Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
schroeven, vastschroeven, aanschroeven
opmerking: in Antwerpen: vees, gevezen (sterk werkwoord) in tegenstelling tot
West-Vlaanderen: zwakke vorm (bij De Bo, in het Westvlaamsch Idioticon (1873): zwak en sterk: “VIJZEN (westvlaams VIZEN), vijsde en vees, gevijsden gevezen.”
samenstellingen: aanvijzen, bijvijzen, opeenvijzen, losvijzen, vastvijzen, uiteenvijzen
zie ook vijs
Je moet eerst een plug steken, als je in die muur wil vijzen.
demonteren door los te vijzen
Hij was een stille jongen die zich urenlang in een hoekje stil kon bezighouden met het uiteenvijzen van wekkers (demorgen.be)
Een dief ziet dus niet meteen of de fiets beveiligd is, en kan ook niet het volledige kader beginnen afspeuren en uiteenvijzen.(hln.be)Makkelijke dingen, ze kunnen zo’n tent volledig uiteenvijzen. (humo.be)
wordt gezegd bij wijze van groet tegen mensen die aan het eten zijn en die men niet wil storen door uitgebreid kussen en pollekens geven
We hebben de Paul ontmoet in het restaurant, maar we hebben alleen “smakelijk” kunnen zeggen want hij was aan het eten.
> andere betekenis van smakelijk
wordt gezegd bij wijze van groet tegen mensen die aan het eten zijn en die men niet wil storen door uitgebreid kussen en pollekens geven
We hebben de Paul ontmoet in het restaurant, maar we hebben alleen “smakelijk” kunnen zeggen want hij was aan het eten.
> andere betekenis van smaken
velg van een wiel (fiets, moto, auto), zjant
/ja~t/ (nasaal a)
→ van het Franse “la jante”
verhoogde stoeprand uitgevoerd met een boordsteen in arduin of cementblokken
Brugs: bordeure (v.)
< Fr. la bordure
Tegenwoordig zijn de borduurstenen nuus uitgevoerd aan opritten en oversteken.
Hij stond met een wiel geparkeerd op den borduur.
Bewoners rijden banden stuk op scherpe borduur (nieuwsblad.be)
Rosetta wilde nog snel een bus halen die meteen zou gaan vertrekken, schopte met haar klompvoet tegen de borduur, sloeg tegen de grond, (…) en overleed (De fouten – H.Brusselmans)
Meneer ge zijt met uwe jante tegen den borduur gereden. Ja en? Den borduur is nu kapot! (autoforum.be 19 feb. 2007)
verhoogde stoeprand uitgevoerd met een boordsteen in arduin of cementblokken
Brugs: bordeure (v.)
< Fr. la bordure
Tegenwoordig zijn de borduurstenen nuus uitgevoerd aan opritten en oversteken.
Hij stond met een wiel geparkeerd op den borduur.
Bewoners rijden banden stuk op scherpe borduur (nieuwsblad.be)
Rosetta wilde nog snel een bus halen die meteen zou gaan vertrekken, schopte met haar klompvoet tegen de borduur, sloeg tegen de grond, (…) en overleed (De fouten – H.Brusselmans)
Meneer ge zijt met uwe jante tegen den borduur gereden. Ja en? Den borduur is nu kapot! (autoforum.be 19 feb. 2007)
overall met bretellen
NL: tuinbroek
Het woord ‘salopette’ is Frans en betekent ‘vuil’ of ‘vies’. Aanvankelijk werd het kledingstuk ontworpen voor arbeiders, om niet vuil te worden.De salopette werd bedacht in de 19de eeuw door een zekere Adolphe Lafont, die het leven van zijn schoonvader makkelijker wilde maken. Het model werd daarna in de winkels gebracht door Levi Strauss en was het typische kledingstuk voor werkers in het industriële tijdperk. bron: yunomi.nl
Salopette in jeansstof
“Wie had dat gedacht… De salopette is weer in de mode!”
“De salopette, hét symbool van het eind van de jaren 80, is weer te zien op de catwalk, met een aantal aanpassingen. Yunomi vertelt je meer over de terugkeer van een kledingstuk dat iedereen voorgoed verdwenen achtte.”
iemand foppen, iemand iets wijsmaken
iemand in het belachelijke trekken
zie ook trekken, iemand erdoor ~, blaaskes wijsmaken
De Leo zijn vrouw heeft m horens gezet en nu hebben ze em, van den avond in ’t café, er weer eens goe door gesleurd.
ineenvallen, in duigen vallen, ineenklappen, in elkaar zakken
ook: in elkaar stuiken (stuiken, in elkaar ~)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen
zie ook ineen~
Nonkel Floris heeft nen attak gehad: hij ging naar de keuken voor een taske koffie en daar is em in ene keer ineengestuikt.
Hij heeft een accident gehad. Hijzelf had gelukkiglijk nikske, maar zijne velo is helemaal ineengestuikt.
maken, bouwen
zie ook ineen~
Dat kastje van den Ikea hebben we op een kwartierke ineengestoken.
iets in elkaar flansen
iets haastig en zonder zorg maken, ineenboksen
zie ook ineenflansen, ineen~
Hij heeft dat helemaal scheef ineengestoken.
vlug en slordig iets ineensteken
zie ook ineenflansen, ineen~
Je kan het zien aan die kast hoe die ineengeflapt is, het is de Jef die de kast ineengeflapt heeft.
zonder verband in elkaar flansen, neersmijten, bijeengooien
zie ook ineen~
Die spreekbeurt had hij van ginderachter ineengeflaanst.
zonder verband in elkaar flansen, neersmijten, bijeengooien
Die spreekbeurt had hij van ginderachter ineengeflaanst.
- zitting van stoel
- zadel van fiets
< Middelnederlands sate. Van zitten.
WNT: Zaak, bestemd of gebruikt om op te zitten. Verouderd, maar nog gewestelijk, inzonderheid in West-Vlaanderen en Zeeland.
ook in de Antwerpse Kempen, vooral als zitting van een stoel
De zaat (de zate) van een keukenstoel kun je laten herstellen, maar het kost bijna evenveel als een nieuwe kopen.
De kleuter rijdt met vader mee op het zaatje vooraan op de fiets.
< andere definitie van zaat
- zitting van stoel
- zadel van fiets
< Middelnederlands sate. Van zitten.
WNT: Zaak, bestemd of gebruikt om op te zitten. Verouderd, maar nog gewestelijk, inz. in West-Vlaanderen en Zeeland.
ook in de Antwerpse Kempen, vooral als zitting van een stoel
De zaat (de zate) van een keukenstoel kun je laten herstellen, maar het kost bijna evenveel als een nieuwe kopen.
De kleuter rijdt met vader mee op het zaatje vooraan op de fiets.
< andere definitie van zaat
- zitting van stoel
- zadel van fiets
WNT: Zaak, bestemd of gebruikt om op te zitten. Verouderd, maar nog gewestelijk, inz. in West-Vlaanderen en Zeeland.
ook in de Antwerpse Kempen, vooral als zitting van een stoel
De zaat (de zate) van een keukenstoel kun je laten herstellen, maar het kost bijna evenveel als een nieuwe kopen.
De kleuter rijdt met vader mee op het zaatje vooraan op de fiets.
< andere definitie van zaat
scheepstimmerwerf
< Middelnederlands sate. Van zitten.
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
scheepstimmerwerf. Gewestelijk in Vlaams-België, meestal in den vorm zaat.
“Ongelukkig voor Bavo arbeidde ook, Jan Donckers, Bert’s vader, toen reeds op de zaat”, Sleeckx (1863).
“Te Hoboken is ’en groote zaat”, Corn.-Vervliet (1903).
Van Dale 2013 online: gewestelijk
vormvariant: zate
Tot in de eerste helft van de 20ste eeuw stond er in Herentals een zaat, naast het binnendok en het huidige station. Op de zaat staan nu woningen en de straat noemt de Zaatweg.
Aan het kanaal in Schoten noemt de straat: de Zaatstraat.
< andere definitie van zaat
breigaren
In Streuvels Stijn, De Oogst, Desclée De Brouwer, 1958 (15), bladzijde 8: "… lag een bolleken zwarte wolsajette
< Frans sayette
zie ook sjette, saai (sui), sedde
Hij draagt nog sajetten sokken, gebreid door zijn grootmoeder.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
