Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #62051

    trottoir, den ~ doen
    (vaste woordgroep)

    tippelen, aan straatprostitutie doen;
    zie ook boulevard, den ~ doen

    Vroeger waren er in de buurt van het busstation in ’t Stad heel wat vrouwen die daar den trottoir deden, maar tegenwoordig zijn ze daar weg.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jun 2017 01:45
    0 reactie(s)

    #62052

    trottoir, den ~ doen
    (vaste woordgroep)

    tippelen, aan straatprostitutie doen;
    zie ook boulevard, den ~ doen

    Vroeger waren er in de buurt van het busstation in ’t Stad heel wat vrouwen die daar den trottoir deden, maar tegenwoordig zijn ze daar weg.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jun 2017 01:44
    0 reactie(s)

    #62053

    plak
    (de ~ (v.), ~ken)

    werk, betrekking, ambt, job

    WNT: Plak: plek, plaats, betrekking. Gewestelijk, b.v. in Groningen, Friesl. en Antwerpen.

    Naar ’en ander plak uitzien, corn.-vervl. (WNT)

    Zijn slechte motivatie heeft hem zijn plak gekost.

    Na een langdurige ziekte is haar plak nu ingenomen door een collega.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 08 Jun 2017 01:27
    3 reactie(s)

    #62054

    afwachten
    (ww., wachtte af, afgewacht)

    opwachten

    Hij stond zijn lief op de hoek van de straat af te wachten, maar ze kwam niet.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 07 Jun 2017 22:37
    0 reactie(s)

    #62055

    klakkaard
    (zn. m. -s)

    wentelteefje: een snede brood in melk gedoopt, met ei erin, dan gebakken en met suiker bestrooid.

    WNT: klakkaard: bij De Bo in het Westvlaamsch idioticon (1873): klakkaard
    < afgeleid van het werkwoord klakken:
    Iets met een klappenden, knallenden, of een kletsenden slag, in iets, of tegen iets aan, werpen, op iets laten neervallen, enz.
    — Eiers in de pan klakken, eieren in de pan slaan (breken).
    “Klak wat eiers in de pan, we zullen te middag klakkaard (eierkoek) eten”, Schuermans (1865-1870).

    -ook gespeld als klakkaart, klakaard …

    zie ook gewonnen brood, verloren brood, verloren kost

    We waren op bezoek bij vrienden en kregen daar iets zeer smakelijks opgediend. Toen we vroegen: hoe heet dat?
    En ken je dat niet? Een klakkaart!

    vormingplusmzw.be:
    Klakkaart: “Zoo heet te Kortryk eene in de pan gebakken sneê koek met eijeren; te Gent gewonnen wittebrood, in het fransch pain-perdu. In Holland draegt het den naem wentelteve, in Duitschland dien van arme ritters.” (Uit WILLEMS, J.F., Bydragen tot de kennis van den tongval en het taeleigen van Kortryk. p.195).

    “Iemand nooden op eenen klakkaard, op een eenvoudig onthaal (De Bo (1873))

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 Jun 2017 17:45
    3 reactie(s)

    #62056

    klakkaard
    (zn. m. -s)

    wentelteefje: een snede brood in melk gedoopt, met ei erin, dan gebakken en met suiker bestrooid.

    WNT: klakkaard: bij De Bo in het Westvlaamsch idioticon (1873): klakkaard
    < afgeleid van het werkwoord klakken:
    Iets met een klappenden, knallenden, of een kletsenden slag, in iets, of tegen iets aan, werpen, op iets laten neervallen, enz.
    — Eiers in de pan klakken, eieren in de pan slaan (breken).
    “Klak wat eiers in de pan, we zullen te middag klakkaard (eierkoek) eten”, Schuermans (1865-1870).

    -ook gespeld als klakkaart

    zie ook gewonnen brood, verloren brood, verloren kost

    We waren op bezoek bij vrienden en kregen daar iets zeer smakelijks opgediend. Toen we vroegen: hoe heet dat?
    En ken je dat niet? Een klakkaart!

    vormingplusmzw.be:
    Klakkaart: “Zoo heet te Kortryk eene in de pan gebakken sneê koek met eijeren; te Gent gewonnen wittebrood, in het fransch pain-perdu. In Holland draegt het den naem wentelteve, in Duitschland dien van arme ritters.” (Uit WILLEMS, J.F., Bydragen tot de kennis van den tongval en het taeleigen van Kortryk. p.195).

    “Iemand nooden op eenen klakkaard, op een eenvoudig onthaal (De Bo (1873))

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 Jun 2017 17:43
    3 reactie(s)

    #62057

    hoerenjagertje
    (het ~, ~s)

    vlinderdas
    synoniem: neuke

    BOWTIE red velvet pretied clipon

    Met een smoking moet je een hoerenjagertje dragen in plaats van een plastron.

    Regio Brugs Ommeland
    Bewerking door de Bon op 07 Jun 2017 14:54
    0 reactie(s)

    #62058

    hoerenjagertje
    (het ~, ~s)

    vlinderdas
    synoniem: neuke

    Met een smoking moet je een hoerenjagertje dragen in plaats van een plastron.

    Regio Brugs Ommeland
    Bewerking door de Bon op 07 Jun 2017 14:51
    0 reactie(s)

    #62059

    dot
    (de ~ (m.), ~ten)

    slag, klop, uithaal, stoot

    zie ook: ket, doef

    Hij was zo onbeschoft dat ik hem bijna een dot op zijn oog gaf.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 07 Jun 2017 14:03
    0 reactie(s)

    #62060

    totteke
    (het ~, ~s)

    Kusje, ook: totje;
    werkwoord: totten

    Antwerpen: toet, toeteke

    zie synoniemen in andere regio’s bij bees

    Emojione 1F48F

    Geef mij eens een totteke!

    Tot maaij huul de nacht.

    Regio Meetjesland
    Bewerking door de Bon op 07 Jun 2017 14:01
    0 reactie(s)

    #62061

    kaerbeusjtel
    (z.n. de ~ (m.) ~e of ~s)

    ook wel bessem of baezem genoemd
    VL: keerborstel
    NL: bezem

    Pak dich de kaerbeusjtel en kaer mich ’t plaetsjke èns oet.
    Pak jij de bezem en veeg het binnenplaatsje eens schoon.

    Der sjtoan twee kaerbeusjtele: eine is veur binne, de angere veur boete.
    Er staan twee bezems: een is voor binnen, de andere is voor buiten.

    Regio Maasland
    Bewerking door LeGrognard op 07 Jun 2017 00:37
    0 reactie(s)

    #62062

    kaerbeusjtel
    (z.n. de ~ (m.) ~e of ~s)

    ook wel bessem of baezem genoemd
    VL: [keerborstel}
    NL: bezem

    Pak dich de kaerbeusjtel en kaer mich ’t plaetsjke èns oet.
    Pak jij de bezem en veeg het binnenplaatsje eens schoon.

    Der sjtoan twee kaerbeusjtele: eine is veur binne, de angere veur boete.
    Er staan twee bezems: een is voor binnen, de andere is voor buiten.

    Regio Maasland
    Bewerking door LeGrognard op 07 Jun 2017 00:37
    0 reactie(s)

    #62063

    lijnen, tussen de ~ lezen
    (idioom)

    iets uit de tekst kunnen afleiden dat niet per se geschreven staat
    NL: tussen de regels door lezen

    Ze verdedigde het huidige beleid en tussen de lijnen viel te lezen dat een andere bevoegde organisatie dan maar voor de winteropvang moest zorgen. (De Standaard)

    We zijn het gewoon dat politici met gespleten tong spreken, dus lezen we, zeker professionele interpretatoren, in regel ook tussen de lijnen. (De Morgen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 07 Jun 2017 00:23
    0 reactie(s)

    #62064

    rodehond
    (zn. m. geen meerv.)

    roodvonk, of een andere (kinder)ziekte met rode uitslag en koorts

    etymologie: De ziekten roodvonk en rodehond worden beide gekenmerkt door rode vlekken; vandaar het rood als eerste deel van de benamingen. De naam roodvonk is voor het eerst in 1672 genoteerd. Het lijkt een samenstelling van rood en vonk: de naam zou dan iets betekenen als ‘ziekte die wordt gekenmerkt door rode, vurige vlekjes’. Maar deze herkomst is schijn: in werkelijkheid is roodvonk een verbastering van ‘roodhond’, de oorspronkelijke vorm van rodehond. Roodhond is al in 1567 aangetroffen, en roodvont, een tussenvorm tussen roodhond en roodvonk, werd in 1694 opgeschreven. In dialecten duiden roodvonk en rodehond nog steeds dezelfde ziekten aan.

    Maar waar komt nu de benaming roodhond/rodehond vandaan? Wat heeft de ziekte met een hond te maken? Helemaal niets: het tweede deel van de naam is een verbastering van Middelnederlands ‘hune’ en zestiende-eeuws Nederlands ‘huin’, onzuiverheid, drek, verwant met Oudengels hún onzuiverheid en Middelnederfrankisch hunen ‘puist’. Omdat hune/huin in de zeventiende eeuw een verouderd woord was dat niet meer werd begrepen, verving men het door allerlei gelijkluidende woorden die wél bekend waren. De twee varianten roodvonk en rodehond hebben de tand des tijds overleefd. Andere varianten zijn verdwenen, namelijk roodgrond, roodhout, roodjonk, rookjook (van jeuken) en rodekoorts. (Nicoline van der Sijs)

    Paulientje kan niet naar de crèche want ze heeft de rodehond.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jun 2017 18:27
    2 reactie(s)

    #62065

    shopping center
    (het ~, (mv.) ~s, - centra)

    winkelcentrum, winkelpromenade

    vaak ook kortweg “shopping” (dan mannelijk)

    De oudere generatie in de buurt van het shopping center van Wijnegem spreekt ook van het shoppingcentrum.

    Klik op de afbeelding
    Wijnegem Shopping Center
    Wijnegem Shopping Center

    Het shopping center in Genk, zeker de Shopping 1, moet wel een van de oudste van het land zijn (opgericht eind jaren 60).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jun 2017 17:55
    15 reactie(s)

    #62066

    Poeperkesdag
    (de ~ (m.), ~en)

    dag waarop men ongestraft vreemd mag gaan, t.w. op 1 november
    zie poepen

    Ze zijn daarmee begonnen in Schalkse Ruiters en da was de man van Melle die bij mensen aan de deur kwam bellen voor Poeperkesdag.

    Ja, kunnen we van Poeperkesdag gene betaalde feestdag maken?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jun 2017 17:20
    0 reactie(s)

    #62067

    woefke
    (zn. dim. o. ; ~s)

    hond
    meestal kindertaal, ook woefwoef
    ook “woef” voor iets grotere honden

    zie ook: teibas

    Vigo en zijn woefke

    happylicious.be: “Ik heb zo 15j geleden een woefke geadopteerd uit een asiel, amper 3 maandjes oud. (te groot vo ne pincher, te klein vo ne mini-dobberman)”

    bordercollieforum.be: "Ik heb een poulier bij de deur gevonden (niet letterlijk) en vroeg mij af of een woefke alles van een gepluimde kip mag eten "

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jun 2017 15:27
    0 reactie(s)

    #62068

    schietschool
    (zn. v. -en)

    kleuterschool

    vroeger kakschool of het schietschooltje

    zie schietten (schijten)

    Mijn broer en ik gingen naar het schietschooltje en zaten in de klas van Masoeur Marie de Montfort. Kindjes die in hun broek deden moesten vooraan in de klas gaan staan.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jun 2017 15:24
    0 reactie(s)

    #62069

    schietschool
    (zn. v. -en)

    kleuterschool

    vroeger kakschool of het schietschooltje
    zie ook papschool

    zie schietten

    - mijn broer en ik gingen naar het schietschooltje en zaten in de klas van Masoeur Marie de Montfort. Kindjes die in hun broek deden moesten vooraan in de klas gaan staan.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jun 2017 15:23
    0 reactie(s)

    #62070

    Liesbeth, elkander geen ~ noemen
    (uitdrukking)

    niet naïef of hypocriet zijn, wanneer men weet dat er iets ernstigs aan de hand is

    Oorsprong onduidelijk.

    Van Dale 2013 online: laten we elkaar geen mietje noemen

    Natuurlijk wordt er onder politiekers drugs gepakt, gehoereerd en gezwendeld; niemand spreekt daarover openlijk, maar dat is zo. We moeten malkander geen Liesbeth noemen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 06 Jun 2017 15:18
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.