Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
strak zien, strak staan, starogen, staren zonder iets te zien.
wnt: Staal:
Een in West-Vlaanderen gebruikelijk woord voor: strak, gezegd van den stand der oogen.
> Middelnederlandse uitdrukking te stale in te stale staan, strak staan, gezegd van de oogen. De oorsprong van Middelnederlands te stale is niet bekend; vermoedelijk een verbastering uit te stare staan en vergelijkt staelblind.
- Zijne oogen stonden staal, De Bo (1873).
- Vader zelve, den oogenblik dat het op scheiden aankwam, stond op, vestte zijne oogen staal op de kiste, wenschte zijn kind … den alderdroevigsten ”God beware u!” Gezelle, Dichtw.
Ook figuurlijk: Ik zie staal in die zaak, ik zie er niet klaar in, Schuermans (1865-1870).
In de ‘berechtinge’ van Guido Gezelle lezen we:
“Zoo ligt hier ook een kranke mensch
reisveerdig op den levensgrens
en staart met bei zijn oogen staal
op iets dat lijk een zonnestraal
door duizend diamanten klinkt…..”
(Dit woord zal Gezelle wel geleerd hebben van zijn Wingense moeder)
Toen de rechter de beschuldigde staal in de ogen keek, sloeg deze uit diepe schaamte zijn ogen neer.
> andere betekenis van staal
een zeer corpulent vrouwelijk persoon
wnt: Kwakkel,
1°. eene vrouw die al kwakkelend loopt (”’En kwakkel van e wijf”, Cornelissen-Vervliet (1899))
2°. eene babbelaarster (Joos (1900-1904))
zie andere definities van kwakkel
Mijn jongste zus, 1.60m groot en 110 kg zwaar, is een kwakkel. Wanneer ze stapt (stappen), kwakkelt ze van links naar rechts gelijk een gans.
paard
uitspraak met zware e
wnt: Middelnederlands: perert
De huidige Nederlandse vorm ontstond door de klankontwikkeling – e- > – aa- voor – r- + dentaal, zoals in haard
ook peird, pjeit, pjeid, pojeid, puij, peid,pèjed
dim. pjetje, perdje, pjekke, pjeireke, puijke (ook voor pony)
3 peerden in de blakke zon, 2 staan er roerloos, 1 ligt op zijn zij.
een uitgang, meestal van een stuk landbouwgrond
wnt:
Weg of pad waarlangs men van een niet aan den openbaren weg gelegen stuk land op dezen kan komen, uitweg. In Vlaanderen.
- Ook voor een uitloop, afvoer, van water (Loquela (Wdb.) 1907).
Samenst. Landlos (De Bo 1873)
ook in de Kempen
zie ook: mennegat en de andere definities van los
De boer kwam klagen, hij kon niet op zijn land want er stond een auto op zijn los.
Zet de auto maar aan de kant en niet op de los want dan snijdt ge den doorgang af en kan den boer straks niet op zijn veld.
> andere betekenis van los
struikelen, stronkelen
ook in provincie Antwerpen.
wnt: In een groot deel van het brabants en een deel van het vlaams taalgebied (Teirlinck: streunkelen) een bijvorm van stronkelen
Van Dale 2012 online: gewestelijk: stronkelen, strompelen
zie ook tsjobbelen
Ik ben over mijn eigen voeten gestrunkeld.
“Hij strunkelden over ’ne’ steen en hij viel”, Cornelissen-Vervliet (1899).
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
