Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
tuimelen
vallen en ondertussen een rollende beweging maken
In zijn haast had hij de uitstekende steen niet opgemerkt en robbelde over het voetpad; hij had alleen zijn knie bezeerd.
griet, meisje, meid, lief, vriendin
ook mokke, moksje (West-Vlaams)
In onze klas zit geen een knappe mok.
Hij is met zijn mokke naar de cinema.
’k Heb gisteren de hele nacht met mijn moksje liggen karjakken.
lief, vriendin, mok
< geassimileerd uit mokstje, vergelijk mokske
’k Heb gisteren de hele nacht met mijn moksje liggen karjakken.
NL: onderarm
“In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd ‘voorarm’ herkend door:
75 % van de Nederlanders;
97 % van de Vlamingen." (nl.wiktionary.org/wiki/voorarm)
komt steeds meer voor in Nederland – waarschijnlijk niet door Vlaamse expansie, maar als leenvertaling van het Engels ‘forearm’
De voornaamste kenmerken van een gebroken onderarm zijn: (…) Abnormale stand voorarm. Zwelling en/of kraken ter hoogte van de voorarm. Blauwe plek (echymmose) ter hoogte van de voorarm. (uzleuven.be)
Kindjes geboren zonder hand of voorarm in Frankrijk: Belgische mama doet haar verhaal (vrt.be)
Er zijn maar weinig oefeningen die vergelijkbare inspanning van je voorarm verwachten. (bodybuilden.be)
Dit artikeltje wordt gebruikt om een aantal bronnen op te lijsten voor Vlaamse taal. Er wordt geen waardeoordeel over de kwaliteit van de bronnen gegeven. Wel is het aan te raden om altijd kritisch te blijven en verschillende bronnen te vergelijken.
Interessant: Om te controleren of een woord/uitdrukking misschien van BE naar NL overgewaaid is, kan men NL publicaties doorzoeken met www.delpher.nl.
Google: om op google de BE en NL voorkomens te vergelijken (en te tellen): woord/uitdrukking tussen aanhalingstekens plaatsen en daarachter site:.BE of site:.NL vermelden.
> Het lijstje mag natuurlijk aangevuld worden
gedrukte bronnen: DS2015; TV2015
http://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Belgisch-Nederlands#F
http://www.vlaamsetaal.be/artikel/24/algemene-vlaamse-woorden
http://www.vandale.be/opzoeken#.U24m-fl_uPw
opm: Voor Vlaamse woorden gebruikt VD o.a. de labels in België; België; Belgisch-Nederlands; gewestelijk (soms); BE …
http://nl.wikipedia.org/wiki/Politieke_terminologie_in_Belgi%C3%AB
http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_verschillen_tussen_het_Nederlands_in_Nederland,_Suriname_en_Vlaanderen
Discussie over Belgisch-Nederlands, Vlaams, …
http://nl.taal.narkive.com/hALTRbBy/algemeen-belgische-woorden
lijst met typisch Vlaamse wielertermen van Michel Wuyts:
http://www.standaard.be/cnt/dmf20120628_186
Vlaamse studententaal (uitgebereid, interessant en gedocumenteerd): http://club.studiant.be/plutonica/studententaal.html
Over verschillen VL en N-NL door de taaltelefoon:
http://www.taaltelefoon.be/standaardtaal-verschillen-tussen-belgi%C3%AB-en-nederland
De Standaard is ook bedreven in zeg-niet-zus-maar-zeg-wel-zo. Voorwaar een inspiratiebron voor het VL:
http://www.standaard.be/extra/static/pdf/taal2010/bijlage3.pdf
Een dialectloket:
http://www.dialectloket.be/
Vlaamse keukentermen:
http://blogs.seniorennet.be/keukenverhalen/archief.php?startdatum=1121637600&stopdatum=1122242400
VRT Taalnet: http://www.vrt.be/taal/
Het Nederlandse Genootschap Onze Taal beantwoordt op zijn pagina’s honderden taalvragen. Daarnaast biedt de website een uitgebreide verzameling koppelingen naar andere taalpagina’s op het internet. www.onzetaal.nl
Genootschap Onze Taal: https://onzetaal.nl/
Geïntegreerde TaalBank: http://gtb.inl.nl/
Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren: http://www.dbnl.org/
taalunie: http://taaladvies.net/
taaltelefoon: http://taaltelefoon.be/
Algemene Nederlandse Spraakkunst: http://ans.ruhosting.nl/e-ans/
Het Meldpunt Taal verzamelt alles wat u over taal te melden hebt: nieuwe woorden, opmerkelijke uitspraken, kromme zinnen, ergernissen. www.meldpunttaal.org
Het doel van de etymologiebank is alle belangrijke etymologische publicaties van het Nederlands op één centraal punt en van de recentste publicaties tot de oudste te catalogiseren. Zo kan men de herkomst van Nederlandse woorden opzoeken op de website: etymologiebank.nl
Vlaams-Brabant en Antwerps (ook Kempens): http://www.dbnl.org/arch/ooms010vlaa01_01/pag/ooms010vlaa01_01.pdf
spreekwoorden en uitdrukkingen: woorden.org: http://www.woorden.org/spreekwoord/
Vlaamse politieke begrippen en Wetstratees:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Politieke_terminologie_in_Belgi%C3%AB
Interessante literatuur over de taalverbeteringen van de vrt taaladviseur Ruud Hendrickx :
http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/786/736/RUG01-001786736_2012_0001_AC.pdf
Lijst met zogzegde belgicismen:
http://lists.sf.own-it.nl/pipermail/opentaal/2006-August/000182.html
‘Typisch Vlaams’ Ludo Permentier – Rik Schutz uitgegeven bij het Davidsfonds http://www.davidsfonds.be/folder/files/TypischVlaams-promo.pdf
INL: formatiewoordenboekje met enkele typisch VL termen over politieke regeringsvorming
http://www.inl.nl/onderzoek-a-onderwijs/webrubrieken/gelegenheidswoordenboekjes/348-formatiewoordenboekje
lijst Belgisch-Nederlands:
http://www.gentvertaalt.be/taaldatabank/links/taalvandaal-cached.html
West-Vlaamse woorden:
https://vls.wikipedia.org/wiki/Typische_West-Vlamsche_woordn
Verhalen over het Nederlands in België:
http://taalverhalen.be/contact/
Deze lijst van Vlaams moet zeker kritisch bekeken worden want het is niet allemaal VL:
http://www.encyclo.nl/lokaal/11289&page=0
https://wablief.eu/
Een vertaalwoordenboek Vlaams naar Nederlands.
Opzoeksite van UGent voor dialecten: https://e-wvd.be/lid/wvd/f?p=131:1::::::
`Collegenet – Woordenlijst Nederlands-Vlaams` :http://www.encyclo.nl/lokaal/11289
Oost-Vlaamse Wikipedia:
https://incubatorplus.fandom.com/wiki/Wp/ovls
in de gevangenis opsluiten
zie ook binnensteken
Dat of zo’n mensen gewoon voor de rest van hun leven wegsteken. Strengere bestraffing zedenfeiten komt er voorlopig niet. (9lives.be)
De vraag is voornamelijk wat doe je dan meg de mensen nadat je ze hebt weggestoken. Het grootste gevaar is dan voorbij. Ze kunnen niet meer slachtoffers maken.(spaargids.be)
opsluiten in de gevangenis
zie ook wegsteken
Op die manier kunnen we elke tien jaar een paar duizend mensen binnensteken om hun straf te gaan doen.(forum.politics.be)
Als ik binnengestoken wordt zeg ik dan ook direkt tegen de Direkteur van doe mij maar einde straf, dat hebben ze niet graag.(forum.politics.be)
Ip de straaten vragen zmij wien isu vader?
Kwete nie wa tzegn want mn vader is nen dader.
opgsloten inden bak(gevangenis) binnengestoken
Omdaje speed snoof en weed zat te roken
(.bloggen.be/rapteksten)
opgenomen worden in een psychiatrische instelling
zie ook wegsteken
Ge wordt daar ineens binnengestoken in psychiatrie en ge weet van niks (geestelijkgezondvlaanderen.be)
Die kreeg wanen en begon tegen iedereen te roepen, ze hebben dat mens moeten binnensteken.
in een psychiatrische inrichting opgenomen worden
zie ook binnensteken
Mensen zijn nog steeds bang om naar een psychiater te gaan. De vrees om “weggestoken” te worden is groot. (artsenkrant.com)
Vrouwen werden ook om andere redenen in de psychiatrie weggestoken, zoals geheime relaties of ongewenste zwangerschappen’. (etersenior.be)
Ze zijn bang, denken: ze gaan me wegsteken. (multiversum.care)
precies, exact , net (zoals), net (een beetje), op eenzelfde manier, enkel, kort (zowel in tijd als afstand)
Van Dale online:
1. rechtvaardig
2. correct, goed, recht
3. precies, nauwkeurig afgebakend
4. geschikt
5. waarheidsgetrouw
zie ook just
De Vlaamse voorbeelden hieronder vallen in min of meerdere mate buiten de Van Dale betekenis.
Dat is hier elke keer juist hetzelfde.
Uw manieren zijn juist gelijk die van uw vader.
Gij zijt juist uw vader.
Juist voorbij het kruispunt aan de rechterkant. (net voorbij)
Ze komen juist maar even goeiendag zeggen. (enkel maar)
Het is maar juist gelijk als dat ge het wilt bekijken natuurlijk. ’t Een is ’t een en ’t ander is ’t ander.
Komt ge hier nu met uw vuil botten binnen? Ik heb juist gekuist!
ook in West-Vlaanderen
Den hond wou malgré nog ne keer naar buiten om 3u ts nachts. Moest ik hem nie zo geiren zien, ik had hem nen trap onder zijn gat verkocht.
Tijdens een wisselweekend vertrekt een groot aantal vakantiegangers naar het buitenland en keren tegelijkertijd heel wat reizigers terug uit vakantie. Die grote drukte veroorzaakt ellenlange files op de Europese autosnelwegen (taaltelefoon)
In Nederland (maar ook in België) vaak ‘Zwarte Zaterdag’ genoemd.
Van Dale 2013 online: voorlopig toegevoegd in 2012
De instanties raden mensen die persé willen reizen in het wisselweekend aan voldoende drinken mee te nemen.
Op verschilende snelwegen in Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland staan er lange files in dit zogenoemde wisselweekend. (vrt.be)
bevestigend partikel aan het eind van een zin die de voorafgaande zin(nen) verduidelijkt of anders verwoordt
betekent zo veel als “om het op een andere manier te zeggen”
kan zowel door de spreker als door de toehoorder gebruikt worden
ongebruikelijk in de koekenstad
- Amai, da restaurant gisteren had veel eten, en lekker seg!
- Allez, ge hebt uw buikske goe vol geten, zegt.
We zijn onlangs ne keer naar de Champs Élysées west gaan gaan winkelen. De Meir van Parijs, zegt.
van zins, van plan
Ook: van zinnens, van zin
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
DS2015 geen standaardtaal
VRT Taal: “Zinnens is geen standaardtaal volgens Taaladvies.net. Algemeen Nederlands is van plan zijn. Van zins zijn is standaardtaal in Nederland.”
Scholen zijn voorlopig niet van zinnens om hun aanpak te veranderen.
Ik was eigenlijk niet zinnens om ooit nog een hond in huis te halen, maar nu ik dit puppy’ke zie …
Awel, wat zijt ge zinnens? Gaat ge er nu nog aan beginnen of niet?
Mattis maakte in Bagdad duidelijk dat de Verenigde Staten niet zinnens zijn om beslag te leggen op de olievoorraden van het land (vrt.be)
Het Rekenhof meent dat de regering de uitgaven onderschat, maar premier Michel is niet zinnens om de begroting bij te sturen. (vrt.be)
Kristl Strubbe is niet zinnens om een hele vakantie met veger, blik of strijkijzer rond te lopen. (standaard.be)
Zij zijn zinnens meer aan te rekenen voor consultaties en ingrepen dan in dat akkoord afgesproken. (standaard.be)
Roberto Martinez is niet zinnens van tactiek te veranderen omdat de tegenstander vrijdagavond Brazilië heet. (standaard.be)
van zins, van plan
Ook: van zinnens, van zin
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
DS2015 geen standaardtaal
VRT Taal: “Zinnens is geen standaardtaal volgens Taaladvies.net. Algemeen Nederlands is van plan zijn. Van zins zijn is standaardtaal in Nederland.”
Scholen zijn voorlopig niet van zinnens om hun aanpak te veranderen.
Ik was eigenlijk niet zinnens om ooit nog een hond in huis te halen, maar nu ik dit puppy’ke zie …
Awel, wat zijt ge zinnens? Gaat ge er nu nog aan beginnen of niet?
Mattis maakte in Bagdad duidelijk dat de Verenigde Staten niet zinnens zijn om beslag te leggen op de olievoorraden van het land (vrt.be)
Het Rekenhof meent dat de regering de uitgaven onderschat, maar premier Michel is niet zinnens om de begroting bij te sturen. (vrt.be)
Kristl Strubbe is niet zinnens om een hele vakantie met veger, blik of strijkijzer rond te lopen. (standaard.be)
Zij zijn zinnens meer aan te rekenen voor consultaties en ingrepen dan in dat akkoord afgesproken. (standaard.be)
Roberto Martinez is niet zinnens van tactiek te veranderen omdat de tegenstander vrijdagavond Brazilië heet. (standaard.be)
in de onvoltooid verleden tijd wordt -ig ingelast voor de uitgang -de of -den; in Brussel valt daarbij de -d van de uitgang weg
> vastgesteld in het noorden van de Antwerpse Kempen, in het land van Waas, in Brussel
zie ook ege
“In sommige landstreken daar wordt ‘ik werkte’ geschreven als ‘ik werktigde’, met een d op het einde " (https://vtk.ugent.be/media/uploads/civielkes/civielke2.pdf)
“In 1976 bouwdigde Flandria een prototype van de Gila-M enduromoteur, moa da kwaam nôois in produksje, van de fabrieke begost financiêel probleemn t’ hèn mè de competiesje van Japaneesche merkn, en in 1981 gienk Flandria failliet.” (https://vls.wikipedia.org/wiki/Flandria)
“Mo seulement ’t haa gienen tirbouchon veu da fleske te débouchonneireen ten (tan) paktege da muizeke zaaine élan en het begost da fleske te chargeren” (het Ketje) (https://stefanperceval.com/2009/01/01/t-muizeke/)
(Maar hij had alleen geen kurkentrekker om dat flesje te ontkurken en toen deed dat muisje een grote sprong en begon dat flesje aan te vallen.)
het gebied waar de BSD (Belgische strijdkrachten in Duitsland) na de Tweede Wereldoorlog waren gelegerd, werd officieus de tiende provincie genoemd
“De BSD, lange tijd ook wel de “tiende provincie” genoemd, kenden begin de jaren ‘50 een hoogtepunt met zo’n 40.000 manschappen." (standaard.be)
het gebied waar de BSD (Belgische strijdkrachten in Duitsland) na de Tweede Wereldoorlog waren gelegerd, werd officieus de tiende provincie genoemd
“De BSD, lange tijd ook wel de “tiende provincie” genoemd, kenden begin de jaren ‘50 een hoogtepunt met zo’n 40.000 manschappen." (standaard.be)
het gebied waar de <span class="caps">BSD</span> (Belgische strijdkrachten in Duitsland) na de Tweede Wereldoorlog waren gelegerd, werd officieus de tiende provincie genoemd
“De BSD, lange tijd ook wel de “tiende provincie” genoemd, kenden begin de jaren ‘50 een hoogtepunt met zo’n 40.000 manschappen." (standaard.be)
tevreden
Ik ben content van mijne nieuwen auto.
Neuville wint een plaatsje, maar is niet content: “Ik kan niet meer doen” (sporza.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
