Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #961 04 November 2022: geassorteerd

    geassorteerd
    (bn., bw.)

    min of meer harmonieus bij elkaar horend, bijpassend, ‘assorti’

    vnw: bijpassend

    Frans assorti
    (betekenis in Nederl.: allerhande soorten bij elkaar)

    zie assorteren, assorti

    Een pakketje wenskaarten met geassorteerde omslagen.

    Set van 12 zakdoeken in zuiver kamkatoen. Brede strepen op de randen met geassorteerde kleuren.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Oct 2022 08:47)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Nov 2022

    👍
    310

    #962 03 November 2022: ge

    ge
    (pers. vnw.)

    je (onderwerp)

    vnw: je, jij

    zie ook gij, u, gelle, golle

    Sommige Vlaamse voortrekkers introduceren zelfs de ‘ge’ in de schrijftaal, zoals vlaamswoordenboek.be. Al vindt een Vlaming dat even potsierlijk als een ‘je’ in zijn spreektaal. Maar hoelang nog? (schrijf.be)

    Ge wist niet wat ge zag, alle kwetsbare doem van Europa opgeroepen door die kleine Grote beeldhouwer, woonachtig te Vollezele (Jeroen Olyslaegers in demorgen.be)

    23 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Grytolle en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Oct 2022 06:00)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Nov 2022

    👍
    468

    #963 02 November 2022: zittend gat, geen ~ hebben

    zittend gat, geen ~ hebben
    (uitdr.)

    niet lang kunnen stilzitten, altijd iets te doen willen hebben

    vnw: geen zittend gat hebben: geen zitvlees hebben

    NL: geen zitvlees hebben

    staat ongelabeld in Van Dale 2013 online, maar google: .BE (>18.000) en .NL (>1.500)

    De Jean heeft geen zittend gat. Na 2 minuten stond em recht en zei dat em verder ging doen. En we hadden nog geeneens afgesproken wat we gingen doen.

    “Maar ik heb geen zittend gat en dacht: ik, op een bureau?!” (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Oct 2022 07:32)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Nov 2022

    👍
    284

    #964 01 November 2022: stamp, geen ~ onder zijn gat waard zijn

    stamp, geen ~ onder zijn gat waard zijn
    (uitdrukking)

    niks waard zijn

    vnw: geen stamp onder zijn gat verdienen: niets waard zijn

    varianten: geen stamp onder zijn kloten, klos, nol,… waard zijn

    “Die dierenarts van wacht is echt wel geen stamp onder zijn gat waard precies! In plaats van je kat fatsoenlijk te onderzoeken!” (baby.be)

    “na gisteren had ik de indruk dat Losada nog wat meer koeken had moeten krijgen, dan was hem misschien wakker geweest, want die was gisteren gene stamp onder zijn gat waard! Heel zwakke prestatie van de ploeg!” (old.walfoot.be)

    Och manneke laat die gast toch doen, steekt uwe tijd daar niet in. Die is nog gene stamp onder zijn gat waard.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Oct 2022 07:22)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Nov 2022

    👍
    221

    #965 31 October 2022: gasvuur

    gasvuur
    (het ~)

    1) gasfornuis
    2) gaskachel

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands (beide betekenissen)
    DS2015 Standaardtaal (beide betekenissen)

    vnw: gasfornuis, gaskomfoor, gaskachel

    1) Ik kook liever op een gasvuur dan op een elektrisch vuur.

    2) Beneden staat er een gasvuur in de living en een in de keuken, daar moet heel ’t kot mee verwarmd worden.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Oct 2022 07:14)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Oct 2022

    👍
    395

    #966 30 October 2022: rateren

    rateren
    (ww. rateerde, gerateerd)

    overslagen, missen, ontlopen, verpesten

    uitspraak: ratéren

    vnw:
    •missen, niet treffen, mislopen
    •zakken voor een examen
    •iets verpesten
    •overslaan van een motor

    Typisch Vlaams: missen: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4

    Van Dale 1995: (gewestelijk)
    < Frans: rater

    Ik weet niet of onze Jeroen door zijn herexamen fysica zal zijn: volgens zijn eigen zeggen heeft em al zeker twee vragen gerateerd.

    In de sprintnummers is het zeer belangrijk dat ge uw start niet rateert.

    Op twee van de drie vragen is hij gerateerd. Ik heb het nog nooit meegemaakt dat iemand enkel op basis van deze test opgesloten wordt (vrt.be)

    Ze zegt dat ze niks waard is, dat ze het leven heeft gerateerd, dat er geen job meer op haar wacht, dat er geen verwachtingen meer zijn. (demorgen.be)

    Financieel gezond zijn krijgt bij de Limburgers de voorkeur, ook al zou dit inhouden dat ze mogelijk Play-off 1 rateren. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door sir (07 May 2025 16:42)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Oct 2022

    👍
    352

    #967 29 October 2022: mannen toch!

    mannen toch!
    (interjectie)

    jongens toch!

    het woord mannen verwijst niet naar het gender of geslacht van de aangesprokenen, meisjes en vrouwen kunnen ook “mannen” zijn
    zie ook mannen, ons ~ (of) elle ~

    Is dat echt waar dat die uiteen zijn? Maar mannen toch!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (25 Jul 2021 13:27)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Oct 2022

    👍
    179

    #968 28 October 2022: minder begoed

    minder begoed
    (uitdr.)

    minder bedeeld, arm(er), niet rijk

    Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen

    zie ook minderbegoede

    Ze is gevestigd in het centrum van Brussel en heeft als opdracht om fatsoenlijke woningen aan te bieden aan een minder begoed publiek. (habeas.be)

    Of je arm of rijk bent, iedereen moet die 5 of 10% betalen, terwijl dat voor de rijke weinig uitmaakt maar voor een jong en minder begoed gezin vaak een van de redenen is waarom ze de aankoop van een woning moeten uitstellen. (groenkapellen.be)

    Het is niet omdat iemand minder begoed is dat die geen recht heeft op de beste kwaliteit in het woonzorgcentrum. (vlaamsparlement.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 10:06)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Oct 2022

    👍
    197

    #969 27 October 2022: fanionspeler

    fanionspeler
    (de ~ (m.) , ~s)

    speler in de kernploeg

    vnw

    zie ook fanionploeg

    Deze poll bekroont op het einde van het seizoen de beste fanionspeler van onze club. (fcdekempen.be)

    Door de blessure van de fanionspeler werd hij, op 16-jarige leeftijd, in het eerste elftal gedropt. (kmsdeinze.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Jul 2022 07:41)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Oct 2022

    👍
    197

    #970 26 October 2022: krachtbal

    krachtbal
    (zn.; m. (geen mv.))

    “Krachtbal is een balsport die gespeeld wordt tussen 2 teams van 4 personen. (…) De bedoeling van het krachtbal is de bal in het doelgebied van de tegenstander te gooien (…). De speelbal is een medicijnbal en weegt 4 kilogram voor de heren en 2 kilogram voor de dames. (…) Krachtbal wordt voornamelijk in (West-) Vlaanderen gespeeld, waar het in 1962 ook is ontworpen door de Brugse sportleraar Etienne Schotte. Dit als alternatief voor het monotone werpen met een medicinebal op conditietrainingen.” (Wikipedia)

    Typisch Vlaams: Vlaamse balsport: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 7

    “Al mijn zonen hebben in hun jeugdjaren krachtbal gespeeld. Mijn zoon Bart is nu nog altijd trainer bij Durf en Win Koekelare. " (nieuwsblad.be)

    ‘s Avonds verpozen we bij een drankje samen met een uitleg hoe ’Krachtbal’ gespeeld wordt. (zwerversleuven.be)

    Beverse scholen spelen krachtbal (Gazet Van Antwerpen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Aug 2021 18:28)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Oct 2022

    👍
    29

    #971 25 October 2022: olifant, als een ~ in een porseleinenwinkel

    olifant, als een ~ in een porseleinenwinkel
    (uitdr.)

    iets doen of zich gedragen zonder veel ommezien, met veel schade tot gevolg,…

    ook: als een olifant in een porceleinwinkel

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    NL: als een olifant door een porseleinkast

    vgl. voorzichtigheid is de moeder van de porseleinwinkel

    test-aankoop.be: Als je verzekeraar op de hoogte is, en contact opneemt met je huidige adv. zal die ook niet als een olifant in een porceleinwinkel te keer gaan.

    Een machtsgeile onderzoeksrechter waande zich even God en is tekeer gegaan als een olifant in een porseleinwinkel. (gva.be)

    Wanneer ik hier alleen zit voel ik me als een stier in een beelden zaak. … Als een olifant in een porseleinenwinkel. (context.reverso.net)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 19:41)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Oct 2022

    👍
    276

    #972 24 October 2022: le nouveau ~ est arrivé

    le nouveau ~ est arrivé
    (uitdr.)

    naar de slogan “Le nouveau Beaujolais est arrivé!”

    In het gewone VL taalgebruik aangewend om een vernieuwde toestand van iets of iemand weer te geven

    vrouwelijke variant: la nouvelle ~ est arrivée

    “Maar er speelt ook absoluut een tweede element mee, namelijk le nouveau CD&V est arrivé”. (vrt.be)

    Le nouveau ‘KB-pleziervaart’ est arrivé. 10/07/2019. Na een lang traject van overleg met de sector en de overheidspartners, is het nieuwe KB pleziervaart … (nautibel.be)

    Jan Jambon, le nouveau chef est arrivé. portret van de nieuwe Vlaamse Minister-president. (doorbraak.be)

    Van op afstand bekeken: “Le nouveau Pieters est arrivé…” (golf.be)

    De lectuur van dit boek zal u achterlaten met ‘de mond nog zuur en plakkerig’, maar u kunt er beter aan wennen: le nouveau Brusselmans est arrivé. (standaaard.be)

    “La nouvelle bitch est arrivé”, schalt de televisie dezer dagen telkens Marie Vinck in designerjurk over het scherm schrijdt in een trailer voor VTM-reeks ‘De Rodenburgs’. (kortfilm.be)

    La nouvelle chanteuse de Regi est arrivée, en ze komt uit Lommel: Pauline Slangen (19) heeft ‘Regi Academy’ gewonnen. (hbvl.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Jun 2022 14:45)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Oct 2022

    👍
    6

    #973 23 October 2022: iemand niet kunnen rieken of zien

    iemand niet kunnen rieken of zien
    (uitdr.)

    iemand niet kunnen uitstaan

    zie ook: rieken, iemand niet kunnen ~

    vgl. iemand niet kunnen zien

    Beide groeperingen konden elkaar niet rieken of zien en ieder trok naar herbergen van zijn groepering. (heffen.be)

    Ik kan hem niet meer rieken of zien met die pint op de salontafel. (alcoholhulp.be)

    Maanden voor de scheiding kon het koppel mekaar letterlijk niet meer rieken of zien.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Nov 2022 09:09)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Oct 2022

    👍
    249

    #974 22 October 2022: brocante

    brocante
    (zn. v.; ~s)

    vnw: (nep)antiek en curiosa

    brocanterie

    ook als bijv. naamw. gebruikt

    vgl. brocanteur

    Informeer je wat voor soort rommelmarkt het is, zodat je niet met een stapel kleren aankomt op een brocante of een meubelmarkt – of omgekeerd. (nieuwsblad.be)

    Brocante tafel, stoel en accessoires. Uniiek. (marktplaats.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Dec 2021 08:14)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Oct 2022

    👍
    4

    #975 21 October 2022: degustatie

    degustatie
    (de (v ) mv: ~s)

    vnw: proeverij

    ook samenstellingen: bierdegustatie, wijndegustatie, whiskydegustatie/whiskeydegustatie, …

    vgl. degustatieglas

    zie ook caudalie

    U wordt uitgenodigd voor een degustatie van Spaanse wijnen.

    Wie komende donderdag nog niets te doen heeft, kan zich nog inschrijven voor de Whiskeydegustatie in Oudegem. (editiedendermonde.be)

    Whiskydegustatie | Toerisme Stad Roeselare

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Mar 2022 08:03)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Oct 2022

    👍
    319

    #976 20 October 2022: garnaal, kleine ~

    garnaal, kleine ~
    (uitdrukking in België)

    kleine boef, kleine overtreder, onbelangrijk iemand

    vnw: minder belangrijk iemand

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands: kleine garnaal, minder prominent lid van een (criminele) groep

    De verdachte vond zichzelf maar een kleine garnaal in de oplichtingszaak. De speurders vonden evenwel dat ze een vette vis gevangen hadden.

    “Die hebben miljoenen volgers, het zijn zij van Instagram een succes maken. Tatyana Beloy is een kleine garnaal, dat is haar probleem.”. (showbizz.be)

    Zij zijn kleine garnalen tegenover de grote spelers die het laatste decennium in het voetbal zijn gestapt. (hansvdw.com)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Sep 2022 21:17)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Oct 2022

    👍
    310

    #977 19 October 2022: pioniersstudent

    pioniersstudent
    (de ~, ~en, man. zelfst. nw.)

    eerstejaarsstudent afkomstig uit een gezin waar tot dan toe niemand hoger onderwijs gevolgd heeft

    google2022: 4 hits in .NL alle betrekking op .BE

    “Het gaat om zogenoemde pioniersstudenten. Zij zijn de eerste van hun gezin die hogere studies volgen.” (VTM-nieuws 09/09/14)

    Een pioniersstudent is een student waarvan geen van beide ouders over een diploma hoger onderwijs beschikt. (kuleuven.be)

    Het aandeel pioniersstudenten in de Vlaamse hogeronderwijsinstellingen is opvallend: aan de Thomas More in Mechelen is een op de drie pionier, aan de UCLL (onder andere in Leuven en Diepenbeek) zelfs vier op tien. (vrt.be – 2022)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Sep 2022 19:59)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Oct 2022

    👍
    214

    #978 18 October 2022: banbliksem

    banbliksem
    (zn. m.; ~s)

    uitdrukkelijke afkeuring
    meestal in het meervoud gebruikt: banbliksems

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2

    VD2015 online: BE

    opm: de kerkelijke banbliksem is SN

    zie ook banbliksemen

    express.be: Warren Buffett riskeert de banbliksems van wijlen zijn vader

    voetbalprimeur.be: Spelers zijn gewaarschuwd, eersteklasse-coach staat direct klaar met banbliksems

    gva.be: Omer Golan heeft zich de banbliksems van trainer Leekens en voorzichter Lambrecht op de hals gehaald.

    zythos.be: Zelfs mijn petekind van 10 jaar vond de kriek lekker (nu misschien banbliksems van mijn zus Evil or Very Mad )

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Sep 2022 19:16)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Oct 2022

    👍
    241

    #979 17 October 2022: hoofdvogel, de ~ afschieten

    hoofdvogel, de ~ afschieten
    (uitdr.)

    ironisch, wanneer men een flater begaat

    vnw: de hoofdvogel afschieten: iets bijzonders doen, een bijzondere prestatie leveren of een grote dwaasheid begaan, een grote stommiteit vertellen

    taaltelefoon: standaardtaal in België

    Van Dale online: Belgisch-Nederlands

    Typisch Vlaams: een flater begaan: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7

    Nu heb ik toch echt de hoofdvogel afgeschoten door in m’n pyama te gaan werken.

    > andere betekenis van hoofdvogel, de ~ afschieten

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Oct 2022 08:14)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Oct 2022

    👍
    408

    #980 16 October 2022: fusiegemeente

    fusiegemeente
    (de ~ (v.), ~en, ~s)

    vnw: gemeente die gevormd is door samenvoeging van gemeenten

    standaardtaal in België
    NL: gemeentelijke herindelingen

    Samensmelting van verschillende gemeenten die voordien een eigen administratie en bestuur bezaten.

    In de jaren 70 fusioneerden kleine gemeentes. Door fusie kwam er budget vrij in de Belgische begroting. Er werd een minimum inwonersaantal van 8000 inwoners per administratieve en bestuurseenheid vooropgesteld. Een aantal gemeentes in de landelijke gebieden haalden dat aantal niet en werden bij een grotere gemeente gevoegd.
    Bij fusies van randgemeenten met de stad zelf, kwam veel protest, omdat de inwoners na de fusie bij een gemeente gingen horen waar de gemeentebelasting hoger was dan in hun oorspronkelijke gemeente. (bron wikipedia)

    vgl. fusioneren

    Een fusiegemeente is de Kempense gemeente Lille die bestaat uit vier deelgemeentes: Lille, Poederlee, Gierle en Wechelderzande.

    Een fusiegemeente met een nieuwe naam: Zwalm,
    met 13 kernen: Beerlegem, Dikkele, Hermelgem, Hundelgem, Meilegem, Munkzwalm, Nederzwalm, Paulatem, Roborst, Rozebeke, Sint-Blasius-Boekel, Sint-Denijs-Boekel en Sint-Maria-Latem.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Sep 2022 07:08)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Oct 2022

    👍
    383

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.