Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
(als monument of dorpsgezicht) beschermen, op de monumentenlijst plaatsen
standaardtaal in België
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
< Frans: classer
Een gebouw, een gevel klasseren
Het dorp heeft een oude kerk met een geklasseerde toren.
“Is het Centraal Station in Antwerpen een geklasseerd monument? standaardtaal in België” Taaldavies.net
een lange slanke persoon
NL: bonestaak
Tillefonstoake (telefoonpaal) werd nog al eens gezegd van iemand die groot en daarbij nog mager was.
druk en altijd bezig kind, bezige bij.
Woordenboek der Nederlandsche Taal bij sperwaan:
SPERREWAAN, SPOREWAAN, SPORREWAAN — Een gedissimileerde vorm naast Middelnederlands sperware. Nog gewestelijk in
1. Sperwer.
Sperwaen, sporwaen. Fland. j. sperwer, Kiliaan
2. Bewegelijk kind.
Welk een rap sporrewaan is dat! De Bo (1873)
Dat kind is een echte sporrewaon, als ge hem stil in een hoekje ziet zitten, is hij ziek.
- prikken, steken
- een vervelend gevoel geven
Middelnederlands Woordenboek: In het Middelnederlands is het woord vooral (of uitsluitend) bekend geweest in de oostelijke tongvallen in dezelfde beteekenis als steken.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: stecken, stekken: steken, prikken
> In Noord-Nederland verouderd; in Zuid-Nederland gewoon.
“Die doorn stekte in zijnen voet”, (De Bo)
“De hennen stekken dikwijls malkander, als zij aan ’t eten zijn. (Joos)
zie ook: stekkerdraad, stekske, stekte
Mijn zoon wilt de zelfgebreide pull die hij kreeg van oma niet dragen: ‘hij stekt’, zegt hij!
> andere betekenis van stekken
- prikken, steken
- een vervelend gevoel geven
MiddelNederlands Woordenboek: In het Mnl. is het woord vooral (of uitsluitend) bekend geweest in de oostelijke tongvallen in dezelfde beteekenis als steken.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: stecken, stekken: steken, prikken
> Middelnederlands: zeer zeldzaam, in het Nederlands onbekend.
> In Noord-Nederland verouderd; in Zuid-Nederland gewoon.
“Die doorn stekte in zijnen voet”, (De Bo)
“De hennen stekken dikwijls malkander, als zij aan ’t eten zijn. (Joos)
zie ook: stekkerdraad, stekske, stekte
Mijn zoon wilt de zelfgebreide pull die hij kreeg van oma niet dragen: ‘hij stekt’, zegt hij!
> andere betekenis van stekken
prikje, steekje
zie ook: stekken
ook in provincie Antwerpen
In het ziekenhuis krijg je een klein stekske als men je een inspuiting geeft.
> andere betekenis van stekske
- prikken, steken
- een vervelend gevoel geven
MiddelNederlands Woordenboek: In het Mnl. is het woord vooral (of uitsluitend) bekend geweest in de oostelijke tongvallen in dezelfde beteekenis als steken.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: stecken, stekken: steken, prikken
> Middelnederlands: zeer zeldzaam, in het Nederlands onbekend.
> In Noord-Nederland verouderd; in Zuid-Nederland gewoon.
Die doorn stekte in zijnen voet, (De Bo)
zie ook: stekkerdraad, stekske, stekte
Mijn zoon wilt de zelfgebreide pull die hij kreeg van oma niet dragen: ‘hij stekt’, zegt hij!
Dat etiketje in die t-shirt stekt in mijnen nek.
> andere betekenis van stekken
knikkeren
Goame stekken?
(Gaan we knikkeren?)
> andere betekenis van stekken
- prikken, steken
- een vervelend gevoel geven
MiddelNederlands Woordenboek: In het Mnl. is het woord vooral (of uitsluitend) bekend geweest in de oostelijke tongvallen in dezelfde beteekenis als steken.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: stecken, stekken: steken, prikken
> Middelnederlands: zeer zeldzaam, in het Nederlands onbekend.
> In Noord-Nederland verouderd; in Zuid-Nederland gewoon.
Die doorn stekte in zijnen voet, (De Bo)
ook in de Antwerpse Kempen
zie ook: stekkerdraad, stekkers, stekske, stekte
Mijn zoon wilt de zelfgebreide pull die hij kreeg van oma niet dragen: ‘hij stekt’, zegt hij!
Dat etiketje in die t-shirt stekt in mijnen nek.
> andere betekenis van stekken
lucifer
Woordenboek der Nederlandse Taal: stek: Zwavelstok, lucifer: In Zuid-Nederland nog thans gewoon in verkleinvorm.
- E steksken aansteken, Cornelissen-Vervliet (1899)
zie ook: sulfer, surfel, solverstekske, spikske
Stekskes
Mijn briquet is plat, en ik zit zonder stekskes.
In Amerika zitten stekskes in een boekske, bij ons zitten ze in een stekskesdoos.
> andere betekenis van stekske
prikje, steekje
zie ook: stekken
ook in provincie Antwerpen
In het ziekenhuis krijg je een klein stekske als men je een inspuiting geeft.
Die klein stekskes van muggen kunnen enorm hard jeuken.
> andere betekenis van stekske
in West-Vlaanderen wordt ‘die’ dikwijls als betrekkelijk voornaamwoord gebruikt voor alle drie de woordgeslachten, ‘dat’ (eigenlijk da) wordt voor onzijdige woorden enkel als aanwijzend voornaamwoord gebruikt
merk op dat dit hoegenaamd niets verandert aan de woordgeslachten zelf: men heeft het dan wel over (o.a.) “een meisje die brost voor de bossen”, maar men zal nimmer “die meisje” zeggen, het blijft “da meisje” (de hit “Waar is de meisje?” niettegenstaande)
in de rest van Vlaanderen en bijgevolg het Algemeen Vlaams treedt het omgekeerde fenomeen op, daar is ‘dat’ het betrekkelijk voornaamwoord voor alle drie de geslachten, maar ook daar verandert dit niets aan de geslachten zelf en blijft het “den tv da” en nooit “het tv da”
Da’s e koddig bootje die daar op zee vaart.
in Vlaanderen wordt ‘dat’ (eigenlijk da) als betrekkelijk voornaamwoord gebruikt voor alle drie de woordgeslachten, ‘die’ (en dienen/diejen) wordt voor mannelijke en vrouwelijke woorden enkel als aanwijzend voornaamwoord gebruikt
merk op dat dit hoegenaamd niets verandert aan de woordgeslachten zelf: men heeft het dan wel over (o.a.) “een overheid da nie marcheert”, maar men zal nimmer “dat overheid” zeggen, het blijft “die overheid”
in West-Vlaanderen en bijgevolg het West-Vlaams treedt het omgekeerde fenomeen op, daar is ‘die’ dikwijls het betrekkelijk voornaamwoord voor alle drie de geslachten, maar ook daar verandert dit niets aan de geslachten zelf en blijft het “’t huis die” en nooit “de huis die”
Seg, diene jongen dat daar staat, is da nie ’t lief van dingske?
> andere betekenis van dat
de eind-t van het voornaamwoord “dat” vervalt in vrijwel alle Vlaamse dialecten
analoog aan wa, me, nie/ni, goe zorgt de verdwenen t (eigenlijk een d) toch nog voor stemverlies van de eerstvolgende medeklinker (behalve b)
zie ook volgende twee taalkaarten van Jan Stroop:
http://www.janstroop.nl/wp-content/uploads/2015/07/datPAUZEkaart_4.jpg
http://www.janstroop.nl/wp-content/uploads/2015/07/datVOCAALkaart_3.jpg
zie ook watte, wadde, datte, dadde
- Het verschijnsel waarbij men stekende pijnen in de zij voelt bij bv. het sporten.
- steken in de zij hebben
zie ook milt hebben
‘k had al na 5 minute last van stektes in m’n zij.
Als de Jean nog maar de trap oploopt heeft em al last van stektes.
pijn hebben aan / last hebben van de milt bij het sporten (voornamelijk lopen)
vgl. “het spleen hebben”; stekte
WNT: “De milt hebben (t.w. wanneer iemand de milt steekt).”
→ merk op dat het lidwoord in de uitdrukking niet (meer) wordt gezegd
- Aie, godverdikke, ’k è weeral milt.
- ’k Heb ’t u al honderd keer gezegd he jong, eerst sporten, dan pas fretten.
pijn hebben aan / last hebben van de milt bij het sporten (voornamelijk lopen)
vgl. “het spleen hebben”
WNT: “De milt hebben (t.w. wanneer iemand de milt steekt).”
→ merk op dat het lidwoord in de uitdrukking niet (meer) wordt gezegd
- Aie, godverdikke, ’k è weeral milt.
- ’k Heb ’t u al honderd keer gezegd he jong, eerst sporten, dan pas fretten.
pijn hebben aan / last hebben van de milt bij het sporten (voornamelijk lopen)
vgl. “het spleen hebben”
WNT: “De milt hebben (t.w. wanneer iemand de milt steekt).”
→ merk op dat het lidwoord in de uitdrukking niet (meer) wordt gezegd
- Aie, godverdomme, ’k è weeral milt.
- ’k Heb ’t u al honderd keer gezegd he jong, eerst sporten, dan pas fretten.
kalmeringsmiddel
(de t wordt niet uitgesproken)
“Een calmant zal mij deugd doen. Ik denk dat ik er twee tegelijk ga nemen nu.” Louis Van Dievel, Het gewemel: stationsroman (2013)
“Ze hadden, van al de tijd dat ze hier waren, niet één calmant of slaappil moeten slikken, nog geen aspirine.”
Tom Lanoye, De monstertrilogie (2011)
“De laatste gemoedsbewegingen met Maurits hadden haar zenuwgestel ernstig geschokt; ik schreef haar een calmant voor, en bad haar zich aan de rust over te geven;” Michiel Adriaan Sobels, Het weesmeisje (1829)
kalmeringsmiddel
(de t wordt niet uitgesproken)
“Een calmant zal mij deugd doen. Ik denk dat ik er twee tegelijk ga nemen nu.” Louis Van Dievel, Het gewemel: stationsroman 2013
“Ze hadden, van al de tijd dat ze hier waren, niet één calmant of slaappil moeten slikken, nog geen aspirine.”
Tom Lanoye, De monstertrilogie 2011
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
