Recente reacties

Het staat specifiek in de ‘Lijst van bij Kiliaan geboekte en in Zuid-Nederland voortlevende woorden die in de hedendaagsche woordenboeken niet opgenomen of onvolledig verklaard zijn’ van D. Claes (1) met als variant ‘gehoppeld’, dus als het ook (nog) in NL voorkomt zal het wel alleen maar ten zuiden van de grote rivieren zijn.

Voor ‘gehoppeld’ heb ik wel maar één relevant hedendaags resultaat kunnen vinden:
Marcel sprong recht en bij het naar het hok lopen zag hij de 2 duifjes… 1 geschelpt en 1 gehoppeld duifje… (https://www.pipa.be/nl/articles/de-keyzer-marcel-1e-nationaal-argenton-jonge-duiven-2007-221)
Maar dat kan ook specifiek duiveniersjargon zijn.

(1) https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?identifier=MMUBL07:000000048:00037&query=hoppel

Typisch Vlaams:
In 1984 was het werkwoord volgens Van Dale nog een sportterm die ‘gew. ook algemener’ werd gebruikt. In 1992 werd dat ’ook in ’t alg. ’ (pijn) lijden.

Het komt ook bv. in Paal (Limburg) voor:
Hoppel – bijv.nw., bijw. – Vlekkerig geverfd
(http://www.paalonline.be/cms55/dikkevanpale-nieuw)

Maar ook in kruiswoordpuzzels e.d. en hoppelkoe (bonte koe) blijkt ook te bestaan. Het is me niet duidelijk of het enkel VL of ook NL is.

fantastisch uitgelegd.

Om een eigen neologisme te promoten: misschien is ‘graafschap-Vlaams’ een duidelijk alternatief om het onderscheid met modern Vlaams (alle dialecten in Vlaanderen behalve de Limburgse) te maken.

Hier gaat het erom dat men zich eigenlijk een beetje hoeft te schamen dat men niet op de hoogte is van de actualiteiten of van bepaalde algemene kennis. Als het voor jullie okee is, zet ik mijn voorbeeldzinnen en deze reacties bij het lemma van Georges. Dan staat alles onder 1 noemer.

Toegevoegd door fansy op 30 dec 2020 21:33

Mja, klopt, nthn. Is eigenlijk een onnauwkeurigheid in de omschrijving. Alhoewel ik denk dat het altijd ironisch gebruikt wordt:

“Herman Brood, een bekende zanger-kunstenaar; als ge die niet kent, dat is een gat in uw cultuur.” Daarmee bedoelt ge eigenlijk: Ha gij kent die niet? Ik wel, en echt waar, dat is de moeite.

“Hoe gij weet niet wie de Eerste Minister nu is? Dat is wel een gat in uw cultuur.” Daarmee wordt met een knipoog bedoelt dat ge dat eigenlijk toch wel zou moeten weten.

Maar zoals gezegd heb ik geen probleem dat het lemaa blijft staan, alhoewel naar mijn gevoel de nuance flinterdun is.

Toegevoegd door Georges Grootjans op 29 dec 2020 18:27

Als ik het oorspronkelijk lemma niet misversta gaat het daar om de ironische bijklank, terwijl het hier serieuzer bedoeld is. Ge hebt er wel verschillende gradaties in, bv.
“Hoe, ge volgt Familie niet? Een gat in uw cultuur!”
? ironisch, de spreker kijkt zelf ook niet naar Familie
? ironisch, de spreker kijkt wel naar Familie maar beschouwt het niet als hoogstaande tv
? serieus, de spreker is superfan van Familie
enz.

Toegevoegd door nthn op 29 dec 2020 17:02

In het Waas Idioticon staat er een positieve voorbeeldzin:
(Schipper) “Houd af, of wij varen tegen de kant.”
Als het nog op die manier gebruikt wordt moet het wel raar zijn, dus ik heb het lemma aangepast. Ik zou in die voorbeeldzinsituatie waarschijnlijk gewoon ‘Stopt!’ roepen.

(Niet) afhouden stond er al in, inderdaad met dezelfste betekenis als (niet) ‘afgeven’. Zelfs in de kwaliteitsgazetten vinde verschillende resultaten voor bv. ‘hield niet af’.

Ik heb de definitie een beetje aangepast aan de betekenis die in Antwerpen bekend is/was. Ik gebruik het woord nu nog in die betekenis en Taalgaardenier blijkbaar ook.

Het feit dat ze dat op de West-Vlaamse Wikipedia ‘Standaardvlaams’ noemen en geen ‘Standaardwestvlaams’ is natuurlijk (typisch) West-Vlaams taalparticularisme dat doet alsof het graafschap Vlaanderen nog altijd bestaat – doch ook enkel maar de westerhelft, want de oosterhelft is verderfelijk verbrabantst (*). Het zal wel naar Hollands voorbeeld zijn zeker – de naam van gans het taalgebied toepassen op het eigen regiolect.

• Niet dat er daar veel meer argumenten voor te geven zijn dan ‘ze spreken de g uit gelijk een g’.

Ik heb het wel moeilijk met ‘Vlaams’ en ‘Belgisch-Nederlands’ dooreen te gebruiken. BN verwijst in mijn ogen uitdrukkelijk naar Hollands met het tikkeltje ambtenaarsjargon en Wetstratees dat de Taaluniecensoren passeert, m.a.w. Ruud-Hendrickxtaal, terwijl Vlaams naar het spontaan taalgebruik van Jean met de klak refereert, met de ingewikkeldere grammatica, woordenschat, uitspraak, enz.

Interessant dan dat het zonder ‘tal’ just omgekeerd is:

Vlaams drij liters, Noordnederlands drie liter

https://www.meertens.knaw.nl/kaartenbank/proxy/image/22785

Ja ik kost de verdeling van WVL i, i: en ië nooit genoeg onderscheiden om een goei inschatting van te maken of dat ’t dry of drie was.

Volgens de boeken is Hollands ‘drie’ de oorspronkelijke vrouwelijke vorm. Vgl. Gotisch mannelijk threis (thri:s), vrouwelijk thrija (thri-a), Middelnederlands dri, vr. drie.

Liters, meters, als meervoudsvorm bij telwoorden is traditioneel de dialectvorm in zowat alle Zuidnederlandse dialecten uitgezonderd het oosten (Limburg, oost Noord-Brabant enz)
Toch ten tijde van de RND (60-90 jaar geleden)

https://www.meertens.knaw.nl/kaartenbank/proxy/image/22785

In Schele Vander Linden (van De Strangers) ‘afhouden’: “die ouwe ni af!”

Sluit afhouden hierbij aan (zo had ik het altijd geïnterpreteerd qua betekenis) of eerder bij aafhouwe wa een iets ander betekenis heeft maar wel dezelfde vorm?

Ik had het woord ook nog nooit gehoord tot ik dees jaar De Witte (de film dan wel) zag :-)

Klopt, Bon. Maar ik wilde maar vermelden dat die West-Vlaamse invulling van het begrip naast de meer algemene betekenis bestaat. En zo te zien wordt dat zo enkel op die Wikipedia pagina’s gebruikt. Ik vind toch geen andere voorbeelden.

Georges, het tweede deel van de definitie komt uit de West-Vlaamse Wikipedia en is vooral gericht aan de West-Vlamingen, denk ik.

Geen Standaardvlaams volgens Ludo Permentier in DS2015.
Wel Standaardvlaams volgens Luco Permentier in Typisch Vlaams

Piranha is van oorsprong Portugees en wordt ‘pireunje’ uitgesproken. In de rest van de wereld is de uitspraak echter niet overal ‘piranja’. In het Engels is het ‘peraana’. De Vlaming en de Roemeen hebben zich hierdoor laten inspireren en de Engelse uitspraak ‘piraana’ overgenomen. In het Macedonisch is het ‘pirana’ (korte letters), in het Chinees ‘shireenjie’, in het…