Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #7301

    resem, een hele ~
    (uitdr.)

    een hele hoop

    vnw

    zie resem

    Pukkelpop heeft een hele resem Belgische artiesten toegevoegd aan de affiche van komende zomer. (vrt.be)

    Bij een controleactie op taxichauffeurs afgelopen vrijdag heeft de Brusselse arbeidsinspectie een hele resem inbreuken vastgesteld. (demorgen.be)

    We hebben intussen een hele resem centrale toetsen voor het onderwijs, van de koalatest voor kleuters tot ijkingsproeven in het hoger onderwijs. (standaard.be)

    Of je nu 7 of 77 bent, als je geen lid bent van een hele resem clubs lijk je wel verdacht. (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Feb 2025 07:09
    0 reactie(s)

    #7302

    resem
    (de ~ (m.), ~s)

    reeks, rij, serie, rist

    vnw:
    •rist, tros van vruchten
    •rist, reeks
    •menigte, massa, hoop

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, rist
    vormvariant: resel
    < (1562) verwant met rijgen

    VRT taalnet: Standaardtaal in België

    DS2015 standaardtaal

    dikwijls in de vaste woordverbinding ‘een hele resem’ (resem, een hele ~)

    We moeten nog een hele resem todo’s afwerken.

    “Met één druk op de knop wordt een resem bewerkingen uitgevoerd.” (vrt Taalnet)

    De regering-Di Rupo heeft in alle discretie een akkoord bereikt over nog een resem topjobs. (DeMorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Feb 2025 07:06
    2 reactie(s)

    #7303

    resem
    (de ~ (m.), ~s)

    reeks, rij, serie, rist

    vnw:
    •rist, tros van vruchten
    •rist, reeks
    •menigte, massa, hoop

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, rist
    vormvariant: resel
    < (1562) verwant met rijgen

    VRT taalnet: Standaardtaal in België

    DS2015 standaardtaal

    dikwijls in de vaste woordverbinding ‘een hele resem’ (resem, een hele ~

    We moeten nog een hele resem todo’s afwerken.

    “Met één druk op de knop wordt een resem bewerkingen uitgevoerd.” (vrt Taalnet)

    De regering-Di Rupo heeft in alle discretie een akkoord bereikt over nog een resem topjobs. (DeMorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Feb 2025 07:06
    2 reactie(s)

    #7304

    resem
    (de ~ (m.), ~s)

    reeks, rij, serie, rist

    vnw:
    •rist, tros van vruchten
    •rist, reeks
    •menigte, massa, hoop

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, rist
    vormvariant: resel
    < (1562) verwant met rijgen

    VRT taalnet: Standaardtaal in België

    DS2015 standaardtaal

    dikwijls in de vaste woordverbinding ‘een hele resem

    We moeten nog een hele resem todo’s afwerken.

    “Met één druk op de knop wordt een resem bewerkingen uitgevoerd.” (vrt Taalnet)

    De regering-Di Rupo heeft in alle discretie een akkoord bereikt over nog een resem topjobs. (DeMorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Feb 2025 07:05
    2 reactie(s)

    #7305

    repressie, de ~
    (begrip)

    vergelding tegenover echte en vermeende collaborateurs i.h.b. na WO I en II

    vnw: repressie: (bnl.) bestraffing van collaborateurs na een oorlog, vooral na de Tweede Wereldoorlog

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    demorgen.be: Na de oorlog heeft een legitieme repressie een gedeelte van de collaborateurs vervolgd. De geschiedenis leert ons dat die repressie niet altijd met de nodige sereniteit werd gevoerd.

    wikipedia: De term repressie wordt in de Belgische geschiedenis gebruikt om te verwijzen naar de vervolging en bestraffing van echte en vermeende collaborateurs na de Eerste Wereldoorlog en de Tweede Wereldoorlog. Zij is het voorwerp van een politieke controverse die tot op heden voortduurt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Feb 2025 07:02
    1 reactie(s)

    #7306

    repliceren
    (ww., repliceerde, gerepliceerd)

    antwoorden

    Zie reacties ivm gebruik in NL

    vgl. replikeren

    Nóg sneller werkt de ‘walky-talky’-functie. De persoon met wie je wil praten hoort je in real-time, en kan – zodra je de knop loslaat – repliceren. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Feb 2025 06:36
    3 reactie(s)

    #7307

    replikeren
    (ww. replikeerde; gereplikeerd)

    vnw: repliceren, antwoorden

    Typisch Vlaams: antwoorden, repliceren: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3

    Heeft de BRTN de minister op de hoogte gebracht van de getuigenis die uitgezonden zou worden en heeft zij de kans gekregen om te replikeren? (vlaamsparlement.be)

    Het bedrijf replikeerde daarop en maakte vooral meer details bekend over het nieuwe bod op de taal- en spraaktechnologie. (tijd.be)

    “Ach, we kamperen liever vier dagen in de koude” replikeert Wesley Pittomvils. (hln.be)

    Uitzichtloze hints waarop met tegenzin wordt gereplikeerd. Small talk, zonder interesse. (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Feb 2025 06:35
    1 reactie(s)

    #7308

    repliceren
    (ww., repliceerde, gerepliceerd)

    antwoorden

    vgl. replikeren

    Nóg sneller werkt de ‘walky-talky’-functie. De persoon met wie je wil praten hoort je in real-time, en kan – zodra je de knop loslaat – repliceren. (deredactie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 04 Feb 2025 06:29
    3 reactie(s)

    #7309

    repertorium
    (zn. o.; ~s of ~ria)

    repertoire, inventaris, overzicht van prestaties of verwezenlijkingen

    SN-NL: repertoire

    vnw: repertoire van een muziek- of toneelgezelschap, een kunstenaar enz.

    znwb: Repertoire (van een toneelgezelschap, van een kunstenaar)

    zie ook repertoriëren

    Vijf jonge klassieke muzikanten brachten daar een repertorium uit verschillende tijdperken. (vrt.be)

    Wie deze klassieke pastasauzen – al dan niet met een twist – in zijn repertorium heeft zitten, hoeft nooit honger te lijden. (demorgen.be)

    Het repertorium van de architectuur in België schenkt alleen aandacht aan Jozef Viérin, en in een kleine paragraaf ook aan Luc Viérin. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Feb 2025 09:12
    0 reactie(s)

    #7310

    repertoriëren
    (ww. repertorieerde; gerepertorieerd)

    vnw: inventariseren

    vgl. repertorium

    Het Rijksarchief te Bergen zoekt momenteel vrijwilligers voor het repertoriëren van faillissementsdossiers (1802-1970) (arch.be)

    Voorstel m.b.t. het toekennen van dienstencodes, repertoriëren van de briefwisseling en opstellen van een ordeningsschema per dienst. (archief.oostende.be)

    Tussen 1976 en 2004 repertorieerde men in achttien boekdelen het bouwkundig erfgoed in de provincie Antwerpen. (inventaris.onroerenderfgoed.be)

    Alle officieel erkende borstklinieken in België, alsook de satelliet en coördinerende centra zijn in deze dossier gerepertorieerd. (europadonna.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Feb 2025 08:47
    0 reactie(s)

    #7311

    pact
    (zn. o.; ~en)

    1) toekomstgerichte overeenkomst tussen politieke partijen en/of regio’s over belangrijke maatschappelijke onderwerpen (uitbreiding van VD2017 2. hieronder)
    2) overeenkomst of regeling tussen belangengroepen of betrokkenen over een belangrijk thema of een aanslepend conflict (uitbreiding van VD2017 1. hieronder)

    zie schoolpact; energiepact

    Van Dale 2017 online:
    1.af­spraak, over­een­komst (zoals in ‘een pact met de duivel sluiten’)
    2.trak­taat, ver­drag, m.n. ge­bruikt voor mul­ti­la­te­ra­le ver­dra­gen van be­lang­rij­ke in­houd (internationale overeenkomsten)

    gratis Van Dale online 2025: (België) akkoord tussen politieke partijen over een belangrijk thema

    1) Het Energiepact dat door de ministers van Energie is afgesloten en dat tegen 2025 een uitstap uit de kernenergie wil, is een ramp voor de industrie. (trends.knack.be)

    1) Het Schoolpact was een onderwijsakkoord dat op 20 november 1958 door onderhandelaars van de drie politieke partijen in België (meerderheid en oppositie) werd ondertekend. (Wikipedia)

    2)Pact Medische Technologieën: overheid en industrie werken samen aan meer veiligheid en kwaliteit. (fagg-afmps.be)

    2) De ziekenfondsen en minister van Volksgezondheid Maggie De Block ondertekenden op 28 november een toekomstpact over de rol van de ziekenfondsen. (cm.be )

    1) Het Pact 2020 weerspiegelt de gezamenlijke langetermijnvisie, -strategie en -acties van de Vlaamse regering en de sociale partners. (vlaanderen.be )

    2) Het Sociaal Pact waarover heimelijk onderhandeld werd tijdens de bezetting, leidde tot de besluitwet van 28 december 1944 die aanleiding gaf tot ons huidige sociale zekerheidssysteem. (everybodywins.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Feb 2025 08:21
    1 reactie(s)

    #7312

    onder de taalgrens
    (vaste woordverbinding)

    bezuiden de taalgrens: Wallonië + Oostkantons
    ook: beneden de taalgrens

    zie ook boven de taalgrens

    Tom Lanoye onder de taalgrens. De naam Tom Lanoye doet bij weinig Franstalige Belgen een belletje rinkelen. Komt daar binnenkort verandering in? (canvas.be)

    Geen provinciaal voetbal onder de taalgrens door België-Wales. (sporza.be)

    ‘Dat België op deze manier niet meer functioneert, is ook onder de taalgrens een breed gedragen gevoel’ (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Feb 2025 08:19
    0 reactie(s)

    #7313

    as is verbrand hout

    zie asse is verbrand hout

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Feb 2025 08:16
    0 reactie(s)

    #7314

    asse is verbrand hout
    (uitdrukking)

    Wat gebeurd is, is gebeurd en het heeft geen zin om erop terug te komen

    A(l)s, a(l)s a(l)s… as is verbrand hout

    - Als ik dat nu eens…
    - Asse is verbrand hout, begin er nu niet meer over!

    Wat als Van Aert wel op de eerst rij was gestart? “As is verbrand hout”, zegt Van Aert zelf. Klopt. (demorgen.be)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Feb 2025 08:16
    0 reactie(s)

    #7315

    repertoriëren
    (ww. repertorieerde; gerepertorieerd)

    vnw: inventariseren

    Het Rijksarchief te Bergen zoekt momenteel vrijwilligers voor het repertoriëren van faillissementsdossiers (1802-1970) (arch.be)

    Voorstel m.b.t. het toekennen van dienstencodes, repertoriëren van de briefwisseling en opstellen van een ordeningsschema per dienst. (archief.oostende.be)

    Tussen 1976 en 2004 repertorieerde men in achttien boekdelen het bouwkundig erfgoed in de provincie Antwerpen. (inventaris.onroerenderfgoed.be)

    Alle officieel erkende borstklinieken in België, alsook de satelliet en coördinerende centra zijn in deze dossier gerepertorieerd. (europadonna.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Feb 2025 07:56
    0 reactie(s)

    #7316

    poesuiker
    (de ~, (m))

    bruine suiker

    Klik op de afbeelding
    basterdsuiker

    Karnemelkpap met poesuiker is voor velen een lekkernij.

    de kleintjes smulden van de boterhammen ( de stuutjes) met poesuiker (Toegevoegd door Kastanjeoog 31 Jan 2025)

    Ik moefelde je boterhammen met ‘poesuiker’ op tot ik scheel zag en ik heb je Piedboeuf-tafelbier uitgedronken dat altijd werd geserveerd tijdens de maaltijd. (nieuwsblad.be)

    Regio Leiestreek
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Feb 2025 07:50
    0 reactie(s)

    #7317

    poesuiker
    (de ~, (m))

    bruine suiker

    Klik op de afbeelding
    basterdsuiker

    Karnemelkpap met poesuiker is voor velen een lekkernij.

    de kleintjes smulden van de boterhammen ( de stuutjes) met poesuiker (

    Ik moefelde je boterhammen met ‘poesuiker’ op tot ik scheel zag en ik heb je Piedboeuf-tafelbier uitgedronken dat altijd werd geserveerd tijdens de maaltijd. (nieuwsblad.be)

    Regio Leiestreek
    Bewerking door Georges Grootjans op 03 Feb 2025 07:49
    0 reactie(s)

    #7318

    draagvrouw
    (zn. de ~ (m.) ~en)

    vrouw die een kind voor een ander draagt en baart

    SN/NL: draagmoeder

    Open VLD heeft in de Kamer een wetsvoorstel ingediend om een wettelijk kader te creëren rond draagmoederschap/draagvrouwschap. (De specialist)

    Eindelijk is het zover in ‘Thuis’. Tamara bevalt als draagvrouw van het kindje van Lowie en zijn voormalige stiefzus Katrien. (HbvL)

    Draagmoeders hebben niet de bedoeling om zelf moeder van het kind te worden. Daarom is het beter om hen draagvrouw te noemen, zegt het Raadgevend Comité voor Bio-ethiek in een nieuw advies. (DS)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 02 Feb 2025 20:37
    0 reactie(s)

    #7319

    kadijs
    (de ~, ~en, man. zelfst. nw.)

    ijsje, ijsroom

    < koud ijs

    vgl. toeterka

    Ik heb van onze pa ne grote kadijs gekregen.

    Regio Waasland
    Bewerking door de Bon op 02 Feb 2025 16:51
    0 reactie(s)

    #7320

    rentabiliseren
    (ww. rentabiliseerde; gerentabiliseerd)

    vnw: rendabel maken

    De financiële begrippenlijst (dfbonline.nl): Belgisch-Nederlands

    Ook werden drie gebouwen van het OCMW gratis ter beschikking gesteld van Samusocial, terwijl het OCMW deze gebouwen had kunnen rentabiliseren. (vrt.be)

    Wij hebben voor acht van de tien commerciële partners van Euro 2000 hun sponsoring gerentabiliseerd. (demorgen.be)

    Toen de onderneming in 2016 aan de Nederlandse familie Huurman werd verkocht, rentabiliseerde hij zijn kennis door voedingsbedrijven bij te staan met advies (cce.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Feb 2025 09:44
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.