Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    muurzeiker

    Dit is slechts 1 definitie voor "muurzeiker." Bekijk alle definities.

    muurzeiker
    (zn. m., -s)

    mier

    < mierzeiker, uit mier en zeik

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    bij pismier: Evenzoo eng. pismire. Gewestelijke benaming voor de mier, die zoo geheeten wordt, omdat het insect een pisachtigen reuk afgeeft, of, naar het volksgeloof, de menschen bepist.
    “Pis-miere, mier-seycke.” Formica (Kiliaan)

    variant: moezake, moezeiker, zeikmoeier, murezjieker, zeikworm
    zie ook brek

    Epilobium tetragonum with Aphis fabae and ants, kantige basterdwederik zwarte bonenluis met mieren

    W’emme ne nest muurzeikers ier in den hof, dus past op waar da ge ga zitten.

    9 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Diederik en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 02:41)

    👍
    668

    Reacties

    oko gebruikelijk in Oost-Blaanderen, maar ben niet ezker of het uitgebreid genoeg is om Gans Vlaanderen te zetten

    Toegevoegd door Diederik op 29 Mar 2008 13:10

    en zèksmoejer (zeiksmoeder) in de kempe, mierzeik(er) in vlaams brabant denk ik, en nog variante van zeik(er) me mier, muur, moer en moejer

    Toegevoegd door Diederik op 10 May 2009 17:41

    Hier in Heist ook een mierzeiker, vooral door de ontronding, maar ’t is een handig geheugensteuntje :)

    Toegevoegd door Dennoman op 23 Jun 2009 01:13

    Zeggen ze in Heist gewoonlijk ni ‘brek’ ? Of komen ze echt beide voor?

    Toegevoegd door leander11 op 19 Aug 2009 14:17

    moemet

    Op een aantal plaatsen in (Zuid-)Limburg zegt men moemet (lange oe, open e), en een mierennest is ne moemettenès.

    Toegevoegd door petrik op 19 Aug 2009 18:14

    muurzeiker en brek

    In de Kempen is een muurzeiker een kleine bruine mier en een brek een grote. Een roë brek is een rode mier.

    Toegevoegd door fansy op 21 May 2011 03:21

    (variant van muurzeiker)

    murenzeker
    mier

    het zit hier vol murenzekers

    Bewerking door don op 25 apr 2010 16:02
    ………………….

    Toegevoegd door de Bon op 04 Jul 2011 14:49

    ZEIKMOEIER wordt alleen in het noordoosten van de provincie Antwerpen gebruikt, in de rest van de provincie is het gewone woord voor mier muurzeiker. Dit woord is het resultaat van een interessante ontwikkeling. Het gedeelte zeik- is eenvoudig en snel te verklaren: het mierenzuur wordt door het volk als urine beschouwd, zodat een aantal dialectwoorden voor ‘mier’ samenstellingen zijn met ‘pis’, ‘zeik’ en andere woorden voor urine.
    Voor het gedeelte moeier is meer uitleg nodig. In het midden van Vlaams-Brabant is het gebruikelijke woord mierzeik(er). Doordat dit woord ook in het ontrondingsgebied gebruikt wordt, kwam er een reactie tegen die ontronding en werd het muurzeiker. Hierdoor ontstond er een betekenisverschuiving van dat eerste deel (‘muur’). Noordelijker wordt die uu in muur gediftongeerd tot m?jer, dat op zijn beurt in botsing komt met ‘moejer’. Dit ‘moejer’ is door de d-syncope de meer platte uitspraak van ‘moeder’, maar heeft in veel dialecten als enige betekenis ‘vrouwtjesdier’. Een combinatie van ‘moeder’ + ‘zeik’ als naam van een dier kon moeilijk blijven bestaan, zodat op de plaatsen waar ‘moejer’ echt als ‘moeder’ ge?nterpreteerd werd, dit deel op zijn normale (tweede) terecht kwam. Zeik- kwam dan als bepalend gedeelte voorop te staan, en ‘zeikmoeier’ betekent dan letterlijk: moeder die zeikt.
    https://fuzzy.arts.kuleuven.be/rewo/Quiz/vraag5.htm

    Toegevoegd door de Bon op 07 Sep 2011 14:33

    De doorstreping in de tekst negeren aub – komt door een foutje in het systeem.

    Toegevoegd door de Bon op 07 Sep 2011 14:39

    Voeg een reactie toe

    Ingelogde gebruikers kunnen reacties aan deze definitie toevoegen.

    Log in

    Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

    Uw gebruikersnaam
    Uw geheime paswoord

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.