Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
verkorting van teute gerard (betekenis: dag Jan, dat ziet ge van hier) onder allerlei vormen:
Ja? Gerard!
Salut Gerard!
Gerard, dat ziet ge van hier!
Gerard, m’n kloten! (kloten gerard)
Fluiten Gerard!
Lap, gerard! (zie ook Ja, lap + commentaar)
Mijn oren, Gerard!
uitspraak Gerard: Zjéraar; klik op het pijltje
Ikke dat opkuisen? Ja, Gerard, dat ziede van hier. Doet het zelf maar.
niet dus, helemaal niet, niks van
NL: mooi niet
zie ook: gerard, teute gerard, dag jan, klotegerard, mijn oren
Ik dacht dat ik met de lotto gewonnen had. Kloten gerard!
fictieve plaatsnaam voor een onbeduidend Vlaams gehucht, waar er niets gebeurt en waar er niemand ooit komt
zie ook Ginderachtergem, Bommerskonten, Zevenzussenbolder, Chakamaka, Toumbouctou
In Poepeloerekapelle hoeft men geen aanslagen te vrezen, evenmin het begin van een revolutie. (geuzenhuis.be)
België is tot in Poepeloerekapelle voorzien van nutsvoorzieningen. (9lives.be)
In het AN wordt de gebiedende wijs uitgedrukt door de stam van het werkwoord. In alle Vlaamse dialecten wordt de gebiedende wijs enkelvoud en meervoud bij de meeste werkwoorden uitgedrukt door de stam gevolgd door een –t. In het authentieke Limburgs krijgt enkel de meervouds-/beleefdheidsvorm een –t (niet toevallig is dit de gij-vorm die in de rest van Vlaanderen enkelvoud en meervoud voor zich heeft genomen – equivalent aan de jij-vorm in Holland).
zie ook grammatica: gebiedende wijs
Trekt eens een ander kostuum aan.
Komt nu eens ne keer mee.
Pakt zelf ook iets.
Verzint eer dat ge begint.
Schreeuwt toch niet zo! schreeuwen = huilen
Kust nu mijn orgel! orgel, kust allemaal mijn ~
Slaagt me dood als ik het weet!
In het AN wordt de gebiedende wijs uitgedrukt door de stam van het werkwoord. In alle Vlaamse dialecten wordt de gebiedende wijs enkelvoud en meervoud bij de meeste werkwoorden uitgedrukt door de stam gevolgd door een t. In het authentieke Limburgs krijgt enkel de meervouds/beleefdheidsvorm een -t (niet toevallig is dit de gij-vorm die in de rest van Vlaanderen enkelvoud en meervoud voor zich heeft genomen – equivalent aan de jij-vorm in Holland).
zie ook grammatica: gebiedende wijs
Trekt eens een ander kostuum aan.
Komt nu eens ne keer mee.
Pakt zelf ook iets.
Verzint eer dat ge begint.
Schreeuwt toch niet zo! schreeuwen = huilen
Kust nu mijn orgel! orgel, kust allemaal mijn ~
Slaagt me dood als ik het weet!
beklemtoont een vraag
uitspraak: dè
ook: te
voor een zeer uitgebreide beschrijving, zie: Bert Cappelle (2003), “Het gebruik van het Brugse dialoogpartikel d è (/d æ/)”
https://dspace.library.uu.nl/bitstream/handle/1874/28500/article.pdf
Zie j’ oleeëne gekommen dè? (Cappelle 2003)
beklemtoont een vraag
uitspraak: tè
ook: de
voor een zeer uitgebreide beschrijving, zie: Bert Cappelle (2003), “Het gebruik van het Brugse dialoogpartikel d è (/d æ/)”
https://dspace.library.uu.nl/bitstream/handle/1874/28500/article.pdf
Wuk peis je gy wel da je gy an ’t uutspookn zyt te?
lijkt het, schijnbaar, klaarblijkelijk, precies
uitspraak van -lijk (voornamelijk): /l?k/
ook in West-Vlaanderen
ook verkort: lijk (iets regionaal beperkter)
Het ligt hier gelijk een dood beest aan de kant vant straat, ma ’k durf gelijk nie dichter kommen.
T is hier gelijk zo vele volk vandoage, is ’t er entwat te doen te?
bijna, ongeveer, nagenoeg, het scheelt weinig (of…)
zie ook wijd, verre
uitspraak in sommige regio’s: vaar, veir
“Plots zag ‘kik daar e grietje zitte,
veir aan’t pitte” (uit ’Freestyle Fabrik, Vrijdagavond)
bijna, ongeveer, nagenoeg, het scheelt weinig (of…)
zie ook wijd, verre
uitspraak in sommige regio’s: vaar, veir
“Plots zag ‘kik daar e grietje zitte,
veir aan’t pitte” (uit ’Freestyle Fabrik, Vrijdagavond)
Wordt in Antwerpen gebruikt om een eerder achtergesteld gebied aan te duiden in alle geval nog verder weg dan “den boerenbuite”.
Dit woord is ook wel in onbruik geraakt.
zie bommerskonten
Ik weet nie zeker maar die komt vast van boemmerskonte als je hem zo bezig hoort.
alleszins, in elk geval
zoekresultaten tonen aan dat deze uitdrukking in NL niet bestaat:
“in alle geval” BE: 57.500; NL: 50.100 (waarvan zo’n 99% geschreven door Vlamingen of grensbewoners, archaïsch (minimum 150 jaar oud) of simpelweg valse positieven, en de overige 1% onduidelijk)
allicht heeft men dit bij de taalinstituten nog niet opgemerkt, aangezien ze voor bv. ‘alleszins’ o.a. ‘in alle geval’ als ongemarkeerde vertaling geven
Wordt in Antwerpen gebruikt om een eerder achtergesteld gebied aan te duiden in alle geval nog verder weg dan “den boerenbuite”. (lemma boemmerskonte)
lijkt het, schijnbaar, klaarblijkelijk, precies
uitspraak (voornamelijk): /l?k/
ook in (westelijk) Oost-Vlaanderen
ook: gelijk
“Ge hadt er vroeger lijk meer respect voor”. (Claus, Omtrent Deedee)
Ge hebt nog genen hap gedaan, ge hebt lijk precies geen honger?
lijkt het, schijnbaar, klaarblijkelijk, precies
uitspraak van -lijk (voornamelijk): /l?k/
ook in Oost-Vlaanderen
ook verkort: lijk (iets regionaal beperkter)
Het ligt hier gelijk een dood beest aan de kant vant straat, ma ’k durf gelijk nie dichter kommen.
lijkt het, schijnbaar, klaarblijkelijk, precies
ook in (westelijk) Oost-Vlaanderen
ook gelijk
“Ge hadt er vroeger lijk meer respect voor”. (Claus, Omtrent Deedee)
Ge hebt nog genen hap gedaan, ge hebt lijk precies geen honger?
als, gelijk, evenals, zoals
ook in (westelijk) Oost-Vlaanderen en de Kempen (zie ook lek)
variant prov. Antwerpen: as, gelak (as), gelakas
Van Dale online: lijk: gewestelijk, literaire taal, vnw.
1. gelijk, evenals: groen lijk kikkers, lijk vroeger
2. als het ware, om zo te zeggen: ze was lijk ziek van verdriet
Zo slap lijk een slunse. Leven lijk god in Frankrijk.(W.Vl.)
Zo slap as een vod. Leven gelak (as) god in Frankrijk.(prov. Antw)
Die melk is zo zuur lek brak. (regionaal in de Kempen)
vrouw/meisje die liever broeken draagt dan kleedjes, in tegenstelling tot een kleedjesmadam
“Mijn favoriete outfit om te gaan uit eten. Lekker comfortable maar chic. Ik draag bijna nooit een kleedje maar ben zot van broeken. Een echt broekenmadam ben ik!” (blog 2018)
vrouw/meisje die liever kleedjes draagt dan broeken
“Een jurkje zou het zijn want ik heb 2 kleedjesmadammen die wel elke dag een jurkje zouden willen dragen.” (blog 27 okt. 2018)
vrouw/meisje die liever kleedjes dragen dan broeken
“Een jurkje zou het zijn want ik heb 2 kleedjesmadammen die wel elke dag een jurkje zouden willen dragen.” (blog 27 okt. 2018)
hervorming van het Belgisch staatsbestel
opm: het begrip wordt ook in NL of elders gebruikt, maar veelvuldig in VL omwille van de specifieke lokale betekenis
zie bv. federaliseren, defederaliseren, confederalisme
Wanneer men ons niet tegemoetkwam op het vlak van institutionele hervormingen, dan gingen we in de hoek staan wenen. (radio1.be)
Geen institutionele hervormingen zonder inhoudelijk politiek project. (revuenouvelle.be)
‘Genoeg institutionele hervormingen’ | De Tijd
Van Rompuy · Minister van Ambtenarenzaken, Overheidsbedrijven en Institutionele Hervormingen (commissionroyalehistoire.be)
Gesprekken over institutionele hervormingen moeten de taalgrens overschrijden. (standaard.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
