Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit is slechts 1 definitie voor "loebas." Bekijk alle definities.
1) een brute ongemanierde kerel (o.a. W-Vl)
2) een valsaard, schurk (gans Vl)
3) een goedaardig, meestal groot en plomp iemand (type Obelix) (o.a. Antw)
4) een groot dier, hond (SN)
vnw:
•goedaardige hond
•goedige kerel
•lomperd, lummel
•schurk, bandiet
zie ook loefer
1) Dat was een echte loebas, hij maakte tegen iedereen ruzie, van als hij nog naar schole ging.
1) en/of 2) Scheldwoord loebas wordt schooier (De geverniste zeerovers, p. 51). Van Dale zegt over ‘loebas’ dat het niet algemeen taalgebruik is als het als scheldnaam gebruikt wordt. (Suske en Wiske)
3) Zijn kracht is bovennatuurlijk maar zijn hartje oh zo kwetsbaar. Deze goede loebas maakt ruimschoots de flinterdunne plot goed. (roderidder.be)
3) Obelix is een echte loebas.
4) Volgens Kempens Landschap is de harkwesp geen stekende lastpak maar eerder een goedaardige loebas. (nieuwsblad.be)
4) En als je er dan zelf al geen hebt of misschien geen grote liefhebber bent, dan wekken beelden van een kat die neusje-neusje doet met een muis of een katje dat paard rijdt op de rug van een enorme loebas van een hond vaak toch vertedering op. (telegraaf.nl)
Het woord lijkt me even courant voor te komen op Vlaamse als op Nederlandse sites, maar het is opvallend dat al de (de oudste?) voorbeelden bij dit woord in het WNT van Zuid-Nederlands schrijvers stammen (De Jong, Vermeylen, Claes, Walschap).
Ook in Limburg niet onbekend. “West-Vlaanderen” lijkt me in ieder geval veel te beperkt qua localisering > Gans Vlaanderen?
Er zijn dan volgens mijn VD95 ook 2 betekenissen:
1. groot, plomp dier
2. (gew. lomperd, boerenkinkel, schurk
Het lemma heeft betrekking op de 2de betekenis en is in die zin gewestelijk, eventueel Vlaams.
Maar ook betekenis 1, in SN blijkbaar voorbestemd voor dieren (een loebas van een hond), kan voor mij ook voor mensen gelden: De vent van de Rita is nen echte loebas. Ik denk dat em wel 2 meter groot is en 150 kilo weegt. Maar ’t is wel ne vriendelijke zenne.
Voor mijn part t’ akkoord met gans VL.
De Bon, ik zie dat ge het een tijdje geleden van GV naar WV hebt gezet. Is dat een missing? Als het in de oude Susken en Wiskes stond (Vandersteen en zijn taalgebruik kunnen bezwaarlijk West-Vlaams genoemd worden) en petrik en Georges hierboven ook bevestigen dat ze het kennen, past GV denk ik toch beter.
Georges, voor mij kan die eerste betekenis ook op mensen toegepast worden (vgl. loefer), maar misschien staat het gewoon niet uitdrukkelijk zo in de woordenboek.
https://nl.wiktionary.org/wiki/loebas
In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd “loebas” herkend door:
51 % van de Nederlanders;
93 % van de Vlamingen.5
Verder:
http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/loebas
M. De Coster (2007), Groot scheldwoordenboek: van apenkont tot zweefteef, Antwerpen
loebas: (in Vlaanderen) lomperd, schurk, bandiet. Volgens Van Dale sedert ca. 1884 en een nevenvorm van lobbes.
Moet ge iets hebben, leelijke loebas, g’ hebt het maar te vragen! (Reimond Stijns en Isidoor Teirlinck, Arm Vlaanderen, 1884)
Hoe kunt ge toch zo beest zijn, lelijke loebas, en dat tegen ’n wees! (Ernest Claes, Charelke Dop. 10de druk, 1960. 1ste druk 1923)
Na de toevoeging van de SN hond heb ik alles teruggedraaid naar de versie van De Bouck.
In Antwerpen is een loebas een valsaard en ook een goedaardige man, zoals die van Georges.
Volgens Cornelissen (1899 – dat is lang geleden) was het in de Kempen ook een lomperd, maar die betekenis wordt, volgens mij, niet meer gebruikt in Antwerpen. Misschien is dit nog steeds de betekenis in andere streken. Dat weet ik niet. Om het lemma niet te schandaliseren met heel deze uitleg heb ik de versie van De Bouck behouden – simpel en proper.
West-Vlaanderen is waarschijnlijk niet volledig, maar het is in ieder geval niet fout.
Als u zeker zijt van GV, mag het natuurlijk op GV.
Ik heb een poging gedaan een samenvatting te maken. Een poging hé. Voor wijzigingen vatbaar…
Prima, Georges.
Ingelogde gebruikers kunnen reacties aan deze definitie toevoegen.
Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.