Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
periode van de solden
Van Dale 2017 online: BE
Prijsreglementering en koopjesperiode | Vlaanderen.be
In België is de koopjesperiode bij wet bepaald. Handelaars mogen voor kleding, schoeisel en lederwaren lagere prijzen aankondigen en hanteren van 3 januari tot en met 31 januari en van 1 juli tot en met 31 juli. (Wikipedia)
Zelfstandigenorganisatie IZEO wil de koopjesperiode dit jaar vroeger laten starten, maar dat is onmogelijk volgens minister Laruelle. (knack.be)
een bericht sturen
vroeger ging dit specifiek om een sms, nu kan het een bericht via eender welke berichtendienst zijn, zolang het bericht maar met een gsm gestuurd wordt
zie ook berichtjes sturen; sturen met iemand
SN/NL: appen
- ’k Vertrek binnen een halfuurken.
- Oké sgoe (dat is goed), stuurt mij als ge der zijt!
’k Peis dat de die kennis hebben, ze zitten gans den tijd met mekaar te sturen.
Cynthia Heylen: Hey hey ik wil de Woody pyjamakes wel. Zowel die van maat 62 als 68
Patricia Bosmans: oké ik hou ze voor jou aan de kant. ?
Cynthia Heylen: ik zal je sturen als ik kan. Het gaat sowieso niet morgen zijn ?
Patricia Bosmans: is goed. je ziet maar wanneer het lukt ?
(facebook)
“Mijn dochter kent Jelle”, zegt de doktersvrouw, “en hij heeft haar al gestuurd dat ze hier blij zijn.” (demorgen.be)
vaste medewerker in de media
ongemarkeerd in VD2017 online
ANW: vooral in België
zie samenstellingen journaalanker; nieuwsanker; sportanker; weeranker; verkeersanker
< E anchorman
Yves Ponnette tijdelijk anker van “Het journaal” (deredactie.be)
Stef Wauters wordt het vaste anker voor het nieuws om 19 uur van maandag tot donderdag. (nieuwsblad.be)
examenperiode in het hoger onderwijs, zittijd
Van Dale 2018 online: BE
Indien je geen info vindt op Toledo, dien je binnen de eerste vijf dagen na vrijgave van de punten van de examenzittijd (per e-mail) contact op te nemen met de betrokken prof. (wet.kuleuven.be)
Bezorg de cursist een getuigschrift van tweede examenzittijd met de bevestiging van effectieve deelname aan het herexamen en de periode van de tweede examenzittijd. (onderwijs.vlaanderen.be)
vnw: de eerste prijs, de beste prestatie
vgl. hoofdvogel, de ~ afschieten
“We gaan nu resoluut voor de hoofdvogel”. Met 86-62 nam BBC Latem-De Pinte B afgelopen weekend duidelijk afstand van het bezoekende RHK (nieuwsblad.be)
Wijtschatenaar Jan Lewyllie grijpt naast de hoofdvogel in LEGO Masters. (kw.be)
We hebben de hoofdvogel binnengehaald ! Eerst en vooral hartelijk dank aan de organisatoren en alle studenten van het studentenhuis. (hetspaanskwartier.be)
Ga alvast op zoek naar 3 ‘wijze’ vrienden om de avond compleet te maken. En wie weet ga je wel met de hoofdvogel naar huis! (uilenspel.be)
Om kans te maken op de hoofdvogel – de LIA 2014 voor beste #taalfie – moet je #taalfie op elk van de drie criteria hoog scoren (taalsector.be)
jachtterrein
Van Dale 2018 online: BE
De huidige aanleg gaat terug tot 1754, toen de eerste hertog van Hoogstraten, Niklaas-Leopold van Salm-Salm, de toen nog woeste heidegronden liet ontginnen en omvormen tot een jachtgoed van circa 600 hectare. (inventaris.onroerenderfgoed.be)
Ze brachten vijf dagen door op het jachtgoed van Himmler in de Oostenrijkse Alpen, ze bezochten belangrijke sportevenementen, partijfeesten, ze vergezelden hun Duitse vrienden naar de restaurants, nachtclubs en vaudevilletheaters van Frankfurt en Berlijn. (De ordening – Kees van Beijnum)
ondertussen, intussen, in de tussentijd
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 3
Als gij de boontjes al aftopt zal ik intussentijd de patatten schellen.
Ge belooft heel den tijd om te helpen en intussentijd blijft ge maar in uwe luie zetel liggen.
Omdat intussen intussen meer SN is dan ondertussen vervangen we intussen door intussentijd.
Intussentijd raadt hij patiënten met apneu aan om de beademingsapparatuur toch te blijven gebruiken (vrt.be)
de wetten die het officiële taalgebruik in België reguleren
info: http://www.vlaanderen.be/nl/vlaamse-overheid/organisatie-van-de-vlaamse-overheid/de-taalwetgeving-vlaanderen
vgl. taalwet, taaltoezicht
demorgen.be: MR-Kamerlid Damien Thiéry was al sinds 2007 waarnemend burgemeester van Linkebeek, maar ook na de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 raakte hij niet benoemd als burgemeester wegens overtredingen van de taalwetgeving.
nieuwsblad.be: Nieuw proces tegen terroristen na fout met taalwetgeving
“De NMBS volgt in deze situatie de taalwetgeving. In Vlaanderen geldt de Nederlandse taal, in Wallonië de Franse taal en in Brussel beide talen. (vrt.be)
op te plooien, opvouwbaar
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4
vgl. plooibaar; opplooibaarheid
Een opplooibare kano: dat is het winnende project van Bizidee, een prijs van de Vlaamse overheid voor jonge, startende ondernemers. (knack.be)
Opplooibaar logeerbed (3suisses.be)
Ontdek Houten kapstok opplooibaar in de webshop van de Kringwinkel. (kringshop.be)
SN/NL: scheikunde
zowel voor de discipline als voor het schoolvak
‘Chemie’ was de oorspronkelijke benaming, tot Bruggeling Simon Stevin er de leenvertaling ‘scheikunde’ voor bedacht (of een bestaande leenvertaling populariseerde). In Holland/Nederland, waar men volgens Stevin veel beter sprak dan in zijn eigen streek en waar hij dan ook zijn leven doorbracht, heeft de leenvertaling stand gehouden; in Vlaanderen heten het schoolvak en de discipline weer als vanouds ‘chemie’.
zie ook fysica, astronomie; chemicus, chemica; Nobelprijs voor chemie
Mijn favoriete vakken op d’school zijn fysica en chemie, en aan d’unief wil ik later astronomie studeren. Derna doe ’k der misschien nog e paar jaar filosofie bij.
vacature, openstaande job
DS2015: standaardtaal
Ook in NL behoorlijk veel gebruikt, maar verhoudingsgewijs toch veel meer goegels in VL
Naast werkaanbiedingen vind je op hun site ook heel wat nuttige info, tools en tests. (surfplaza.be)
“Ik heb nog nooit zo veel werkaanbiedingen gekregen als nu. Als ik wil, kan ik zelfs in het buitenland aan de slag." hln.be
Werkaanbieding. Gezien onze verdere groei wij zijn momenteel dringend op zoek naar Verkopers in verlichting!! (electromandel.be)
gelijkvloers, of indien in het meervoud ook de lager gelegen verdiepen van een huis of gebouw
zie ook verdiep
Op het benedenverdiep werd ieder appartement voorzien van een ruime berging, die inbegrepen zit bij de aankoop van het appartement. (logic-immo.be)
Indien het huis bewoond is, raden we aan om plastiek te leggen op het te isoleren oppervlak om zo doorsijpelijng te voorkomen naar de benedenverdiepen. (priso.be)
Een onderhoudsbeurt, kortweg beurt, bij voertuigen is een controle op gebreken, tegelijk met een (preventieve) vervanging van onderdelen en vloeistoffen (olie). In België wordt dit een “onderhoud” genoemd, respectievelijk “klein onderhoud” en “groot onderhoud”. (Wikipedia)
NL: beurt
vgl. autonazicht
Is het tijd voor een onderhoud aan je wagen of moet er dringend een kleine herstelling gebeuren? (gtautoservice.be)
Heel eenvoudig: bij een klein onderhoud worden enkel de olie en de oliefilter ververst, terwijl bij een groot onderhoud alle vloeistoffen (gaande van olie over koelvloeistof tot rem- en zelfs versnellingsbakolie toe) gecontroleerd worden.(magazine.vab.be)
Gewoonlijk is het aangewezen om uw auto elke 15.000 km of elk jaar een klein onderhoud te geven. (qteam.be)
Een groot onderhoud is meestal nodig om de 30.000 km. Bovenop de controles van het klein onderhoud omvat een groot onderhoud ook
vervanging van de luchtfilter:
vervanging van de pollenfilter, die zorgt voor gezonde lucht in de wagen;
vervanging van de bougies voor benzinewagens;
controle van de uitlaat;
nazicht van de schokdempers en de banden. (pv.be)
NL: Vader Jacob
wereldwijd gekend kinderliedje, afkomstig uit Frankrijk, waar het bekendstaat als ‘Frère Jacques’
niet enkel de naam, maar ook de liedjestekst zelf verschilt aanzienlijk tussen VL en NL:
VL:
Broeder Jacob, broeder Jacob
Slaapt gij nog, slaapt gij nog?
Hoort de klokken luiden, hoort de klokken luiden
Bim bam bom, bim bam bom
NL:
Vader Jacob, vader Jacob
Slaap jij nog, slaap jij nog?
Alle klokken luiden, alle klokken luiden
Bim bam bom, bim bam bom
-
vereniging die nutsvoorzieningen voor een groep gemeenten gezamelijk beheer(t)(de)
zie ook communale
Van Dale online: in België orgaan waarin gemeenten samenwerken voor een gemeenschappelijk doel van algemeen belang, m.n. het beheer van nutsbedrijven.
- gemengde intercommunale: intercommunale met inbreng van particulieren of vennootschappen
- zuivere intercommunale: intercommunale zonder inbreng van particulieren of vennootschappen
ook samenstellingen: afvalintercommunale, waterintercommunale; gasintercommunale
De intercommunales die kabeltelevisie verdeelden, werden opgeslorpt door of omgevormd tot privébedrijven, die winstbejag nastreven voor hun aandeelhouders. In de regel zijn de prijzen voor de verbruiker fors gestegen en laat de dienstverlening in vele gevallen te wensen over. In naam van de concurrentie gaat het individu er globaal op achteruit.
P.I.D.P.A. = Provinciale en Intercommunale Drinkwatermaatschappij der Provincie Antwerpen
Het lijkt wraakroepend, maar in Lommel gebeurt het opzettelijk zo: de afvalintercommunale Limburg.net experimenteert al twee jaar met het systeem waarbij al het afval in één ophaalbeurt meegenomen wordt om het achteraf te sorteren. (vrt.be)
moeite doen
vnw: een inspanning doen: zich inspannen, zijn best doen
DS2015 standaardtaal
opm: meestal ‘een inspanning doen om’
Festivalgangers die een inspanning doen om de weide of camping proper te houden, krijgen daarvoor een beloning. (demorgen.be)
Wat mobiliteit betreft wil de stad een inspanning doen om het centrum leefbaarder te maken. (vrt.be)
‘Inspanning doen om Mboyo toch te houden’ – Het Nieuwsblad
Slavische talen zijn niet te onderschatten en je moet een inspanning doen als je ze wil beheersen.(slavistiek.ugent.be)
persoon met vervelend, irritant gedrag, ttz: klagend, zagend… tot doelbewust pesten
vnw: lastig iemand
gwnt: m. (-s), (Zuidn.) lastig mens of kind.
Personen met de ziekte van Korsakov zijn veelal grote lastigaards.
“Dat ik de lastigaard zou zijn? Ik heb de regels niet gemaakt, hé.” Gouverneur Carl Decaluwé bijt van zich af (hln.be)
Willis Earl Beal is een lastigaard. Problemen met de vrouwen, met de platenindustrie, met het leven en met zichzelf. (humo.be)
Het is een opgeleide burger die aan scholen worden ingezet om kinderen te helpen veilig de straat over te steken. Hij of zij doet dit meestal op vrijwillige basis, op een vast tijdstip en staat op een vaste locatie.
syn. klaarover
NL: verkeersbrigadier
Wikipedia: in België
Een gemachtigd opzichter zet zich vrijwillig in voor de verkeersveiligheid en laat groepen voetgangers veilig de straat oversteken. (lokale politie)
Gemachtigde opzichters zorgen ervoor dat de schoolomgeving veel veiliger wordt voor kinderen. Ze helpen kinderen de straat over te steken en veilig de schoolpoort te bereiken. De provincie Vlaams-Brabant zoekt daarom voortdurend kandidaat-gemachtigde opzichters. (vlaamsbrabant.be)
Ze besloten om verkeersvrijwilliger te worden. De officiële term is ‘gemachtigd opzichter’ en je kunt hen herkennen aan hun fluogele jas of hesje, een rood-wit C3-seingeversbordje en een armband in de Belgische driekleur. (Marc Van Ranst in demorgen.be)
ophangen, de hoorn neerleggen
Van Dale 2015 online: BE
Ik dacht er nog achter te vragen, maar hij had al ingehaakt.
Nog niet inhaken, ik ben dadelijk terug!
juridisch, ambtelijk: het begin van het gebruik (van een huurpand, kooppand, … of andere zaak)
Van Dale 2017 online: BE, ambtelijk
De ingenottreding van het huis geschiedt na het verlijden van de notariële akte, tenzij anders overeengekomen.
De koper zal vanaf de ingenottreding alle lasten en taksen in verband met dit goed moeten dragen met inbegrip van de onroerende voorheffing. (kortrijk.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.