Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door de Bon

    palatie
    (de ~ (v.), -s)

    1. versiersel zoals o.a. slingers, e.d., versiering, decoratie
    2. opsmuk
    3. toetakeling (in de Kempen)

    uitspraak: /pa ’loa s.e/

    zie ook paleren

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Palatie, wat dient om te paleeren
    ”Met den règen is de palatie nat gewörren en bedörven”, Cornelissen-Vervliet (1899)

    1. Een week na datum blijft die palatie nog hangen. ’t Wordt tijd dat we ze wegdoen (= verwijderen, weghalen).

    In december ziet ge heel veel kerstpalatie in de straten en in de winkels.

    2. In de jaren 80, als we uitgingen, was het mode om veel palatie van juwelen rond uwe nek in uw oren te hangen.

    3. Amai, een schoon palatie dat ge gekregen hebt op uw gezicht: een blauw sjiek en een farm schavak op uw kaak.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2017 15:15
    1 reactie(s)

    amigo
    (den ~ (m.))

    gevangenis, ook gevang, doos

    Antwerpen: bijnaam voor de gevangenis in de Antwerpse Bordeauxstraat

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    In Zuid-Nederland vrij algemeen voor gevangenis. De benaming is aldus ontstaan: in het Middelnederlands bestond vroonte, vr(e)unte voor gevangenis; later werd dit woord verward met vrunt ”vriend”, en zodoende kon in den Spaanschen tijd het Spaanse aequivalent van dit woord, amigo, ook op de gevangenis toegepast worden. Als schertsende term is het sindsdien in het Zuiden blijven voortleven.
    “Ik zal u in den amigo steken! riep de gebelgde commissaris”, E. Zetternam, Voor twee cents minder (1847).

    Van Dale 2016 online: BE; niet algemeen

    De polies is hem komen halen en z’emmen em in den amigo gestoken.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2017 15:10
    0 reactie(s)

    braai
    (de ~ (m.), ~en)

    te braden of gebraden snede, meestal een plak spek

    ook in Vlaams brabant

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: brade: braai
    Hier en daar in Zuid-Nederland (b.v. in het Haspengouw en in Limburg) kent men brade of braai (ook wel bree, voor brede) in den zin van: snede vleesch, inzonderheid snede spek of hesp (ham), gelijk men ze pleegt te snijden om ze in de pan of op den rooster te braden.

    zie ook braaien

    Ne goeie braai spek en daar een koppel eikes op … jong dat smaakt!

    Provincie Limburg
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2017 14:47
    0 reactie(s)

    braai
    (de ~ (v.), ~en)

    kuit

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Middelnederlands brade – braai
    Een woord met de betekenis: Kuit van ’t been; in Noord-Nederland thans verouderd, doch in Zuid-Nederland nog in volle gebruik.
    Het vleezig deel van het been, achter de scheen, aan het menschelijk lichaam; de kuit.
    - Eyn brade van en beyne, sura, Teuthon. Braede, braeye, kuyte des beens. Kiliaan (1588)

    uitspraak in Antwerpen: klik hier

    ‘k heb pijn aan m’n braaien

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2017 14:46
    7 reactie(s)

    bachten
    (vz., bw.)

    achter

    uitspraak: klik op het pijltje om het woord te beluisteren

    < Middelnederlands: ‘bachten’ < samentrekking van ‘be-’ + grondwoord ‘acht’ + uitgang ‘-en’ (grondwoord ‘acht’ ook in ‘achter’). Analoog als binnen (uit be-in-en), buiten (uit be-uit-en), boven, beneden, etc…

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: voorz. en bijw. Middelnederlands bachten, bacht en nog thans in West-Vlaanderen zeer gewoon, ook zelfstandig voor achterplaats.
    In Noord-Nederland ongebruikelijk.

    zie ook: Bachten de Kupe, bachten, naar ~

    Ga eens kijken bachten het huis of bachten de garage!

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2017 14:44
    0 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.