Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #30111

    roetsjbaan, in een ~ terechtkomen
    (idioom)

    in een toestand waar alles versnelt terechtkomen
    NL: in een stroomversnelling komen

    We gaan in een roetsjbaan terechtkomen, en alleen degenen die het sterkst op hun benen staan zullen overeind blijven. (voka)

    Ik beleg met volle goesting, al weet ik ook dat aandelenkoersen soms in een roetsjbaan terechtkomen. (detijd.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 11 Apr 2019 20:22
    3 reactie(s)

    #30112

    bedankingsmail
    (z. nw. de ~ (m.) ~s)

    mail waarin bedankt wordt, dankmail

    Na het event kan je de deelnemers een bedankingsmail te sturen met de link naar het Flickralbum zodat ze de foto’s kunnen bekijken. (vubac.be)

    Een verdeler van vermageringsproducten vertelt over een bedankingsmail van een klant, nadat ze op één maand vier kilo afviel. (vdab.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 11 Apr 2019 20:11
    0 reactie(s)

    #30113

    se
    (tw.)

    A. in zinnen of in vragen
    1. ter verbetering van een uitspraak
    2. om een bevestigend of instemmend antwoord te krijgen
    3. in voorwaardelijke zinnen, voorafgaand aan een vraag

    ja toch/nee toch/toch/niet/of niet/of wel/just/is het ni/dat is toch/zeker/eigenlijk…?

    B. om bewondering, verbazing, protest, medelijden enz. uit te drukken: echt, werkelijk, inderdaad

    C. om een gebod of een verzoek kracht bij te zetten

    D. eenmaligheid van situaties: nu eenmaal, in elk geval

    vergelijk

    A.
    1. Gij hebt op mij zitten wachten, se? > Gij hebt op mij zitten wachten, zeker? Antwoord: Eigenlijk wel.
    2. Het is toch waar wat ze zei, se? > Het is toch waar wat ze zei, niet dan?
    Zo is het, se? > Zo is het, ja toch?
    3. Terwijl dat ge hier zijt se, zoude mij es kunnen helpen om rap de was op te hangen?

    B. Zie, hoe schoon, se!
    Die Roger, se. 57 is em en er loopt een poppemie van 27 aan zijnen arm. Waar heeft hij die opgeschaard (opscharen)?
    In de grond is hij zo ne goeie, se! Maar ge moet em er eerst in krijgen.
    En ik ga dat vandaag nu es ni doen, se!
    Ocharme se, mijn dutske, zo schreeuwen!

    C. Kom hier, se!
    Ge ga vandaag ni naar de kermis, se?

    D. Het is al laat, se, ik ga ermee stoppen.

    > andere betekenis van se

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 19:55
    5 reactie(s)

    #30114

    se
    (vast tussenvoegsel)

    wordt gebruikt om nadruk te leggen op een scheldnaam, eventueel zonder een scheldnaam uit te spreken

    - sen voor een mannelijk woord dat begint met een klinker (of h) of met een b, d, t: “Gij sen onnozelaar!”, “Gij sen boer!” “Gij sen debiel!” “Gij sen triestigaard!” Maar: “Gij se trut!” (= vrouwelijk)

    - wordt gebruikt
    1.na gij of gijlie (of varianten hierop)“Gij sen onnozelaar!” “Gelle se smeerlapen, ne mens zo bedotten.”
    2. zonder persoonlijk voornaamwoord als het geen aanspreking is: Sen deugeniet! Hij is er met de kas vandoor! Se bandieten! Ze hebben mijn banden afgelaten.

    Se smeerbos!
    Wel gij se ros!
    Gij se! Wacht totdat ik ou te pakken krijg!

    > andere betekenis van se

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 19:55
    13 reactie(s)

    #30115

    boterpistolet
    (zn. m.; ~s)

    pistolet met extra (room)boter gebakken

    Een homemade boterpistolet … Mmm! Ze zijn krokant vanbuiten en mals vanbinnen, dankzij een klontje échte boter dat je aan je deeg toevoegt … (hln.be)

    Dit is een echte ‘polderse boterpistolet’ geworden waar ik heel fier op ben. (bakkersvlaanderen.be)

    Ook voor een lekkere pistolet bent u bij ons aan het juiste adres: een ‘keizerke’, een ‘vloerke’ of een gewone boterpistolet… (bakkerijvero.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 19:48
    0 reactie(s)

    #30116

    bats
    (tussenwerpsel)

    baf

    Hij miste zijn bocht en kwam bats in ’t midden van de patatten terecht.

    Bats! Al zijn bullen tegen de grond! Hij slaat ook niets gade! Zie gadeslaan

    > andere betekenis van bats

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 19:22
    0 reactie(s)

    #30117

    bats
    (tussenwerpsel)

    baf

    Hij miste zijn bocht en kwam bats in ’t midden van de patatten terecht.

    Bats! Al zijn bullen tegen de grond! Hij slaat ook niets gade! Zie gadeslaan

    > andere betekenis van bats

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 19:21
    0 reactie(s)

    #30118

    bats
    (tussenwerpsel)

    baf

    Hij miste zijn bocht en kwam bats in ’t midden van de patatten terecht.

    Bats! Al zijn bullen tegen de grond! Hij slaat ook niets gade! Zie gadeslaan

    > andere betekenis van bats

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 19:21
    0 reactie(s)

    #30119

    bats
    (de ~, geen mv, vr. of man. zelfst. nw.)

    grote hoeveelheid
    corpulent persoon
    zie ook batskop

    Een nieuw dak leggen, dat gaat een bats geld kosten.

    Ik ga binnen, want subiet krijgen we een bats water over ons lijf.

    Ze noemden de directeur van de gemeenteschool niet voor niks den bats, hij kon bijna niet door de deur.

    > andere betekenis van bats

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 19:21
    3 reactie(s)

    #30120

    bats
    (de ~, ~e)

    billen (poep)

    Zigk hubs’du die batse van dat vrommesj gezeen?
    Zeg heb jij die billen van die vrouw / dat vrouwmens gezien?

    > andere betekenis van bats

    Regio Maasland
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 19:20
    6 reactie(s)

    #30121

    wach dich veur 't achesjte van ein paerd en 't veursjte van ein vrouw
    (gezegde)

    Lett.: ‘hoed je voor het achterste van een paard en ’t voorste van een vrouw’, m.a.w. pas op met vrouwen.
    Bron: taal.phileon.nl/lim

    ’T is noe al de driede allemetasie watste mots betale, wach dich veur ’t achesjte van e paerd en ’t veursjte van e vrommesj, zag ich nog taenge höäm.
    Het is nu al de derde alimentatie die je moet betalen, kijk toch uit met vrouwen, zei ik nog tegen hem.

    Regio Maasland
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 19:18
    4 reactie(s)

    #30122

    boterpistolet
    (zn. m.; ~s)

    pistolet met extra (room)boter gebakken

    Een homemade boterpistolet … Mmm! Ze zijn krokant vanbuiten en mals vanbinnen, dankzij een klontje échte boter dat je aan je deeg toevoegt … (hln.be)

    Dit is een echte ‘polderse boterpistolet’ geworden waar ik heel fier op ben. (bakkersvlaanderen.be)

    Ook voor een lekkere pistolet bent u bij ons aan het juiste adres: een ‘keizerke’, een ‘vloerke’ of een gewone boterpistolet… (bakkerijvero.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Apr 2019 19:05
    0 reactie(s)

    #30123

    pistolet
    (zn. m., -s)

    rond, knapperig broodje
    uitspraak: /pistolé/, niet /pistolèt/ zoals in Nederland

    In tegenstelling tot de betekenis van “pistolet” in Nederland, wordt in België met een “pistolé” een specifiek rond, zeer luchtig en knapperig broodje van een krokante gistdeeg bedoeld. Pistolets staan centraal in het typisch Vlaamse zondagse ontbijt dat pistolets, sandwichen, vloerkes, boterkoeken, eitjes, charcuterie, etc omvat.

    variant pistolee

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: pistolet: in Zuid-Nederland, met behoud van de franse uitspraak
    bij vergelijking als naam voor een langwerpig broodje (of koek) met in ’t midden een groef. Zie b.v. Joos (1900-1904), Cornelissen-Vervliet en Teirlinck op pistolee.
    - Pistolé, zekere langwerpige koek van twee of drij cents, Schuermans (1865-1870).
    - Pistolees koopen. Eene pistolee met hespe.

    < Ontleend aan Belgisch-Frans pistolet (1837; Goosse 2003), overdrachtelijke betekenis van Frans pistolet ‘pistool’, naar aanleiding van de langwerpige vorm van een pistolet. (M Philippa)
    Alternatieve verklaring: pistolet was benaming van een klein muntstuk, eertijds de prijs van dit broodje (vergelijk met de etymologie van “gazet”, eigenlijk ook de benaming van een Venetiaans muntje)

    Pistolets bruxellois

    zie ook boterpistolet

    Elke zondagochtend halen we bij de bakker pistolets, en dan eten we daar een eitje bij.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Apr 2019 19:05
    1 reactie(s)

    #30124

    boterpistolet
    (zn. m.; ~s)

    pistolet met extra roomboter gebakken

    Een homemade boterpistolet … Mmm! Ze zijn krokant vanbuiten en mals vanbinnen, dankzij een klontje échte boter dat je aan je deeg toevoegt … (hln.be)

    Dit is een echte ‘polderse boterpistolet’ geworden waar ik heel fier op ben. (bakkersvlaanderen.be)

    Ook voor een lekkere pistolet bent u bij ons aan het juiste adres: een ‘keizerke’, een ‘vloerke’ of een gewone boterpistolet… (bakkerijvero.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 11 Apr 2019 19:04
    0 reactie(s)

    #30125

    wach dich veur 't achesjte van ein paerd en 't veursjte van ein vrouw
    (gezegde)

    Lett.: ‘hoedt je voor het achterste van een paard en ’t voorste van een vrouw’, m.a.w. pas op met vrouwen.
    Bron: taal.phileon.nl/lim

    ’T is noe al de driede allemetasie watste mots betale, wach dich veur ’t achesjte van e paerd en ’t veursjte van e vrommesj, zag ich nog taenge höäm.
    Het is nu al de derde alimentatie die je moet betalen, kijk toch uit met vrouwen, zei ik nog tegen hem.

    Regio Maasland
    Bewerking door koarebleumke op 11 Apr 2019 18:48
    4 reactie(s)

    #30126

    werkloosheidsval
    (z. nw. de ~ (m.) ~en)

    situatie waarbij het verschil tussen een sociale uitkering en loon zo gering is dat het niet meer meer loont om te gaan werken

    België blijkt kampen met een werkloosheidsval die een goede werking van de arbeidsmarkt verstoort. Dat is zowel een probleem van vraag als van aanbod. (Knack)

    Mensen die hun auto nodig hebben zoals een timmerman zijn hamer nodig heeft, worden extra belast. Dit is de zoveelste werkloosheidsval die we gaan uitvinden. (JM Dedecker)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door koarebleumke op 11 Apr 2019 18:17
    0 reactie(s)

    #30127

    oufel
    (zn., het, mv. oufels)

    handvol

    Pakt ou een oufel kouzen, ze zijn zjust geplokken. (kous)

    Regio Waasland
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 17:52
    0 reactie(s)

    #30128

    affaire
    (zn. v., ~s, mv. nog weinig gebruikt)

    opschudding, gedoen, iets wat veel commotie teweegbrengt

    Dat was nogal een affaire toen die mails zijn uitgelekt!

    Wat een affaire rond die bekende Vlaamse transgender!

    < andere definities van affaire

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 17:49
    0 reactie(s)

    #30129

    affaire
    (zn. v., ~s, mv. nog weinig gebruikt)

    opschudding, gedoen, iets wat veel commotie teweegbrengt

    Dat was nogal een affaire toen die mails zijn uitgelekt!

    Wat een affaire rond die bekende Vlaamse transgender!

    < andere definities van affaire

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 17:46
    0 reactie(s)

    #30130

    affaire
    (zn. v., ~s, mv. nog weinig gebruikt)

    opschudding, gedoen, iets wat veel commotie teweegbrengt

    Dat was nogal een affaire toen die mails zijn uitgelekt!

    Wat een affaire rond dien bekende Vlaamse transgender!

    < andere definities van affaire

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 11 Apr 2019 17:46
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.