Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
dubbel gebruik van tussen
De kleur van zijn broek is tussen groen en blauw tussenin.
De uitspraak van ‘Juit’ voor Koningshooikt, is tussen ‘ui’ en ‘eu’ tussenin, maar dan kort.
naar, in
DS2015 standaardtaal‘op’ café gaan (café, op ~), restaurant, op ~ gaan
SN: naar het café gaan.
‘Op’ tien jaar is de gemiddelde leeftijd van de Belg gestegen.
SN: ‘in’ tien jaar is de gem. leeftijd gestegen
Voor het derde jaar ‘op rij’.
SN: voor het derde jaar ‘achter elkaar’
> andere betekenis van op
ophalen (iets of iemand)
VD online: 1 met de snavel opnemen (en eten) 2 met een haak ophalen uit het water 3 meenemen 4 te weten komen
Betekenis 3 wordt in VD95 toegelicht als bv. de politie die een dief oppikt.
Na ’t werk zal ik u over huis komen oppikken en dan gaan we samen naar ’t shopping center.
Hij is daarstraks langsgekomen om ’t boormachien op te pikken. Hij brengt ze morgen vroem.
zich vergissen van tijd, van plaats, van persoon, …
SN-NL: zich vergissen in tijd, plaats , persoon
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook van
De Jean had zijn eigen van uur vergist en stond daar dus voor een gesloten deur.
De Jean had zijn eigen van deur vergist en stond opeens in de slaapkamer van dat koppel.
De Jean had zijn eigen van vrouw vergist en die madam pardoes in haar billen geknepen.
→ overtijd
uitspraak: overteds, overtets
En, ik koop elke week overtijdse waren die ’s avonds na 17uur gedemarqueerd worden.
niet zo lang geleden
Woordenboek der Nederlandsche Taal: overtijd met den klemtoon op Tijd.
Over (voor) eenigen tijd, een poos geleden.
In Brabant en Vlaanderen zeer gewoon.
Hij heeft overtijds nog in de stad geweest, en nu is hij dood, De Bo (1873).
zie ook overlaatst
Overtijd heb ik de Paul met zijn klein mannen nog gezien.
onlangs, niet zo lang geleden, onderlaatst, recent
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands,spreektaal
Overlaatst heb ik hem nog gesproken, toen was hij nog niet ziek.
niet zo lang geleden
Woordenboek der Nederlandsche Taal: overtijd met den klemtoon op Tijd.
Over (voor) eenigen tijd, een poos geleden.
In Brabant en Vlaanderen zeer gewoon.
Hij heeft overtijds nog in de stad geweest, en nu is hij dood, De Bo (1873).
zie ook overlaatst
Overtijd heb ik de Paul met zijn klein mannen nog gezien.
plaatsaanduiding:
1) aan
2) van
Van Dale 1995: gewestelijk
Van Dale 2018: BE; niet algemeen; voor de aanduiding van een plaats aan de kant van, opzij van …
= aan
een hutje langs de straat
langs deze zijde is het papier wit
langs binnen
= vanbinnen
ook langst
1) Deze kant van het blad staat vol; ik zal het langs den andere kant schrijven.
2) Langs boven is er niets aan te zien, maar langs opzij ziet ge dat die kast kapot is.
> andere betekenissen van langs
als + vnw
zie ook at
ik: assek of azek (doffe e), askik; ook akik, ak
gij: asge, ook agge
hij, zij, het: assem, asheum, asse, asze, ast, asset of aszet (doffe e); ook at
wij: aswe; ook awwe
jullie: asgolle, asgelle, asgellie; ook agolle, agelle, agellie
zij: asze, asse, aszolle, aszelle, aszellie; ook azolle, azelle, azellie
Asse denkt dat ze daarmee weg kan,…
Aszet zo zit, doeget dan mor alleen!
As dat werkske in orde is, trakteert de patron.
geschikt, degelijk, zoals het hoort, normaal, tegoei;
eerbaar, beleefd, respectabel, welgemanierd (niet in de betekenis ‘stijf’)
Pakt die kramakkelijke stoel niet, daar kunt ge niet deftig op zitten, ge gaat er seffens nog aftotteren.
De Paul heeft nu een goei job met een deftige pree en dienstencheques.
Ge moet deftig gerief hebben om deftig te kunnen werken.
Mensen delen dezelfde bezorgdheden en willen hetzelfde. Levenskwaliteit. Ze willen een goede job, een deftig loon, wat spaarcenten, een goede gezondheid. (vakbondsman, deredactie.be)
Deftige werkvrouw gevraagd.
Die jongen komt uit een deftige familie.
> zie ook andere betekenissen van deftig
gekapt vlees – fijn gekapt; gebruikt in Izegem.
Men vroeg bij de beenhouwer “een vierendeel fiengekapt” ( vierde deel van een pond fijn gekapt)
gekapt vlees – fijn gekapt; gebruikt in Izegem.
Men vroeg bij de beenhouwer “een vierendeel fiengekapt” ( vierde deel van een pond fijn gekapt)
toen, toen der tijd, toen des tijds
SN: toentertijd
zie commentaren
Toendertijd, in de jaren 70, ging het ook niet zo goed met onze Belgische economie.
toen, toen der tijd, toen des tijds
zie commentaren
Toendertijd, in de jaren 70, ging het ook niet zo goed met onze Belgische economie.
redden wat er te redden valt, niet op het veld van oneer sneuvelen (fig.)
< Frans ‘sauver les meubles’. Meuble had hier niet de betekenis van een stuk huisraad, maar van mobilis, beweegbaar. Dus, in geval van nood: redden wat verplaatsbaar was.
gratis Van Dale online: zie meubelen, de ~ redden
Het zag er naar uit dat de match Italië-Duitsland met 2-0 zou eindigen. Duitsland heeft de meubels toch nog gered door in de 92ste minuut nog 1 goal te maken.
Club startte sterk en Roef moest meteen de meubelen redden op een schot van Izquierdo. (De Standaard)
Maar luchtvaartmaatschappij Emirates, uit Dubai, komt nu de meubelen redden met een miljardendeal.(vrt.be)
gratis Van Dale online: (België) de meubelen redden: op het laatste moment nog in orde krijgen
-
redden wat er te redden valt, niet op het veld van oneer sneuvelen (fig.)
< Frans ‘sauver les meubles’. Meuble had hier niet de betekenis van een stuk huisraad, maar van mobilis, beweegbaar. Dus, in geval van nood: redden wat verplaatsbaar was.
gratis Van Dale online: zie meubelen, de ~ redden
Het zag er naar uit dat de match Italië-Duitsland met 2-0 zou eindigen. Duitsland heeft de meubels toch nog gered door in de 92ste minuut nog 1 goal te maken.
Club startte sterk en Roef moest meteen de meubelen redden op een schot van Izquierdo. (De Standaard)
gratis Van Dale internet: (België) de meubelen redden: op het laatste moment nog in orde krijgen
-
ontstaan, gegroeid, verankerd in Vlaanderen, in de Vlaamse traditie, op een typisch Vlaamse manier
zie ook Vlaamse klei
Blues geworteld in Vlaamse klei – De Standaard
Streuvels schreef in kleurrijke taal over de kleine man die vecht met het noodlot: een universeel thema, geworteld in de West-Vlaamse klei. (vrt.be)
Goes & de Gasten neemt u mee op een tocht door la Flandre profonde met teksten geworteld in de Vlaamse klei.(n9.be)
De tijd dat Vlaanderen alleen bevolkt werd door in klei gewortelde Vlamingen met familienamen als Peeters en Vandenbossche, is al even voorbij. (nieuwsblad.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
