Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #32571

    ge, u

    gebruik van ge, gij, u, uw in één zin

    “Ge moet u nergens voor schamen”. Thilly vist Tamara de pieren uit de neus over Dries. (een.be/thuis 16 okt. 2018à

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Jun 2019 14:56
    1 reactie(s)

    #32572

    verkiezingen, samenvallende ~

    zie samenvallende verkiezingen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2019 11:51
    0 reactie(s)

    #32573

    samenvallende verkiezingen
    (begrip)

    onderdeel van de 6de staatshervorming waarbij de federale verkiezingen en de verkiezingen in de deelstaten vijfjaarlijks op dezelfde dag vallen (en ook de Europese verkiezingen)

    Pieter Bauwens wijst naar de samenvallende verkiezingen als de boosdoener voor de moeilijke regeringsvorming op het regionale en federale niveau. (vrt.be)

    Het argument dat samenvallende verkiezingen langere periodes van politieke rust creëren, gaat niet op. (hln.be)

    Senaat keurt samenvallende verkiezingen goed – België – Knack

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2019 11:51
    0 reactie(s)

    #32574

    synthetiseren
    (ww. synthetiseerde, gesynthetiseerd)

    samenvatten, een synthese maken

    DS2015 geen standaardtaal

    Dat is niet alleen een kwestie van een losse online tekst te begrijpen, maar van verschillende bronnen en delen van informatie te zoeken, vinden, evalueren, begrijpen en synthetiseren. (standaard.be)

    Het gaat dan om mensen die waardevolle data kunnen verwerken, synthetiseren en analyseren in het belang van de groei van de onderneming. (standaard.be)

    Uit de studies die in dit boek gesynthetiseerd worden, blijkt evenwel dat leraars in het algemeen tevreden zijn met hun beroep, hun loon en de werktijden, en met het leven in het algemeen. (oostende.bibliotheek.be)

    Naderhand moet de tekst dan natuurlijk worden uitgeschreven en gesynthetiseerd. (chamilo.arteveldehs.be)

    …de bestaande inzichten coherent te synthetiseren, te verwoorden en te beoordelen… (onderwijsaanbod.luca-arts.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2019 10:08
    0 reactie(s)

    #32575

    synthetiseren
    (ww. synthetiseerde, gesynthetiseerd)

    samenvatten, een synthese maken

    DS2015 geen standaardtaal

    Uit de studies die in dit boek gesynthetiseerd worden, blijkt evenwel dat leraars in het algemeen tevreden zijn met hun beroep, hun loon en de werktijden, en met het leven in het algemeen. (oostende.bibliotheek.be)

    Naderhand moet de tekst dan natuurlijk worden uitgeschreven en gesynthetiseerd. (chamilo.arteveldehs.be)

    …de bestaande inzichten coherent te synthetiseren, te verwoorden en te beoordelen… (onderwijsaanbod.luca-arts.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2019 10:01
    0 reactie(s)

    #32576

    steenweg
    (de (m.), mv: ~en)

    doorgaande weg
    NL: straatweg

    Meest Belgische aller wegen. Rechte verharde verbindingswegen oorspronkelijk stammend uit de 18e eeuw. Al dan niet afgezoomd met lintbebouwing. Sommige zijn omgebouwd tot secundaire weg, andere tot hoofdweg. Ze gaan vaak door de bebouwde kom.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Steenweg: nog thans in Vlaamsch België het gewone woord voor: straatweg.
    Op eenen schoonen zomerdag van het jaar 1846 rolde de oude postwagen van Antwerpen op Turnhout volgens gewoonte over den steenweg, Conscience (ed. 1867)

    Van Dale 2018 online: BE, gro­te door­gangs­weg (vaak in straat­na­men)
    DS2015 standaardtaal

    Zie ook: steenweg, de grote ~ en warme landen, de ~

    De Steenweg op Luik is de vrijwel kaarsrechte en verharde verbindingsweg tussen de steden `s-Hertogenbosch en Luik die is aangelegd in de 18e eeuw. (wikipedia)

    Scanderende Chirojeugd op tocht: ‘Macadam… macadam… macadamdamdamdam… steenweg…steenweg…’

    Ook op een mooie zomerdag, in september weliswaar, maar op een met airco gekoelde redactie in een kleurloos gebouw ergens langs een typische Vlaamse steenweg. (demorgen.be)

    Vandaag werd tijdens het congres ‘Baanbrekend winkelen’ een actieprogramma voorgesteld om de overrompeling van winkels langs steenwegen te stoppen. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2019 09:49
    6 reactie(s)

    #32577

    schabouwelijk
    (bn. bw.)

    vreselijk, afschuwelijk, verschrikkelijk lelijk

    VD2014 online: Belgisch-Nederlands
    1567) van Zuid-Vlaams schabouw: met de molenwieken in kruisstand
    < Fr.: escabeau (trapje)
    > Lat.: scabellum (bankje, ladder), omdat de molenwieken lijken op een ladder

    DS2015 standaardtaal

    Een offerte van een Nederlands bedrijf is opgesteld in schabouwelijk Frans. (DeMorgen.be)

    Zo schabouwelijk slecht en koud het vorige week was, zo gezellig warm was het vandaag in de eerste lentezon.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2019 09:48
    3 reactie(s)

    #32578

    schouw
    (de ~ (v.), ~en)

    1) schoorsteen
    DS2015: standaardtaal

    2)schoorsteenmantel

    Bij hun aankomst steeg een enorme zwarte rook uit de schouw.

    Hij is stapelverliefd: als hij de rook uit haar schouw ziet komen, is hij al in de wolken.

    De postuurkes staan proper afgestoft op haar schouwke.

    > andere betekenis van schouw

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Jun 2019 09:46
    0 reactie(s)

    #32579

    op rust

    zie rust, op ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Jun 2019 21:27
    0 reactie(s)

    #32580

    rust, op ~
    (uitdr.)

    gepensioneerd

    DS2015 standaardtaal

    Fout: De werken werden door een elektricien op rust te koop aangeboden aan Claude Picasso.
    Goed: De werken werden door een gepensioneerde elektricien te koop aangeboden aan Claude Picasso.
    Op rust is geen standaardtaal. In een formele context komt in ruste voor. (https://vrttaal.net/taaladvies-taalkwestie/taalmail-460)

    Fonds moet acteurs op rust financieel steunen | VRT NWSVRT.be

    André De Keyzer is priester op rust en trekt 10 dagen lang naar de Lokerse Feesten. (vrt.be)

    Het is niet met plezier dat hij ‘op rust’ gaat, zoals hij het zelf noemt. ”’Met pensioen’, hoor ik al helemaal niet graag”, lacht hij. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Jun 2019 21:26
    0 reactie(s)

    #32581

    rundsvlees
    (het ~, g. mv.)

    rundvlees

    Van Dale 2016 online: BE
    DS2015 standaardtaal
    NL-SN: rundvlees

    zie ook rundslap

    Breng ook maar wat rundsvlees mee als ge naar de slachter gaat.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Jun 2019 21:19
    0 reactie(s)

    #32582

    op rij
    (vaste woordverbinding)

    achter elkaar, achtereenvolgens

    DS2015 standaardtaal

    Zie ook reacties hieronder.

    Roeselare wint voor derde keer op rij | Focus en WTV

    Dragons vierde keer op rij kampioen | VTM NIEUWS

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Jun 2019 21:14
    6 reactie(s)

    #32583

    Vlaamse uitspraak
    (uitspraakvarianten)

    Heel wat woorden worden in Vlaanderen anders uitgesproken dan in Nederland. Dan gaat het niet zozeer over regelgebonden uitspraken zoals de zachte g, maar over woorden zoals pyjama dat in Vlaanderen als pie-zja-ma en in Nederland als pie-jaa-maa uitgesproken wordt. Of over klemtonen zoals bij burgemeester waarbij in Vlaanderen het accent op de eerste lettergreep valt en in Nederland op de derde. Bij leenwoorden hanteert men in Nederland zeer dikwijls een nabootsing volgens de Nederlandse klankwetten van de klanken in de oorspronkelijke taal (meestal Engels of Frans), terwijl de uitspraak in Vlaanderen vervlaamst wordt. Soms wordt in Vlaanderen een Franse uitspraak gehanteerd, dan volgt de uitspraak in Nederland meestal het Engels.

    Voor Engelse leenwoorden met korte a is er een afzonderlijk lemma waar deze gevallen ondergebracht kunnen worden.

    Het spijtige is dat de Vlaamse media voor deze woorden de Nederlandse uitspraak gebruiken ondanks dat de Vlaamse uitspraak in Vlaanderen zeer algemeen is. Dit is een aanfluiting van de V die voor Vlaams staat in o.a. vrt en VTM.

    Wat klemtonen betreft kan voor het West-Vlaams algemeen gesteld worden dat de klemtoon zeer dikwijls op de eerste lettergreep ligt (zoals ook in het nabije(re) Engels), ook en wellicht het meest opmerkelijk bij eigennamen. Bijvoorbeeld, waar een doorsnee Vlaming of Nederlander de naam Stefanie zal uitspreken zoals de Fransen, met de klemtoon op de laatste lettergreep, heet deze vrouw in West-Vlaanderen Stefanie. De West-Vlaamse politieker Vande Lanotte heet in zijn thuisprovincie Vande Lanotte.

    zie ook Breda, Spa: vokaalreductie

    alfabetische lijst:

    ‘s anderendaags: VL: san·dren·da(a)gs; NL: san·de·ren·daags
    Afrika: VL: a·fri·ka; NL: aa·fri·kaa
    Amerika: VL: a·mee·ri·ka; NL: a·mee·ri·kaa
    Antarctica (idem Arctica): an·tarc·ti·ca; NL: an·tarc·ti·caa
    archipel: VL: ar·chi·pel; NL: ar·chi·pel
    asfalt: VL: as·falt; NL: as·falt
    Bernard: VL: ber·naar (Frans); NL: bern·(h)art (Engels)
    bijna: VL: bij·na(a)/be·na(a) (zie ook bekan); NL: bij·naa
    bikini: VL: bi·ki·ni; NL: bi·ki·ni
    burgemeester: VL: bur·ge·mees·ter; NL: bur·ge·mees·ter
    cacao: VL: ca·ca·oo; NL: ca·caa·oo
    carnaval: VL: kar·na·val (Frans); NL: kar·na·val (Engels)
    cichorei: VL: sjie·ko·rei; NL: sie·cho·rei (± fonetisch)
    clitoris: VL: cli·too·ris (beide i’s als in fiets); NL: cli·to·ris (beide i’s als in dik)
    conciërge: VL: kon·s·jer·zje (± Frans); NL: kon·zjer·zje
    coup: VL: koe (Frans); NL: koep (± fonetisch)
    dement: VL: dee·ment; NL: de ment
    detective: VL: de·tek·tie·ve/de·dek·tie·ve (fonetisch); NL: die·tek·tif (Engels)
    Doornroosje: VL: doo·rn·roo·sje; NL: doo·rn·roo·sje
    doorprikken: VL: door·prik·ken; NL: door·prik·ken
    dossier: VL: dos·sier (fonetisch); NL: do·sjee (Frans)
    elixir: VL: ee·liek·sier/ee·lieg·zier (Arabisch, ‘g’ uitgesproken als in het Engelse ‘good’); NL: ee·lik·ser (‘lik’ uitgesproken als ‘dik’)
    encyclopedie: VL: en·cy·clo·pe·die (fonetisch); NL: aun·cy·clo·pe·die (Frans, de ‘aun’ is nasaal)
    energie: VL: e·ner·gie (fonetisch); NL: e·ner·zjie/e·ner·sjie (Frans)
    essay: VL: es· (Frans); NL: es·seej/es·seej (Engels)
    Europa: VL: eu·roo·pa; NL: eu·roo·paa
    flirten: VL: flir·ten (fonetisch); NL: fleur·ten (Engels)
    foto: VL: fo·too; NL: foo·too
    fotografie: VL: fo·to·gra·fie; NL: foo·too·gra·fie
    garantie: VL: ga·ran·tie (Frans; ook ga·ran·sie); NL: ga·ran·tsie
    gelijkvloers: VL: ge·lijk·vloers; NL: ge·lijk·vloers
    Gerard: VL: zjee·raar (Frans); NL: gee·rart (fonetisch)
    gilet: VL: zjie·lee; NL: zjie·lèt
    hifi: VL: haai·fi (Brits Engels); NL: haai·faai (Amerikaans Engels)
    hostess: VL: hos·tès; NL: hos·tes (Engels)
    hygiëne: VL: hy·gjee·ne; NL: hy·gjèè·ne (Frans)
    intrige: VL: in·trie·ge (fonetisch); NL: in·trie·zje/in·trie·sje (hypercorrecte uitspraak van intrige met /ž/ -Frans intrigue)
    Israël: VL: iez·ra·jel (‘i’ als in ‘kiwi’); NL: is·ra·‘el (‘i’ als in ‘dik’)
    jacuzzi: dja·koe·zi/zja·koe·zi; NL: ja·koe·zi
    jenever: VL: zje·nee·ver; NL: je·nee·ver (fonetisch)
    Jos: VL: zjos; NL: jos
    kathedraal: VL: ka·tee·draal; NL: kat·te·draal
    Koran: VL: koo·ran; NL: ko·raan
    lavabo: VL: la·va·boo; NL: la·vaa·boo/la·vaa·boo
    Lutgart: VL: lut·gart; NL: lutgart
    mammoet: VL: mam·moet; NL: mam·moet
    meteen: VL en NL: mè·teen (‘mè’ als in ‘bed’); VL media: me·teen (‘me’ als in ‘der’)
    Monaco: VL: Mo·na·coo; NL: Moo·naa·coo
    monopoly: VL: mo·no·poo·ly; NL: mo·noo·pe·ly (Engels)
    nasi (goreng): VL: naa·zi; NL: na·si
    Nobelprijs: VL: No·bel.prijs; NL: No.bèl·prijs
    nostalgie: VL: nos·tal·gie (fonetisch); NL: nos·tal·zjie/nos·tal·sjie (Frans)
    omwenteling: VL: om·wen·te·ling; NL: om·wen·te·ling
    onderhoud: VL: on·der·houd; NL: on·der·houd
    parameter: VL: pa·ra·mee·ter; NL: pa·raa·m?·ter
    parfum: VL: par·fui (Frans, de ‘ui’ is nasaal); NL: par·fum (fonetisch)
    passagier: VL: pas·sa·gier (fonetisch); NL: pas·sa·zjier/pas·sa·sjier
    per: VL: ‘per’ als ‘der’; NL: ‘per’ als ‘ver’
    percent: VL: per·cent (‘per’ als ‘der’); NL: per·cent (‘per’ als ‘ver’)
    per se: VL: per see (‘per’ als ‘der’); NL: pèr see (Latijn, ‘pèr’ als ‘ver’)
    pikken: VL: pi·ken; NL: p?·ken
    pistolet: VL: pis·to·lee; NL: pis·to·lèt
    platform: VL: plat·form; NL: plat·form
    pyjama: VL: pi·zja·ma; NL: pie·jaa·maa
    record: VL: re·kort (fonetisch); NL: ree·koor (Frans)
    reünie: VL: ree·ju·nie; NL: ree·u·nie (Franse klemtoon)
    Robert: VL: ro·beir (Frans); NL: ro(o)·bert (Engels)
    robot: VL: ro·bot; NL: roo·bot
    rondpunt: VL: rond·punt; NL: rond·punt
    Roodkapje: VL: rood·kap·je; NL: rood·kap·je
    salami: VL: sa·la·mi; NL: sa·laa·mi
    sceptisch: VL: sep·ties; NL: skep·ties
    Sneeuwwitje: VL: sneeuw·wi·tje; NL: sneeuw·wit·je
    stadhuis: VL: sta·tuis; NL: stad·huis
    steak: VL: stek/stik (Frans); NL: steek (Engels)
    super, hyper: VL én NL: su·per, hy·per; VL media: sup·per, hip·per
    tabak: VL: ta·bak (zie ook toebak); NL: ta·bak (Frans)
    Tenerife: VL: ·ne·rif ; NL: tee·nee·rie·fee
    tenzij: VL: ten·zij (‘e’ als in ‘der’, komt van "’t en zij’); NL: ten·zij, ten·zij (‘e’ in beide varianten als in ‘bed’)
    terras: VL: tèr·ras; NL: te ras
    ticket: VL: tie·kèt (Frans); NL: tik·ket (Engels)
    trainen: VL: trei·nen; NL: treej·nen (Engels)
    vanille: VL: va·nie·le (fonetisch); NL: va·nie·je (Frans)
    verkoop: VL: ver·koop; NL: vér·koop (tegen alle regels in)
    werkloosheid: VL: werk·loos·heid; NL: werk·loos·heid
    wodka: VL: vod·ka (Slavisch, de ‘d’ is eerder stemhebbend); NL: wot·kaa (de ‘t’ is stemloos)
    yoghurt: VL: joe·choert (soms joe·goert; ± Turks); NL: jo·chert, jo·ggert (fonetisch)
    zonsondergang: VL: zon·zon·der·gang; NL: zons·on·der·gang
    zonsopgang: VL: zon·zop·gang; NL: zons·op·gang

    woorden op —ist/—isme/—isch: VL: —ist/—isme/—isch (‘i’ als in ‘fiets’); NL: —?st/—?sme/—?sch (‘i’ als in ‘dik’)
    woorden op —tie: VL: —sie; NL: —tsie
    woorden op —tje/—dje: VL: —tje (de t- en j-klanken komen samen zoals in ‘checken’); NL: —t·je (de t- en j-klanken worden apart uitgesproken)
    woorden met —ci— of —ti— (bv. ‘officieel’, ‘politioneel’): VL: —s·j— (de s- en j-klanken worden apart uitgesproken); NL: —sj—, —tsj— (de s- en j-klanken komen samen zoals in ‘sjaal’ of ‘checken’)
    woorden met dis—: VL: dis— (‘i’ als in ‘fiets’); NL: d?s— (‘i’ als in ‘dik’)
    woorden op —achtig: VL: klemtoon op woord zelf; NL: klemtoon op achtig en adempauze tussen woord en achtig → bv. VL: ze·nu·wach·tig; NL: ze·nuw acht·ig

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 21 Jun 2019 16:22
    116 reactie(s)

    #32584

    Vlaamse uitspraak
    (uitspraakvarianten)

    Heel wat woorden worden in Vlaanderen anders uitgesproken dan in Nederland. Dan gaat het niet zozeer over regelgebonden uitspraken zoals de zachte g, maar over woorden zoals pyjama dat in Vlaanderen als pie-zja-ma en in Nederland als pie-jaa-maa uitgesproken wordt. Of over klemtonen zoals bij burgemeester waarbij in Vlaanderen het accent op de eerste lettergreep valt en in Nederland op de derde. Bij leenwoorden hanteert men in Nederland zeer dikwijls een nabootsing volgens de Nederlandse klankwetten van de klanken in de oorspronkelijke taal (meestal Engels of Frans), terwijl de uitspraak in Vlaanderen vervlaamst wordt. Soms wordt in Vlaanderen een Franse uitspraak gehanteerd, dan volgt de uitspraak in Nederland meestal het Engels.

    Voor Engelse leenwoorden met korte a is er een afzonderlijk lemma waar deze gevallen ondergebracht kunnen worden.

    Het spijtige is dat de Vlaamse media voor deze woorden de Nederlandse uitspraak gebruiken ondanks dat de Vlaamse uitspraak in Vlaanderen zeer algemeen is. Dit is een aanfluiting van de V die voor Vlaams staat in o.a. vrt en VTM.

    Wat klemtonen betreft kan voor het West-Vlaams algemeen gesteld worden dat de klemtoon zeer dikwijls op de eerste lettergreep ligt (zoals ook in het nabije(re) Engels), ook en wellicht het meest opmerkelijk bij eigennamen. Bijvoorbeeld, waar een doorsnee Vlaming of Nederlander de naam Stefanie zal uitspreken zoals de Fransen, met de klemtoon op de laatste lettergreep, heet deze vrouw in West-Vlaanderen Stefanie. De West-Vlaamse politieker Vande Lanotte heet in zijn thuisprovincie Vande Lanotte.

    zie ook Breda, Spa: vokaalreductie

    alfabetische lijst:

    ‘s anderendaags: VL: san·dren·da(a)gs; NL: san·de·ren·daags
    Afrika: VL: a·fri·ka; NL: aa·fri·kaa
    Amerika: VL: a·mee·ri·ka; NL: a·mee·ri·kaa
    Antarctica (idem Arctica): an·tarc·ti·ca; NL: an·tarc·ti·caa
    archipel: VL: ar·chi·pel; NL: ar·chi·pel
    asfalt: VL: as·falt; NL: as·falt
    Bernard: VL: ber·naar (Frans); NL: bern·(h)art (Engels)
    bijna: VL: bij·na(a)/be·na(a) (zie ook bekan); NL: bij·naa
    bikini: VL: bi·ki·ni; NL: bi·ki·ni
    burgemeester: VL: bur·ge·mees·ter; NL: bur·ge·mees·ter
    cacao: VL: ca·ca·oo; NL: ca·caa·oo
    carnaval: VL: kar·na·val (Frans); NL: kar·na·val (Engels)
    cichorei: VL: sjie·ko·rei; NL: sie·cho·rei (± fonetisch)
    clitoris: VL: cli·too·ris (beide i’s als in fiets); NL: cli·to·ris (beide i’s als in dik)
    conciërge: VL: kon·s·jer·zje (± Frans); NL: kon·zjer·zje
    coup: VL: koe (Frans); NL: koep (± fonetisch)
    dement: VL: dee·ment; NL: de ment
    detective: VL: de·tek·tie·ve/de·dek·tie·ve (fonetisch); NL: die·tek·tif (Engels)
    Doornroosje: VL: doo·rn·roo·sje; NL: doo·rn·roo·sje
    doorprikken: VL: door·prik·ken; NL: door·prik·ken
    dossier: VL: dos·sier (fonetisch); NL: do·sjee (Frans)
    elixir: VL: ee·liek·sier/ee·lieg·zier (Arabisch, ‘g’ uitgesproken als in het Engelse ‘good’); NL: ee·lik·ser (‘lik’ uitgesproken als ‘dik’)
    encyclopedie: VL: en·cy·clo·pe·die (fonetisch); NL: aun·cy·clo·pe·die (Frans, de ‘aun’ is nasaal)
    energie: VL: e·ner·gie (fonetisch); NL: e·ner·zjie/e·ner·sjie (Frans)
    essay: VL: es· (Frans); NL: es·seej/es·seej (Engels)
    Europa: VL: eu·roo·pa; NL: eu·roo·paa
    flirten: VL: flir·ten (fonetisch); NL: fleur·ten (Engels)
    foto: VL: fo·too; NL: foo·too
    fotografie: VL: fo·to·gra·fie; NL: foo·too·gra·fie
    garantie: VL: ga·ran·tie (Frans; ook ga·ran·sie); NL: ga·ran·tsie
    gelijkvloers: VL: ge·lijk·vloers; NL: ge·lijk·vloers
    Gerard: VL: zjee·raar (Frans); NL: gee·rart (fonetisch)
    gilet: VL: zjie·lee; NL: zjie·lèt
    hifi: VL: haai·fi (Brits Engels); NL: haai·faai (Amerikaans Engels)
    hostess: VL: hos·tès; NL: hos·tes (Engels)
    hygiëne: VL: hy·gjee·ne; NL: hy·gjèè·ne (Frans)
    intrige: VL: in·trie·ge (fonetisch); NL: in·trie·zje/in·trie·sje (hypercorrecte uitspraak van intrige met /ž/ -Frans intrigue)
    Israël: VL: iez·ra·jel (‘i’ als in ‘kiwi’); NL: is·ra·‘el (‘i’ als in ‘dik’)
    jacuzzi: dja·koe·zi/zja·koe·zi; NL: ja·koe·zi
    jenever: VL: zje·nee·ver; NL: je·nee·ver (fonetisch)
    Jos: VL: zjos; NL: jos
    kathedraal: VL: ka·tee·draal; NL: kat·te·draal
    Koran: VL: koo·ran; NL: ko·raan
    lavabo: VL: la·va·boo; NL: la·vaa·boo/la·vaa·boo
    Lutgart: VL: lut·gart; NL: lutgart
    mammoet: VL: mam·moet; NL: mam·moet
    meteen: VL en NL: mè·teen (‘mè’ als in ‘bed’); VL media: me·teen (‘me’ als in ‘der’)
    Monaco: VL: Mo·na·coo; NL: Moo·naa·coo
    monopoly: VL: mo·no·poo·ly; NL: mo·noo·pe·ly (Engels)
    nasi (goreng): VL: naa·zi; NL: na·si
    Nobelprijs: VL: No·bel.prijs; NL: No.bèl·prijs
    nostalgie: VL: nos·tal·gie (fonetisch); NL: nos·tal·zjie/nos·tal·sjie (Frans)
    omwenteling: VL: om·wen·te·ling; NL: om·wen·te·ling
    onderhoud: VL: on·der·houd; NL: on·der·houd
    parameter: VL: pa·ra·mee·ter; NL: pa·raa·m?·ter
    parfum: VL: par·fui (Frans, de ‘ui’ is nasaal); NL: par·fum (fonetisch)
    passagier: VL: pas·sa·gier (fonetisch); NL: pas·sa·zjier/pas·sa·sjier
    per: VL: ‘per’ als ‘der’; NL: ‘per’ als ‘ver’
    percent: VL: per·cent (‘per’ als ‘der’); NL: per·cent (‘per’ als ‘ver’)
    per se: VL: per see (‘per’ als ‘der’); NL: pèr see (Latijn, ‘pèr’ als ‘ver’)
    pikken: VL: pi·ken; NL: p?·ken
    pistolet: VL: pis·to·lee; NL: pis·to·lèt
    platform: VL: plat·form; NL: plat·form
    pyjama: VL: pi·zja·ma; NL: pie·jaa·maa
    record: VL: re·kort (fonetisch); NL: ree·koor (Frans)
    reünie: VL: ree·ju·nie; NL: ree·u·nie (Franse klemtoon)
    Robert: VL: ro·beir (Frans); NL: ro(o)·bert (Engels)
    robot: VL: ro·bot; NL: roo·bot
    rondpunt: VL: rond·punt; NL: rond·punt
    Roodkapje: VL: rood·kap·je; NL: rood·kap·je
    salami: VL: sa·la·mi; NL: sa·laa·mi
    sceptisch: VL: sep·ties; NL: skep·ties
    Sneeuwwitje: VL: sneeuw·wi·tje; NL: sneeuw·wit·je
    stadhuis: VL: sta·tuis; NL: stad·huis
    steak: VL: stek/stik (Frans); NL: steek (Engels)
    super, hyper: VL én NL: su·per, hy·per; VL media: sup·per, hip·per
    tabak: VL: ta·bak (zie ook toebak); NL: ta·bak (Frans)
    Tenerife: VL: ·ne·rif ; NL: tee·nee·rie·fee
    tenzij: VL: ten·zij (‘e’ als in ‘der’, komt van "’t en zij’); NL: ten·zij, ten·zij (‘e’ in beide varianten als in ‘bed’)
    terras: VL: tèr·ras; NL: te ras
    ticket: VL: tie·kèt (Frans); NL: tik·ket (Engels)
    trainen: VL: trei·nen; NL: treej·nen (Engels)
    vanille: VL: va·nie·le (fonetisch); NL: va·nie·je (Frans)
    verkoop: VL: ver·koop; NL: vér·koop (tegen alle regels in)
    werkloosheid: VL: werk·loos·heid; NL: werk·loos·heid
    wodka: VL: vod·ka (Slavisch, de ‘d’ is eerder stemhebbend); NL: wot·kaa (de ‘t’ is stemloos)
    yoghurt: VL: joe·choert (soms joe·goert; ± Turks); NL: jo·chert, jo·ggert (fonetisch)
    zonsondergang: VL: zon·zon·der·gang; NL: zons·on·der·gang
    zonsopgang: VL: zon·zop·gang; NL: zons·op·gang

    woorden op —ist/—isme/—isch: VL: —ist/—isme/—isch (‘i’ als in ‘fiets’); NL: —?st/—?sme/—?sch (‘i’ als in ‘dik’)
    woorden op —tie: VL: —sie; NL: —tsie
    woorden op —tje/—dje: VL: —tje (de t- en j-klanken komen samen zoals in ‘checken’); NL: —t·je (de t- en j-klanken worden apart uitgesproken)
    woorden met —ci— of —ti— (bv. ‘officieel’, ‘politioneel’): VL: —s·j— (de s- en j-klanken worden apart uitgesproken); NL: —sj—, —tsj— (de s- en j-klanken komen samen zoals in ‘sjaal’ of ‘checken’)
    woorden met dis—: VL: dis— (‘i’ als in ‘fiets’); NL: d?s— (‘i’ als in ‘dik’)
    woorden op —achtig: VL: klemtoon op woord zelf; NL: klemtoon op achtig en adempauze tussen woord en achtig → bv. VL: ze·nu·wach·tig; NL: ze·nuw acht·ig

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 21 Jun 2019 16:22
    116 reactie(s)

    #32585

    anciënniteit
    (z. nw. de ~ (v.) ~en)

    dienstjaren, politiek: zitdagen

    De openingszitting van de Kamer werd voorgezeten door Patrick Dewael (Open VLD). Een eer die hem te beurt viel omdat hij het Kamerlid met de meeste anciënniteit is. (VRTNWS)

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door koarebleumke op 21 Jun 2019 10:18
    2 reactie(s)

    #32586

    anciënniteit
    (z. nw. de ~ (v.) ~en)

    dienstjaren, politiek: zitdagen

    De openingszitting van de Kamer werd voorgezeten door Patrick Dewael (Open VLD). Een eer die hem te beurt viel omdat hij het Kamerlid met de meeste anciënniteit is. (VRTNWS)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 21 Jun 2019 00:12
    2 reactie(s)

    #32587

    akkoord, er het (niet) 't ~ mee zijn

    zie er het (niet) `t akkoord mee zijn

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Jun 2019 22:28
    0 reactie(s)

    #32588

    er het (niet) `t akkoord mee zijn
    (vaste woordverbinding)

    er het (niet) mee eens zijn

    zie ook akkoord, ’t ~ zijn

    ook: het er (niet) mee akkoord zijn

    En ben het er niet mee akkoord dat het betalen altijd voor de bouwheer is! (bouwinfo.be)

    Ik begrijp je volledig en ben het er mee akkoord.(blauwwit.be)

    Zijt ge ’t ermee ’t akkoord?

    En van die paar keer dat hij vuiligheid eet bij oma zal het ook wel niet maken dat houdt niet weg dat ze hem geen vuiligheid moet geven als jij er niet mee ’t akkoord bent. (mamaforum.libelle.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Jun 2019 22:28
    0 reactie(s)

    #32589

    akkoord, er het (niet) 't ~ mee zijn

    zie er het (niet) ’t akkoord mee zijn

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Jun 2019 22:27
    0 reactie(s)

    #32590

    er het (niet) 't akkoord mee zijn
    (vaste woordverbinding)

    er het (niet) mee eens zijn

    zie ook akkoord, ’t ~ zijn

    ook: het er (niet) mee akkoord zijn

    En ben het er niet mee akkoord dat het betalen altijd voor de bouwheer is! (bouwinfo.be)

    Ik begrijp je volledig en ben het er mee akkoord.(blauwwit.be)

    Zijt ge ’t ermee ’t akkoord?

    En van die paar keer dat hij vuiligheid eet bij oma zal het ook wel niet maken dat houdt niet weg dat ze hem geen vuiligheid moet geven als jij er niet mee ’t akkoord bent. (mamaforum.libelle.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Jun 2019 22:26
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.