Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.
George, ik heb dat in de week gehoord op TV wanneer men een buurvrouw van de ontvoerde man interviewde. Annex dacht ik ook in 1ste instantie. Moest dat ook een paar keer goed beluisteren, maar die mevrouw zei heel duidelijk amix en niet annex. Geen flauw idee van waar het komt of waarvan het afgeleid is.
Interessant, die uitspraakvariant ‘iekelenboom’ wijst erop dat ‘eik’ in die regio’s niet met een ‘ei’, maar met een scherplange e wordt uitgesproken, en is redelijk atypisch voor de oostelijk Vlaamse dialecten. Oorspronkelijk was er namelijk maar één lange e, maar die is na verloop van tijd, althans bij ons, gesplitst in verschillende klinkers:
- de ‘ei’ van ‘geit’
- de zachtlange e van ‘bleef’
- de scherplange e van ‘scheef’
- de zwaarlange e van ‘peerd’
De ‘ei’ is minder populair in het westen, vandaar pakweg ‘geet’ of ‘kleen’. In West-Vlaanderen is ze zelfs zodanig onpopulair dat ze enkel bestaat in woorden waar ze uit iets anders dan een lange e is geëvolueerd. Een ei is dus in West-Vlaanderen ook een ei, maar enkel omdat het afstamt van een woord *aij, waar er al een ‘i’ in verwerkt zat. Idem voor de maand mei, die afstamt van ‘maius’ in het Latijn: daar zat er ook al een i in verwerkt.
Die definitie van Typisch Vlaams is niet echt accuraat en ik zie niet hoe ze die betekenis met hun eigen voorbeeld rijmen: “Neem ook Francorchamps van zondag. Ik was slecht weg, al maakt dat op zulke omlopen niet veel uit, maar toen ik wat terrein goedmaakte, zag ik de meeste renners op de klim gewoon verdapperen.
(Gazet van Antwerpen)”
Tiens, raar woord. Vanwaar komt dat? Of is het eerder een uitspraakvariant/verbastering van annex?
Haha, nthn, dat was precies waar ik aan dacht toen ik de reactie schreef. ik overwoog nog om het er bij te zetten. Dat is telepadinges :)
In westelijk Vlaanderen is dat eerder een franke toot(e) of een franke muil(e).
Misschien wordt ‘weten van’ zelfs algemener toegepast in VL? (los van de andere betekenis van weten van)
Ik wist van dat de hond gevaarlijk was.
Ik wist niet van die coronaregel.
We weten van wat er zondag gebeurd is met de Jean.
enz.
Tot en met: Ik weet van niets. Maar dat is SN zeker? ;)
Ik recupereer het in weerwil van Van Dale voor Algemeen Vlaams wegens het statuut in Typisch Vlaams.
En ook:
(1987) (Vlaanderen, inf.) tongkussen. Syn.: muilkluiven*.
(Woordenboek van Populair Taalgebruik – Marc De Coster)
Verder verklaart goegelen op “te muilen” site:.NL veel: ofwel verwijzingen naar .BE ofwel andere betekenis.
Overigens akkoord met hetgeen in andere reacties hierboven gezegd wordt: Enkele decennia geleden was muilen zeker geen Standaardvlaams maar kwam het vooral in Oost- en West-Vlaanderen voor. Ik denk dat ik het eerst gehoord heb van een Gentenaar. Nu is het wel algemeen.
Haha, ‘voor het publiek onbegrijpelijk’, in een land waar iedereen verplicht Frans (capter) moet studeren en in een tijd waar het Engels (capture) in de computerwereld alomtegenwoordig is.
Past de computerbetekenis trouwens niet eerder bij het ander lemma voor capteren?
vrttaal.net bij captatie/capteren:
“Verouderd en voor het publiek onbegrijpelijk radio- en tv-jargon.”
Ik geloof dat de taaladviseur toch niet altijd goed de taal in Vlaanderen capteert. Dan moeten we concluderen dat zowat alle media, inclusief de vrt, verouderde en onbegrijpelijke taal hanteren want ze gebruiken het allemaal.
Dank voor de bijkomende info Bon. Ik ga akkoord met nthn omdat dat argument mijn volgende was.
Bij akkoord zet ik het terug op GV met de extra vermelding van het verschil in mv. (zoals bij meerdere lemma’s het geval is).
De meervoudsvorm ‘bakkesen’ die VD geeft is wel curieus. Omwille van het afwijkend meervoud (in VL heeft ‘bakkes’ er geen) kan het m.i. wel op GV staan, mits dat de focus van het lemma is natuurlijk.
Terug SN omdat het in het gratis woordenboek van VD staat :
“bak·kes (het; o; meervoud: bakkesen)
1
gezicht: een onnozel bakkes”
Ook in de dikke vd 2005 en het Wikiwoordenboek. Daar zeggen ze dat volgens een onderzoek meer Nederlanders dan Vlamingen het woord kennen.
LG zei dat bakkes de laatste tijd minder gebruikt wordt in Nederland, maar zei ook van het maar op SN te laten staan.
De tekst in de vorige reactie is, denk ik, een tegenargument.
“Bakkes, ook bakhuis, in België alleen het laatste; = gezicht.”
Dus in België werd bakkes niet gebruikt, wel bakhuis.
Dat had de schrijver waarschijnlijk overgenomen uit het WNT dat beweerde dat “in België is bakkes niet in gebruik”. Dat stond wel in een artikel uit 1895 en werd tegengesproken door Cornelissen in 1906. Hij noemde het “eene dwaling” van het WNT.
Het woord bestond dus wel in Vlaanderen en bestaat er nog steeds en het wordt ook gebruikt in Nederland.
Ook de Vlaamse uitspraak is anders:
VL: eGzema / eGzeem (de G van zakdoek)
NL: ekseem
Ludo Permentier wijst ‘kunnen beschikken’ in DS2010 af en bestempelt het als Standaardvlaams in Typisch Vlaams. Het is niet den eerste keer dat hij van gedacht verandert, gelukkig meestal in de goeie richting. Dat toont aan dat zelfs de meest fervente taalpausen stilaan het VL (moeten) aanvaarden.
Etymologisch woordenboek:
Bakkes, ook bakhuis, in België alleen het laatste; = gezicht. Het eerste gedeelte is dezelfde stam, die in kinnebak, baktand voorkomt en kaak beteekent. Verondersteld wordt, dat het ontstaan is uit een meerv. bakkens, dat tot bakkes werd en dat later (reeds Kil. heeft alleen bakhuys) schijnbaar hersteld zal zijn tot dien gewaanden juisten vorm bakhuis.
Bon, waarom terug SN, wanneer de Hollanders hierboven zeggen dat het meer Vlaams is dan Nederlands en men in Nederland andere woorden bezigt?
In dat geval is het het meest eenvoudige het aan Taalgardenier zelf te vragen.
De vraag moet natuurlijk ook zijn of Taalgaardenier hem bij het schrijven niet gewoon vergist heeft. Als hij het woord werkelijk uitspreekt met een ‘ei’ en niet met een ‘ij’, dan is er zeker sprake van een variant en moet daar ook een apart lemma voor worden toegevoegd, maar zo niet is ‘gesmeiig’ een simpele typfout. Het verschil in uitspraak tussen ‘ij’ en ‘ei’ (en ‘èè’) is niet bij/voor iedereen even duidelijk (en in het Nederlands zelfs geheel onbestaand), maar dat moet geen vrijgeleide zijn om pakweg te schrijven “in mij moete gei met den auden outo naar de keuring”.
(Maar voor mij is het alleen belangrijk dat het in de titel van het lemma correct gespeld is, de rest is bijzaak.)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.