Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #86331

    kunstendecreet
    (zn. o.; ~decreten)

    regelgeving die het kunstenbeleid in Vlaandere bepaalt

    zie ook decreet

    unstenenerfgoed.be: Het kunstenlandschap is de laatste 10 jaar sterk veranderd. Het Kunstendecreet, dat dateert uit 2004, is niet meer afgestemd op dit veranderende kunstenlandschap. Na een grote evaluatie in 2012 werd er dan ook een nieuw Kunstendecreet ontworpen. Dit decreet werd in 2013 gestemd door het Vlaams Parlement. Vanaf eind 2015 kunnen er subsidiedossiers volgens de regels van dit nieuwe Kunstendecreet ingediend worden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Aug 2015 08:30
    0 reactie(s)

    #86332

    ginne, giene, genne
    (lidwoord van onbepaaldheid: m.)

    geen

    zie ook ginneniene, gienneniene, genneniene, gin, gien, gen, ginien, gienien, genien

    Ginne zever verkopen he!

    Ik had een Leffe besteld en ik heb nog giene gekregen.

    Dat is genne goeien auto, dat is een rijdende doodskist (doodskist, rijdende ~)

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 20 Aug 2015 00:59
    0 reactie(s)

    #86333

    ginneniene, gieneniene, genneniene
    (onbep. vnw.: m.)

    niemand, niet ene

    zie ook ginne, giene, genne, ginien, gienien, genien, gin, gien, gen

    Ik heb ginneniene gezien die door het roodlicht reed.

    Gieneniene is te laat gekomen temorgend.

    Ik heb nog genneniene carnavalszot geweten die nog nooit poepeloere geweest is.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 20 Aug 2015 00:58
    0 reactie(s)

    #86334

    ginien, gienien, genien
    (onbep. vnw.: vr., o.)

    niemand, niet een

    zie ginne, giene, genne, ginneniene, gieneniene, genneniene, gin, gien, gen

    ons vader krijgt ginien kuisvrouw dees week; ze zijn allemaal ziek of ze mankeren aan hunne rug.

    Ze is zoveel afgevallen dat gienien lange broek haar nog past.

    Genien kieken legt nog aaren.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 20 Aug 2015 00:57
    1 reactie(s)

    #86335

    gin, gien, gen
    (lidwoord van onbepaaldheid: v.)

    geen, niet een

    zie ginien, gienien, genien, ginne, giene, genne, ginneniene, gieneniene, genneniene

    Hij kan gin vrouw krijgen. Dat is ni moeilijk als hij altijd poepeloere rondloopt.

    Haar dochter wilt gien kind want haar leven is daar niet voor ingesteld, zegt ze. Wacht maar tot ze 30 jaar is.

    Voor mij gen pateeke ni meer, ik heb genoeg geten.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 20 Aug 2015 00:56
    0 reactie(s)

    #86336

    teute gerard
    (interj.)

    ja dag Jan

    uitspraak Gerard: Zjéraar

    zie ook de verkorte vorm Gerard

    Het aanvrage me die lelijke del? Ja teute gerard! nog voor gin (gin, gien, gen) duzend frang.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 20 Aug 2015 00:55
    5 reactie(s)

    #86337

    Brusseleir
    (zn. m. -s)

    Brusselaar: zo noemt men een rasechte inwoner van Brussel

    Regio: Brussel en Pajottenland

    Hij is nen echte Brusseleir!

    Regio Brussel
    Bewerking door de Bon op 20 Aug 2015 00:44
    0 reactie(s)

    #86338

    Brusseleir

    Brusselaar: zo noemt men een rasechte inwoner van Brussel

    Regio: Brussel en Pajottenland

    Hij is nen echte Brusseleir!

    Regio Brussel
    Bewerking door DCP op 20 Aug 2015 00:01
    0 reactie(s)

    #86339

    billeke

    Beeldje: in de betekenis van “rouwprentje”.

    Regio: Pajottenland

    Heb jij een billeke van de overledene meegebracht?

    Regio Groene Gordel
    Bewerking door DCP op 19 Aug 2015 23:50
    0 reactie(s)

    #86340

    Vlaamse bronnen

    Dit artikeltje wordt gebruikt om een aantal bronnen op te lijsten voor Vlaamse taal. Er wordt geen waardeoordeel over de kwaliteit van de bronnen gegeven. Wel is het aan te raden om altijd kritisch te blijven en verschillende bronnen te vergelijken.

    (Het lijstje mag natuurlijk aangevuld worden)

    gedrukte bronnen: DS2015; TV2015

    http://wablief.eu/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=34&Itemid=5&limitstart=20

    http://www.belgen.nl/cgi-bin/forum/cutecast.pl?session=ubPDub3IvX2d9qao7xSUU3VVgA&forum=4

    http://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Belgisch-Nederlands#F

    http://vorige.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece/Belgisch_politiek_woordenboek_Wetstratees

    http://www.vlaamsetaal.be/artikel/24/algemene-vlaamse-woorden

    http://www.vandale.be/opzoeken#.U24m-fl_uPw
    opm: Voor Vlaamse woorden gebruikt VD o.a. de labels in België; België; Belgisch-Nederlands; gewestelijk (soms); …

    http://nl.wikipedia.org/wiki/Politieke_terminologie_in_Belgi%C3%AB

    http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_verschillen_tussen_het_Nederlands_in_Nederland,_Suriname_en_Vlaanderen

    artikel over ‘A Frequency Dictionary of Dutch’ http://www.demorgen.be/dm/nl/983/Nieuws/article/detail/1983544/2014/08/08/De-en-in-van-op-de-5-000-woorden-die-u-dagelijks-gebruikt.dhtml

    Discussie over Belgisch-Nederlands, Vlaams, …
    http://nl.taal.narkive.com/hALTRbBy/algemeen-belgische-woorden

    lijst met typisch Vlaamse wielertermen van Michel Wuyts:
    http://www.standaard.be/cnt/dmf20120628_186

    Interessant: Om te controleren of een woord/uitdrukking misschien van BE naar NL overgewaaid is, kan men NL publicaties doorzoeken met www.delpher.nl. (Tip van LeGrognard. Zie voorbeeld in reacties bij geen klein bier zijn

    Google: om op google te BE en NL voorkomens te vergelijken (en te tellen): woord/uitdrukking tussen aanhalingstekens plaatsen en daarachter site:.BE of site:.NL vermelden.

    Vlaamse studententaal (uitgebereid, interessant en gedocumenteerd): http://club.studiant.be/plutonica/studententaal.html

    Over verschillen VL en N-NL door de taaltelefoon:
    http://www.taaltelefoon.be/standaardtaal-verschillen-tussen-belgi%C3%AB-en-nederland

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Aug 2015 22:25
    11 reactie(s)

    #86341

    ach, zich in ~ numme (veur)
    (idioom)

    zich gedragen, geen gekke dingen doen, opletten
    SN: (verouderd) zich in acht nemen, Du: sich in Acht nehmen (vor)

    Num dich es get in ach, zo mitein goan de luu nog de pliesse belle.
    Gedraag je eens wat, zo meteen gaan de mensen nog de politie bellen.

    Num dich in ach veur dat vrommesj ze kalt dich de cente oet gen tesj.
    Pas op bij die vrouw, ze praat het geld uit je zak.

    Regio Maasland
    Bewerking door LeGrognard op 19 Aug 2015 20:59
    0 reactie(s)

    #86342

    klinkt het niet, dan botst het
    (gezegde)

    iets zeggen of doen zoals men het denkt, zonder er rekening mee te houden of het in goede aarde valt. Men is wel voorbereid op een afkeuring.

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands

    Ik heb vlakaf gezegd dat ik dat contract niet teken… Klinkt het niet, dan botst het maar!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Aug 2015 19:14
    0 reactie(s)

    #86343

    lelijk doen
    (uitdr.)

    heftig tekeergaan

    ook specifiek i.v.m. het weer: zie lelijk doen

    vgl. ook ergens lelijk over doen

    Amai, ’t doet weer lelijk bij de buren. Hoort die toch eens ambras maken…

    Amai ’t heeft weer lelijk gedaan vandenacht: Heel den tijd maar hoesten en bassen. Ik dacht dat hij erin ging blijven.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Aug 2015 16:11
    0 reactie(s)

    #86344

    ergens lelijk over doen

    ergens veel ophef over maken, niet zelden positief

    vgl. ook lelijk doen

    Hij deed zo lelijk over die snee in zijn vinger dat ik eigenlijk verwachtte dat die er half af zou liggen, maar nee hoor: een plakkerke erop, meer was niet nodig.

    Mina deed zo lelijk over mijn nieuwe ketting dat ik die maar aan haar gegeven heb om van het gezaag af te zijn. Of wacht eens – zou dat de bedoeling zijn geweest? Wat tunk tich?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Aug 2015 16:11
    0 reactie(s)

    #86345

    frak
    (de ~ (m.), ~ken)

    jas, mantel, kledingstuk voor buiten

    Betekenis van frak in Nederland: lanpandige herenjas, rokjas.

    < van Frans frac of Duits Frack < Engels frock < Oud-Frans froc (monnikspij) < Frankisch hrokk 

    < Een frak was oorspronkelijk een net herenkledingstuk (op het bovenlichaam) dat elke dag gedragen kon worden. Bij de veranderende mode (lange jassen werden steeds gewoner) veranderde de betekenis van het woord frak in de 18e eeuw in het Zuid-Nederlandse taalgebied mee. In Nederland nam ‘jas’ deze rol over en evolueerde de betekenis van frak juist de andere kant op, tot een chic herenkledingstuk dat alleen bij bijzondere gelegenheden wordt gedragen. (etymologiebank)

    Het begon te regenen, maar ik was mijne frak vergeten.

    Kom! Doe je frakske aan! Het is flink kouder geworden!

    “Frak” was ook het zwarte kledingstuk, gedragen door de “suisse” (naar analogie met de Zwitserse wachten in het Vaticaan) in de kerk. Dat waren zwarte lange jassen zonder knopen, maar versierd met zwarte noppen op schouder en arm.

    Uitdrukkingen:
    - Uwe frak afdraaien is in Antwerpen: (een beetje tegen uw goesting) hard werken (als enige, soms met weinig appreciatie en resultaat). ‘k Zalle k’ik mijne frak wel afdraaien terwijl dat die ander in ’t café zitten.

    - Zo de wind waait, waait m’n frakse wordt gezegd van mensen die uit opportuniteit hun mening veranderen.
    Eerst was hij bij de sossen (de socialisten), nu zit hij bij de blauw omdat ze voorspellen dat die bij de verkiezingen gaan winnen: zo de wind waait, waait z’n frakske.

    - amai mijne frak: in het Engels: Oh my God
    Amai mijne frak ’t is warm.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 19 Aug 2015 16:08
    9 reactie(s)

    #86346

    ergens lelijk over doen

    ergens veel ophef over maken, niet zelden positief

    Hij deed zo lelijk over die snee in zijn vinger dat ik eigenlijk verwachtte dat die er half af zou liggen, maar nee hoor: een plakkerke erop, meer was niet nodig.

    Mina deed zo lelijk over mijn nieuwe ketting dat ik die maar aan haar gegeven heb om van het gezaag af te zijn. Of wacht eens – zou dat de bedoeling zijn geweest? Wat tunk tich?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door helle op 19 Aug 2015 16:01
    0 reactie(s)

    #86347

    frak
    (de ~ (m.), ~ken)

    jas, mantel

    vgl frakske, een ~ kouder zijn

    etymologiebank: frak zn. (BN)
    ‘kledingstuk voor buiten, overjas’; (NN) ‘langpandige herenrok’. Nnl. frac, frak ‘mansrok’: net gekleet,… in een Frak met zilveren lissen (WNT).
    Uitsluitend BN en Zuid-Nederlands dialectisch is de betekenis frak ‘overjas’ (1865-70; Schuermans), eerder al als fracque (1773; Lievevrouw-Coopman).
    Al dan niet via Duits Frack ‘herenrok’ (1774; Kluge21) ontleend aan Nieuwfrans frac ‘id.’ (1767; Rey), dat met herinterpretatie tot a van de destijds open uitgesproken o ontleend is aan Engels frock ‘id.’ (1719; OED) (in deze betekenis nu meestal frock-coat geheten).

    Een frak was oorspronkelijk een net herenkledingstuk (op het bovenlichaam) dat elke dag gedragen kon worden. Bij de veranderende mode (lange jassen werden steeds gewoner) veranderde de betekenis van het woord frak in de 18e eeuw in het Zuid-Nederlandse taalgebied mee. In Nederland nam ‘jas’ deze rol over en evolueerde de betekenis van frak juist de andere kant op, tot een chic herenkledingstuk dat alleen bij bijzondere gelegenheden wordt gedragen. (etymologiebank)

    Het begon te regenen, maar ik was mijne frak vergeten.

    Kom! Doe je frakske aan! Het is flink kouder geworden!

    “Frak” was ook het zwarte kledingstuk, gedragen door de “suisse” (naar analogie met de Zwitserse wachten in het Vaticaan) in de kerk. Dat waren zwarte lange jassen zonder knopen, maar versierd met zwarte noppen op schouder en arm.

    Uitdrukkingen:
    - Uwe frak afdraaien is in Antwerpen: (een beetje tegen uw goesting) hard werken (als enige, soms met weinig appreciatie en resultaat). ‘k Zalle k’ik mijne frak wel afdraaien terwijl dat die ander in ’t café zitten.

    - Zo de wind waait, waait m’n frakse wordt gezegd van mensen die uit opportuniteit hun mening veranderen.
    Eerst was hij bij de sossen (de socialisten), nu zit hij bij de blauw omdat ze voorspellen dat die bij de verkiezingen gaan winnen: zo de wind waait, waait z’n frakske.

    - amai mijne frak: in het Engels: Oh my God
    Amai mijne frak ’t is warm.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 19 Aug 2015 15:55
    9 reactie(s)

    #86348

    dank bij voorbaat
    (uitdr.)

    op voorhand al bedankt

    NL-SN-VD2015 online: b.v.d.: bij voorbaat dank

    vzwmentor.be: Hopend op een spoedig bericht, dank ik u bij voorbaat. Ik hoop dat ik een spoedig bericht van u ontvang, dank bij voorbaat.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Aug 2015 15:55
    0 reactie(s)

    #86349

    vertrekken, door de grote poort ~

    zie door de grote poort vertrekken

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Aug 2015 15:51
    0 reactie(s)

    #86350

    poort, door de grote ~ vertrekken

    zie door de grote poort vertrekken

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Aug 2015 15:50
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.