Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
langwerpig met pudding gevuld gebak bestreken met chocolat of mokka
diminutief: eclairke(s) (eeklerrekes)
zie ook sjoeke
Van Dale 1995 in België
Van Dale 2018: eclair
< Frans éclair
langwerpige, met banketbakkersroom of slagroom gevulde en met chocolade bedekte soes
Eclairs met chocolade
’s Zondags na de pistolets nog een eclairke met een taske koffe als toetje, meer moet dat niet zijn.
Hier kunnen woorden alfabetisch opgelijst worden die:
- in het Vlaams een ander geslacht hebben dan in het SN
- waar er binnen Vlaanderen verschillen zijn in het gebruik van het geslacht
- waar er discussie is over het geslacht … der engelen ;) (engelen, het geslacht der ~)
account: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
afval: m. in de prov. Antwerpen
album: m. in de provincie Antwerpen
aperitief: m. in Vlaanderen
asfalt: m. in Vlaanderen
atelier: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
(auto)bus: v. in Antwerpen en de Kempen
beton: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
blog: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
boek: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
bureau: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
cement: m. in Vlaanderen
deken: o. in Vlaanderen, v. in de provincie Antwerpen; m./v. in Nederland
deksel: o. in Vlaanderen; m. in Nederland
dessert: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
diner: m. in Vlaanderen
dossier: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
dok: v. in Antwerpen; m. in Mechelen, Oost-Vlaanderen
filter: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
home: m. in de provincie Antwerpen; o. in Schoon Vlaams
ID: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
kaart: m. in West-Vlaanderen, v. in de rest van Vlaanderen; m./v. in SN
kast: v. in de provincie Antwerpen; m. in Nederland
kader: de in Vlaanderen, het in Nederland (zie VD)
kat: v. in Vlaanderen (kater en kattin zijn respectievelijk m. en v.); m. in Nederland
koffer: o. in de provincie Antwerpen
lek: m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
menu: m. in Vlaanderen
nest: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
omslag: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
orkaan: o. in Antwerpen; m. in SN (zie reacties)
rit: vr. in VL, m. in SN
schilderij: v. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
salon: o. in VL, m. in SN (bv. ook kapsalon)
t-shirt: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
tennis: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
terras: m. in Oost-Vlaanderen
trottoir: o. in SN; m. in VL
villa: SN m./v.; in VL v.
voetbal (en andere balsporten): m. in de provincie Antwerpen; o. in Nederland
zie ook:
- de, ’t, over de versus ’t
- grammatica: gereduceerd lidwoord (+ link naar lijst van Grytolle)
- straat, t straat
uit opportunisme van mening of kamp veranderen
Van Dale 2016 online: BE
vormvariant van kazakkendraaien
lvb.net : Kazakdraaien, leugens, weglatingen, niet in eigen boezem kijken?
citroen-forum.nl : Allé, dat zou kazakdraaien zijn (zoals ze in Antwerpen zeggen), van kant veranderen omdat dit de makkelijkste weg is
bloggen.be: Kazakdraaien hebben ze al geleerd binst de oorlog!
een manspersoon met een asociale attitude
pejoratief gebruik, meestal samen met een pejoratief bn.
zie ook kleine percentjes, rijke ventjes
Hey ventje, gaat het zo een beetje, op uw gemak he gast!
Seg, onnozel ventje, stopt daar eens mee!
Achterlijk ventje, zijt ge nu helegans zot geworden?! Uwe zoon van 11 jaar met den auto laten rijden op den openbare weg in het dorp!
> zie andere betekenis van ventje
firma die als tussenschakel gebruikt wordt voor frauduleuze activiteiten
google2019: .BE (32) ; .NL (5 meestal m.b.t. BE)
Het bouwbedrijf doet al jaren beroep op buitenlandse werkkrachten die vanuit Portugal naar ons land komen. Maar volgens de politie zijn er aanwijzingen dat het in feite om strofirma’s gaat. (vrt.be)
De bende heelde op grote schaal gestolen werktuigen en vrachtwagens en voerde die vervolgens via een strofirma in Spanje naar het Midden-Oosten uit. (hbvl.be)
Zij zouden de voorbije jaren systematisch geld onttrokken hebben aan het bedrijf, door strofirma’s te laten factureren aan de scheepshersteller zonder dat daar diensten tegenover stonden. (tijd.be)
firma die als tussenschakel gebruikt wordt voor frauduleuze activiteiten
google2019: .BE (32) ; .NL (5 meestal m.b.t. BE)
et bouwbedrijf doet al jaren beroep op buitenlandse werkkrachten die vanuit Portugal naar ons land komen. Maar volgens de politie zijn er aanwijzingen dat het in feite om strofirma’s gaat. (vrt.be)
De bende heelde op grote schaal gestolen werktuigen en vrachtwagens en voerde die vervolgens via een strofirma in Spanje naar het Midden-Oosten uit. (hbvl.be)
Zij zouden de voorbije jaren systematisch geld onttrokken hebben aan het bedrijf, door strofirma’s te laten factureren aan de scheepshersteller zonder dat daar diensten tegenover stonden. (tijd.be)
Wordt achteraan een uitspraak gevoegd om de uitspraak met kracht te ontkennen of te bevestigen.
vergelijkbaar: ‘het zal nog niet!’
Is de lijfspreuk geworden van Boma uit De Kampioenen.
‘Kampioen zijn blijft plezant’ is de film van de Kampioenen. Ofdat het een kassucces is? Mijn gedacht!
Xavier drinkt wel erg veel dagschotels, mijn gedacht!
Kampioenen kijken blijft plezant! Mijn gedacht! (Hier zal aan de intonatie, de lichaamstaal of de volledige context moeten blijken of het een bevestiging dan wel een ontkenning is)
De hit “Baby makes her bluejeans talk” zou in deze tijden van #metoo niet onverdeeld positief onthaald worden, mijn gedacht. (Louis van Dievel – vrt.be)
een kort bezoek brengen
binnenwippen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen
Spring deze namiddag eens binnen.
Ge moogt altijd binnenspringen als ge in de buurt zijt.
algauw, versterking van gauw
ook in Waas- en Scheldeland
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
algauw: versterking van gauw. In het Zuiden.
Kom, geeft dat agauw hier, ik zal da wel arrangeren.
alcohol
klemtoon op de 2e lettergreep
In Vlaanderen bestaat alcohol uit slechts twee lettergrepen. Soms ook ‘alcol’ (klemtoon op de 1e lettergreep).
- Wa zoude graag willen drinken?
- Kiest maar, ma liefst genen alcool.
erwt
< Erwt is ontstaan uit het Middelnederlands erwete, erweete, arweete (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
ook in West-Vlaanderen
.jpg)
’k E ier noh een blek mee erweten en buënn. (Ik heb hier nog een blik met erwten en bonen.)
thuismatch; terugwedstrijd
ANW: (vooral) in België
zie ook heenmatch
Standard haalt 0-2 achterstand op in tweede helft en redt terugmatch (voetbalprimeur.be)
De Zuid-Amerikaanse voetbalbond heeft beslist om de terugmatch van de Copa Libertadores op 8 of 9 december te laten plaatsvinden. (sporza.be)
wedstrijd
uitspraak: matsj
ANW: (vooral) in België: “In toepassing op met name schaak- en damwedstrijden is match ook in het NN gebruikelijk. Verder komt het woord ook incidenteel in het NN voor als stilistische variant van wedstrijd.)”
ook samenstellingen: voetbalmatch; heenmatch; terugmatch
We hebben de voetbalmatch met drie-bros gewonnen.
Als het toernooi met rechtstreekse uitschakeling is, hoeveel matches worden er in totaal dan gespeeld?
thuiswedstrijd, wedstrijd die op eigen veld gespeeld wordt (van een ploeg, land, …); terugmatch
ANW: (vooral) in België
google2015: .BE (>72.000) ; .NL (>3.000)
De Rode Duivels spelen vanavond een vriendschappelijke thuismatch tegen Italië.
nieuwsblad.be: Tennis Vlaanderen wil echte thuismatch in finale Davis Cup
focus-wtv.be: BC Oostende wint eerste Europese thuismatch
thuismatch; terugwedstrijd
zie ook heenmatch
Standard haalt 0-2 achterstand op in tweede helft en redt terugmatch (voetbalprimeur.be)
De Zuid-Amerikaanse voetbalbond heeft beslist om de terugmatch van de Copa Libertadores op 8 of 9 december te laten plaatsvinden. (sporza.be)
heenwedstrijd; uitwedstrijd
ANW: (vooral) in België
zie ook terugmatch
vgl. ook match
“Niet laten misleiden door 2-5 in heenmatch” – Het Nieuwsblad
Roeselare klopt Maaseik met 3-1 in de heenmatch van de halve finale van de volleybeker. (sporza.be)
In de heenmatch om de beker van België heeft Filou Oostende met 80-83 gewonnen van Okapi Aalstar. (knack.be)
heenwedstrijd; uitwedstrijd
ANW: (vooral) in België
“Niet laten misleiden door 2-5 in heenmatch” – Het Nieuwsblad
Roeselare klopt Maaseik met 3-1 in de heenmatch van de halve finale van de volleybeker. (sporza.be)
In de heenmatch om de beker van België heeft Filou Oostende met 80-83 gewonnen van Okapi Aalstar. (knack.be)
uitwedstrijd
(voorbeeld van een Vlaams woord dat in Nederland niet snel begrepen zou worden)
< Frans: match aller
“Heenwedstrijd is correct.
De Belgische term is intussen ook in Nederland bekend voor de eerste van twee wedstrijden (uit en thuis) die twee ploegen tegen elkaar spelen.” vrttaal.net
ook heenmatch
De burgemeester wijst er ook op dat een paar weken geleden de heenwedstrijd Algerije-Marokko is gespeeld en dat na die wedstrijd alles rustig is gebleven. (VRT journaal)
socio-economisch: wanneer mensen of vakbonden zich roeren om hun eisen of verzuchtingen kracht bij te zetten
zie ook: sociale vrede
Sociale onvrede bij personeel Daikin Europe in Oostende (hln.be)
,,Sociale onvrede oorzaak van reeks brandstichtingen’’ – De Standaard
En sinds een week probeert de N-VA ook de sociale onvrede van de gele hesjes te verstikken door het maatschappelijke debat af te wenden van de sociale en democratische verzuchtingen van de gele hesjes”, zo stelt de groepering in een persbericht, zonder te preciseren hoeveel mensen de groep vertegenwoordigt. (metrotime.be)
socio-economisch: wanneer mensen of vakbonden zich roeren om hun eisen of verzuchtingen kracht bij te zetten
zie ook: sociale vrede
Sociale onvrede bij personeel Daikin Europe in Oostende (hln.be)
,,Sociale onvrede oorzaak van reeks brandstichtingen’’ – De Standaard
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
