is dan het al was, op zich fantastisch alleen zie je de vlekjes nu nog beter, nondedju. (FemiStyle)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 19:02)

    👍
    190

    #13783

    vaderhuis
    (znw. het ~ o, ~zen)

    (overdrachtelijk) het ouderlijk huis, de thuisbasis
    behalve in bijbelse teksten (SN/NL) weinig gebruikt

    En ge wilt dus dat wij u uit de nood helpen,’ vatte Dinska Bronska samen toen ik haar mijn levensgroot probleem had uitgelegd. Ik kon niet anders dan ja zeggen.
    ‘Voor wat, hoort wat, natuurlijk’, zei Dinska Bronska.
    ‘Begrepen,’ sprak ik met gesmoorde stem, toen ik de condities voor een terugkeer naar het vaderhuis had aanhoord, ‘ge zet mij het mes wel op de keel.’ (Louis van Dievel)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (04 Aug 2021 01:52)

    👍
    212

    #13784

    nood, iemand uit de ~ helpen
    (idioom)

    iemand uit de moeilijkheden halen
    NL: iemand uit de brand helpen

    Vlaamse jeugdhuizen: jongeren helpen elkaar uit de nood. (nva.be)

    Limburgers helpen koppel dat in auto woont uit de nood. (hbvl.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (11 Aug 2021 05:12)

    👍
    247

    #13785

    resto
    (zn. m./o.; ~'s)

    studentenrestaurant

    niet in Van Dale 2015

    vergelijk met algemeen resto

    wikipedia: De Brug is een studentenrestaurant van de Universiteit Gent in de studentenbuurt van Gent. Het is het drukst bezochte en meest populaire studentenrestaurant van de UGent, en de enige “resto” van de universiteit waar studenten en medewerkers zowel ’s middags als ’s avonds kunnen komen eten.

    vilt.be: De Universiteit Gent doopt één van haar acht studentenrestaurants om tot ‘omgekeerde resto’. Van alle aangeboden maaltijden zal er slechts één niet-vegetarisch zijn.

    schamper.be: Dertien jaar geleden bezocht Schamper alle Vlaamse studentenresto’s om ze te vergelijken met de Gentse versie.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 00:33)

    👍
    195

    #13786

    boerenkot
    (zn. o.)

    faculteit voor bio-ingenieurs (universiteiten van Gent en Leuven)

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands studententaal
    Van Dale 2018 BE; stu­den­ten­taal fa­cul­teit voor bio-ingenieurswetenschappen

    zie ook verzamellemma koterij

    Erudimus qui custodient terrae fertilitatem
    Logo van de faculteit.

    ugent.be: Het enige strafbare waar we hen tot nu toe aan kunnen hebben linken, is de diefstal van een halve ton kunstmest uit een magazijn van het Boerenkot

    liedjevandedag.wordpress.com: Ik zat op kot in Gent. Dicht bij de Dunantlaan, want daar hadden de psychologen les. Maar ook het ‘Boerenkot’ was dichtbij.

    nieuwsblad.be: ,,Jawel, ik heb ook aan het boerenkot gezeten’’, stelde Kristof zich voor aan de minister. ,,Het verschil is dat ik de echte landbouwvakken gezien heb. Vakken die u als landbouwminister ook zou moeten kennen, zodat u weet en beseft waarover u spreekt, maar u hebt bosbouw gedaan.’’

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (02 Aug 2021 07:13)

    👍
    297

    #13787

    Boerenkrijg
    (begrip)

    wikipedia: Op 12 oktober 1798 kwam de Vlaamse en Brabantse boerenbevolking in opstand tegen de Franse bezetters, die de opstandelingen brigands (struikrovers) noemden. Het verzet had als leuze Voor Outer en Heerd (“voor altaar en haard”, dit betekent: “voor Kerk en gezin”). De Fransen hadden de Zuidelijke Nederlanden drie jaar voordien (1795) in handen gekregen, na een overwinning op het Zuid-Nederlandse leger van de Habsburgse keizer Frans II.

    In het dagelijkse taalgebruik ook wanneer het gaat om een conflict waarbij boeren betrokken zijn.

    marcderen.wordpress.com: Melk is goed voor elk" , een echte boerenkrijg anno 2009 is zich aan het afspelen . Gisteren bij het zien van het laatavond journaal ging ik dubbel van het lachen. Ze begonnen een Brussels plein te bespuiten met beer , het afvalproduct waar kracht in zit.

    deburen.eu: En juist nu Europa door een Boerenkrijg om Spaanse komkommers en Duitse sojascheuten uiteenvalt, juist nu zijn aardappelvelden, voor het eerst sinds Lodewijk XV, worden gemassacreerd door achterdochtig voetvolk, verschijnt daar aan de horizont der ware Elysische vlakten het oorloze Konijn van Fukushima.

    ugent.be/: Ook als het over Afrika gaat. “De strijd van de Hutus tegen de Tutsis”, wat wordt daarmee bedoeld? Een boerenkrijg? Ik geloof van niet. Ik denk: een genocide.

    ademloose.be: De strijd om de Lange Wapper begint almaar meer op een Boerenkrijg te lijken. Toch verdacht, die hitsigheid van het grote gelijk.

    demorgen.be: De boerenbetoging die op een boerenkrijg uitdraaide

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Jul 2021 13:33)

    👍
    232

    #13788

    misdrijf
    (en. o.; misdrijven)

    juridisch: strafbaar feit (ongeacht de ernst)

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    in NL-SN is misdrijf volgens Van Dale enkel een strafbaar feit van ernstige aard

    wikipdia:
    In België worden de strafbare feiten “misdrijven” genoemd. Het Strafwetboek deelt de misdrijven in in drie categorieën:
    misdaden, waarop criminele straffen staan,
    wanbedrijven, waarop correctionele straffen staan,
    overtredingen, waarop politiestraffen staan.

    Nederland
    Misdrijven zijn ernstigere inbreuken op de rechtsorde en omvatten rechtstreekse inbreuken op andermans rechten (doodslag, diefstal, verkrachting), en inbreuken tegen de private (bankbreuk, jaarrekeningfraude, onttrekking goederen aan civiel beslag) of publieke (aanslag op de koning, belastingfraude, landverraad, terroristische activiteiten) rechtsorde.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 05:04)

    👍
    220

    #13789

    huisbewaarder
    (zn. m.; ~s)

    conciërge

    vnw

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    In NL-SN is huisbewaarder iemand die tijdens afwezigheid in het huis komt wonen om het op te letten

    Huisbewaarder: Je zorgt voor gebouwen zoals bedrijven, scholen, woonruimtes, enz. , in overeenstemming met de wensen van gebruikers en huurders. Je onderhoudt de gemeenschappelijke ruimten (trappen, portalen, liften, enz.) en maakt ze schoon. Je voert herstellingen uit en knapt kleine klussen op (sloten, elektriciteit, loodgieterij, enz.). Je plaatst het vuilnis buiten. (vdab.be)

    Mr Willie", de huisbewaarder uit de Simpsons, moeten velen gedacht hebben, de norse meneer die de kinderen van het gras jaagt. (deredactie.be)

    De Vlaamse overheid plaatste namelijk een vacature voor de functie van huisbewaarder van het kasteel van Gaasbeek, deelgemeente van Lennik. (demorgen.be)

    De schilderijen werd gestolen uit een villa in Draguignan, toen de eigenaar met vakantie was. Donderdag ontdekte een huisbewaarder de diefstal. (vrt.be)

    Huisbewaarder Ludwig Van Belleghem schrok zich een hoedje toen hij een metalen pot uit de kasteelvijver haalde. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Nov 2022 09:41)

    👍
    261

    #13790

    keuken, interne ~

    zie interne keuken

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (29 Jul 2021 13:19)

    👍
    195

    #13791

    sjlaegske
    (znw. 't, dim. van sjlaag m.)

    slagje, klapje
    ook wel: kletsjke

    Nog ein sjlaegske noa links dan zitste op de zender.
    Nog een slagje naar links dan zit je op de zender.

    Babykes kriege waal es ein sjlaegske op hunne vot om te zeen of ze laevendig zeen.
    Babytjes krijgen wel eens een klapje op hun kont om te zien of ze levendig zijn.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (11 Aug 2021 02:28)

    👍
    192

    #13792

    smossen
    (ww., smoste, gesmost)

    snoepen (bv. chocolade)

    zie ook smosteren, smosjteren, sjmoster

    vgl. ook andere regio’s: sneukelen

    Je mag niet zoveel smossen!

    < andere definitie van smossen

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Oechel en laatst gewijzigd door de Bon (30 Oct 2021 12:49)

    👍
    326

    #13793

    haak, niet in de ~ zijn
    (uitdrukking)

    je niet goed voelen – niet meer zo goed als voorheen

    Die mosselen zijn me niet bevallen, ik voel me niet in mijn haak.

    Sinds zijn vrouw overleed, is die man niet meer in zijn haak.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 17:02)

    👍
    194

    #13794

    alle stappe
    (uitdrukking)

    op ieder ogenblik

    Het is best van nu niet op bezoek te komen want alle stappe kan de dokter komen.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door De Bouck (07 Aug 2021 21:35)

    👍
    322

    #13795

    slagje
    (het ~, geen mv.)

    Een licht kleurtje van in de zon te zitten zonder echter verbrand te zijn.

    < Altijd verkleinwoord.
    < Uitspraken kunnen verschillen naargelang de regio (slagtje, slagsje,…)

    Ik heb een mooie slagje van in den hof te werken.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dsa en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 06:32)

    👍
    217

    #13796

    commissie
    (zn. v.; ~sen)

    vergoeding (meestal %) voor tussenkomsten in handelsovereenkomsten, diensten, …

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, NL: courtage, provisie

    vnw: provisie, makelaarsloon, courtage

    zie ook: commissie, op ~ werken

    < andere definitie van commissie

    vgl. makelaarscommissie, commissieloon

    Hoeveel commissie vraagt het immobiliënkantoor?

    hebbes.be: Ze schakelen een makelaar in die een commissie van 3,2 % vraagt.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Feb 2022 08:03)

    👍
    287

    #13797

    expertencommissie
    (zn. v. , ~s)

    een commissie van experten die de regering/overheid/parlement moet adviseren over een bepaald thema

    niet in VD2015
    google2015: .BE (>4.500) ; .NL (>400) meestal mbt .BE

    SN-VD: expertgroep: taakgroep waarin alle relevante expertise op een bep. vakgebied of kennisdomein vertegenwoordigd is en die belast is met het opstellen van een advies ten aanzien van een problematiek e.d.

    cjsm.be: Op 3 april 2009 besliste de Vlaamse Regering tot de oprichting van de Expertencommissie Risicovechtsporten

    rwo.be: Nieuw daarbij is echter dat de beroepsinstanties sinds 1 januari 2010 ertoe gehouden zijn of de mogelijkheid hebben het advies in te winnen van de gespecialiseerde expertencommissie onroerend erfgoed

    vlaamsparlement.be: De Expertencommissie voor Overheidscommunicatie geeft adviezen en behandelt klachten over de communicatie van de Vlaamse overheid,

    acodonline.be: Samenvatting rapport Expertencommissie Pensioenhervorming

    .wiv-isp: Eindverslag van de Expertencommissie Cidex betreffende de evaluatie van patiëntendossiers in het kader van het incident met. Cidex® ontsmettingsmiddel

    blogmercedesvanvolcem.be: Brugge stelt expertencommissie samen voor beheer Werelderfgoed

    demorgen.be: Dat voornemen is trouwens helemaal niet nieuw: al in 2009 lag na jarenlang vergaderen en bestuderen een volledig herwerkte versie van de wegcode op tafel bij een expertencommissie.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jul 2021 11:42)

    👍
    263

    #13798

    mosselen à volonté
    (vaste woordverbinding)

    zoveel mosselen men wil

    google2015: .BE (>600) ; .NL (75) meestal mbt .BE of Zeeland/Zeeuws VL

    een.be/programmas/volt: Lunch Garden in de reclametest. Daar beweren ze dat je mosselen à volonté mag eten. Hoe à volonté is die à volonté?

    bsanzegem.be: The event titled Mosselfeest: mosselen a volonté starts on 12.10.2013!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 06:32)

    👍
    261

    #13799

    kleine garnaal

    zie garnaal, kleine ~

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 16:46)

    👍
    207

    #13800

    haak, uit de ~ zijn

    niet zijn zoals het moet, niet in orde zijn, verdacht zijn (bv. een situatie)

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands uit de haak zijn, vallen enz.

    vgl. haak, niet in de ~ zitten

    bouwellende.be/: Alles hier is uit de haak.’ Kortsluiting. Bovendien raakte de elektriciteit niet door de keuring waardoor het huis niet verzekerd kan worden.

    seniorennet.be: Er heeft iemand een te grote button gezet..je blog is uit de haak.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 19:12)

    👍
    254

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.