Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
huilen
kweiken of bleiten of schrieëven
Woordenboek der Nederlandsche Taal: kweken: Ook voor het huilen van kinderen (zie de zuidndl. idiotica),
Marieke heeft nog dagen aan een stuk zitten te kweiken omdat haar lief het afgemaakt had.
Ze heeft nogal een stukske afgeblèt.
Moet ge daar nu zo voor schrieëven?
1) afkorting van niet, ook wordt nie gebruikt
2) wordt gebruikt als verdubbeling/versterking van een ontkenning
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
1) Uit niet is in verschillende dialecten ook ontstaan nie, waarschijnlijk wanneer het woord met weinig klem werd uitgesproken, maar de vorm niet is in de algemeene taal toch de juiste vorm gebleven, in verschillende streken in de spreektaal gewoon, in andere onbekend.
2) In de oudere taal werd ‘niet’ toegevoegd in een zin waarin eenig woord voorkwam dat een ontkenning behelsde. Dit gebruik is nu nagenoeg verouderd (vgl. echter niemand niet?)
1) Die koele blauwe kleur staat u ni, ge zou beter een warmere tint nemen, dan straalt ge.
Kindertjes van ca 5 jaar vragen allicht :‘Waarom of waarom ni’
2) Het kan ook nooit ni goed zijn.
Ik heb hem nieverans ni gezien.
Met dat prachtig nazomer weer waren we gaan wandelen. We waren de enige toen want we hadden niemand ni gezien.
deugniet, kwajongen
< verbastering van Krowaat < Kroaat
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Door den slechten naam waarin de Kroatische soldaten stonden werd het woord (ook in den vorm krawat en karwat; zie b.v. joos 1900-1904) in Antwerpen en omgeving een scheldwoord.
Men bezigt het voor:
> een deugniet of voor iemand die niet deugt voor zijn werk, en ook in minder ongunstigen zin voor een fopper of plaaggeest, of voor een halven gek. Zie schuerm. (1865-1870)
zie ook krawaat (van Lille)
A ge mè zo’n krawaten op schok zijt, kan het wel eens voorvallen dat ge ambras krijgt.
bijna, ongeveer, het scheelt weinig (of…)
zie ook: ver, verre
Van Dale: gewestelijk: nagenoeg, bijna
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Uitsluitend gewestelijk, m.n. in Vl.-België, O.-Brab. en Limb.,
in die zin van: is ’t nu wijd gedaan met…, of dubbel: is ’t nu bekanst wijd gedaan met….
ook in de prov. Antwerpen
Is dat nu verdorie bekanst wijd gedaan met dat ruzie maken?
Kom we gaan naar huis, dat feest is hier wijd gedaan.
Gewend worden, gewoon worden, ermee kunnen leven.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In den zin van ”gedijen” ook van abstracte zaken gezegd.
Als ’t Meysjen selver vrijt, sal ’t vryen selden aerden, (1622).
De duitsche looptijdingen moghen hier niet aertten, (1630).
Ik zal het nooit kunnen aarden dat mijn beste vriend met mijn vrouw weg is.
Hij kan het samenleven niet aarden. Hij is te lang alleen geweest en heeft altijd zijn goesting kunnen doen. Nu moet hij de wensen van haar kunnen aarden en dat is moeilijker.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
