Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
1) zwerver, haveloze
2) paljas, zeveraar
3) deugeniet, sjarel, sloeber, kapoen
uitspraak: bitskoemmer
NL: strandjutter
< En.: beachcomber = strandjutter
1) Der stond nen bitskoemmer aan de Sarma, die zijn hand ophield. Ik heb dien bedelaar ne cent gegeven. Zijn oogskes lichtten op van contentement.
2) Mijne gebuur is toch nen bitskoemmer ja, zonder rijbewijs met den auto rondrijden en dan zeggen dat hij niks ga tegenkomen.
3) Wardje! Gij se kleine bitskommer, zout in mijne koffie doen ipv suiker!
stommerik, sufferd, paljas
Dat is een kieken van een vent; hij doet alles verkeerd.
een Vlaams scheldwoord: onnozelaar, kieken, bitskommer, idioot
< fr. paillasse, van paille: stro
Oorsprong:
een met stroo opgetuigde hansworst en vandaar in ’t algemeen: hansworst. Ook figuurlijk.
“Gekleed zijn gelijk een paljas, in alle kleuren”, Joos (1900-1904).
“Dansen gelijk ’ne paljas”, Corn.-Vervliet (WNT)
Die paljas verstaat geen Antwerps.
een Vlaams scheldwoord: onnozelaar
< fr. paillasse, van paille: stro
Oorsprong:
een met stroo opgetuigde hansworst en vandaar in ’t algemeen: hansworst. Ook figuurlijk.
“Gekleed zijn gelijk een paljas, in alle kleuren”, Joos (1900-1904).
“Dansen gelijk ’ne paljas”, Corn.-Vervliet (WNT)
Die paljas verstaat geen Antwerps.
Karakterisering van een socialisme dat voorhoudt dat voor het volk eten en drinken belangrijker is dan cultuur. Wordt teruggebracht op de socialist Anseele in Gent:
nieuwsblad.be: Men verweet hem ook de promotor van het biefstukkensocialisme te zijn?
,,Daar zit een anekdote aan vast. In 1907 kwamen de promotors voor de vernederlandsing van de universiteit van Gent bij Anseele aankloppen. Hij zei hen dat het Vlaamse volk wel dringender noden had. Biefstukken?, vroegen ze hem. Ja, biefstukken, zei hij. De schrijver Cyriel Buysse heeft die anekdote een eigen leven gegeven. Hij liet iemand in een zaal roepen wij willen biefstukken .’’
vier.be: Biefstukkensocialisme? Dat is iets wat de andere partijen hebben uitgevonden, en dus niet juist!", zo verklaarde burgemeester Tobback duidelijk. Het leverde Leuven echter wel de punten op!
destandaard.be: ,,Het biefstukkensocialisme is zinvol geweest, u hoeft daar niet denigrerend over te doen’’, snauwde Steve Stevaert enkele jaren geleden een journalist toe. Steve was toen nog geen voorzitter van het kartel SP.A/Spirit. En van zijn kookboek stond nog geen letter op papier.
Eigenlijk had Steve gelijk om die reporter op zijn nummer te zetten. Het biefstukkensocialisme refereert rechtstreeks naar de boutade: Erst kommt das Fressen, dann die Moral. Anders gezegd, een mens leeft niet van de hemelse dauw alleen.
demorgen.be: “Uitgeteerd, van biefstukkensocialisme naar loft- en bakfietssocialisme”, concludeert Dedecker.
de afdeling palliatieve zorgen van een ziekenhuis
vgl. de spoed, de intensieve
telenet.be: Want ik rijd naar Ronse, naar de kliniek. Ik ben op weg naar Johan. Hij ligt op ‘de palliatieve’.
Ik gaan vanzeleven niet een gasthuis binnen. Ik heb daar de bewegwijzering eens bestudeerd: spoed —> intensieve —> palliatieve —> R.I.P.
de palliatieve zorg afdeling van een ziekenhuis
vgl. de spoed, de intensieve
telenet.be: Want ik rijd naar Ronse, naar de kliniek. Ik ben op weg naar Johan. Hij ligt op ‘de palliatieve’.
Ik gaan vanzeleven niet een gasthuis binnen. Ik heb daar de bewegwijzering eens bestudeerd: spoed —> intensieve —> palliatieve —> R.I.P.
militair oefenterrein, schietkamp voor de artillerie;
bv. Polygoon in Brasschaat, het Polygoonbos in Zonnebeke
< Frans: polygone
“Men geeft ook den naam van Polygoon aan het terrein, waar de jaarlijksche practische oefeningen der artillerie plaats hebben” Landolt, militair woordenboek (1862).
niet goed uw best doen, nonchalant zijn
vergelijk klak, er met de ~ naar gooien
Toen ik nog naar school ging haatte ik Frans en fysica, dus daar heb ik er serieus met mijn klak hene geslagen.
niet goed uw best doen, nonchalant zijn
Toen ik nog naar school ging haatte ik Frans en fysica, dus daar heb ik er serieus met mijn klak hene geslagen.
er naar raden
iets op goed geluk af doen
niet genoeg zijn best doen
nonchalant zijn of handelen
Vroeger werd de klak bij wijze van orakel gebruikt.
In onze streke, als men uitgaat om een peerd te koopen, men smijt zijn klakke omhooge, en alwaar de vooie wijst als zij gevallen is, aldaar moet men gaan om eenen goeden koop te doen. (uit: Rond den Heerd bij De Bo 1158 a (c. 1866)). (WNT)
SN: er met de pet naar gooien
vgl. ook: klak, er met uw ~ hene slaan
nieuwsblad.be: Strijbos gooit er met zijn klak naar, werd wel eens gezegd. De meest talentrijke rijder van het peloton maar hij geeft te snel op.
seniorennet.be: Hij gooit er met zijn klak naar (raden naar)
De laatste tijd interesseert hem het doen en laten in zijn café niet echt ni meer precies want hij is er met zijn klak aan ’t henne smijten.
er naar raden
iets op goed geluk af doen
niet genoeg zijn best doen
nonchalant zijn of handelen
SN: er met de pet naar gooien
vgl. ook: klak, er met uw ~ hene slaan
nieuwsblad.be: Strijbos gooit er met zijn klak naar, werd wel eens gezegd. De meest talentrijke rijder van het peloton maar hij geeft te snel op.
seniorennet.be: Hij gooit er met zijn klak naar (raden naar)
De laatste tijd interesseert hem het doen en laten in zijn café niet echt ni meer precies want hij is er met zijn klak aan ’t henne smijten.
Wat voor een (soort)
of specifiek: welk(e)
Hoe ’ne fiets/velo hedde gekocht?
Naar hoe’n café zijde gisteren geweest?
Berten? Hoe’ne schone naam voor een kind.
Hoe’n weer wordt het morgen?
verteren
VD online: gewestelijk
MNW: teren: mijn mage teert mijne spijse wel, mon estomac digere bien ma viande. Zoo nog heden in zndl. tongvallen (De Bo 1143)
WNT: teren: Voedsel verwerken, verteren, digereeren; kunnen teren, kunnen verdragen. In een deel van Z.-Nederl. nog bekend.
Ik heb nog geen honger, die maaltijd van deze middag is nog aan ’t teren.
jaarlijks feest van een vereniging, ook soms op de dag van een heiligenverering
Een teerfeest van een vereniging is vooral bedoeld voor de leden die dikwijls gratis (of zo goed als) eten aangeboden krijgen op kosten van de clubkas
< teren: een feestmaal houden, eten en drinken (in de Kempen)
VD online: gewestelijk
MNW: teren: gezamenlijk eten of maaltijden, ook een feestmaal houden. Kil. teeren, teren
van een website geplukt: ‘Zaterdag 25 februari was het weer zo ver, het jaarlijkse teerfeest van St. Barbara met de "Koning- en Prinsenschieting.’
GELVOC: ‘Op vrijdag 4 mei organiseren we onze jaarlijkse algemene vergadering en teerfeest in de kantine van de sporthal.’
Vergrezzelen van de kou: rillen, kippenvel krijgen
variant van vergerzelen
Bij de vroege ochtendwandeling in de kou, vergrezzelde ik helemaal.
kippenvel, als de haartjes op de huid rechtopstaan
zie ook: kiekenvel, kiekevel, hinnekrei, hennenvlees, kiekebich (kiekebisj)
< Frans ‘chair de poule’
Dat gehuil gaat door merg en been. Daar krijg ik kiekenvlees van.
kippenvel
zie varianten bij kiekenvlees
Toen hij haar eigen verhaal over de concentratiekampen aanhoorde, kreeg hij er hennenvlees van.
hard werken
zie varianten bij nikkel, zijne ~ afdraaien
Zo zijn we niet getrouwd hé, ik maar mijn kont afdraaien en gij hele dagen lanterfanten! Dat gaat niet lang duren, zunne!
zich uitsloven, zijn kloten afdraaien
zie varianten bij nikkel, zijne ~ afdraaien
Hij heeft daar 20 jaar zijn botten afgedraaid, en toen em wat ouder werd hebben ze hem uit dankbaarheid zijne C4 gegeven.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
