Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
pak rammel
< pandoer
zie ook: roefeling, peutering, doefeling, priggel, stravats, ros, rossing, rammeling, doef, ruising, deus krijgen, biet, poefeling,
Van Dale 2016 online: BE
WNT: pak slaag: in Z.-Nederl.
”Iemand eene goede pandoering geven”, schuerm. (1883), de bo (1873), corn.-vervl.
”Hij mag het op een loopen stellen om geen pandoering te krijgen”, wattez, Koningsk. 15.
West-Vlaanderen: pandoeringe
Als ge zo verder doet kunt ge een pandoering krijgen.
vrijwiliger die in WO II aan het oostfront voor de Duitsers vocht (Belgisch-Nederlands)
NL: oostfrontstrijder
Historicus Bruno De Wever vergeleek Syriëstrijders met oostfronters. ‘Kleuters,’ noemde hij de jihadisten van IS. ‘Qua barbarij reiken ze zelfs niet tot de enkels van de oostfronters. (www.humo.be)
Na de geslaagde theatertour ‘IJzer’ komt Wim met nieuw werk. ‘Zwartzak’ is het verhaal van de zoon en zijn vader, die oostfronter was. (debreughel.bree.be)
In Dukhovschina, nabij de Russische stad Smolensk, opent vandaag een nieuw kerkhof voor Duitse Oostfronters. (De Standaard)
politieman, politieagent
Leuvense studententaal, verouderd
Van Dale: naam van de soldaten uit het korps dat in 1741 door baron Von der Trenck gevormd werd om de Ottomaanse grensstreken van rovers te zuiveren.
< Frans pandour, < Servo-Kroatisch: pandur
< voor meer etymologische verklaringen zie: http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/pandoer
zie ook pandoering
“Op 18 maart 1955, in het kader van de aktie tegen de Collardwet, trokken Rik Vandekerckhove en elf dappere commilitones het Leuvens stadhuis, tevens pandoerenkot, langs de hoofdingang binnen. Klokken, trompetten, strooibriefjes en veel lawaai kondigden de inname van het stadhuis aan. De pandoeren konden slechts na een half uur terug in hun eigen kot, dat even later opnieuw belegerd werd.” (http://www.carpegeel.be/)
politieman, politieagent
Leuvense studententaal, verouderd
Van Dale: naam van de soldaten uit het korps dat in 1741 door baron Von der Trenck gevormd werd om de Ottomaanse grensstreken van rovers te zuiveren.
< Frans pandour, < Servo-Kroatisch: pandur
< voor meer etymologische verklaringen: http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/pandoer
zie ook pandoering
“Op 18 maart 1955, in het kader van de aktie tegen de Collardwet, trokken Rik Vandekerckhove en elf dappere commilitones het Leuvens stadhuis, tevens pandoerenkot, langs de hoofdingang binnen. Klokken, trompetten, strooibriefjes en veel lawaai kondigden de inname van het stadhuis aan. De pandoeren konden slechts na een half uur terug in hun eigen kot, dat even later opnieuw belegerd werd.” (http://www.carpegeel.be/)
al of niet overdekte wielerpiste, wielerbaan
soms ook voor andere sporten of voorstellingen gebruikt
NL: wielerstadion
< Frans: vélodrome
WNT: velodroom: Een vorming bij vélo, naar het model van hippodrome. Ovale, al dan niet in een gebouw ondergebrachte renbaan voor wielrenners, oorspr. gebruikt als rijwielschool, thans uitsluitend dienend voor wielerwedstrijden. Wielerbaan, baan, piste.
Het woord is thans uitsluitend in Z.-Nederl. in gebruik.
Klik op de afbeelding
Velodroom in Blankenberge
Het Kuipke in Gent is een bekende velodroom in Vlaanderen.
Zaterdag gaan we een inbolritje in onze velodroom houden.
politieman, politieagent
Leuvense studententaal, verouderd
Van Dale: naam van de soldaten uit het korps dat in 1741 door baron Trenck gevormd werd om de Ottomaanse grensstreken van rovers te zuiveren.
< Frans pandour, < Servo-Kroatisch: pandur
< voor meer etymologische verklaringen: http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/pandoer
zie ook pandoering
“Op 18 maart 1955, in het kader van de aktie tegen de Collardwet, trokken Rik Vandekerckhove en elf dappere commilitones het Leuvens stadhuis, tevens pandoerenkot, langs de hoofdingang binnen. Klokken, trompetten, strooibriefjes en veel lawaai kondigden de inname van het stadhuis aan. De pandoeren konden slechts na een half uur terug in hun eigen kot, dat even later opnieuw belegerd werd.” (http://www.carpegeel.be/)
vrijwiliger die in WO II aan het oostfront voor de Duitsers vochten (Belgisch-Nederlands)
NL: oostfrontstrijder
Historicus Bruno De Wever vergeleek Syriëstrijders met oostfronters. ‘Kleuters,’ noemde hij de jihadisten van IS. ‘Qua barbarij reiken ze zelfs niet tot de enkels van de oostfronters. (www.humo.be)
Na de geslaagde theatertour ‘IJzer’ komt Wim met nieuw werk. ‘Zwartzak’ is het verhaal van de zoon en zijn vader, die oostfronter was. (debreughel.bree.be)
In Dukhovschina, nabij de Russische stad Smolensk, opent vandaag een nieuw kerkhof voor Duitse Oostfronters. (De Standaard)
politieman, politieagent
Leuvense studententaal, verouderd
Van Dale: “naam van de soldaten uit het korps dat in 1741 door baron Trenck gevormd werd om de Ottomaanse grensstreken van rovers te zuiveren.
Ontleend aan het Frans pandour, ontleend aan het Servo-Kroatisch pandur”
< voor meer etymologische verklaringen: http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/pandoer
zie ook pandoering
“Op 18 maart 1955, in het kader van de aktie tegen de Collardwet, trokken Rik Vandekerckhove en elf dappere commilitones het Leuvens stadhuis, tevens pandoerenkot, langs de hoofdingang binnen. Klokken, trompetten, strooibriefjes en veel lawaai kondigden de inname van het stadhuis aan. De pandoeren konden slechts na een half uur terug in hun eigen kot, dat even later opnieuw belegerd werd.” (http://www.carpegeel.be/)
zeggen dat men niets te verbergen heeft
“Ge hebt toch geen verborgen mandaten meer, hé meneer Bracke?” peilde hij. “Nee nee,” verzekerde deze, “niks in de zakken, niks in de mouwen.” (Louis van Dievel, deredactie.be)
En behalve de truc met de erwtensoep is er bijzonder weinig trucage aan. Niks in de zakken, niks in de mouwen. (Artikel over een kookprogamma in De Standaard)
een handig persoon
Hij is een echte handigaard, zo heeft hij eens zelf een boot in elkaar gestoken! (Chiro Maldegem)
Handigaards, van betonboeren tot promotoren, maakten dankbaar gebruik van de kortzichtigheid van de politici. (bruzz.be)
Handigaard tovert romantische tophits om tot griezelige boekomslagen. (humo.be)
trechter
WNT: trefter
Door verlenging ontstaan uit treeft (bijvorm treft) en gebezigd in deze betekenis. Niet algemeen en sinds lang verouderd.
Pakt ineens nen trefter voor die olie over te gieten, dan gaat ge zeker niet klassen.
“Zeer mooie trefter in tin, uitstekende kwaliteit. Indien verzending : 5 euro onkosten.” (2dehands.be)
trechter
WNT: trefter
Door verlenging ontstaan uit treeft (bijvorm treft) en gebezigd in deze betekenis. Niet algemeen en sinds lang verouderd.
Pakt ineens nen trefter voor die olie over te gieten, dan gaat ge zeker niet klassen.
trechter
Pakt ineens nen trefter voor die olie over te gieten, dan gaat ge zeker niet klassen.
trechter
Pakt ineens nen trefter voor die olie over te gieten, dan gaat ge zeker niet klassen.
1) iemand kwijtgeraken
2) iemand verliezen
3) van iemand afgeraken die men niet moet
WNT: Iemand kwijtspelen: in Z.-Nederl.: maken dat men van hem afkomt.
VD online: kwijtspelen: BE
1) Tussen die massa volk zijn ze hem kwijtgespeeld.
2) Als ge niet lief blijft doen tegen uwe vrijer, dan gaat ge hem nog weleens kwijtspelen.
3) Voilà, die wiewa zijn we kwijtgespeeld en die zal niet rap niemeer (nie niemeer) op ons erf komen.
1) verliezen, kwijtraken, verspelen
2) mekaar kwijtspelen
zie ook kwijtgeraken
1) Ik ben in het casino al mijn geld kwijtgespeeld.
2) Bij een evenement, met een massa volk, kunt ge mekaar kwijtspelen als men niet rap genoeg mekaar kunt volgen.
handkar die men duwt en ook kan trekken
Van Dale online 2017:
stootkar
1 BE handkar die men duwt
Louis, de groenteboer, heeft zijn stootkar volgeladen en trekt ermee naar de vroegmarkt.
Het ambacht van het slijpen van messen en scharen.
Het werd uitgevoerd door een scharesliep. De slijpsteen was gemonteerd op een scharesliepwagen.
Van Dale online: scharensliep
1. scharenslijper
Versje van een liedje over de scharesliep Jan Vlijm
Op het hoekje bij het plein, ginds daar naast de kerk
Is de scharesliep Jan Vlijm, ijv’rig aan het werk
En terwijl het wieltje gaat, klinkt zijn roepstem over straat
“Scharesliep, scharesliep, schare, scharesliep”
ui
Van Dale 2015 online: BE
< Oudfrans o(i)gnon < Lat. unionem; de ontlening is blijkbaar van vóór 1187
zie ook ajuinsaus, ajuinsoep
in de Antwerpse Kempen dikwijls ook “juin”
Ik begin altijd te bleiten als ik ajuinen moet pellen.
“Die reessems van ajuyn, hangende achter op den rugge” (Poirters, ed. 1688).
ui
VD2015 online: BE
< Oudfrans o(i)gnon < Lat. unionem; de ontlening is blijkbaar van vóór 1187
zie ook ajuinsaus, ajuinsoep
in de Antwerpse Kempen dikwijls ook “juin”
Ik begin altijd te bleiten als ik ajuinen moet pellen.
“Die reessems van ajuyn, hangende achter op den rugge” (Poirters, ed. 1688).
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
